រាជធានីភ្នំពេញ ៖ រដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ លោកកុយ គួង បានឱ្យដឹងកាលពីថ្ងៃទី១៦ តុលា ថា ក្រសួងការបរទេសទទួលលិខិតជាផ្លូវការហើយ ពីតុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិក្រុងឡាអេ (ICJ) ថា នឹងប្រកាសការបកស្រាយសាលដីកាឆ្នាំ១៩៦២ ស្តីពីប្រាសាទព្រះវិហារ នៅថ្ងៃទី១១ វិច្ឆិកា ២០១៣ ខាងមុខនេះ ។
លោកកុយ គួង ឱ្យដឹងទៀតថា លោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហោ ណាំហុង គឺជាប្រធានប្រតិភូកម្ពុជាទៅចូលរួមស្តាប់ការបកស្រាយនោះ ។ ចំពោះជំហររបស់កម្ពុជាតាមប្រសាសន៍របស់លោកកុយ គួង ថាបានត្រៀមខ្លួនរួចជាស្រេចហើយ ក្នុងការគោរពទៅតាមសាលដីកាតុលាការក្រុងឡាអេ និងត្រៀមសហការជាមួយភាគីថៃ ដើម្បីបញ្ចប់ភាពចម្រូងចម្រាសនានា ពីបញ្ហាព្រំដែនក្បែរតំបន់ប្រាសាទព្រះវិហារ ។ យោងតាមប្រភពខាងលើនេះ បានបង្ហាញថា តាមប្រភពព័ត៌មានបានចុះផ្សាយក្នុងគេហទំព័រ ឌឹ ណេហ្ស៊ិន (The Nation) ដែលបានចេញផ្សាយ កាលពីថ្ងៃទី១១ តុលា កន្លងមក គឺខុសស្រឡះដែលថាតុលាការអន្តរជាតិមួយនេះនឹងពន្យារពេលបកស្រាយសាលដីកាទៅខែកុម្ភៈ ២០១៤ ។ តុលាការ ICJ បានប្រកាសរួចហើយថា ខ្លួននឹងបកស្រាយសាលដីកា ឆ្នាំ១៩៦២ នោះ នៅចុងឆ្នាំ២០១៣នេះ ទៅតាមការស្នើសុំរបស់កម្ពុជា ជុំវិញជម្លោះព្រំដែននៅតំបន់ប្រាសាទព្រះវិហារ ។
កាលពីថ្ងៃទី១៤ តុលា សារព័ត៌មានរបស់ថៃមួយបានផ្សាយថា លោកវីរ៉ាឆៃ បា៉ឡាស្រាយ ឯកអគ្គរាជទូតថៃប្រចាំក្រុងឡាអេ ប្រទេសហូឡង់ ក្នុងនាមជាប្រធានក្រុមមេធាវីលើរឿងក្តីប្រាសាទព្រះវិហារ បានបញ្ជាក់ប្រាប់សារព័ត៌មានក្នុងស្រុកនៅឯក្រសួងការបរទេសថា ការបកស្រាយរឿងក្តីប្រាសាទព្រះវិហារ ក្រុមចៅក្រមអាចពន្យារពេលពិចារណាដែលកំណត់ធ្វើនៅខែវិច្ឆិកា ទៅខែមករា ២០១៤ វិញ ។ ប្រភពព័ត៌មាននោះមិនច្បាស់លាស់ទេ ដោយសារតែបានប្រើពាក្យតុលាការពិភពលោកមិនបានថ្លែងជាផ្លូវការជុំវិញការបកស្រាយនៅពេលណាទេ ។ លោកវីរ៉ាឆៃ ត្រូវបានដកស្រង់សម្តីជុំវិញរឿងក្តីប្រាសាទព្រះវិហារថា ក្រុមការងារគ្រប់ផ្នែករបស់ថៃបានត្រៀមវាយតម្លៃលើស្ថានការណ៍ និងទប់ទល់លើលទ្ធផលនៃការសម្រេចដែលកើតឡើង ដោយខាងក្រសួងការបរទេសគ្រោងពិភាក្សាជាមួយក្រសួងការពារជាតិ និងស្ថាប័នដែលពាក់ព័ន្ធនានាលើរឿងក្តីប្រាសាទព្រះវិហារ ។
ស្របពេលជាមួយគ្នានេះដែរ លោកស៊ីហាសក្តិ ភួងកេតកែវ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសថៃបញ្ជាក់ថា ជំនួបពិភាក្សាគ្នានេះគ្មានបំណងលើការវាយលុកឡើយ គ្រាន់តែជាការឃ្លាំមើលជាប្រក្រតីដូចដែលបានប្រតិបត្តិអស់រយៈពេលយូរមកហើយ ដោយមានជំនឿចិត្តថា ទាំងភាគីកម្ពុជា និងថៃនឹងមានដំណោះស្រាយដោយសន្តិវិធី ប្រកបដោយសម្ព័ន្ធភាពល្អនឹងគ្នា ។ ផ្ទុយពីមន្ត្រីផ្លូវការរបស់រដ្ឋាភិបាលថៃ ក្រុមជ្រុលនិយមអាវលឿងសៀម ដែលចិញ្ចឹមចិត្តចង់បានប្រាសាទព្រះវិហាររបស់ខ្មែរ ដោយឥតអៀនខ្មាសនោះ ធ្លាប់បានធ្វើបាតុកម្មប្រឆាំងអង្គការយូណេស្កូ និងទាមទារឱ្យរដ្ឋាភិបាលរបស់ខ្លួនចាកចេញពីសមាជិកភាពនៃអង្គការនេះទៀតផង បន្ទាប់ពីអង្គការយូណេស្កូ ចុះបញ្ជីប្រាសាទព្រះវិហារ ជាបេតិកភណ្ឌពិភពលោក កាលពីកក្កដា ឆ្នាំ២០០៨ ។ មុននេះតាមប្រភពព័ត៌មានឱ្យដឹងថា រដ្ឋាភិបាលថៃ កំពុងត្រៀមជួបពិភាក្សាជាផ្លូវការជាមួយកម្ពុជា ក្នុងសំណុំរឿងប្រាសាទព្រះវិហារ ក្រោយពេលដែលតុលាការក្រុងឡាអេ បានបកស្រាយសាលដីកា លើបណ្តឹងរបស់កម្ពុជា ។ ព័ត៌មានស្តីពីការត្រៀមខ្លួនរបស់រដ្ឋាភិបាលថៃ ត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយនៅក្នុងកាសែតបាងកកប៉ុស្តិ៍ កាលពីថ្ងៃទី១៤ តុលា ដោយដកស្រង់សម្តីរបស់ឯកអគ្គរាជទូតថៃ ប្រចាំទីក្រុងឡាអេ វីរ៉ាឆៃ ផ្លាសៃ ។
ឯកអគ្គរាជទូតថៃ រូបនេះបញ្ជាក់ថា មន្ត្រីពាក់ព័ន្ធរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលថៃ មកពីក្រសួងការបរទេស ការិយាល័យអគ្គមេធាវី ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិ និងពីក្រសួងការពារជាតិថៃផង បានជួបជុំគ្នាដើម្បីពិភាក្សាអំពីផែនការនេះ ។ ផែនការត្រៀមដែលត្រូវនិយាយជាមួយភាគីកម្ពុជា។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា លោកកុយ គួង ដែលបានឃើញអត្ថបទរបស់កាសែតថៃ បាងកកប៉ុស្តិ៍ដែរនោះ បានថ្លែងប្រាប់វិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិថា នេះគ្រាន់តែជាការត្រៀមលក្ខណៈផ្ទៃក្នុងរបស់ភាគីថៃទេ ។ លោកមិនអាចអត្ថាធិប្បាយបានអ្វីឡើយ ល្គឹកណាវាមិនមានអ្វីជាផ្លូវការពីភាគីថៃ ហើយថាកម្ពុជាក៏មិនដឹងថា ថៃនឹងលើកយកបញ្ហាអ្វីមកជជែកជាមួយកម្ពុជានោះឡើយ ។ សម្រាប់លោក គឺកម្ពុជានៅរង់ចាំមើលសេចក្តីសម្រេចរបស់តុលាការឡាអេសិន ។ ប៉ុន្តែជាជំហរកម្ពុជា អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេស លោក កុយ កួង បានបញ្ជាក់ថា កម្ពុជាមានជំហរនឹងមិនឱ្យការបកស្រាយសាលក្រមតុលាការឡាអេប៉ះពាល់ដល់ការទាក់ទងទ្វេភាគីរវាងប្រទេសជិតខាងទាំងពីរនោះទេ ។ ក្រោយពីមានការទាមទារពីភាគីថៃកាន់កាប់តំបន់ជុំវិញប្រាសាទព្រះវិហារទំហំ៤,៦គីឡូម៉ែត្រក្រឡា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានដាក់ពាក្យប្ដឹងនៅខែមេសា ឆ្នាំ២០១១ ស្នើសុំឱ្យតុលាការក្រុងឡាអេបកស្រាយសាលដីកាឆ្នាំ១៩៦២ ។ សាលដីកាដែលបានបញ្ជាឱ្យថៃប្រគល់ភាពជាម្ចាស់លើប្រាសាទព្រះវិហារមកឱ្យកម្ពុជាវិញ ។
ស្ថានការណ៍យោធានៅព្រំដែនប្រាសាទព្រះវិហារមានភាពស្ងប់ស្ងាត់ជាធម្មតា ដោយមិនមានអ្វីគួរឱ្យកត់សម្គាល់ឡើយ បើទោះបីជាមុននេះមានពាក្យចចាមអារ៉ាមថាតុលាការ ICJ បានពន្យារពេលបកស្រាយសាលដីកាប្រាសាទព្រះវិហារទៅខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៤ ក៏ដោយ ។ តាមមន្ត្រីយោធាជាន់ខ្ពស់របស់កម្ពុជាប្រចាំប្រាសាទព្រះវិហារ បញ្ជាក់ឱ្យដឹងកាលពីព្រឹកថ្ងៃទី១៣ តុលាថា បើទោះបីជាមានពាក្យចចាមអារ៉ាមថា មានការពន្យារពេលបកស្រាយសាលដីកាប្រាសាទព្រះវិហាររបស់ ICJ ក៏ដោយ តែភាគីកម្ពុជាមិនទាន់ទទួលបានអ្វីជាផ្លូវការនៅឡើយទេ ។
បើនិយាយពីស្ថានភាពយោធានៅជួរមុខវិញ ពេលនេះគឺពុំមានអ្វីគួរឱ្យកត់សម្គាល់ឡើយ នៅតែមានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងការទាក់ទងគ្នាល្អដដែលរវាងកងទ័ពទាំងពីរ ប្រទេស ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ