ADផ្ទាំងផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម

Picture

សមិទ្ធ​ផល​​អាណត្តិ​​ទី​៤ បញ្ចៀស​​បា​ន​វិបត្តិ​​ធំ​ៗ​ គឺ១​-វិបត្ដិ​​សេដ្ឋ​កិច្ច​​សាកល ​២-​​ថៃ​​ឈ្លាន​ពាន​ ៣​-​គ្រោះ​​មហន្ដ​រាយ​​ធម្ម​ជាតិ

11 ឆ្នាំ មុន

ខេត្តកំពត ​៖ ​​ក្នុង​ឱកាស​អញ្ជើញ​ជាអធិបតី​ដ៏​ខ្ពង់​ខ្ពស់​ក្នុងពិធី​បុណ្យ​​បញ្ចុះ​ខណ្ឌ​សីមា​និង​​សម្ពោធ​ឆ្លង​ទី​​សេនា​សនៈ​ក្នុង​​​វត្ត​ប្រាសាទ​ ស្ថិត​នៅ​​ភូមិ​ប្រាល ​ឃុំ​តា​នី ស្រុក​​អង្គ​រជ័យ​ ខេត្តកំពត​ ​កាលពី​ថ្ងៃ​ទី​២២ មិថុនា ​​​​​សម្តេច​អគ្គ​មហា​សេនា​បតី​តេជោ ហ៊ុន សែន នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​នៃព្រះ​រាជា​ណាចក្រ​កម្ពុជា​បានគូស​បញ្ជាក់​ថា ​កាលពី​ឆ្នាំ​២០០៨ មក​ដល់​ឆ្នាំ​២០១៣ រយៈពេល​​​៥​​ឆ្នាំ​នេះ ​តើ​រាជ​រដ្ឋា​ភិបាល​គណបក្ស​ប្រជាជន​បាន​ធ្វើ​អ្វី​ខ្លះ?

ខេត្តកំពត ​៖ ​​ក្នុង​ឱកាស​អញ្ជើញ​ជាអធិបតី​ដ៏​ខ្ពង់​ខ្ពស់​ក្នុងពិធី​បុណ្យ​​បញ្ចុះ​ខណ្ឌ​សីមា​និង​​សម្ពោធ​ឆ្លង​ទី​​សេនា​សនៈ​ក្នុង​​​វត្ត​ប្រាសាទ​ ស្ថិត​នៅ​​ភូមិ​ប្រាល ​ឃុំ​តា​នី ស្រុក​​អង្គ​រជ័យ​ ខេត្តកំពត​ ​កាលពី​ថ្ងៃ​ទី​២២ មិថុនា ​​​​​សម្តេច​អគ្គ​មហា​សេនា​បតី​តេជោ ហ៊ុន សែន នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​នៃព្រះ​រាជា​ណាចក្រ​កម្ពុជា​បានគូស​បញ្ជាក់​ថា ​កាលពី​ឆ្នាំ​២០០៨ មក​ដល់​ឆ្នាំ​២០១៣ រយៈពេល​​​៥​​ឆ្នាំ​នេះ ​តើ​រាជ​រដ្ឋា​ភិបាល​គណបក្ស​ប្រជាជន​បាន​ធ្វើ​អ្វី​ខ្លះ? សម្រាប់ប្រជាជន​​នៅខេត្ត​​កំពត និង​សម្រាប់​ប្រជាជន​នៅ​អង្គ​រជ័យ​ និយាយ​ដោយ​ឡែក​បាន​ធ្វើ​​អ្វី​ខ្លះ?

សម្រាប់​ប្រជា​ជន​នៅ​ទូ​ទាំង​​ប្រទេស​​ដើម្បី​នឹងធ្វើ​ការ​ប្រៀបធៀប​ឱ្យ​ឃើញ​ថា ​រាជ​រដ្ឋាភ​ិបាល​​ដឹកនាំ​ដោយ​គណបក្ស​ប្រជា​ជន​ដែល​មាន​ហ៊ុន សែន ​ធ្វើ​ជា​នាយ​ករដ្ឋមន្ត្រី​នេះ​បាន​រីក​ចម្រើន​ឬ​អត់? សម្តេច​មានប្រសាសន៍​ថា ​ដូចជា​នៅ​ក្នុង​វត្ត​​ប្រាសាទ​នេះ​កសាង​បាន​ព្រះវិហារ​មួយ​ និង​សេនា​សនៈ​ដទៃ​ទៀត ​ក៏​មាន​​សាលា​រៀន​ជា​ច្រើន​បាន​កើតឡើង​ ផ្លូវ​ថ្នល់​​ជា​ច្រើ​ន​កំពុង​តែ​រីក​លូត​​លាស់​ ផ្លូវជាតិ​លេខ​៣ក៏​បាន​កើត​ នៅ​ក្នុង​អាណត្តិ​​ទី​៤ ​ផ្លូវដែក​កំពុង​កសាង​នេះន​ឹង​បញ្ចប់​សម្ពោធ​​​នៅអាណត្តិ​​ទី​៥ ​អគ្គិសនី​កើត​ក្នុង​អាណត្តិ​ទី​៤…។ សូមពិនិត្យ​មើ​លនូវ​សមិទ្ធផល​ដែល​បាន​កើត​នៅ​​ក្នុង​អាណត្តិ​ទី​៤ ដើម្បី​​​ធ្វើ​ជា​មូលដ្ឋាន​សម្រាប់​ការស​ម្រេច​ចិត្ត​គូស​សន្លឹក​ឆ្នោតមួ​យ​​សន្លឹក​​សម្រាប់​គណបក្ស​ប្រជាជន ​។

សម្តេច​​តេជោ ​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ក៏​បាន​សម្តែង​នូវការ​​អរ​គុណ​ចំពោះ​ព្រះ​សង្ឃ​ បង​ប្អូន​ជន​រួម​ជាតិ​នៅ​ក្នុង​ខេត្ត​កំពត​នេះ​គឺ​​ការបោះឆ្នោត​ឃុំ​-សង្កាត់​នៅ​ឆ្នាំ​២០១២ ​កន្លងទៅ​​នេះ​ ប្រជា​ពលរដ្ឋ​​​​ក្នុងខេត្ត​កំពត​ចំនួន​៦៣,០៨%​​ បាន​បោះ​ឆ្នោត​ឱ្យ​គណ​​បក្ស​ប្រជា​ជន​កម្ពុជា ដែល​ស្នើ​នឹង​៥​អាសនៈ ។ ​​​កាលពី​ឆ្នាំ​២០០៨ យើងមាន​​៥​អាសនៈ​រួចហើយ​​ក្នុង​​​ចំណោម​​៦​អាសនៈ​​ យើង​យក​៥អាសនៈ ។ យោ​ងទៅ​លើ​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ខេត្តកំពត​ដែល​បាន​បោះ​​បាន​​ចំនួន​៦៣,០៨% ​យើងនឹង​បន្ត​កាន់​កាប់​អាសនៈ​៥​បន្ត​ទៅ​ទៀត ។ សម្តេច​តេជោ ហ៊ុន សែន មាន​ជំនឿ​ជឿ​ជាក់​ថា ​ព្រះសង្ឃ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ដែ​ល​បាន​គាំទ្រគណ បក្ស​ប្រជាជន​រួចហើយ ​ដែលបាន​​គាំ​ទ្រ​តួ​នា​ទី​​របស់​ខ្ញុំ​ជា​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​​រួចមកហើយ ​ហើយ​កំពុង​តែ​ទទួល​ផល​ពី​ការ​ដឹក​នាំ​របស់ខ្ញុំ​​ នឹង​បន្តការ​បោះ​ឆ្នោត​នេះជា​បន្ត​​ទៀត​ គឺ​បោះ​ឆ្នោត​ជូន​គណ​បក្ស​ប្រជាជន​ដែល​​​មាន​​នៅ​លេខ​រៀង​ទី​៤ សញ្ញា​​ទេវតា​បាច​​ផ្កា​ គូស​ក្នុង​រង្វង់​មួយ​ខ្វាច់​ទៅ​បាន​​​ហើយ ។

​ខ្ញុំ​សូម​អរគុណ​ទុក​ជាមុន​​ ជាមួ​យ​នឹង​ចិត្ត​សប្បុរស​ ការស្រឡាញ់​ ការ​អាណិត ការ​ពេញ​ចិត្ត និង​ការ​ជឿ​ទុក​ចិត្ត​ពីសំណាក់​ប្រជា​ពល​រដ្ឋ​លើ​តួ​អង្គ​​ខ្ញុំ​ដែល​ជា​បេក្ខ​ជន​នាយ​ករដ្ឋ​មន្ត្រី​សម្រាប់​អាណត្តិ​ជាបន្ត​ទៀត ។ ក្នុង​ឱកា​ស​នោះ​ដែរ​​​សម្តេច​តេជោ ហ៊ុន សែន ​បាន​​គូស​បញ្ជាក់​សរុប​ព្រឹត្តិ​ការណ៍​​សំខាន់​ៗ​ ក្រោម​​ការ​​ដឹកនាំ​របស់​​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​ដែល​មាន​​សម្តេច​​​ជា​ប្រមុខចំនួន​​៣​ចំណុច​សំខាន់​ៗ​​​​​រួម​មាន​១-វិបត្តិ​សេដ្ឋកិច្ច និង​ហិរ​ញ្ញ​វត្ថុ​ពិភពលោក ​២-​ការឈ្លាន​ពាន​ពីប្រទេស​ថៃ និង​៣-​គ្រោះ​មហន្ត​​រាយ​ព្យុះ​កេតសាណា និងគ្រោះ​ទឹក​​ជំនន់ ។ ​ពាក​់​ព័ន្ធ​នឹង​បញ្ហា​ប្រឈម​ធំ​ៗ ​សម្តេច​មាន​​ប្រសាសន៍​ជ​ម្រាប​ប្រជាពលរដ្ឋថា ​មេដឹកនាំ​​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​​ដែល​មាន​​ខ្ញុំ​ដឹកនាំ​ នៅ​ពេល​​ជួប​ប្រទះ​នឹង​វិបត្តិ​ធំៗ​ ​កើត​​​ឡើង​​ តើ​ត្រូវ​ដោះ​ស្រាយ​របៀប​ណា ​?

១-វិបតិ្ត​សេដ្ឋកិច្ច​ និងហិរញ្ញ​វត្ថុ​ពិភពលោក សម្តេចមាន​ប្រសាសន៍​ថា ​សព្វថ្ងៃ​អាមេរិក​និង​អឺរ៉ុប​មិន​ទាន់​ដោះ​រួច​ខ្លួន​ទេ ។ ​ប៉ុន្តែប្រទេស​កម្ពុជា​បាន​បញ្ចៀស​នូវការ​កើន​ឡើង​ថ្លៃ​ទំនិញ ប្រេង​ឥន្ធនៈ និងការទិញ​ផលិតផល​ពីខាង​ក្រៅ​ប្រទេស​ដែល​ធ្លាក់​ចុះ ។ ​រាជរដ្ឋាភិបាល​ក៏​បាន​ទប់​​ម​ិន​ឱ្យ​ឡើង​ថ្លៃ ភ្លើង​និង​ថ្លៃ​ទឹក ។ ​​​នៅ​ឆ្នាំ​២០១២ កំណើន​សេដ្ឋកិច្ច​​យើង​បាន​ឡើង​៧,៣% ដែល​នៅ​ឆ្នាំ​២០១៣ នេះ កម្ពុជា​សង្ឃឹម​ថា​ នឹង​មាន​កំណើន​​កើ​ន​ឡើង​លើ​៧% ។ ​ក្នុង​ការដឹក​នាំ​គឺវា​មិន​​សាមញ្ញ​ទេ គឺ​ពោរ​ពេញ​ទៅដោយ​ការ​លំបាក ។ ​ប៉ុន្តែ​យើង​បាន​ជម្នះ​បាន​​ប៉ុណ្ណេះ​​គឺ​ជា​រឿង​​​មិន​មែន​ធម្ម​តា​ទេ ។

​ដើម្បី​ធានា​នូវ​ស្ថិរ​ភាព​ម៉ាក្រូ​សេដ្ឋ​កិច្ច​ ទប់​ស្កាត់​អតិ​ផរណា​​ នៅ​ឆ្នាំ​២០០៩ រោង​ចក្រ​មួយ​ចំនួន​បាន​បិទ​ទ្វារ​ ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​​កម្មករ​​ប្រមាណ​៤ម៉ឺន​នាក់​បាត់​បង់​ការ​ងារ ។ ​ប៉ុន្តែ​តាម​រយៈ​​ភា​ពរឹងមាំ​នៃ​សេដ្ឋ​កិច្ច​ រាជ​រដ្ឋា​ភិបាល​​បាន​ឆ្លង​ផុត ហើយ​បាន​ទាក់​ទាញ​អ្នក​វិនិ​យោគ​បន្ថែម​​មក​​កាន់​ប្រទេស​​​កម​្ពុជា អ្នកដែល​មាន​ហើយ​ត្រូ​វ​​រក្សា​អ្នក​ដែល​​មក​ថ្មី​គឺត្រូវ​បានបង្កើត ។ កម្ពុជាបាន​ឆ្លង​ផុត​ការ​លំបាក​នេះ​ដោយ​​​ការ​បញ្ចៀស​​នូវ​​វិបត្តិ​ តាម​រយៈ​​​ការ​គ្រប់​គ្រងដ៏​ប្រុង​ប្រយ័ត្ន​​ទៅ​លើ​បញ្ហា​សេដ្ឋ​កិច្ច​ ព្រោះ​បញ្ហ​ា​សេដ្ឋកិច្ច​នេះ​ សម្តេច​បញ្ជាក់​ថា ​គ្រាប់​បែក​អាច​បំផ្លាញ​​ភូមិ​មួយ​ បំផ្លាញ​ក្រុម​គ្រួសារ​មួយ​បាន​ ប៉ុន្តែ​មិន​អាច​បំផ្លាញ​ប្រទេស​ទាំង​​មូល​បាន​​ទេ ​។ ​ប៉ុន្តែ​គ្រាប់​បែក​សេដ្ឋ​កិច្ច​​ កាល​​​​ណា​​វា​ផ្ទុះ​ហើយ គឺ​វា​ប៉​ះពាល់​មនុស្ស​ទាំង​អស់​​ក្នុង​មួ​យ​ប្រទេស ។ ​

ដោយ​ឡែក ​ផ្នែក​សិកម្ម​បាន​កើន​ឡើង​​ឥត​ឈប់​ឈរ​ក្នុងប៉ុន្មាន​ឆ្នាំនេះ​ ទោះ​បី​ថា​​យើង​ជួប​ប្រទះ​ន​ូវ​បញ្ហា​​ព្យុះ​កេត​សាណា​​ឆ្នាំ​២០០៩ ​ទឹក​ជំនន់​ឆ្នាំ​២០១១ ​ក៏ប៉ុន្តែ​​យើង​មាន​លទ្ធ​ភាព​​នាំចេញ​​ជាង​៤​លាន​តោន​ស្រូវ​ ប្រហែល​២,៥​លាន​តោន​​អង្ករ ។​​ ឥឡូវ​យើងកំពុង​ទាក់​​ទាញ​វិនិយោគិន​​មក​​វិនិយោគ​​ពី​មា៉ស៊ីន​កិនស្រូវ ​វិនិ​យោគ​​​ឃ្លាំង ​និង​ការ​ប្រមូល​ទិញ ​ដើម្បីបង្កើន​​តម្លៃ​​បន្ថែម​ឱ្យ​កសិករ​​របស់​យើង ​ព្រោះ​កាលណា​ផលិត​នៅ​ក្នុងស្រុក​​យើង​ នៅសល់​កន្ទក់ កញ្ចុង​អង្ករ​ និង​អង្គាម​សម្រាប់​ការចិញ្ចឹម​សត្វ​ក្នុង​ប្រទេស​​​យើង​ទៀត​ ។​ ដូច្នេះ​​ទាំង​វិស័យ​កសិកម្ម​ ទាំង​វិស័យ​​ឧស្សា​ហ​កម្ម​ សុទ្ធ​​តែ​មាន​ការ​កើន​​ទាំងអស់ ។ ​វិស័យ​សេវា​​ក៏​​កាន​់តែ​​កើន​ថែម​ទៀត ​ឆ្នាំ​​កន្លង​ទៅយើង​ទទួល​បាន​​​​ភ្ញៀវ​​ទេសចរ​​ចំនួន​​៣,៥​លាន​នាក់ ។ ដោយ​​​ឡែក​៤ខែ​កន្លងទៅ​នេះ ​យើង​ទទួល​បាន​ភ្ញៀវ​​ទេសចរ​១,៥​លាន​នាក់​​អ៊ីចឹង​ឆ្នាំ​នេះសង្ឃឹម​ថា​​​ ទទួលការ​ភ្ញៀវ​ទេសចរ​លើ​​ស​ពី​​៤​លាន​នាក់ ។

សម្តេច​តេជោ​មាន​​ប្រសាសន៍​​បន្ត​ទៀត​ថា ​ចំណុចនេះ​ត្រូវ​​ឃើញ​អំពី​ការ​ខិត​ខំ​របស់​រាជ​រដ្ឋា​ភិបាល​​គ្មាន​អ្នក​ណា​​ផ្សេង​ទេ ​ឯ​អ្នក​ដទៃ​បាន​ត្រឹម​តែ​ឱ្យ​បរ​ទេស​ផ្តាច់​ជំនួយ​​កម្ពុជា ​កុំ​​ទិញ​​ទំនិញ​ពី​កម្ពុជា ​ែបរ​ជា​​ដូច្នេះ​​ទៅវិញ ​ហើយ​បែរ​​ថា កុំ​​ឱ្យ​បរទេស​ច​ុះ​ហត្ថ​​លេខា​លើ​គម្រោង​នានា។ ​ប៉ុន្តែ​ផ្ទុយ​​​ទៅវិញ​ សហ​ភាព​អឺរ៉ុប​បាន​ចុះ​ហត្ថ​លេខា​ផ្តល់​ជំនួយ​ឱ្យ​រាជ​​រដ្ឋាភិបាល​​កម្ពុជាចំនួន​២៦​លាន​ដុល្លារ ​ខាង​កសិកម្ម ។ សភាព​ការណ៍​សេដ្ឋ​កិច្ច​ពិភពលោក ​ប៉ះ ពាល់​ប៉ុណ្ណឹង​ ហើយ​រាជ​រដ្ឋា​ភិ​​បាល​ក៏​នៅ​​តែ​អនុវត្ត​នូវ​ការ​សន្យា​របស់​ខ្លួន​គឺ​​ដំឡើង​បៀ​​វត្សរ៍​២០% ប្រចាំឆ្នាំ​ដល់​មន្ត្រី​រាជ​ការ​ស៊ីវិល​និងកម្លាំង​ប្រដាប់​អាវុធ​ ។ ដល់​​ឆ្នាំខាង​មុន​នេះ(អាណត្តិ​ខាងមុខ​នេះ ​)​យើង​ផ្លាស់​ប្តូរ​ពី​ការ​​បង្កើន​បៀវត្សរ៍​ មាន​រយៈ​​​រង្វង់​​កញ្ចប់​ចង្អុល​២០%​ យើង​​​បង្កើន​បៀវ​ត្សរ៍​តាមកំណើន​សេដ្ឋ​កិច្ច​​វិញ ។ តក់​ៗ​​ពេញ​បំពង់​ជំហាន​គីង្គក់ មួយ​ព្រឹប ផ្លូវ​១០០​គីឡូម៉ែត្រ ជំហាន​គីង្គក់​មួយ​ព្រឹប ស្ពាន​ពីរ​បី ​ព្រះ​វិហារ​មួយ…​ពីរទៅ…។

បញ្ហា​ប្រឈម​ទី​២ ​សម្តេច​តេជោ ហ៊ុន សែន ​មានប្រសាសន៍​បញ្ជាក់​ ​អំពី​ការ​ខុស​គ្នា​​មាន​ការ​​បោះឆ្នោត​ឆ្នាំ​២០០៨ និងការ​បោះឆ្នោត​ឆ្នាំ​២០១៣ ។​ មុន​ការបោះ​ឆ្នោត​ឆ្នាំ​២០០៨ រយៈ​ពេល​ប៉ុន្មាន​​ថ្ងៃ​ កង​ទ័ព​ថៃបាន​​ចូល​ឈ្លាន​​ពាន​វត្ត​កែវ​​សិក្ខា​​គិរី​ស្វារៈ និងតំបន់​ប្រាសាទ​ព្រះវិហារ ។ សឹង​តែ​​ពាក់​កណ្តាល​អាណត្តិ​​រហូតដល​់​ឆ្នាំ​​២០១១ ទើប​​សភាព​ការណ៍​ស្ងប់​ស្ងាត់ ។ ​សម្តេច​​ពន្យល​់ថា ​តើ​ការលំបាក​ក្នុង​ឋាន​ៈ​​ធ្វើ​ជា​មេ​ដឹកនាំ​ក្នុង​ការ​ធ្វើ​ការ​សម្រេចចិត្ត​របៀប​ណា ?​ថ្ងៃ​នេះ​ខ្ញុំ​ត្រូវ​តែ​ទម្លាយ​ជាសាធារណៈ​ដើម្បី​​ឱ្យ​មន្ត្រី​ក៏ដូច​ជា​ប្រជាពលរដ្ឋ​បានដឹង​ថា ​តួ​នាទី​របស់​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​​ខុសគ្នា ​ពីតួនាទី​របស់​​អភិបាល​ខេត្ត​ ចៅ​ហ្វាយ​ស្រុក រដ្ឋ​មន្ត្រី​ មេឃុំ… ។ បើ​សិន​សម្រេច​ខុស​គឺ​មាន​គ្រោះ​មហន្ត​រាយ​ ​មិន​មែន​សម្រាប់​តែ​តំបន់​ព្រះ​វិហារ​ទេ គឺ​ទូ​ទាំង​ប្រទេស ។

នៅ​ប្រាសាទ​ព្រះ​វិហារ ​ថ្ងៃទី​១៥ កក្កដា ២០០៨ កង​​ទ័ព​ថៃ​​លើក​​ចូល​រាប់​រយ​នាក់​ បាន​ឈ្លានពាន​មិន​ត្រឹម​​​តែ​គ្រប់​​​​​គ្រង​​វត្ត​កែវ​​សិក្ខា​​គិរី​ស្វារៈ​ទេ ​គឺ​​គ្រប​់​គ្រង​ទាំង​ផ្លូវ​ឡើង​​​ទៅ​​​​ប្រាសាទ​ព្រះ​វិហារ​​ទៀត ដោយ​ចែក​​គ្នា​ឈរនៅ​លើ​ផ្លូវ​នោះ ។ ​​ពេល​នោះ​កម្ពុជា​កំពុង​តែ​ឃោស​នា​បោះឆ្នោត ។ ក្នុ​ង​ឋាន​ៈ​ជា​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ដែល​មាន​​សិទ្ធិ​បញ្ជា​លើ​​កម្លាំង​ប្រដាប់​អាវុធ​ តើ​ត្រូវ​យក​ការ​សម្រេច​ចិត្ត​បែប​ណា? ខ្ញុំ​សូម​វិភាគ​ជូន​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​​ជា​ម្ចាស់​ឆ្នោត​ដើម្បី​​យល់​​ពី​​ការ​លំបាក​​របស់​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ តើគប្បី​ត្រូវ​ធ្វើ​របៀប​ដូច​ម្តេច? ​បើ​សិន​ជា​មិន​មែន​​នាយករដ្ឋ​មន្ត្រី​ ហ៊ុន សែន ​វិញ ​តើ​សភាព​ការណ៍​វា​នឹង​ប្រែ​ប្រួល​យ៉ាង​​ម៉េច?

សម្តេច​មានប្រសាសន៍​ថា ​​ជម្រើស​របស់​យើង​នៅ​ពេល​នោះ​ តើ​​​មួយ​​ណា​​អាក្រក់​តិច​ជាង ​​​ក្នុងចំណោម​ជម្រើស​របស់​យើង ។ ពេល​​​នោះ​​លទ្ធ​ភាព​៣​ដែល​អាច​កើត​ឡើង លទ្ធ​ភាព​ទី​១ ​យើង​​បញ្ជា​ផ្ទុះ​អាវុធ​ភ្លាម​គឺ​វាយ​កង​ទ័ពឈ្លាន​​ពាន​នេះ​តែម្តង​នៅ​នឹង​តំបន់​​ប្រាសាទ​ព្រះវិហារ ។ ​ជម្រើស​នេះមិន​មែន​ជា​ជម្រើស​ល្អ​ទេ ​ដែល​វា​អាច​រុញ​ច្រាន​សភាព​ការណ៍​ឱ្យ​ផ្ទុះ​អាវុធ​ទ្រង់​​​ទ្រាយ​​ធំ ។ ដូច្នេះ​លទ្ធ​ភាពទី​១​នេះ​គឺ​ត្រូវ​ឱ្យ​សភាព​ការណ៍​នៅ​​ទ្រឹង​ប៉ុណ្ណឹង សុខចិត្ត​ទ្រាំ​ឱ្យគេ​ជាន់​ក្បាល​បន្តិចសិន ។ លទ្ធភាព​ទី​២ គឺលទ្ធភាព​ផ្ទុះ​​អាវុធ​​នៅ តំបន់​វត្តកែវ​​សិក្ខា​​គិរី​ស្វារៈ ប្រាសាទ​ព្រះ​វិហារ​និង​តំបន់​ជិតខាង​​ តម្រូវ​ឱ្យ​យើង​លុប​ចោល​ការិ​យា​​ល័យ​បោះ​ឆ្នោត​មួយ​ចំនួន ​។

ឯ​លទ្ធភាព​ទី​៣ គឺមាន​​ការ​ផ្ទុះ​​អាវុធ​​​ទ្រង់​​​ទ្រាយ​ធំ​ទូ​​ទាំង​ព្រំដែន​កម្ពុជា​-ថៃ ​ហើយ​អាច​មាន​ការវាយ​លុក​យ៉ាង​ជ្រៅ​ចូល​ដី​របស់​​​យើង​​ដោយ​កងទ័ព​​ថៃ ​តម្រូវ​ឱ្យ​​​យើង​លុប​ចោល​ការ​បោះឆ្នោត​ជាតិ​មួយ​ទំា​ង​ស្រុង​តែ​ម្តង ។ ដូច្នេះ​លទ្ធភាព​ទាំង​ពីរ​នេះ​ដែល​វា​នឹងលេច​​​ឡើង​នេះ ​តើ​រើស​យក​មួ​យណា?​​ នេះ​​ហើយ​​ជាបញ្ហា​នៃមេដឹកនាំ​​ដែល​ត្រូវ​​ធ្វើ​ការ​សម្រេច​ចិត្ត ។ ​សម្តេច​មានប្រសាសន៍​បន្ត​ថា ក្នុង​​ឋានៈ​ជា​អតីត​ទាហាន​ម្នាក់​ដែល​​ធ្លាប់​​ចូល​សមរ​ភូមិ​ ១០៥​លើក របួស​៥ដង ​ពិការ​ភ្នែក​ម្ខាង ​ឈាម​ស្ទើរ​តែ​ហូរ​ក្នុង​បេះ​ដូង​ដែល​ត្រូវ​​ឱ្យគេ​ជាន់​ឈ្លី​លើ​អធិបតេយ្យ​ ហើយ​មិន​ព្រម​​ផ្ទុះ​អាវុធ​ ។

ប៉ុន្តែ​ឥឡូវ​នេះ​តើ​ការសម្រេច​ចិត្ត​របស់​ខ្ញុំ​ត្រូវ​ឬ​ខុស ? បើ​សិន​ជា​យើង​សម្រេច​ចិត្ត​ទៅ​តាម​ការ​ចង់​បាន​របស់​​​មនុស្ស​ខ្លះ​នៅ​ក្នុង​បក្ស​ប្រឆាំង​​នោះ​សង្គ្រាម​ធំ​នឹង​កើត​ឡើង ។ ប៉ុន្តែ​​ឥឡូវ​​​យើង​​ដោះ​ស្រាយ​​បាន​​ បញ្ចៀស​ការ​ផ្ទុះ​អាវុធ​​នៅទី​នោះ​ យើង​អត់​បាន​លុបចោល​ការិយាល័យ​បោះ​ឆ្នោត​ណាមួយ​​នៅ​ក្នុងតំបន់​​នោះទេ ​។ ដូច្នេះ​​ការ​សម្រេចចិត្ត​បែប​នេះ ​បញ្ចៀស​បាន​សង្គ្រាម​ហើយ​​បោះ​ឆ្នោត​បាន ។ ​រឿង​នេះ​នៅ​​​ទ​ី​ក្រុង​បាង​កក ​គេ​ប្រើ​បញ្ហា​ប្រាសាទ​ព្រះ​វិហារ​ដើម្បី​ផ្តួល​រំលំ​រដ្ឋា​ភិបាល​ដែល​ស្និទ្ធ​​​នឹង​​ថាក់ស៊ីន​ស៊ី​ណាវ៉ាត្រា ។ ​ឯ​នៅ​កម្ពុជា​ គេ​ប្រើ​​ប្រាស់​​បញ្ហា​ទល់​ដែន​​នេះដើម្បី​​កុំ​ឱ្យមាន​ការបោះឆ្នោត ​ព្រោះ​បក្ស​ប្រឆាំង​គេ​ដឹង​ថា​ គេ​​ចាញ់ ។ ​បោះ​ឆ្នោត​រួចហើយ​​យើង​ខិតខំ​ចរចា​កាត់​បន្ថយ​កង​ទ័ព​ជា​បណ្តើរៗ​…។

បន្ត​​​មក​ចូលដល់​ឆ្នាំ​២០១០ ​បាន​ឯកភាព​គ្នា​ចេញ​ពីវត្ត​​កែវ​សិក្ខា​​គិរី​ស្វារៈ​ចុះ​ទៅ​​នៅ​ខាង​​ក្រោម​ទាំង​អស់​គ្នា​ដកជាបន្ត​បន្ទាប់ ។ ដល់​​​ចុង​ឆ្នាំ​២០១០ បាន​ឯក​ភាពគ្នា​ដាក់​មនុស្ស​៥-៥ ។ ​នេះជា​ការសម្រេច​ត្រូវ​​​របស់​នាយ​ករដ្ឋមន្ត្រី​​ ហ៊ុន សែន​ ជា​ការ​សម្រេច​​ចិត្ត​​បញ្ចៀស​សង្គ្រាម ​។ ​​បើ​សិន​ជា​​មិន​មែន​ជា​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ ហ៊ុន សែន ​សភា​ព​ការណ៍​​ក្លាយ​ទៅជា​ការ​ដូរ​​ទិស​ផ្សេង​ហើយ ។ ​​បន្ទាប់​​មក​​ហេតុ​ការណ៍​ផ្ទុះ​អាវុធ​ថ្ងៃទី​៤ កុម្ភៈ និង​ទី​៦ កុម្ភៈ ខ្ញុំ​បញ្ជា​តាម​ទូរ​ស័ព្ទ​​​ផង ​​វិទ្យុ​ទាក់​ទង​ផង​Video Conferene ផង ។ ស្រាប់​តែ​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ការពារ​ជាតិ​​​ថៃ​​​ទូរស័ព្ទមក​សំុ​ឈប​់​​បាញ់​…​​ដល់​ថ្ងៃ​៦​វាយ​គ្នាទៀតដាក់​មួយ​​ទៀត ប្រើ​ដោយ​កាំ​ភ្លើង​ធ្ងន់ ដាក់​BM21 ចូល​បន្ទាយ​ស្រែក​យ៉ៃ ​​សូម​ឈប់​​ទៀត ។

សម្តេច​មាន​​ប្រសាសន៍​ថា នៅ​ពេល​នេះ​អត់​​ធ្វើ​នយោ​បាយ​តែ​មួយ​ផ្លូវទេ ​យោធា​ទប់​​នៅនឹង​​កន្លែង ​បញ្ជូន​​​​ឯក​សារ​ទៅ​ក្រុម​ប្រឹក្សា​សន្តិ​សុខ​ ទៅអង្គ​ការ​សហ​ប្រជាជាតិ​ទៀត​និង​​ប្រធាន​មហា​សន្និ​បាត​អ.ស.ប ​អាវុធ​មិន​ទាន់​ឈប់​ផ្ទុះ​​​ទេ​ ឯ​ខ្ញុំ​ចុះ​ហត្ថ​លេខា​​បញ្ជូន​ឯក​សារ​រួច​ស្រេច ។ កោះ​​ប្រជុំ​បន្ទាន់ ​ទី​​​បំផុត​ប្រតិ​បត្តិការ​ត្រឹម​រង្វង់​​តែ​មួយ​​ ក្រុម​ប្រឹក្សា​សន្តិសុខ​អ.ស.ប កោះ​ប្រជុំ​បន្ទាន់​​។ ក្រោយ​មក​កម្ពុជា​ដាក​់​រឿង​នេះ​ទៅ​​តុលាការ​​អន្តរជាតិ​​ទី​ក្រុង​​ឡា​អេ ។ តើ​វិធី​ដោះ​​ស្រាយ​របស់​​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ ហ៊ុន សែន ​តាម​វិធី​មុម​ចង្ក្រាន​បី​សម​ស្រប​​ឬ​ទេ ? សម្រាប់​ការ​វិនិ​ច្ឆ័យ​របស់​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​​ដែល​ជា​ម្ចាស់​ឆ្នោត ។ ទី​១-​យោ​ធា​​ទប់​ទល់​នៅ​នឹង​កន្លែង​ កុំ​​ឱ្យ​​​គេ​ឈ្លាន​ពាន​បាន
ទី​២-​ដំណើរការ​ការ​ទូត​តាម​រយៈ​យន្ត​ការ​ក្រុម​ប្រឹក្សា​​សន្តិ​សុខ​អង្គ​ការ​សហ​ប្រជា​ជាតិ​ និង​តាម​រយៈ​អាស៊ាន​ ។

ទី​៣-​តាម​រយៈ​ផ្លូវច្បាប់​ទៅ​តុលាការ​អន្តរជាតិ ទ​ី​ក្រុង​​ឡា​អេរ ។ តើ​ការ​​​​​សម្រេចចិត្ត​របស់​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ ហ៊ុន សែន ត្រឹម​ត្រូវ​​ហើយ​ឬនៅ? បញ្ចៀស​​បាន​​ការកេណ្ឌ​​​ទាហាន​យក​ទៅ​ច្បាំង​ មិន​បាន​រើស​ទាហាន​ថ្មី​ពី បណ្តា​ខេត្ត​​នានា​យក​ទៅ​ច្បាំង​ទេ ។ នេះ​គឺ​ជា​ចំណុច​ដែល​ពាក់​ព័ន្ធ​នឹង​បញ្ហា​មិ​ន​​ធ​ម្មតា​ទេ ​។ បញ្ហា​​ប្រឈម​​ទី​៣-​នៅ​ថ្ងៃទី​២៤ ​មេសា ​ក្រោយ​ចូលឆ្នាំ​​ខ្មែរ​បន្តិច​ តើ​ការ​សម្រេច​ចិត្ត​នៃ​សម​រ​ភូមិ​​មួយ​នេះ​ត្រឹម​ត្រូវ​ឬ​អត់ ។ ​​​​​ម៉ោង​៩​​ព្រឹក​ ថៃចាប់​បាញ់​កាំ​ភ្លើង​ធំ​១៣០​និង​១៥៥​មិល្លី​ម៉ែត្រ ចូល​មក​ដី​ខ្មែរ ។ ​ខ្ញុំ​និង​ទាហាន​​ ប៉ូលិស​ ប៉េអឹម​ អង្គុយ​នៅ​មុខ​​ Video Conferene ​នៅ​ផ្ទះ​របស់​ខ្ញុំ និង​បញ្ជា​​តាម​ទូរ​ស័ព្ទ​ ។ សមរ​ភូមិ​ខ្មែរ​សុំ​បាញ់​តប​ត​​ទៅវិញដោយកាំ​​ភ្លើង​ធំ​ ។ ព្រោះ​គេ​បាញ់​កា​ំ​ភ្លើង​ធំ​ម​ក​ខ្លាំង​ពេក ពេល​នោះ​ជម្លៀស​ប្រជាជន​​មក​រក​កន្លែង​សុវត្ថិ​ភាព​រហូត​មក​ដល់​ស្រុក​សំរោង ចូល​ម​ក​រាប់​ម៉ឺន​គ្រាប់ ។

សម្តេច​បាន​បញ្ជាក់​​ថា ​មិន​ឱ្យ​បាញ់​តប​ ប្រាប់​ឱ្យ​ខាង​មុខ​​ទប់​​ថ្មើ​រជើង​ឱ្យ​ជាប់ ។ សម្តេច​តេជោ ហ៊ុន សែន​ គូ​សបញ្ជាក់​ថា ​នេះគឺ​ជា​ឆន្ទៈ​នយោ​​បាយ​ដើម្បី​កុំ​ឱ្យ​ពង្រីក​សង្គ្រាម ។ ​ប៉ុន្តែ​នៅ​ក្នុង​យុទ្ធ​វិធី​កង​​ទ័ព​​ យើង​ឱ្យ​កង​ទ័ព​របស់​​យើង​ទប់​ថ្មើរ​​ជើង​ឱ្យជាប់ ​យើង​អត់​​ធ្មត់​​ជាង​១០០​ម៉ោង ​ទើប​ឱ្យ​វាយ​បក ។ បាន​សេច​ក្តី​ថា ​ថ្ងៃ​ទី​២៤ រហូតដល់​ថ្ងៃ​២៧​ មេសា ម៉ោង​​៣​កន្លះ ​ទើប​យើងចាប់​ផ្តើម​វាយ​​វិញ​តែ​​ម្តង ។ ​វាយ​ម្តង​​ចេញ​​រាប់រយ​ចំណុច​ទៅ​តែ​ម្តង…។ ថៃ​ផ្ងា​រ​​​បេ​រ៉េ​ត៍​​​តែ​ម​្តង ​។ ១៧​នាទី​រដ្ឋមន្ត្រី​​ការ​ពារជាតិ​ថៃ​ទូរស័ព្ទ​មក​​សុំ​​ចរចា​ឈប់បាញ់​ ខ្ញុំ​និយាយ​ឱ្យថៃ​ឮ ។

​សម្តេច​តេជោ ហ៊ុន សែន បាន​រិះគន់​ថា វាយ​​ខ្មែរជាង​១០០​​ម៉ោង​អត់​​បបួល​ចរចា ​ដល់​ខ្មែរ​វាយ​វិញ​​១៧​នាទី​សុំ​ចរចា ។ នេះ​​ហើយ​​ជា​បញ្ហា ​​​ឈា្ល​ន​ពាន​របស់​ថៃ​បាន​នាំដល់​​​អ្វី​សម្រាប់​យើង ​គឺ​បន្ទុក​ចំណាយ​ ជម្រើស​​នយោ​បាយ​និងការចេញ​​ប​ទបញ្ជា​ទ័ព ពេល​ណា​ត្រូវ​វាយ ​ពេល​ណា​មិន​ត្រូវ​វាយ ​។ ប៉ុន្តែ​​អ្វី​ដែល​​ធំ​គឺ​វិបត្តិ​សេដ្ឋកិច្ច​និង​ហិរញ្ញវត្ថុ​ពិភពលោក​ដែល​​​ជះ​​​ឥទ្ធិ​ពល​មក​ដល់​​យើង​ វា​​មាន​ចំណុច​ពាក់​ព័ន្ធ​ជា​មួយ​នឹង​បញ្ហា​ចំណាយ​​ទៅ​លើ​​យោ​ធា​យ៉ាង​ច្រើន កាត​់​បន្ថយ​​លើ​ការ​ធ្វើ​ផ្លូវ ​ស្ពាន … ជាច្រើន​​ដើម្បី​សម្រាប់​​វិស័យ​ការពារ​បូរណ​ភាព​ទឹកដី​អ​ធិប​េតយ្យ​ ។ ​យើង​សង្គ្រោះ​បាន​ប្រជាពលរដ្ឋ​​ដែល​លិច​លង់​​​​ ​ដោយ​​គ្រោះ​មហន្តរាយ​ទឹក​ជំនន់​ឆ្នាំ​២០១១ ​ស្តារ​ឡើង​វិញ​ប្រព័ន្ធ​ធារា​សាស្ត្រ​ ផ្លូវ​ថ្នល់​ ស្ពាន ជួយ​ប្រជា​ជន​ដែល​រងគ្រោះ​ធ្វើ​ឱ្យ​​កំណើន​សេដ្ឋ​កិច្ច​​កើន ។​

ដូច្នេះ​ពិបាក​ណាស់​ក្នុង​បញ្ហានេះ​ នេះ​ហើយ​ជា​បញ្ហា​មេ​ដឹក​នាំ​​ បើ​មិន​មែននាយក​រដ្ឋមន្ដ្រី​ ហ៊ុន​ សែន​ ច្បាស់​ជា​សភាពការណ៍​ត្រូវ​ដូរ​ទិស​មួយ​ផ្សេង​ទៅ​វិញ​ ។​ សង្គ្រាម​កម្ពុជា​-ថៃ​ នៅ​អត់​បញ្ចប់​បាន​ទេ​ ។​ សម្ដេច​តេជោ​​ សែន​ គូស​បញ្ជាក់​​ថា​ រឿង​ប្រាសាទ​ព្រះវិហារ​ជា​រឿង​មួយ​ក្នុង​ចំណោម​បញ្ហា​ធំៗ​​ជា​​ច្រើន​ទៀត​ ដែលយើង​ត្រូវ​ដោះ​ស្រាយ​​ជា​មួយ​ថៃ​ សហការ​ជា​មួយ​គ្នា​ដើម្បី​កសាង​សេដ្ឋកិច្ច​ ការអភិវឌ្ឍ​នៅ​តាម​ព្រំដែន​ ។ ​នាយក​រដ្ឋ​មន្ដ្រី​ ហ៊ុន​ សែន​​ ដោះ​ស្រាយ​បញ្ហា​បែប​នេះ​ឯង​ ។​ សម្ដេច​បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ថា​ ថ្នាក់​ដឹក​នាំ​ប្រទេស​ថៃ​ ក្នុង​សម័យ​រដ្ឋាភិបាល​អាប់ភីស៊ីត​វេចា​ជីវ៉ា​ ថា​មាន​អ្នក​ជិត​ខាង​អាក្រក់​ប្រៀប​ដូច​ជា​មាន​មីន​ ​ប៉ុន្តែ​ក្នុង​​​អំឡុង​រដ្ឋាភិបាល​ថៃ​ថ្មី​ ក្រោម​ការ​ដឹក​នាំ​​​របស់​​លោក​ស្រី​យីង​ឡាក់​ ស៊ីណាវ៉ាត្រា​ ជា​អ្នក​ជិត​ខាង​ល្អ​ដូច​ជា​មាន​មាស​៕​