ADផ្ទាំងផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម

Picture

សង្គ្រាម ឬ​សន្តិភាព? ​តើ​ពេល​ណា​ជម្លោះ​ពិភពលោក​មួយ​ផ្ទុះ​ឡើង?

7 ឆ្នាំ មុន

សហរដ្ឋអាមេរិក ៖ លោក AARON CLAUSET ជា​អ្នក​ស្រាវជ្រាវ​អា​មេ​រិ​កមួយ​រូប​នៃ​សាកលវិទ្យាល័យ​កូ​ឡូ​រ៉ា​ដូ បាន​ចេញផ្សាយ​ក្នុង​ទស្សនាវដ្តី​អា​េ​ម​រិ​ក SCIENCE ADVANCES នូវ​អត្ថបទ​វិភាគ​មួយ​ដោយ​លើក​ជា​សំណួរ​ថា…

សហរដ្ឋអាមេរិក ៖ លោក AARON CLAUSET ជា​អ្នក​ស្រាវជ្រាវ​អា​មេ​រិ​កមួយ​រូប​នៃ​សាកលវិទ្យាល័យ​កូ​ឡូ​រ៉ា​ដូ បាន​ចេញផ្សាយ​ក្នុង​ទស្សនាវដ្តី​អា​េ​ម​រិ​ក SCIENCE ADVANCES នូវ​អត្ថបទ​វិភាគ​មួយ​ដោយ​លើក​ជា​សំណួរ​ថា តើ​ពេល​នេះ​យើង​កំពុង​ដើរ​ឆ្ពោះទៅ​រក​សង្គ្រាម​ថ្មី​មួយ​ឬ? ឬ​សន្តិភាព​ដ៏​ស្ថិតស្ថេរ​មួយ​នឹង​កំណត់​ពី​អនាគត​របស់​យើង?

ការ​សិក្សា​ថ្មី​នេះ​ផ្តោត​លើ​បណ្តា​សករាជ​នៃ​ជម្លោះ​ដើម្បី​វាយតម្លៃ​ពី​លទ្ធភាព​នៃ​សង្គ្រាម​ពិភពលោក​ថ្មី​មួយ ។

លោក AARON CLAUSET សរសេរ​ថា ស្ថានភាព​នៃ​សន្តិភាព​លើ​ពិភពលោក​គឺ​ផុយ​ស្រួយ​ដោយ​គ្រោះថ្នាក់​នៃ​សង្គ្រាម​ពិភពលោក​មួយ​ពុំ​អាច​បដិសេធ​ឡើយ ។

លោក​លើក​ជា​សំណួរ តើ​ជម្លោះ​យោធា​ទ្រង់ទ្រាយ​ធំ​មួយ​អាច​មាន​ទេ​នា​ពេល​បច្ចុប្បន្ន​ជាង​៧០​ឆ្នាំ ក្រោយ​បញ្ចប់សង្គ្រាម​លោក​លើក​ទី​២ ខណៈ​ជម្លោះ​ជា​ច្រើន​មាន​ទំហំ​ផ្សេង​ៗ​គ្នា​កំពុង​កើត​មាន?ដើម្បី​ឆ្លើយ​តប​នឹង​សំណួរ​នេះ លោក​ពិនិត្យ​លើ​មូលដ្ឋាន​នៃ​បណ្តា​ទិន្នន័យ​របស់ THE CORRELATES OF WAR ដែល​មាន​ចុះ​បណ្តា​តួលេខ​នៃ​ការ​ខូចខាត​ក្នុង​គ្រា​សង្គ្រាម​សម្រាប់​ដំណាក់កាល​១៨២៣​មក​២០០៣ ក្រៅពី​បណ្តា​សង្គ្រាមស៊ីវិល និង​បណ្តា​ការ​វាយប្រហារ​ភេរវកម្ម ។

អ្នកវិភាគ​រូប​នោះ​បាន​សិក្សា​លើ​ជម្លោះ​រវាង​រដ្ឋ និង​រដ្ឋ​ចំនួន​៩៥​លើក តែ​ពុំ​បញ្ចូល​សង្គ្រាម​​នៅ​អ៊ី​រ៉ា​ក់​ឆ្នាំ​២០០៣ និង​បណ្តា​ជម្លោះ​ដូច​ជា​សង្គ្រាម​នៅ​ស៊ី​រី និង​សង្គ្រាម​នៅ​យេ​ម៉ែ​ន ដែល​តាម​លក្ខណៈ​បច្ចេកទេស​ជា​សង្គ្រាមស៊ីវិល​ផង​ទេ ។

អ្នក​សិក្សា​អា​មេ​រិ​ក​រូប​នេះ​បន្ត​ថា ដំណាក់កាល​មាន​រយៈពេល​ជា​ច្រើន​ទស​វត្ស​គ្មាន​សង្គ្រាម​ធំ​ពុំ​មែន​ជា​បាតុភូត​កម្រ​មួយ​ទេ ។ ទោះបី​យ៉ាងណា និន្នាការ​មួយ​អាច​ផ្លាស់​ប្តូរ​ដោយ​ងាយស្រួល ទោះបី​មានការ​ខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​ទាំងឡាយ​ដើម្បី​កត់​បន្ថយ​លទ្ធភាព​នៃ​បណ្តា​សង្គ្រាម​រវាង​រដ្ឋ និង​រដ្ឋ​ក៏​ដោយ​ចុះ ។ លោក​ធ្វើការ​កត់​សម្គាល់ថា លទ្ធផល​ទាំងនេះ​គូសបញ្ជាក់​ថា សន្តិភាព​បច្ចុប្បន្ន​អាច​ស្ថិត​ក្នុង​ដំណាក់កាល​យ៉ាង​ផុយ​ស្រួយ​បំផុត​ដែល​មនុស្ស​ទាំងឡាយ​មានការ​ព្រួយបារម្ភ ។ ទោះបី​យ៉ាងណា ដំណាក់កាល​យ៉ាង​វែង​មួយ​នៃ​សន្តិភាព​ក៏​អាច​មាន​យ៉ាងតិច​ពី​១០០​ទៅ​១៥០​ឆ្នាំ ដែល​អាច​ចាត់ទុកជា​និន្នាការ​មាន​ស្ថេ​រ​ភាព​មួយ ។

ចំណែក​លោក RAHUL OKA ដែល​ចូលរួម​ក្នុង​ការ​សិក្សា​នេះ​ដែរ​និយាយ​បន្ថែម​ថា និន្នាការ​ចំពោះ​សន្តិភាព​រយៈពេល​យូរ​មួយ​អាច​មិនយូរ​ពេក​ទេ ៕

អត្ថបទសរសេរ ដោយ

កែសម្រួលដោយ