កោះសន្តិភាព

រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងព័ត៌មាន លោក នេភក្ត្រា បានប្រកាសអំពីយុទ្ធនាការប្រឆាំងព័ត៌មានមិនពិត។ នេះគឺជារឿងដ៏ល្អ ដោយពិចារណាទៅលើផលប៉ះពាល់របស់ព័ត៌មានមិនពិតមកលើគ្រប់ទិដ្ឋភាពនៃសង្គម និង សារព័ត៌មានវិជ្ជាជីវ:ផងដែរ។

ពត៌មានមិនពិត (Fake News) បានក្លាយជាបញ្ហាដ៏រាលដាល ប៉ះពាល់ដល់សង្គម និងបំផ្លាញភាពអាចទុកចិត្តបាននៃប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយដែលមានវិជ្ជាជីវៈ។ នៅក្នុងយុគសម័យនេះ ពត៌មានមិនពិត ធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់បុគ្គល ស្ថាប័ន និងសង្គមទូទៅ។ អត្ថបទនេះសិក្សាពីឥទ្ធិពលអវិជ្ជមានរបស់ពត៌មានមិនពិត និងផ្តល់ដំណោះស្រាយដើម្បីប្រឆាំងការរីករាលដាលរបស់វា។

ឥទ្ធិពលអវិជ្ជមាននៃពត៌មានមិនពិត
ឥទ្ធិពលអវិជ្ជមានរបស់ពត៌មានមិនពិតគឺមានទូលំទូលាយ។ សម្រាប់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយដែលមានវិជ្ជាជីវៈ ពត៌មានមិនពិតធ្វើឱ្យបាត់អស់ភាពទុកចិត្ត។ សារព័ត៌មានដែលមានកេរ្តិ៍ឈ្មោះ និងពឹងផ្អែកលើភាពត្រឹមត្រូវ និងការទទួលខុសត្រូវ ជាញឹកញាប់ត្រូវប៉ះពាល់ដោយសារពត៌មានមិនពិតដែលផ្សព្វផ្សាយតាមអនឡាញ។ វាបំផ្លាញតួនាទីក្នុងការផ្តល់ព័ត៌មានដែលអាចទុកចិត្តបាន។ ពេលដែលប្រជាជនបាត់បង់ជំនឿលើសារព័ត៌មាន តួនាទីរបស់សារព័ត៌មាន ក្នុងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ក៏រងផលប៉ះពាល់តាមនោះ។

ក្នុងសង្គម ពត៌មានមិនពិតបង្កើនភាពបែកបាក់សង្គម។ ព័ត៌មានមិនពិតបង្កើតភាពភ័យខ្លាច ខឹង ឬតក់ស្លុត។ ខ្លឹមសារទាំងនេះធ្វើឱ្យការបែកបាក់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ។

ដំណោះស្រាយក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងពត៌មានមិនពិត
ការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងពត៌មានមិនពិតត្រូវការដំណោះស្រាយជាច្រើនដែលត្រូវធ្វើព្រមគ្នា។ ការអប់រំសាធារណៈអំពីវិធីសាស្ត្រស្វែងរកប្រភពដែលអាចទុកចិត្តបាន ពិនិត្យផ្ទៀងផ្ទាត់ព័ត៌មាន និង ចេះចោទសួរ ចំពោះចំណងជើងដែលស៊ីអារម្មណ៍ នឹងអាចបង្កើនសមត្ថភាពឱ្យបុគ្គលធ្វើការសម្រេចចិត្តដោយមានការគិតគូរ។ សាលា អង្គការ និងសហគមន៍អាចមានតួនាទីសំខាន់ក្នុងការលើកកម្ពស់ជំនាញគិតបានត្រឹមត្រូវ និងការយល់ដឹងអំពីការគ្រោះថ្នាក់នៃពត៌មានមិនពិត។

១-ដំណោះស្រាយបច្ចេកវិទ្យា
សារព័ត៌មានសង្គមត្រូវទទួលខុសត្រូវច្រើនជាងមុនដើម្បីរកឃើញ និងសម្គាល់ព័ត៌មានក្លែងក្លាយតាមរយ:ការប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាដើម្បីជួយធ្វើការផ្ទៀងផ្ទាត់។

២-ការទទួលខុសត្រូវរបស់អ្នកបង្កើតមាតិកា
រដ្ឋាភិបាលអាចចេញច្បាប់ដើម្បីផ្តន្ទាទោសការបង្កើត និងផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានមិនពិត។ ជាមួយគ្នានេះ ត្រូវរក្សាអោយបានសេរីភាពសារព័ត៌មាន។

៣-តួនាទីរបស់សារព័ត៌មានវិជ្ជាជីវៈ
ដោយការគោរពតាមស្តង់ដារអត្ថបទ ការវិនិយោគទៅលើការបណណ្តុះបណ្តាល និង កែតម្រូវការខុសឆ្គងជាសាធារណៈ អាចស្ដារជំនឿឡ់ងវិញចំពោះសារព័ត៌មាន។

៤-ការទទួលខុសត្រូវផ្ទាល់ខ្លួន៖
មុនពេលចែករំលែកព័ត៌មាន អ្នកប្រើប្រាស់គួរប្រើប្រាស់ប្រភពដែលអាចទុកចិត្ត។ ការជជែកពិភាក្សាអំពីការប៉ះពាល់របស់ពត៌មានមិនពិតនឹងអាចធ្វើអោយមានការយល់ដឹងកាន់តែច្រើនអំពីផលប៉ះពាល់នៃព័ត៌មានមិនពិតហើយគ្រប់គ្នាដកខ្លួនចេញពីការផ្សាយព័ត៌មានមិនពិតនេះ។

សន្និដ្ឋាន
ពត៌មានមិនពិតគឺជាអន្តរាយដ៏ធំដល់សារព័ត៌មានវិជ្ជាជីវៈ និងសង្គម។ វាបំផ្លាញជំនឿ បង្កការបែកបាក់ និងគំរាមលើតម្លៃប្រជាធិបតេយ្យ។ ការប្រយុទ្ធប្រឆាំងចំពោះវិបត្តិនេះត្រូវការយុទ្ធសាស្ត្រដែលទូលំទូលាយរួមមានការអប់រំអោយយល់ពីតម្លៃសារព័ត៌មាននិងផលប៉ះពាល់នៃព័ត៌មានមិនពិត ការប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាជាជំនួយ ការមានច្បាប់គ្រប់គ្រងត្រឹមត្រូវ និង ការទទួលខុសត្រូវរបស់មនុស្សគ្រប់គ្នា៕