រាជធានីភ្នំពេញ ៖ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ ចង់ឲ្យប្រជាពលរដ្ឋងាកមកធ្វើស្រែជាសហគមន៍ ដើម្បីចំណេញបានច្រើនជាជាងធ្វើបានផលច្រើនធ្វើឱ្យតម្លៃថោកហើយទីផ្សារតែលើឈ្មួញវៀតណាម។
ក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចនេះ ឯកឧត្តម ឌិត ទីណា រដ្ឋមន្ដ្រីក្រសួងកសិកម្មរុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ បានចុះត្រួតពិនិត្យជាមួយប្រជាកសិករកាលពីថ្ងៃទី១៣ មករា ឆ្នាំ២០២៥ នៅតាមបណ្តាសហគមន៍នៅរោងចក្រអង្ករ ដើម្បីឱ្យប្រជាកសិករទាំងអស់បានស្វែងយល់នូវមូលហេតុ ដែលនាំឱ្យស្រូវធ្លាក់ថ្លៃដោយបច្ចុប្បន្ននេះ ទីផ្សារនៃប្រភេទស្រូវ (អូអឹម ៥៤៥១) មានភាពឆ្អែត និងចាល់នៅក្នុងទីផ្សារប្រទេសវៀតណាម។
ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ដ្រីបានសង្កត់ធ្ងន់ថា សម្រាប់រោងម៉ាស៊ីនកិនស្រូវរបស់កម្ពុជា បានប្រឹងប្រែងអស់លទ្ធភាព និងសមត្ថភាពរបស់ខ្លួនក្នុងការស្រូបយកទាំងផលស្រូវ និងអង្កររបស់ប្រជាកសិករក្នុងស្រុកដែលទស្សនកិច្ចនេះ បានគូសបញ្ជាក់ដល់ប្រជាកសិករយ៉ាងច្បាស់ថា ទំហំស្តុកនៃរោងម៉ាស៊ីនមានស្តុកច្រើនលើសលប់ និងមិនអាចទទួលយកបន្ថែមទៀតបាន ។
ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ដ្រីបានលើកឡើងពីសារសំខាន់ និងប្រសិទ្ធភាពសេដ្ឋកិច្ចនៃការប្រើប្រាស់ពូជស្រូវខ្មែររួមមាន ពូជស្រូវសែនក្រអូប និងផ្ការំដួល ដែលបានរក្សានូវតម្លៃទីផ្សារបានយ៉ាងល្អ មានតម្រូវការទីផ្សារខ្ពស់ និងមានការអន្តរាគមន៍ពីក្រសួងកសិកម្មផ្ទាល់ ជាជាងការដាំពូជស្រូវ ដែលនាំចូលពីបរទេសតាមរយៈការចងក្រងជាសហគមន៍កសិកម្មទំនើបមានផែនការផលិតកម្មច្បាស់លាស់ ទទួលបានកម្ចីការប្រាក់ទាប មានការគាំទ្រពីក្រសួងកសិកម្ម និងមានហានិភ័យ ទាបនៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។
ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ដ្រី បានលើកទឹកចិត្តឱ្យប្រជាកសិករមានការចូលរួម និងពិចារណារួមគ្នាក្នុងការឆ្លើយតបឱ្យចំគោលដៅ និងត្រឹមត្រូវគ្រប់ជ្រុងជ្រោយទៅលើអ្នកឆ្លៀតឱកាសកេងចំណេញ ដើម្បីប្រជាប្រិយ និងអ្នកកេងចំណេញប្រយោជន៍នយោបាយតាមបណ្តេញសង្គម ដោយបានយកផលលំបាករបស់ប្រជាកសិករ និងវិស័យកសិកម្មជាចំណាប់ខ្មាំង ដើម្បីផលចំណេញសេដ្ឋកិច្ច និងនយោបាយ ។
ឯកឧត្តម ឌិត ទីណា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្មរុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ បានបញ្ជាក់ថា មួយរយៈពេលនេះ មានការនិយាយពីតម្លៃស្រូវធ្លាក់ថ្លៃ ហើយអ្នកដែលនិយាយពីស្រូវធ្លាក់ថ្លៃនោះ មិនដែលនិយាយពីប្រភេទស្រូវណាធ្លាក់ថ្លៃនោះទេ ។ ឯកឧត្តមបន្តថា អ្នកធ្វើស្រូវត្រូវតែធ្វើការចែកគ្នាឲ្យដាច់ពីប្រភេទស្រូវ ក្នុងនោះ មានប្រភេទស្រូវក្រអូប ស្រូវអង្ករស ស្រូវអ៊ីអ៊ែរ ដែលធ្វើសម្រាប់លក់ ។ ស្រូវសម្រាប់ធ្វើលក់នេះមួយរយៈនេះ បាននាំចូលទៅកាន់ប្រទេសវៀតណាមច្រើន ដូច្នេះ ការលក់ស្រូវវាអាស្រ័យ លើទីផ្សារប្រទេសវៀតណាម ។ តែវាអាស្រ័យលើស្រូវយើងធ្វើសម្រាប់រោងម៉ាស៊ីនៅក្នុងស្រុកខ្មែរ គឺអាចរក្សាទីផ្សាបាន ប៉ុន្តែរឿងមានមនុស្សចំនួនតិចបានដឹង។
ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រីបានលើកឡើងបន្តថា មួយរយៈពេលមកនេះ ដោយសារតែមានការស្រែកថា ស្រូវធ្លាក់ថ្លៃ ធ្វើឲ្យអ្នកទាំងអស់គ្នាគិតថា ស្រូវទាំងអស់ធ្លាប់ថ្លៃ ប៉ុន្តែអ្នកធ្វើស្រូវវស្សាមិនបានជួបបញ្ហាធ្លាក់ថ្លៃនោះទេ តែស្រូវប្រាំងជួបបញ្ហាដោយសារតែនាំគ្នាសម្រុកធ្វើដើម្បីចង់ចំណេញច្រើន ។
ឯកឧត្តមបញ្ជាក់ថា «ឆ្នាំនេះ តាមស្ថិតិស្រូវមានធ្វើលើផ្ទៃដីជាង៧០ម៉ឺនហិកតា អីញ្ចឹងបើគិតជាទិន្នផលទំរាំប្រមូលអស់បានជិត៥លានតោន ដែលស្រូវនោះភាគច្រើនជាប្រភេទស្រូវOM ។ អីញ្ចឹងពេលនេះយើងបានកំពុងតែមើល ហើយមិនតែអន្តរាគមន៍ហើយ ដើម្បីខាតទាំងអស់គ្នានោះដែរ ។
បើសិនយើងបង្ខំខាងរោងម៉ាស៊ីនឲ្យទិញយើងឃើញថា រោងម៉ាស៊ីនគាត់ពេញអស់ហើយ។ សុទ្ធតែអង្ករខ្មែរ ស្រូវក៏ពេញ អង្ករលក់ មិនទាន់អស់»។
ឯកឧត្តមបានបន្តថា ក្រសួងបានកំពុងតែគិតក្នុងការជួយអង្ករខ្មែរដែលភាគច្រើនមិនមានបញ្ហានោះទេ ប៉ុន្តែអ្វីដែលមានបញ្ហានោះគឺស្រូវប្រភេទOM ដែលភាគច្រើនស្រូវប្រភេទ នេះភាគ ច្រើននាំទៅកាន់ទីផ្សាប្រទេសវៀតណាម។ ឯកឧត្តមគូសបញ្ជាក់ថា៖ «កាលពីមានគ្រោះរាំងស្ងួតគេត្រូវការច្រើន ហើយឲ្យតម្លៃខ្ពស់ជាការល្អ។ ប៉ុន្តែប្រជាពលរដ្ឋយើងភាគីច្រើន ទោះបីជាមានមន្ត្រីកសិកម្មធ្វើការណែនាំឲ្យធ្វើស្រូវសែនក្រអូប បែរជាគាត់ចង់ធ្វើប្រភេទស្រូវOM ។ យើងក៏គោរពពួកគាត់ ដូចជានៅពេលមានបញ្ហាដូចជាខ្វះទឹក ក៏យើងជួយគាត់ដែរ ប៉ុន្តែការធ្លាប់ថ្លៃប្រភេទស្រូវOM ប្រហែលជាធ្លាក់រហូតដល់ចប់ការប្រមូលផល»។
យ៉ាងណាក្តី ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្មបានអះអាងថា រដ្ឋាភិបាលបានត្រៀមជួយដល់កសិករក្នុងលក្ខខណ្ឌចាំបាច់មួយចំនួនដែរ ប៉ុន្តែមិនអាចជួយដូចជាស្រូវខ្មែរ (ស្រូវក្រអូប) ដែលមានទីផ្សារនោះទេ។ យើងជួយគាត់ក្នុងរយៈពេលវែង ដែលចង់សួរដល់ប្រជាពលរដ្ឋចង់ធ្វើជាសហគមន៍ដែលឬទេ ។ ដោយបងប្អូនដែលធ្លាប់ធ្វើស្រូវOM ឲ្យមកធ្វើស្រូវសែន ក្រអូប ជាលក្ខណៈសហគមន៍បែបទំនើបវិញ។
ជាមួយគ្នានោះដែររដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្មបានលើកឡើងថាតាមការវិភាគគិតប្រជាពលរដ្ឋណាដែលធ្វើស្រូវ OM ហើយជួលដីគេធ្វើនោះដឹងតែខាតហើយ តែបើអ្នកដែលមានដីផ្ទាល់ខ្លួន ហើ យមានប្រភពទឹកល្អអាចទប់ទល់បាន។ ប៉ុន្តែបើសិនប្រជាពលរដ្ឋចូលក្នុងសហគមន៍ទំនើ បនោះ គាត់មិនចាំបាច់ប្រើប្រាស់ឬធ្វើនៅក្នុងរដូវថ្មីនោះទេ។
ឯកឧត្តមក៏បានពន្យល់ថាបើសិនប្រជាពលរដ្ឋដែលធ្វើនៅក្នុងសហគមន៍កសិកម្មទំនើប គឺជាការធ្វើដោយមិនចាំបាច់ធ្វើតែឯងនោះទេ។គឺមានន័យថានៅពេលដែលប្រជាពលរដ្ឋ ធ្វើការប្រមូលគ្នាឲ្យបាន១ពាន់ហិកតានោះក្រសួងនឹងបង្កើតថ្នាក់ដឹកនាំមួយដោយធ្វើការ គិតគូរចំពោះដី១ពាន់ហិកតានោះតែម្តង។
តាមការអះអាងរបស់រដ្ឋនមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្មបានអះអាងថាស្រូវប្រាំំងធ្វើវិញគ្រោងនឹងចំណា យ៣លាន៣សែនេរៀលក្នុងមួយហិកតា។ ចំនួនតម្លៃនេះបើគិតមានចំនួន ច្រើនណាស់ក្នុងការ យកមកធ្វើស្រូវនេះ។ ក្នុងករណីដែលប្រជាពលដ្ឋចងជាសហគមន៍ បុគ្គលម្នាក់ៗ មិនចាំបាច់ ធ្វើ ការ ខ្ចីលុយគេមកនោះទេក្រសួងនឹងធ្វើការរៀបចំគិតគូរ។
ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រីបានលើកឡើងថា នៅពេលប្រជាពលរដ្ឋគិតគូធ្វើការនៅក្នុងសហគមន៍ទាំងរដ្ឋភាភិបាល និងក្រសួងកសិកម្មនឹងផ្តល់ដើមឲ្យ ដោយមិនចាំបាច់ក្នុងការគិតគូរលុយកាក់ នៅក្នុងសហគមន៍នេះយកមកធ្វើដើម ស្ថិតនៅតម្លៃអត្រាការប្រាក់ទាប ហើយនៅពេលប្រមូលផលលក់ស្រូវបានចាំសងវិញ ឬធ្វើការកាត់កងក៏បាន។
បើតាមរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិម្មបានអះអាងថាការធ្វើជាសហគមន៍នេះនឹងមិនធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋខាតនោះទេ ប៉ុន្តែគ្រាន់តែចំណេញតិចឬច្រើនអាស្រ័យលើផលដែលទទូលបាន ប៉ុន្តែនៅពេលធ្វើ តែវាចំណេញច្រើនក៏ថាបាន ប៉ុន្តែបើគ្មានអ្នកធ្វើក៏ខាតច្រើនដែរ។
ឯកឧត្តមបានឲ្យដឹងទៀតថាឆ្នាំនេះបរិមាណស្រូវកាលពីឆ្នាំទៅឬឆ្នាំទៅមួយបរិមាណស្រួវមានទំហំប្រមាណ១១ ឬជិត១២លានតោនមួយឆ្នាំ ប៉ុន្តែនៅឆ្នាំនេះ មានការកើនឡើងរហូតដល់ជិត១៤លានតោន ដោយសារតែប្រជាពលរដ្ឋសម្រុកធ្វើច្រើន ហើយភាគីច្រើនជាប្រភេទស្រូវOM ។ ការធ្វើស្រូវប្រភេទOM នេះ ក្រសួងមិនអាចជួយបាននោះទេ នៅពេលស្រូវនៅក្នុងស្រុកហូបមិនអស់ហើយរហូតកិនលក់ទៀតដោយត្រូវការតែ៦លានតោនស្រូវនៅទូទាំងប្រទេស ខណៈ យើងធ្វើបានរហូតជិត១៤លានតោននៅទូទាំងប្រទេស។
យ៉ាងណាក្តី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្មបានលើកឡើងថា ការចង់ក្រងជាសហគមន៍ធ្វើស្រូវនេះ គឺធ្វើយ៉ាងណា កុំឲ្យនាំធ្វើស្រូវបានច្រើនតែតម្លៃថោក ដោយសុខចិត្តធ្វើបានល្មមហើយចំណេញបានច្រើន៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ