ខណៈដែលរដ្ឋបាលប្រធានាធិបតីថ្មីរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកនឹងដឹកនាំដោយលោក ដូណាល់ ត្រាំ នៅឆ្នាំក្រោយ អ្នកវិភាគបានព្យាករណ៍ពីការផ្លាស់ប្តូរគោលនយោបាយការបរទេសរបស់ប្រទេសមហាយក្សនេះ ដែលវាអាចមានផលប៉ះពាល់យ៉ាងសំខាន់សម្រាប់កម្ពុជា ។ ជាមួយនឹងលទ្ធភាពដែលការរិះគន់លើបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យមកលើកម្ពុជាអាចធូរស្រាល តែការផ្តោតអារម្មណ៍ត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងឈានទៅរកការបង្កើនសម្ពាធសេដ្ឋកិច្ចលើប្រទេសចិនតាមរយៈពន្ធគយ…
ខណៈដែលរដ្ឋបាលប្រធានាធិបតីថ្មីរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកនឹងដឹកនាំដោយលោក ដូណាល់ ត្រាំ នៅឆ្នាំក្រោយ អ្នកវិភាគបានព្យាករណ៍ពីការផ្លាស់ប្តូរគោលនយោបាយការបរទេសរបស់ប្រទេសមហាយក្សនេះ ដែលវាអាចមានផលប៉ះពាល់យ៉ាងសំខាន់សម្រាប់កម្ពុជា ។
ជាមួយនឹងលទ្ធភាពដែលការរិះគន់លើបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យមកលើកម្ពុជាអាចធូរស្រាល តែការផ្តោតអារម្មណ៍ត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងឈានទៅរកការបង្កើនសម្ពាធសេដ្ឋកិច្ចលើប្រទេសចិនតាមរយៈពន្ធគយ និងការរឹតបន្តឹងពាណិជ្ជកម្ម ។ សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា ដែលជាប្រជាជាតិមួយមានទំនាក់ទំនងយ៉ាងស៊ីជម្រៅជាមួយប្រទេសចិនទាំងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច និងនយោបាយជំនោរផ្លាស់ប្តូរនេះបង្ហាញទាំងបញ្ហាប្រឈម និងឱកាសដោយទាមទារឱ្យមានវិធីសាស្ត្រប្រកបដោយការប្រុងប្រយ័ត្ន និងមានតុល្យភាព ។
ទំនាក់ទំនង និងភាពជិតស្និទ្ធរបស់កម្ពុជាជាមួយចិនត្រូវបានគេមើលឃើញយ៉ាងច្បាស់ ហើយអាមេរិក តែងតែសង្កត់ធ្ងន់ជាបន្តបន្ទាប់លើបញ្ហានេះ ។ ការវិនិយោគរបស់ចិនបានជំរុញគម្រោងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសំខាន់ៗនៅទូទាំងប្រទេសចាប់ពីផ្លូវ និងស្ពានរហូតដល់រោងចក្រថាមពល និងការអភិវឌ្ឍអចលនទ្រព្យ ។ ភ្ញៀវទេសចរចិន គឺជាផ្នែកមួយដ៏ច្រើននៃឧស្សាហកម្មទេសចរណ៍របស់កម្ពុជា ហើយប្រទេសចិននៅតែជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មដ៏ធំបំផុតរបស់កម្ពុជា ។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ទំនាក់ទំនងដ៏រឹងមាំទាំងនេះ បានទាក់ទាញការរិះគន់ទាំងក្នុងស្រុក និងក្រៅស្រុក ដោយអ្នកសង្កេតការណ៍មួយចំនួនបានចង្អុលបង្ហាញពីការពឹងផ្អែកខ្លាំងលើទីក្រុងប៉េកាំង ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ នៅក្រោមរដ្ឋបាលថ្មីរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ការបង្កើនសម្ពាធសេដ្ឋកិច្ចលើប្រទេសចិន គឺជារឿងដែលចៀសមិនរួច ។ នៅក្រោមទិដ្ឋភាពបែបនេះ ការពឹងផ្អែករបស់កម្ពុជាលើប្រទេសចិន អាចបង្ហាញឱ្យឃើញនូវប្រតិកម្មសេដ្ឋកិច្ច ។ ប្រសិនបើសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសចិនទទួលរងនូវការកើនឡើងនៃពន្ធគយ និងរបាំងពាណិជ្ជកម្ម ស្ថិរភាពសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជាផ្ទាល់អាចប្រឈមនឹងហានិភ័យដោយសារការពឹងផ្អែកខ្លាំងរបស់ខ្លួនលើការវិនិយោគ និងទេសចរណ៍ពីចិន ។ នៅក្នុងស្ថានភាពបែបនេះតើកម្ពុជាគួររៀបចំខ្លួនយ៉ាងណា និងត្រូវបន្តទំនាក់ទំនងជាមួយនឹងអាមេរិក យ៉ាងដូចម្តេច ?
មាគ៌ាដ៏មានសក្តានុពលមួយឆ្ពោះទៅមុខ គឺស្ថិតនៅក្នុងគោលការណ៍អព្យាក្រឹតភាព ពហុភាគីនិយម និង យន្តការអាស៊ាន ។ ក្នុងនាមជាសមាជិកនៃសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ កម្ពុជា គឺជាផ្នែកមួយនៃប្លុកតំបន់ដែលបានសង្កត់ធ្ងន់ពីការមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធ និងតុល្យភាពការទូតជាយូរមកហើយ ។ តាមរយៈការគាំទ្រដល់មជ្ឈភាពរបស់អាស៊ាន កម្ពុជាអាចកាន់កាប់ផលប្រយោជន៍រួមរបស់ប្លុក និងជំរុញឱ្យមានវិធីសាស្ត្របង្រួបបង្រួម និងមានតុល្យភាពចំពោះបញ្ហាក្នុងតំបន់ ។ អាស៊ានរួបរួមអាចដើរតួជាកម្លាំងរក្សាស្ថិរភាព ដោយអនុញ្ញាតឱ្យកម្ពុជាសម្រុះសម្រួលទំនាក់ទំនងអាស៊ាន-អាមេរិក ដោយមិនប្រកាន់ចិន ឬអាមេរិកពេកនោះទេ ។
ការពង្រឹងពាណិជ្ជកម្មក្នុងតំបន់ក្នុងតំបន់អាស៊ានក៏អាចផ្តល់ឱ្យកម្ពុជានូវជម្រើសល្អផងដែរ ។ តាមរយៈកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មដូចជា ភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចទូលំទូលាយក្នុងតំបន់ (RCEP) កម្ពុជា និងប្រទេសជិតខាងអាស៊ានអាចកសាងមូលដ្ឋានសេដ្ឋកិច្ចរឹងមាំជាងមុន ដោយកាត់បន្ថយឥទ្ធិពលនៃសម្ពាធខាងក្រៅពីជម្លោះពាណិជ្ជកម្មរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងចិន ។ បណ្តាញពាណិជ្ជកម្មអាស៊ានដ៏រឹងមាំអាចកាត់បន្ថយការពឹងផ្អែករបស់កម្ពុជាលើការវិនិយោគ និងទេសចរណ៍របស់ចិន ដែលធ្វើឱ្យវាកាន់តែមានភាពធន់នឹងការប្រែប្រួលនៃសេដ្ឋកិច្ចចិន ។
ការចូលរួមយ៉ាងសកម្មជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិកក៏អាចបម្រើផលប្រយោជន៍របស់កម្ពុជាផងដែរ ។ តាមរយៈការស្វែងរកផ្នែកនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិកដែលមិនសូវមានភាពរសើបផ្នែកនយោបាយ ដូចជា ការអប់រំ បច្ចេកវិទ្យា ឬការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ កម្ពុជាអាចបង្កើតទំនាក់ទំនងស្ថាបនាដែលហួសពីវិស័យសិទ្ធិមនុស្ស ឬបញ្ហាលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ។ ការចូលរួមការទូតបែបនេះអាចជំរុញសុច្ឆន្ទៈ និងធ្វើពិពិធកម្មទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិរបស់កម្ពុជាដោយផ្តល់នូវការរារាំងប្រឆាំងនឹងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចដែលអាចកើតមាន ។
ជាមួយគ្នានេះ កម្ពុជាគួរតែចាត់វិធានការ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស និងអភិបាលកិច្ចបើទោះបីជាបញ្ហាទាំងនេះ អាចទទួលបានការត្រួតពិនិត្យតិចជាងមុនពីរដ្ឋបាលអាមេរិកបច្ចុប្បន្នក៏ដោយ ។ ការបង្ហាញពីវឌ្ឍនភាពក្នុងវិស័យនានាដូចជា តម្លាភាព នីតិរដ្ឋ និងសេរីភាពស៊ីវិល នឹងពង្រឹងជំហររបស់កម្ពុជានៅលើឆាកពិភពលោក និងកែលម្អមុខមាត់របស់ខ្លួនជាមួយសម្ព័ន្ធមិត្តលោកខាងលិច ។
តាមវិធីសាស្ត្រនេះ កម្ពុជាអាចរុករកទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិដោយឯករាជ្យ និងទទួលបានទំនុកចិត្តពីសមាជិកអាស៊ាន និងសហគមន៍អន្តរជាតិកាន់តែទូលំទូលាយ ។
នៅពេលដែលប្រទេសកម្ពុជាប្រឈមមុខនឹងទិដ្ឋភាពភូមិសាស្ត្រនយោបាយដ៏ស្មុគស្មាញបែបនេះវាមានតែ ការប្រើប្រាស់យន្តការការទូតដែលមានភាពបត់បែនខ្ពស់ ។ កម្ពុជាគួរតែមានឱកាសបន្តគោលនយោបាយការបរទេសប្រកបដោយតុល្យភាព ដែលលើកតម្កើងតម្លៃអាស៊ាន ធ្វើពិពិធកម្មភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ច និងរក្សាទំនាក់ទំនងប្រកបដោយការស្ថាបនាជាមួយគ្រប់ភាគីមិនថាចិន ឬសហរដ្ឋអាមេរិក ។
នៅក្រោយពេលលទ្ធផលបោះឆ្នោតអាមេរិកបង្ហាញលទ្ធផលកាន់តែច្បាស់ កាលពីថ្ងៃទី០៦ ខែវិច្ឆិកា សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នៅក្នុងនាមជាប្រធានព្រឹទ្ធសភា បានផ្ញើសារអបអរលោក ដូណាល់ ត្រាំ ជាថ្មី ។ សម្តេច បានបង្ហាញផ្លូវតាមលិខិតនោះថា ស្របពេលដែលកម្ពុជា និងអាមេរិកនឹងប្រារព្ធខួបលើកទី៧៥ នៃទំនាក់ទំនងការទូតកម្ពុជា-សហរដ្ឋអាមេរិក នៅខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៥ខាងមុខនេះ សម្តេចជឿជាក់ថា តាមរយៈកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរួម និងការយោគយល់ និងការគោរពគ្នាទៅវិញទៅមកទំនាក់ទំនង និងកិច្ចសហ ប្រតិបត្តិការទ្វេភាគីប្រាកដជានឹងត្រូវបានពង្រឹង និងពង្រីកបន្ថែមទៀត ។
សម្តេចតេជោ បានបន្តថា នៅក្នុងនាមជាប្រធានព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជា សម្តេចនឹងបន្តប្តេជ្ញាធ្វើការយ៉ាងជិតស្និទ្ធ ជាមួយនឹងរដ្ឋបាលរបស់លោក ដូណាល់ ត្រាំ និងស្ថាប័ននិតិបញ្ញត្តិអាមេរិក ដើម្បីលើកកម្ពស់បន្ថែមទៀត នូវទំនាក់ទំនង និងកិច្ចសហប្រតិប្តិការយូរអង្វែងទាំងក្របខណ្ឌទ្វេភាគី និងពហុភាគី ដើម្បីផលប្រយោជន៍ប្រជាជនទាំងពីរ ។
ដោយឡែកសម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីក៏បានផ្ញើលិខិតជូនពរលោក ដូណាល់ ត្រាំ ដោយបានលើកឡើងថា ការវិលត្រឡប់របស់លោក ដូណាល់ ត្រាំ មកក្នុងពេលដ៏សំខាន់បំផុតនេះមិនត្រឹមតែសម្រាប់ប្រជាជនអាមេរិកប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែសម្រាប់ពិភពលោកទាំងមូលផងដែរ ។ ក្រោមការដឹកនាំដ៏ឈ្លាសវៃរបស់លោក សម្តេចមានទំនុកចិត្តថា តួនាទីរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកដែលមិនអាចខ្វះបានក្នុងការលើកកម្ពស់ស្ថិរភាព សន្តិសុខ និងវិបុលភាពនឹងត្រូវបានពង្រឹងបន្ថែមទៀត» ។
សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា បានបន្ថែមថា រាជរដ្ឋាភិបាល និងប្រជាជនកម្ពុជា យកចិត្តទុកដាក់យ៉ាងខ្លាំងចំពោះចំណងមិត្តភាពដ៏យូរអង្វែងរវាងប្រទេសទាំងពីរដែលនឹងប្រារព្ធខួបលើកទី៧៥ នៅឆ្នាំក្រោយ ។
សម្តេចធិបតីបានបញ្ជាក់ថា យើងប្តេជ្ញាយ៉ាងពេញលេញក្នុងការធ្វើការយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយនឹងរដ្ឋបាលដ៏គួរឱ្យគោរពរបស់លោកប្រធានាធិបតី ដើម្បីលើកកម្ពស់ទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីដ៏ល្អរបស់យើងដែលមានស្រាប់ឱ្យកាន់តែខ្ពស់ ហើយនឹងការខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីជំរុញទំនាក់ទំណងអាស៊ាន-សហរដ្ឋអាមេរិកតាមយន្តការ ភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រគ្រប់ជ្រុងជ្រោយក្នុងអំឡុងពេលដែលកម្ពុជាកាន់តំណែងជាអ្នកសម្របសម្រួលប្រទេសសម្រាប់អាស៊ាន-សហរដ្ឋអាមេរិក ។
តាមរយៈការលេងសន្លឹកបៀរការទូតរបស់ខ្លួនដោយប្រុងប្រយ័ត្ន កម្ពុជាអាចកាត់បន្ថយហានិភ័យដែលទាក់ទងនឹងភាពតានតឹងរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងចិន ក៏ដូចជា ការប្រែប្រួលការទូតបន្ទាប់ពីមានការផ្លាស់ប្តូររដ្ឋបាលរបស់មហាអំណាចកំពូលនៅលើពិភពលោក ការពង្រឹងភាពធន់នឹងសេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួន និងបន្តរីកចម្រើនក្នុងនាមជាសមាជិកដែលមានស្ថិរភាព និងវិបុលភាពនៃសហគមន៍អាស៊ាន ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ