ADផ្ទាំងផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម

Picture

ប្រាសាទ​ បរិស្ថាន​ និង​ប្រជា​ជន​ស្ថិត​ក្នុង​ភាព​សុខ​ដុម​រមនា​មិន​អាច​ញែក​ដាច់​ពី​គ្នា​ទេ​

12 ឆ្នាំ មុន

ទិវា​យុវជន​បាន​ដាក់​ចេញ​ប្រធាន​បទ «បេតិកភណ្ឌ​រស់​ ប្រាសាទ​ បរិស្ថាន​ និង​ប្រជា​ជន​ («ទេព» ដូច​ជា​ ទេវៈ​ ឬ​ទេព្តា​)» ។ បរិស្ថាន​ គឺ​ផ្តោត​ជា​ពិសេស​ទៅ​លើ​ ព្រៃ​ឈើ​ និង​ទឹក​ ។ នៅ​ក្នុង​ឧទ្យាន​អង្គរ​របស់​យើង​ ប្រាសាទ​ បរិស្ថាន​ (ព្រៃ​ឈើ​ និង​ទឹក​)​ និងប្រជា​ជន​ បាន​ស្ថិត​នៅ​យ៉ាង​សុខ​ដុម​រមនា​ជាមួយ​គ្នា​ មិន​អាច​ញែក​ដាច់​ពី​គ្នា​បាន​ទេ​ ។ នេះ​គឺ​ជា​លក្ខណៈ​ពិសេស​នៃ​អង្គរ​ ។

ទិវា​យុវជន​បាន​ដាក់​ចេញ​ប្រធាន​បទ «បេតិកភណ្ឌ​រស់​ ប្រាសាទ​ បរិស្ថាន​ និង​ប្រជា​ជន​ («ទេព» ដូច​ជា​ ទេវៈ​ ឬ​ទេព្តា​)» ។ បរិស្ថាន​ គឺ​ផ្តោត​ជា​ពិសេស​ទៅ​លើ​ ព្រៃ​ឈើ​ និង​ទឹក​ ។ នៅ​ក្នុង​ឧទ្យាន​អង្គរ​របស់​យើង​ ប្រាសាទ​ បរិស្ថាន​ (ព្រៃ​ឈើ​ និង​ទឹក​)​ និងប្រជា​ជន​ បាន​ស្ថិត​នៅ​យ៉ាង​សុខ​ដុម​រមនា​ជាមួយ​គ្នា​ មិន​អាច​ញែក​ដាច់​ពី​គ្នា​បាន​ទេ​ ។ នេះ​គឺ​ជា​លក្ខណៈ​ពិសេស​នៃ​អង្គរ​ ។

ប្រាសាទ ៖ តាម​ការ​ចុះ​អង្គរ​ទៅ​ក្នុង​បញ្ជី​បេតិ​កភណ្ឌ​ពិភព​លោក​ ផ្ទៃ​តំបន់​ដែល​ត្រូវ​ការ​ពារ​មាន​ផ្ទៃដី​ស្មើ​នឹង​៤០.១០០​ហិកតា​ ។ នៅ​ក្នុង​នោះ​មាន​ស្ថានីយ​បុរាណ​វិទ្យា​ និង​ប្រវិត្តិ​សាស្ត្រ​ចំនួន​ដល់​ទៅ​៩១​ ដែល​សុទ្ធ​សឹង​តែ​ល្អ​ប្រណីត​ វិសេស​វិសាល​ កសាង​ឡើង​ពី​រាជ​ស្តេច​មួយ​អង្គ​ទៅ​មួយ​អង្គ​ទៀត​ជា​បន្ត​បន្ទាប់​ ក្នុង​នោះ​មាន​ប្រាសាទ​អង្គរ​វត្ត​ ប្រាសាទ​បាយ័ន​ ប្រាសាទ​តាព្រហ្ម​ ។ល។ អ្នក​ខ្លះ​និយាយ​ថា​ ប្រាសាទ​អង្គរ​វត្ត​បាន​ក្លាយ​ជា​បេតិកភណ្ឌ​ពិភព​លោក​ នោះ​ជា​ការ​ច្រឡំ​ទេ​ ព្រោះ​អង្គរ​វត្ត​គ្រាន់​តែ​ជា​ប្រាសាទ​មួយ​ប៉ុណ្ណោះ​ គួរ​និយាយ​ថា​ ឧទ្យាន​អង្គរ​ ។

ព្រៃ​ឈើ​ ៖ ប្រាសាទ​ទាំង​នោះ​ ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​បរិស្ថាន​ធម្ម​ជាតិ​ដ៏​ធំ​ល្វឹង​ល្វើយ​ គឺ​មាន​ព្រៃ​ឈើ​ដែល​គ្រប​ដណ្តប់​លើ​ផ្ទៃ​វាល​រាប​​ ក៏​ដូច​ជា​លើ​ភ្នំ​ជា​ច្រើន​ ដូច​មាន​ភ្នំ​គូលែន​ ភ្នំ​បាខែង​ ភ្នំ​បូក ។ល។ ព្រៃ​ឈើ​ក្នុង​ឧទ្យាន​អង្គរ​មាន​ផ្ទៃ​ប្រមាណ​៤.៥០០​ហិកតា​ គឺ​ស្មើ​នឹង​១១,៥០​%​ នៃ​ផ្ទៃ​ដី​ទាំង​មូល​ ។ ព្រៃ​ឈើ​មិន​មែន​គ្រាន់​តែ​ជា​ប្រភព​បង្ក​បង្កើត​ឱ្យ​មាន​ភ្លៀង​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ​ គឺ​មាន​តួនាទី​ពិសេស​សម្រាប់​ប្រាសាទ​ ធ្វើ​ជា​រនាំង​ការ​ពារ​ប្រាសាទ​ ទប់​ទល់​នឹង​ខ្យល់​ខ្លាំង​ដែល​បក់​បោក​ និង​ជា​ម្លប់​សម្រាប់​ការ​ពារ​ប្រាសាទ​ទៀត​ផង​ ។ គ្រប់​ភ្ញៀវ​ទេស​ចរ​ ដែល​បាន​មក​ទស្សនា​ឧទ្យាន​អង្គរ​ តែង​តែ​ចង​ចាំ​ជានិច្ច​នូវ​ប្រាសាទ​តាព្រហ្ម​ ដែល​មាន​ដើម​ឈើ​ធំ​ដុះ​លើ​តួ​ប្រាសាទ​​ ។

ទឹក​ ៖ កាល​ណា​គេ​និយាយ​ពី​អង្គរ​ គេ​តែង​តែ​នឹក​ដល់​បារាយណ៍​ខាង​លិច​ ហៅ​បារាយណ៍​ទឹក​ថ្លា​ ដែល​មាន​ទំហំ​៨គីឡូ​ម៉ែត្រ​ គុណ​២,២​គីឡូ​ម៉ែត្រ​ ជា​សំណល់​នៃ​វិស្វកម្ម​ធារា​សាស្ត្រ​ ទុក​ប្រើ​ប្រាស់​រហូត​ដល់​សព្វ​ថ្ងៃ​នេះ​ ។ បារាយណ៍​ខាង​កើត​ ខាង​ត្បូង​ និង​ខាង​ជើង​ បាន​រីង​ស្ងួត​ប្រមាណ​៥០០​ឆ្នាំ​មក​ហើយ​ ។ ទើប​តែ​នៅ​ឆ្នាំ​​២០០៩​ ដែល​អាជ្ញា​ធរ​អប្សរា​ បាន​ជួស​ជុល​ប្រឡាយ​បង្ហូរ​ទឹក​បញ្ចូល​បារាយណ៍​ខាង​ជើង​ ដែល​មាន​ប្រាសាទ​នាគ​ព័ន្ធ​នៅ​ចំ​កណ្តាល​ឡើង​វិញ​ ។ មិន​តែ​ប៉ុណ្ណោះ​ទៀត​សោត​ មាន​ប្រឡាយ​តូច​ធំ​រាប់​មិន​អស់​ ដែល​រត់​កាត់​ឧទ្យាន​អង្គរ​ទាំង​មូល​ ដូច​សរសៃ​ឈាម​ក្នុង​សារ​ពាង្គ​កាយ​យើង​ដូច្នេះ​ដែរ​ ។ បណ្តាញ​ធារា​សាស្ត្រ​ដ៏​មហា​ធំ​ធេង​នេះ​ គឺ​សម្រាប់​ប្រើ​ប្រាស់​បញ្ចៀស​ទឹក​មិន​ឱ្យ​លិច​លង់​ដល់​ប្រាសាទ​ និង​ក្រុង​សៀម​រាប​សព្វ​ថ្ងៃ​ ។ ជាក់​ស្តែង​គឺ​ស្ទឹង​សៀម​រាប​ ត្រូវ​បាន​បង្វៀង​ទៅ​ស្ទឹង​រលួស​ និង​ស្ទឹង​ពួក​ ពេល​ណា​ដែល​មាន​ទឹក​ច្រើន​ហួស​ប្រមាណ​ ។

មិន​តែ​ប៉ុណ្ណោះ​បុព្វ​ការី​ជន​របស់​ខ្មែរ​យើង​ បាន​កសាង​កសិណ​​ទឹក​ព័ទ្ធ​ជុំវិញ​ប្រាសាទ​សំខាន់ៗ​ ដើម្បី​ស្តុក​ទឹក​នា​ពេល​រដូវ​ប្រាំង​ ដើម្បី​ថែរក្សា​ដី​ខ្សាច់​ដែល​ជា​គ្រឹះ​ប្រាសាទ​ឱ្យ​មាន​សំណើម​ជានិច្ច​ ព្រោះ​ខ្សាច់​សើម​មាន​សមត្ថ​ភាព​ទ្រទ្រង់​ទម្ងន់​ប្រាសាទ​ឱ្យ​មាន​លំនឹង​កុំ​ឱ្យ​ស្រុត​ ឬ​ទ្រេត​រលំ​ ។ នេះ​ជា​បច្ចេក​ទេស​ខ្ពស់​បំផុត​ក្នុង​ការ​សាង​សង់​សំណង់​ដំ​ធំធេង​ និង​ដ៏​ល្អ​ឆើត​មាន​អច្ឆរិយ​ភាព​ខ្ពង់​ខ្ពស់​ ។
ប្រជា​ជន​ ៖ តំបន់​ជុំវិញ​ប្រាសាទ​សុទ្ធ​តែ​ជា​ភូមិ​ ដែល​មាន​ប្រជា​ជន​រស់​នៅ​តៗ​គ្នា​តាំង​ពី​បុរាណ​កាល​មក​ដល់​សព្វ​ថ្ងៃ​ ដែល​ផ្តល់​លក្ខណៈ​ពិសេស​ដល់​ឧទ្យាន​អង្គរ​ឱ្យ​ទៅ​ជា​មរតក​រស់​រវើក​ (Living Heritage) ។

អ្នក​ស្រុក​ទាំង​នេះ​ត្រូវ​បាន​គេ​ចាត់​ទុក​ជា​បេតិកភណ្ឌ​ដែរ​ ដោយ​អ្នក​ទាំង​នោះ​ថែរក្សា​បេតិ​កភណ្ឌ​អរូបី មាន​ទំនៀម​ទម្លាប់​ប្រពៃ​ណី​ ពិធី​បុណ្យ​ទាន​ បន់​ស្រន់​ សាសនា​ ព្រម​ទាំង​សិប្បកម្ម​ និង​របៀប​រស់​នៅ​ប្រចាំ​ថ្ងៃ​តាំង​ពី​យូរ​លង់​មក​ហើយ​ ។ ភាសា​និយាយ​ ក៏​ជា​មរតក​មួយ​ដែរ​ ដូច​អ្នក​ភូមិ​ប្រដាក​មាន​សំនៀង​ប្លែក​ពី​អ្នក​ភូមិ​ឯ​ទៀតៗ​ ។ មាន​ពាក្យ​ពេចន៍​ខ្លះ​ក៏​ប្លែក​ពី​គេ​ឯង​ដែរ​ ។ នា​ពេល​បច្ចុប្បន្ន​ មាន​ប្រជា​ជន​ប្រហែល​១២០.០០០​នាក់​ ដែល​រស់​នៅ​ក្នុង​ភូមិ​ចំនួន​១១២​ ក្នុង​ផ្ទៃ​ឧទ្យាន​អង្គរ​ ។ មិន​មែន​ប្រាសាទ​អង្គរ​វត្ត​ទេ​ ដែល​ត្រូវ​បាន​ចុះ​ក្នុង​បញ្ជី​បេតិ​កភណ្ឌ​ពិភព​លោក​របស់​អង្គ​ការ​យូ​ណេស្កូ​ កាល​ពី​ឆ្នាំ​១៩៩២​នោះ​ គឺ​រមណីយ​ដ្ឋាន​អង្គរ​ទាំង​មូល​ ដែល​ក្នុង​នោះ​មាន​ស្ថានីយ​បុរាណ​វិទ្យា​និង​ប្រវត្តិ​សាស្ត្រ​ចំនួន​ដល់​ទៅ​៩១​ឯណោះ​។ ប្រាសាទ​អង្គរ​វត្ត​ គ្រាន់​​តែ​ជា​ប្រាសាទ​មួយ​ក្នុង​ចំណោម​នោះ​ប៉ុណ្ណោះ​ ។

នៅ​ក្នុង​បញ្ជី​បេតិ​កភណ្ឌ​ គេ​បាន​កំណត់​ផ្ទៃ​ដី​ដែល​ត្រូវ​ការ​ពារ​មាន​៣កន្លែង​គឺ​ ៖
-តំបន់​កណ្តាល​ ដែល​មាន​ប្រាសាទ​ជា​ច្រើន​ដូច​ជា​ អង្គរ​វត្ត​​ បាយ័ន​ នាគ​ព័ន្ធ​ ។ល។ មាន​ផ្ទៃ​៣៥.១០០​ហិក​តា​ ។
-តំបន់​ខាង​ជើង​ ដែល​មាន​ប្រាសាទ​បន្ទាយ​ស្រី​ មាន​ផ្ទៃ​២.០០០​ហិកតា​ ។
-តំបន់​ខាង​ត្បូង​ ហៅ​តំបន់​រលួស​ ដែល​មាន​ប្រាសាទ​ព្រះ​គោ​ បាគង​ និង​លលៃ​ ។ល។ មាន​ផ្ទៃ​៣.០០០​ហិកតា​ ។ បូក​សរុប​ទាំង​អស់​ស្មើ​នឹង​៤០.១០០​ហិកតា​ ។
ផ្ទៃ​ដី​៤០.១០០​ហិកតា​នេះ​ អាច​ហៅ​ថា​ ឧទ្យាន​អង្គរ​ ដែល​អាជ្ញា​ធរ​ការ​ពារ​រមណីយ​ដ្ឋាន​ និង​រៀប​ចំ​តំបន់​អង្គរ​ ហៅ​កាត់​ថា​ «អាជ្ញា​ធរ​អប្សរា​» មាន​កាតព្វ​កិច្ច​ការ​ពារ​ថែរក្សា​ និង​អភិវឌ្ឍ​ដោយ​ចីរ​ភាព​» ៕