រាជធានីភ្នំពេញ ៖ ព្រះបដិមាមានអាយុចំណាស់មួយពាន់ឆ្នាំចំនួនពីរអង្គដែលមានឈ្មោះថា«សហទេព» និង«នកុល»ដែលបានបាត់ពីប្រាសាទកោះកេរ្តិ៍នាអំឡុងទសវត្សរ៍ទី៧០ត្រូវបានសារមន្ទីរនៅបុរីញូវយ៉កសហរដ្ឋអាមេរិកឈ្មោះថា Metropolitanប្រគល់មកប្រទេសកម្ពុជាវិញ និងបានបញ្ជូនមកដល់កាលពីល្ងាចថ្ងៃទី១១ មិថុនា នៅអាកាសយានដា្ឋនអន្តរជាតិភ្នំពេញ
រាជធានីភ្នំពេញ ៖ ព្រះបដិមាមានអាយុចំណាស់មួយពាន់ឆ្នាំចំនួនពីរអង្គដែលមានឈ្មោះថា«សហទេព» និង«នកុល»ដែលបានបាត់ពីប្រាសាទកោះកេរ្តិ៍នាអំឡុងទសវត្សរ៍ទី៧០ត្រូវបានសារមន្ទីរនៅបុរីញូវយ៉កសហរដ្ឋអាមេរិកឈ្មោះថា Metropolitanប្រគល់មកប្រទេសកម្ពុជាវិញ និងបានបញ្ជូនមកដល់កាលពីល្ងាចថ្ងៃទី១១ មិថុនា នៅអាកាសយានដា្ឋនអន្តរជាតិភ្នំពេញ ដោយមានរៀបចំពិធីទទួលយ៉ាងអធិកអធមដោយមានព្រះសង្ឃសូត្រជយន្ដោ និងពុទ្ធាភិសេកតាមជំនឿព្រះពុទ្ធសាសនាផងដែរ ។
លោក ជុច ភឿន រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈបានថ្លែងប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មាន នាឱកាសនោះថា យើងពិតជាសប្បាយរីករាយដែលយើងបានទទួលវត្ថុបុរាណដែលជាកេរមរតកដ៏មានតម្លៃរបស់ខ្មែរយើងមកវិញហើយលោកសង្ឃឹមថា រូបចម្លាក់បីបួនទៀតនឹងត្រូវបញ្ជូនមកបន្តបន្ទាប់ដូចគ្នា ។ តាមការរៀបរាប់ពីប្រវត្តិនៃរូបចម្លាក់នេះ លោក ជុច ភឿនបានឲ្យដឹងថា រូបបដិមាទាំងពីរនេះគឺស្ថិតក្នុងចំណោមរូបបដិមាទាំង៩អង្គដែលខ្មែរបានសាងសង់ឡើងក្នុងសតវត្សរ៍ទី១០នៅប្រាសាទកោះកេរ្តិ៍ ប៉ុន្តែត្រូវបានបាត់ក្នុងអំឡុងទសវត្សរ៍១៩៧០ ខណៈប្រទេសកម្ពុជាកំពុងធ្លាក់ក្នុងវិបត្តិនយោបាយ ។
លោកបន្ថែមថា ក្នុងចំណោមរូបបដិមាទាំង៩អង្គដែលបានបាត់កន្លងមក កម្ពុជារកឃើញវិញតែមួយអង្គគត់គឺកំពុងតម្កល់នៅអភិរក្សអង្គរ ។ ដូច្នេះការវិលមកដល់នៃបដិមាទាំងពីរអង្គនេះធ្វើឲ្យកម្ពុជាមានរូបបដិមារបស់ប្រាសាទកោះកេរ្តិ៍ចំនួនបីហើយ ។ ដូច្នេះកម្ពុជានៅបាត់តែ៦អង្គទៀតទេ ។
លោកបញ្ជាក់ថា ការបញ្ជូនបដិមាទាំងពីរអង្គនេះត្រឡប់មកកម្ពុជាវិញគឺ បន្ទាប់ពីក្រុមហ៊ុនដាក់ដេញថ្លៃមួយឈ្មោះថា Sotheby ដាក់រូបបដិមានេះដេញថ្លៃលក់ជាសាធារណៈ ហើយកម្ពុជាបានស្នើសុំឲ្យក្រុមហ៊ុននោះដកចេញពីបញ្ជីដាក់លក់ ។
ក្រោយពីមានការតស៊ូយ៉ាងខ្លាំងក្លាពីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានិងមានភស្តុតាងបង្ហាញថា ជារបស់ខ្មែរព្រមទាំងមានការជួយជ្រោមជ្រែងពីរដ្ឋាភិបាលអាមេរិក សារមន្ទីរ Metropolitanដែលដាក់តាំងបង្ហាញរូបចម្លាក់នេះជាសាធារណៈនៅទីក្រុងញូវយ៉កបានសម្រេចប្រគល់រូបបដិមាទាំងពីរមកឲ្យកម្ពុជា
វិញ ។ រូបបដិមាទាំងពីរនេះមានកម្ពស់ប្រហែល១,២ម៉ែត្រហើយបដិមាមួយអង្គៗមានទម្ងន់ប្រហែល៩០គីឡូក្រាម ។ យោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាបានឲ្យដឹងថា រូបបដិមា«បនទវៈ»ទាំង២អង្គនេះ ទំនងមានឈ្មោះថាសហទេព និងនកុលត្រូវបានកសាងឡើងដើម្បីរំលេចរបៀបជាសិល្បៈនៃជ័យជម្នះរបស់ចក្រភពខ្មែរនៅសតវត្សទី១០នៃរាជធានីកោះកេរ្តិ៍(ខេត្តព្រះវិហារបច្ចុប្បន្ន) ។
រូបទាំងពីរនេះគឺជាផ្នែកមួយនៃនិមិត្តរូបរំលេចឡើងនូវការប្រយុទ្ធគ្នារវាងភីម(ជាបងប្អូនបនទវៈម្នាក់ទៀត)និងរូបបដិមាទុរ្យោធនៈ(ជាជីដូនមួយរបស់គាត់ និងជាមេដឹកនាំគូប្រយុទ្ធត្រកូលកុរុ) ។ ការប្រយុទ្ធគ្នានេះគឺជារឿងនិទានដ៏ល្បីរន្ទឺ កើតចេញពីរឿងព្រេងMahabharataដែលការប្រយុទ្ធនេះមានសាក្សី៧នាក់រាប់បញ្ចូលទាំងព្រះគ្រឹស្នា និងបនទវៈ ។ រចនាបទប្រាសាទកោះកេរ្តិ៍ត្រូវបានគេមើលឃើញជារចនាបទចម្លាក់ខ្មែរដ៏ល្បីល្បាញបំផុត ដោយបង្ហាញឲ្យឃើញលក្ខណៈពិសេសនៃចលនានៅជុំវិញរូបចម្លាក់បង្ហាញនូវកាយវិការសម្តែងល្ខោន ។ នៅទីនោះក៏មានចម្លាក់៩អង្គដោយបង្ហាញឲ្យឃើញនូវកាយវិការឈរទ្រឹងអស់រយៈពេលជាង១ពាន់ឆ្នាំរហូតដល់ពេលដែលរូបបដិមាទាំងនេះត្រូវបានគេវាយបំបែកចេញពីជើងទម្រនៅដើមឆ្នាំ១៩៧០ នៅពេលដែលកម្ពុជាស្ថិតនៅក្នុងស្ថានភាពសង្គ្រាមស៊ីវិល ហើយរូបបដិមាត្រូវបានគេយកឆ្លងដែនដោយខុសច្បាប់ និងដាក់លក់នៅទីផ្សារសិល្បៈអន្តរជាតិ ។
នៅអំឡុងពាក់កណ្តាលទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៧០ រូបបដិមា៧អង្គក្នុងចំណោមរូបបដិមាទាំង៩អង្គនេះត្រូវបានគេដាក់ដេញថ្លៃ ឬនៅក្នុងសារមន្ទីរផ្សេងៗនិងជាទ្រព្យសម្បត្តិឯកជនជុំវិញពិភពលោក ។ នៅឆ្នាំ១៩៩០រូបបដិមាមួយអង្គត្រូវបានគេប្រទះឃើញនៅជិតកន្លែងដើមរបស់វាក្នុងប្រាសាទកោះកេរ្តិ៍ដែលត្រូវបានគេបោះបង់ចោលដោយគ្មានព្រះកេស និងត្រូវបានយកទៅកាន់ទីអភិរក្សអង្គរខេត្តសៀមរាប ។ រីឯជោគវាសនានៃរូបបដិមាទី៩ដែលគេប្រមូលបាននោះមិនត្រូវបានគេស្គាល់នៅឡើយទេ ។
នៅខែមេសាឆ្នាំ២០១៣ បន្ទាប់ពីមានការពិភាក្សាពិគ្រោះយោបល់លើបញ្ហាពាក់ព័ន្ធប្រវត្តិសាស្ត្រ វប្បធម៌ និងផ្លូវច្បាប់ ជាពិសេសការពិគ្រោះយោបល់ជាមួយលោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីសុខ អាន និងលោក ច័ន្ទ តានី រដ្ឋលេខាធិការទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី និងសារមន្ទីរMetropolitan នៅទីក្រុងញូវយ៉កបានសម្រេចប្រគល់ឲ្យប្រទេសដើមវិញនូវរូបបដិមាបនទវៈ២អង្គដែលត្រូវបានគេផ្តល់ទៅកាន់សារមន្ទីរចន្លោះពីឆ្នាំ១៩៨៧ ដល់ឆ្នាំ១៩៩២ ។
សេចក្តីសម្រេចនេះបានបង្ហាញឲ្យឃើញនូវក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈស្តង់ដាមានកម្រិតខ្ពស់របស់សារមន្ទីរMetropolitan ហើយយើងសូមអំពាវនាវដល់សារមន្ទីរផ្សេងៗទៀត និងអ្នកប្រមូលរូបចម្លាក់ទាំងឡាយដែលកំពុងកាន់កាប់រូបចម្លាក់ដែលនៅសល់ទាំងប៉ុន្មានដែលយកចេញពីប្រាសាទចិនក៏ដូចជា វត្ថុសិល្បៈខ្មែរដែលមានតម្លៃផ្សេងទៀតធ្វើតាមគំរូសារមន្ទីរនេះហើយនឹងបញ្ជូនរូបបដិមាទាំងនោះមកប្រទេសកម្ពុជាវិញ ។
ការប្រគល់មកវិញដោយជោគជ័យនូវរូបបដិមា បនទវៈ២អង្គគឺជាលទ្ធផលបានមកពីយុទ្ធនាការជាសកលសម្រាប់ការការពារបេតិភណ្ឌវប្បធម៌ដែលដឹកនាំដោយអង្គការយូណេស្កូ និងការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក្រោមការដឹកនាំនិងចង្អុលបង្ហាញដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់បំផុតរបស់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាដើម្បីស្តារឡើងវិញនូវព្រលឹងវប្បធម៌ជាតិ ។
បដិមាទាំងពីរនេះកំពុងតម្កល់ទុកនៅសារមន្ទីរជាតិ មុននឹងយកទៅតាំងឯវិមានសន្តិភាពដើម្បីបង្ហាញដល់កិច្ចប្រជុំគណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោកលើកទី៣៧ ដែលនឹងរៀបចំធ្វើនៅកម្ពុជា ចាប់ពីថ្ងៃទី១៦ដល់ថ្ងៃទី២៧ មិថុនានេះ ។ បន្ទាប់មកទៀត បដិមាទាំងពីរអង្គនឹងត្រូវយកមកតម្កល់នៅសារមន្ទីរជាតិវិញ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ