ខេត្ដសៀមរាប ៖ ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវ របស់អាជ្ញាធរអប្សរា ដែលគ្រប់គ្រងរមណីយដ្ឋានវប្បធម៌ប្រវត្ដិសាស្ដ្រអង្គរ និងប្រាសាទបុរាណខ្មែរ បានថ្លែងឱ្យដឹងថា គេបានរកឃើញស្ថានីយស្លដែកបុរាណចំនួនប្រាំទៀត កាលពីពេលថ្មីៗនេះ នៅឃុំខ្វាវនៃស្រុកជី ក្រែងចំងាយប្រមាណជិតមួយរយគីឡូម៉ែត្រ ភាគខាងកើតឆៀងខាងជើងក្រុងសៀមរាប ដែលជាតឹកតាងបង្ហាញពីភាពរុងរឿងខាងឧស្សាហកម្មនាសម័យចក្រភពអង្គរ ។ លោកអ៊ឹម សុករិទ្ធី ប្រធានក្រុម
ខេត្ដសៀមរាប ៖ ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវ របស់អាជ្ញាធរអប្សរា ដែលគ្រប់គ្រងរមណីយដ្ឋានវប្បធម៌ប្រវត្ដិសាស្ដ្រអង្គរ និងប្រាសាទបុរាណខ្មែរ បានថ្លែងឱ្យដឹងថា គេបានរកឃើញស្ថានីយស្លដែកបុរាណចំនួនប្រាំទៀត កាលពីពេលថ្មីៗនេះ នៅឃុំខ្វាវនៃស្រុកជី ក្រែងចំងាយប្រមាណជិតមួយរយគីឡូម៉ែត្រ ភាគខាងកើតឆៀងខាងជើងក្រុងសៀមរាប ដែលជាតឹកតាងបង្ហាញពីភាពរុងរឿងខាងឧស្សាហកម្មនាសម័យចក្រភពអង្គរ ។ លោកអ៊ឹម សុករិទ្ធី ប្រធានក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវផ្លូវបុរាណនៃនាយកដ្ឋានលំនៅឋានរបស់ អាជា្ញធរអប្សរាបានថ្លែងប្រាប់ថា ស្ថានីយស្លដែកទាំងប្រាំដែលបានស្រាវជ្រាវឃើញនាពេលថ្មីៗនេះ ជាកន្លែងសិប្បកម្មស្លដែកដែល មានអាយុកាលរាប់រយឆ្នាំមកហើយសំរាប់ ផលិតជាឧបករណ៍ប្រើប្រាស់ប្រចាំថ្ងៃ និងកសាងប្រាសាទ ផ្លូវថ្នល់ ស្ពាន ប្រពន្ធ័ធារាសាស្ដ្រដ៏សំបូរ ជាពិសេសឧបករណ៏ធ្វើសឹក សង្គ្រាមរួមមានដាវ លំពែង នាសម័យចក្រ ភពអង្គរដ៏រុងរឿង។ នេះបើផ្អែកតាមការ វិភាគទៅលើសំណល់មួយចំនួនដែលជីកបានពីស្រទាប់ក្រោមដីនៃស្ថានីយទាំងនេះ។
លោកបានបន្ដថា កន្លែងស្លដែកបុរាណទាំងប្រាំនោះត្រូវបានរកឃើញកាលពីឆ្នាំទៅមិញ “ឆ្នាំ២០០៩” ហើយស្ថានីយទី៤ ត្រូវបានធ្វើកំណាយស្រាវជ្រាវ ដើម្បីស្វែងយល់ពីរបៀបផលិតដែករបស់បុព្វបុរសយើង។ នៅ
ក្នុងការធ្វើកំណាយនោះក្រុមអ្នកបុរាណវិទ្យាបានរកឃើញសំណល់មួយចំនួនដូចជាបាតចង្ក្រានដែលមានសណ្ឋានដូចស្នូកជ្រូកទំហំទទឹងប្រហែល០,៧០សង្ទីម៉ែត្រ បណ្ដោយ១២០ សង្ទីម៉ែត្រ រួមទាំងបំពង់ខ្យល់រាងមូលធ្វើពីដីដុត និងកំទេចកំទីរ៉ែដែកជាច្រើនផងដែរ។ តាមការសន្និដ្ឋានពីក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវឃើញថា ស្ថានីយស្លដែកនីមួយៗ ប្រើប្រាស់កំលាំងមនុស្សចាប់ ពី១៥នាក់ឡើងទៅដោយមានអ្នកបច្ចេក ទេសម្នាក់ដែលមានជំនាញខាងរ៉ែយ៉ាងច្បាស់លាស់ជាអ្នកទទួលខុសត្រូវ។
លោកអ៊ឹម សុករិទ្ធី បានបញ្ជាក់ថា រហូតមកដល់ពេលនេះយើងមិនអាចដឹងឱ្យប្រាកដប្រជាអំពីសង្វាក់ផលិតកម្មនៃឧស្សាហកម្មស្លដែកនោះដំណើរការទៅយ៉ាងដូចម្ដេចនោះនៅឡើយទេ ប៉ុន្ដែបើតាមកំណត់ហេតុរបស់ ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវជនជាតិបារាំងដែលធ្លាប់បានធ្វើការស្រាវជ្រាវទៅលើឡស្លដែកបុរាណពី មុនៗមកបានបង្ហាញថា ការធ្វើសិប្បកម្មស្ល ដែកនេះប្រព្រឹត្ដទៅជាលក្ខណៈវិលជុំតាមសហគមន៍ ហើយវត្ថុធាតុដើមសំរាប់ចំរាញ់ជាដែក នោះគេជីកយកពីតំបន់ក្បែរៗស្ថានីយ និងវាយបំបែកឱ្យល្អិត រួចលាយជាមួយធ្យូងដុតរយៈ ពេលជាច្រើនម៉ោងទើបសម្រេច ។
អគ្គនាយករងអាជ្ញាធរអប្សរាលោកសឺន គង់ទទួលបន្ទុកប្រាសាទក្រៅឧទ្យានអង្គរ បានថ្លែងទៅកាន់ក្រុមប្រជាសហគមន៍ឃុំខ្វាវប្រមាណជិត៥០នាក់ដែលបានចូលរួម ស្ដាប់ការបង្ហាញអំពីលទ្ធផលស្រាវជ្រាវទៅ លើស្ថានីយស្លដែកបុរាណនោះយ៉ាងដូច្នេះថា ការរកឃើញនូវស្ថានីយស្លដែកទាំងនោះវាមាន សារសំខាន់ខ្លាំងណាស់ ដើម្បីឆ្លុះបញ្ចាំងនូវ អ្វីដែលដូនតាយើងបានធ្វើនាសម័យអង្គរ ដែលអាចឱ្យប្រទេសខ្មែរយើងក្លាយជាចក្រភព មួយមានការរីកចំរើនមានទឹកដីលាតសន្ធឹងយ៉ាងធំធេង និងល្បីរន្ទឺលើឆាកអន្ដរជាតិ។
លោកបានបន្ថែមថាប្រាង្គប្រាសាទមានចំនួនរាប់ពាន់ជាពិសេស“ប្រាសាទអង្គរ” និង “ប្រាសាទព្រះវិហារ” ដែលជាបេតិកភណ្ឌពិភពលោកដ៏ល្បីល្បាញ។ ប្រពន្ធ័ស្រោចស្រពធំៗ ជាច្រើនរួមមាន“បារាយណ៍ទឹកថ្លា” ផ្លូវស្ពាន បុរាណប្រទាក់ក្រឡាគ្នាពីតំបន់មួយទៅតំបន់មួយចំងាយរាប់រយគីឡូម៉ែត្រត្រូវបានបន្សល់តាំងពីសម័យបុព្វបុរសយើង ដែលសមិទ្ធផល ទាំងអស់ហ្នឹងប្រាកដជាមានការផ្សារភ្ជាប់ជាមួយស្ថានីយស្លដែកទាំងនេះមិនខាន ព្រោះការកសាងប្រើប្រាស់ដោយ កំលាំងមនុស្ស និងឧបករណ៍ធ្វើពីដែក។ ដូច្នេះទីនេះជាប្រវត្ដិសាស្ដ្ររបស់បុព្វបុរសយើងដែលចាំបាច់ត្រូវតែ រួមគ្នាថែរក្សាឱ្យគង់វង្សទុកជាកេរដំណែលសំរាប់មនុស្សគ្រប់ជំនាន់ស្វែងយល់។
ចំណែកលោកឃួន ឃុននាយ អគ្គនាយក រងអាជា្ញធរអប្សរាទទួលបន្ទុករៀបចំដែនដី និងលំនៅឋាននៃអាជា្ញធរអប្សរា ដែលបានចូលរួមនៅក្នុងពិធីបង្ហាញដូចគ្នានោះបានមានប្រសាសន៍ថា លោកមានការជឿជាក់ថាស្ថានីយស្លដែកបុរាណដែលទើបតែរកឃើញ ទាំងនេះនឹងក្លាយទៅជាការចាប់អារម្មដ៏សំខាន់ មួយដែរ សំរាប់ភ្ញៀវទេសចរ និងក្រុមអ្នក ស្រាវជ្រាវជាតិ-អន្ដរជាតិដែលពួកគេចង់ ស្វែងយល់ពីប្រវត្ដិសាស្ដ្រខ្មែរយើង ។ ដូច្នេះ ទីនេះសហគមន៍ខ្វាវទៅថ្ងៃអនាគត និងមាន ភ្ញៀវទេសចរមកកាន់ទីនេះ ហើយប្រជាសហគមន៍នឹងបានទទួលប្រយោជន៍ទាំងលុយកាក់ទាំងចំណេះដឹងផ្សេងៗពីស្ថានីយទាំងនេះ។
ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវបានឱ្យដឹងថា កន្លងមក មានស្ថានីយស្លដែកបុរាណប្រភេទនេះត្រូវបាន ប្រទះឃើញជាច្រើននៅតំបន់មួយចំនួននៃប្រទេសកម្ពុជាដូចជានៅភ្នំដែក ខេត្ដព្រះវិហារ ភ្មំបាកានចុងកាល ខេត្ដឧត្ដរមានជ័យ ស្រុកស្រី ស្នំ និងនៅឃុំខ្វាវ ស្រុកជីក្រែង ខេត្ដសៀមរាប ដែលរកឃើញចុងក្រោយនេះតែម្ដង។ ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវបានបន្ថែមថា តាមការ សិក្សាគ្រប់តំបន់ដែលមានស្ថានីយស្លដែកបុរាណទាំងអស់តែងតែជាតំបន់មានរ៉ែដែក
ហើយបច្ចុប្បន្នមានតំបន់មួយចំនួនកំពុងត្រូវបានសិក្សាស្រាវជ្រាវរុករករ៉ែរបស់ក្រុមហ៊ុនវិនិ យោគមួយចំនួន។ ជាក់ស្ដែងនៅក្នុងសហគមន៍ខ្វាវនេះ ក្រុមហ៊ុន NIM MENG GROUP CO., LTD កំពុងតែធ្វើសកម្មភាព ជីកកកាយយករ៉ែលោហៈធាតុនៅភ្នំមួយចំងាយប្រមាណ៣គីឡូម៉ែត្រពីស្ថានីយស្លដែកបុរាណនេះប៉ុន្ដែនៅពុំទាន់ដឹងប្រាកដថា ការរុករកនេះមានបរិមាណប៉ុន្មាននៅឡើយទេ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ