មានការនិយាយច្រើននៅកម្ពុជាអំពីសង្គ្រាមលោកលើកទី៣ ដោយចោទជាសំនួរថា តើវានឹងកើតឡើងហើយកម្ទេចពិភពលោកទាំងមូលឬយ៉ាងណា ? ប៉ុន្តែយើងមិនសូវបាននិយាយ ដល់អ្វីដែលហៅថា សង្គ្រាម Cyber war ឬនិយាយអោយសាមញ្ញ…
មានការនិយាយច្រើននៅកម្ពុជាអំពីសង្គ្រាមលោកលើកទី៣ ដោយចោទជាសំនួរថា តើវានឹងកើតឡើងហើយកម្ទេចពិភពលោកទាំងមូលឬយ៉ាងណា ? ប៉ុន្តែយើងមិនសូវបាននិយាយ ដល់អ្វីដែលហៅថា សង្គ្រាម Cyber war ឬនិយាយអោយសាមញ្ញ សង្គ្រាមលើបណ្តាញអ៊ីនធើណិត ។ ខណ:ដែលកម្ពុជាកំពុងមានភាពតានតឹងជាមួយថៃ វាជាពេលវេលាដែលត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នសង្គ្រាមតាមអ៊ីនធើណិតនេះ ពីព្រោះវាជាសមរភូមិចិត្តសាស្ត្រនិងការលុកលុយបំផ្លាញទិន្ន័យផងដែរ និង ជម្លោះតាមរូបភាពដទៃទៀត នៅលើបណ្តាញអ៊ីនធើណិត។

សភាពការណ៍នៅតំបន់ព្រំដែននៅមិនទាន់ធូរស្រាលនៅឡើយទេ ខណៈដែលពេលនេះវាបានកំពុងតែរីករាលដាលពីការប៉ះទង្គិចដោយអាវុធ មកដល់សេដ្ឋកិច្ច ហើយបានកំពុងតែវិវត្តន៍ដល់ការតានតឹង ការទូតថែមទៀត។ មកដល់ពេលនេះរាល់មុខព្រួញនៃភាពតានតឹងបានកំពុងតែដាក់ចេញនិងបានឆ្លើយតបទៅវិញដ៏មានប្រសិទ្ធភាព ដោយសារតែការត្រៀមលក្ខណៈទុកជាមុន។ ប៉ុន្តែកុំភ្លេចច្រកមួយ ទៀតឫអាចហៅថាសង្គ្រាមសម័យថ្មីនោះគឺ “Cyber War” ឬនិយាយអោយសាមញ្ញសង្គ្រាមតាមអ៊ីនធើណិត ។
នៅលើពិភពលោកបច្ចុប្បន្ននេះ សង្គ្រាមតាមអ៊ីនធើណិត ដែលយើងហៅវាថា«Cyber War » វាក៏ជាមុខព្រួញនៃសង្គ្រាមមួយដែលមិនគួរប្រហែសដែរ ពីព្រោះវាក៏ជាចំណុចឆ្អឹងខ្នងដ៏សំខាន់នៅក្នុងចរន្ត នៃសង្គ្រាមឫការប្រឈមមុខរបស់គូរបដិបក្ខ នៅក្នុងយុគសម័យនៃបញ្ញាសិប្បនិម្មិតនិងឌីជីថល ។ «Cyber War» វាអាចជារូបភាពនៃសង្គ្រាមថ្មីសម្រាប់កម្ពុជា ប៉ុន្តែសម្រាប់អ្នកជំនាញគឺពិតជាដឹង។ ដូច្នេះយើងមិនគួរមើលស្រាលវាជាដាច់ខាត។ នៅក្នុងសម័យនេះ ជីវភាពរបស់មនុស្សបាន កំពុងតែរស់នៅក្នុងពិភពនៃបច្ចេកវិទ្យាព័ត៌មានដ៏ស្មុគស្មាញ ហើយក៏ស៊ាំញាំមួយរួចទៅហើយ។

នៅពេលនេះ «Cyber War» គឺបានកំពុងតែកើតមានជាច្រើននៅលើពិភពលោកនេះ ។ សង្គ្រាមនេះ គេមិនអាចមើលឃើញឈាម ឬការស្លា.ប់ជីវិតមនុស្ស ឬក៏គ្រោះមហន្តរាយក៏ដូចជា សេចក្តីសោកសង្រេងដូចជា សង្គ្រាមសញ្វាវុធឡើយ ប៉ុន្តែទំហំនៃផលប៉ះពាល់អាចធ្ងន់ធ្ងរ ។ សង្គ្រាមប្រភេទនេះ មិនត្រូវការអាវុធ និងទាហាននោះទេ ។ ផ្ទុយទៅវិញ វាជាជម្លោះដែលកំពុងបន្តស្ងប់ស្ងាត់ នៅក្នុងអ៊ីនធើណិត ហើយក្រុមជនដែលប្រឡូកនៅក្នុងសង្គ្រាមនេះ គឺត្រូវបានគេហៅថា គឺក្រុម Hacker ។
មកដល់ពេលនេះ សម្រាប់សង្គ្រាមដែលកំពុងតែផ្ទុះក្តៅគគុកដូចជា នៅអ៊ីស្រាអែល និងអ៊ីរ៉ង់ គេបានសន្និដ្ឋានថា ក្រៅពីប្រទេសទាំងពីរជាប់ដៃធ្វើសង្គ្រាមដោយអាវុធនឹងគ្នាក៏ពិតមែន ក៏គេជឿជាក់ដែរថា ភាគីទាំងពីរក៏បានកំពុងតែលេងហ្គេមនៃសង្គ្រាម «Cyber War» នេះផងដែរ ។ រីឯសង្គ្រាមរវាងរស្ស៊ី និងអ៊ុយក្រែន ក៏ត្រូវបានគេវិភាគថា ក៏វាមានបង្កប់នូវបញ្ហានេះផងដែរ ។
ដោយឡែក សម្រាប់អាមេរិក និងកូរ៉េខាងជើង ក៏មកដលពេលនេះ គឺនៅតែមានសេចក្តីរាយការណ៍អំពីសង្គ្រាមថ្មីនេះផងដែរ ។ កន្លងមកមាន សេចក្តីរាយការណ៍ជាច្រើនដែលថា ក្រុម Hacker កូរ៉េខាងជើង បានលុកលុយអាមេរិក ហើយក៏មានសេចក្តីរាយការណ៍ថា ក្រុម Hacker រុស្ស៊ីក៏បានលុកលុយអាមេរិកនៅតាមរូបភាពសង្គ្រាម «Cyber War» នេះដោយស្ងប់ស្ងាត់ផងដែរ ។

ដោយឡែក ការប្រកួតប្រជែងដ៏ស៊ីជម្រៅ រវាងក្រុមហ៊ុនបច្ចេកវិទ្យាយក្សធំៗ ដែលមានដូចជា ChatGPT ជាមួយនឹង DeepSeek ក៏អាចចាត់ទុកដាក់ជាសង្គ្រាមដ៏ខ្លាំងក្លាមួយផងដែរ ។
សរុបទៅ សូមកុំលេងសើចនឹង «Cyber War » ។ វា គឺជារូបភាព និងជាបញ្ហាប្រឈមថ្មី ដែលយើងត្រូវតែប្រុងប្រយ័ត្ន ។ វាក៏ជាសមរភូមិដែលមានឥទ្ធិពលនិងផលប៉ះពាល់គួរសមមកដល់កម្ពុជាយើង ។ នៅពេលដែលមានភាពតានតឹង គេនឹងលេងគ្រប់យុទ្ធវិធី និងតាក់ទិកទាំងអស់ ។
នៅក្នុងពេលដែលមានការប្រកួតប្រជែងគ្នា ជាពិសេស គឺអរិភាពនឹងគ្នាបញ្ហាសីលធម៌ អាចនឹងត្រូវគេមើលរំលង ហើយអាចរិះរកគ្រប់បញ្ហា ដើម្បីលុកលុយ ។ ដូច្នេះការប្រុងប្រយ័ត្ន និងការត្រៀមខ្លួន គឺជារឿងដែលត្រូវតែចាំបាច់ត្រូវធ្វើជាបន្ទាន់ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ