ADផ្ទាំងផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម

Picture
  • ភ្នំពេញ

ស្ថានការណ៍​សង្គ្រាម​នៅ​អ៊ី​ស្រា​អែ​ល និង​ហា​ម៉ាស់ នៅ​មិន​ទាន់​មាន​ផល​ប៉ះពាល់​ធំដុំ​រង្គោះរង្គើ​ដល់​កម្ពុជា​នៅឡើយ​ទេ ដោយ​គ្រាន់តែ​យើង​បា​.​ត់ប​.​ង់​ជី​វិ​.​ត​ពលរដ្ឋ​ម្នាក់ ។ ប៉ុន្តែ​ប្រសិនបើ​សង្គ្រាម​នេះ រីក​រាលដាល​បន្ថែម​ទៀត​នោះ ប្រទេស​ណា​ក៏​ប៉ះពាល់​ដែរ កុំ​ថា​ឡើយ​តែ​កម្ពុជា​

ស្ថានការណ៍​សង្គ្រាម​នៅ​អ៊ី​ស្រា​អែ​ល និង​ហា​ម៉ាស់ នៅ​មិន​ទាន់​មាន​ផល​ប៉ះពាល់​ធំដុំ​រង្គោះរង្គើ​ដល់​កម្ពុជា​នៅឡើយ​ទេ ដោយ​គ្រាន់តែ​យើង​បា​.​ត់ប​.​ង់​ជី​វិ​.​ត​ពលរដ្ឋ​ម្នាក់ ។ ប៉ុន្តែ​ប្រសិនបើ​សង្គ្រាម​នេះ រីក​រាលដាល​បន្ថែម​ទៀត​នោះ ប្រទេស​ណា​ក៏​ប៉ះពាល់​ដែរ កុំ​ថា​ឡើយ​តែ​កម្ពុជា​។

តម្លៃ​ប្រេង​នឹង​កាន់តែ​កើនឡើង បើសិនជា​សង្គ្រាម​រវាង​អ៊ី​ស្រា​អែ​ល និង​ហា​ម៉ាស់​កាន់​ធ្ងន់ធ្ងរ​ទៅ​ៗ​។ ចរន្ត​បែ​ផល​នេះ នឹង​ធ្វើ​អោយ​ប្រេង​កម្ពុជា​ក៏​នឹង​ឡើងថ្លៃ​តាម​នោះ ហើយនឹង​នាំ​អោយ​ប៉ះពាល់​ដល់​សេដ្ឋកិច្ច​កម្ពុជា​ដែរ ទោះបីជា​យើង​នៅ​ឆ្ងាយ​ពី​តំបន់​សង្គ្រាម​ក្តី​។

មក​ដល់​ពេល​នេះ ពលរដ្ឋ​កម្ពុជា ដែល​បាន​រង​គ្រោះ​នៅ​ក្នុង​សង្គ្រាម​រវាង​អ៊ី​ស្រា​អែ​ល និង​ក្រុម​ហា​ម៉ាស់​នេះ គឺ​មាន​សុវត្ថិភាព​អស់ហើយ និង​មិន​មាន​នរណា​ស្ថិត​នៅ​ជា​ចំណាប់ខ្មាំ.ង​ឡើយ ហើយ ដោយឡែក​ផល​ប៉ះពាល់​ធំដុំ​ដល់​សេដ្ឋកិច្ច​ក៏​មិនសូវ​ជា​មាន​ច្រើន​ទេ ។

ស្ថានភាព​សេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្ម និង​ទេសចរណ៍ ក៏​ដូច​ជា​វិនិយោគទុន នៅ​តែ​បន្ត​ដំណើរការ​ទៅ​មុខ​ដោយ​រលូន ប៉ុន្តែ​ស្ថានភាព​វិស័យ​ហិរញ្ញវត្ថុ​ហាក់ដូចជា​ទទួល​ព័ត៌មាន​ធ្លាក់​ចុះ​ខ្លះ ប៉ុន្តែ​ប្រតិបត្តិ​ករ​ឥណទាន​នៅ​តែ​បន្តដំណើរ​ទៅ​មុខ ខណៈ​ពេល​ដែល​សង្គ្រាម​នៅ​អ៊ី​ស្រា​អែ​ល និង​ហា​ម៉ាស់ វា​នៅ​ក្តៅ​គគុក​ក៏​ដោយ ។

ស្ថានភាព​សង្គ្រាម​នៅ​ទីនោះ គឺ​អ៊ី​ស្រា​អែ​ល បាន​បញ្ជូន​ទាហានជើងគោក​ចូល​ទៅ​បោសសម្អាត​ក្រុម​ហា​ម៉ាស់​ហើយ រីឯ​ស្ថានភាព​សង្គ្រាម​ក៏​នៅ​មិន​ទាន់​រីក​រាលដាល​ធំ​នៅឡើយ​ទេ ដោយ​មាន​បញ្ហា​តែ​រវាង​អ៊ី​ស្រា​អែ​ល និង​ក្រុម​ជីវពល​ហេ​ស​បូ​ឡា ដែល​គាំទ្រ​ដោយ​អ៊ី​រ៉​ង់ នៅ​លី​បង់​តែ​ប៉ុណ្ណោះ ។

ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​សង្គ្រាម​នេះ តាម​សេចក្តីរាយការណ៍​របស់​សារព័ត៌មាន​បរទេស​ធំ​ៗ​បាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា ធនា​គារពិភពលោក​បាន​ចេញ​សេណា​រី​យូ​៣ បន្ទាប់​ពី​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​អ៊ី​ស្រា​អែ​ល គឺ​លោក បេន​យ៉ា​មីន ណេ​តាន​យ៉ា​ហ៊ូ (Benjamin Netanyahu) បាន​ប្រកាស​ថា សង្គ្រាម​បាន​ឈាន​ចូល​ដំណាក់កាល់​ទី​២ ខណៈ​ពេល​ដែល​ក្រុម​ហា​ម៉ាស់ បាន​អំពាវនាវ​ឱ្យ​មាន​ជំនួយ​ក្នុង​តំបន់​បន្ថែម​ទៀត​ពី​សម្ព័ន្ធមិត្ត រួម​ទាំង​ក្រុម​ហេ​ស​បូ​ឡា ដែល​គាំទ្រ​ដោយ​អ៊ី​រ៉​ង់​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​លី​បង់​។

ធនាគារពិភពលោក បាន​ចេញ​សេណា​រី​យូ​ទី​មួយ​ថា ប្រសិនបើ​សង្គ្រាម​នេះ មិន​រីក​រាលដាល​ទេ​នោះ តម្លៃ​ប្រេង​ត្រូវ​បាន​គេ​រំពឹង​ថា នឹង​ធ្លាក់​ចុះ​ពី​កម្រិត​បច្ចុប្បន្ន​ប្រហែល​៩០​ដុល្លារ​ក្នុង​មួយ​បារ៉ែល មក​នៅ​ក្នុង​កម្រិត​ជា​មធ្យម​ប្រមាណ​ជា​៨១​ដុល្លារ​ក្នុង​មួយ​បារ៉ែល នៅ​ឆ្នាំ​ក្រោយ​។

នៅ​ពេល​នេះ តម្រូវការ​ប្រេងឥន្ធនៈ​នៅ​ក្នុង​មួយ​ថ្ងៃ​ពិភពលោក ត្រូវការ​ធនធាន​ប្រេង​ឆៅ​ប្រមាណ​ជា ១០០ លាន​បារ៉ែល​។

ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​បញ្ហា​នេះ ប្រភព​ដដែល​បាន​បន្ត​ថា តាម​សេណា​រី​យូ​ទី​២ ប្រសិនបើ​កម្រិត​នៃ​សង្គ្រាម​វា​រីក​ធំ​បន្តិច ហើយ​កម្រិត​ឥទ្ធិពល​របស់​វា​មាន​ប្រហាក់ប្រហែល​នឹង​សង្គ្រាម​អ៊ី​រ៉ា​ក់ ផលិតកម្ម​ប្រេង​អាច​ធ្លាក់​ពី ៣​ទៅ​៥ លាន​បារ៉ែល នៅ​ក្នុង​មួយ​ថ្ងៃ​នោះ តម្លៃ​ប្រេង​នៅ​លើ​ពិភពលោក​អាច​ឡើង​ដល់​៣៥ ភាគរយ ។

ប្រភព​ដដែល​បាន​បន្ត​ថា តាម​សេណា​រី​យូ​ទី​៣​វិញ ប្រសិនបើ​សង្គ្រាម​នេះ​រីក​រាលដាល​កាន់តែ​ធំ រហូត​ដល់​ពិភព​អា​រ៉ាប់​ដូច​កាលពី​ឆ្នាំ​១៩៧៣ ការ​ផ្គត់ផ្គង់​ប្រេង​អាច​នឹង​ធ្លាក់​ចុះ​ពី ៦ ទៅ ៨ លាន​បារ៉ែល ឬ​លើស​ពី​នេះ​នៅ​ក្នុង​មួយ​ថ្ងៃ​នោះ តម្លៃ​ប្រេង​នឹង​ឡើង​រហូត​ដល់​ពី ៥៦ ភាគរយ​ទៅ​ដល់ ៧៥ ភាគរយ ឬ​ពី ១៤០ ទៅ ១៥៧ ដុល្លារ​នៅ​ក្នុង​មួយ​បារ៉ែល​។

លោក អ៊ី​ន​ឌឺ​មី​ត ជិ​ល (Indermit Gill) អ្នក​សេដ្ឋវិទូ​របស់​ធនាគារពិភពលោក បាន​និយាយ​ថា ការ​លុកលុយ​របស់​រុ​ស្ស៊ី លើ​អ៊ុយ​ក្រែ​ន បាន​ជះ​ឥទ្ធិពល​រំខាន​ដល់​សេដ្ឋកិច្ច​ពិភពលោក​ដល់​សព្វថ្ងៃ ហើយ​ប្រសិនបើ​ជម្លោះ​រវាង​អ៊ី​ស្រា​អែ​ល និង​ហា​ម៉ាស់​កាន់តែ​កើនឡើង​នោះ សេដ្ឋកិច្ច​ពិភពលោក​នឹង​ប្រឈម​មុខ​នឹង​ស្ថានភាព​កាន់តែ​លំបាក​បន្ថែម​ទៀត ។

ដោយឡែក លោក អេ​ហាន កូ​ស ( Ayhan Kose) ដែល​ជា​អ្នក​សេដ្ឋកិច្ចវិទូ​របស់​ធនាគារពិភពលោក​មួយ​រូប​ដែរ​នោះ បាន​និយាយ​ថា តម្លៃ​ប្រេង​ឡើង​ខ្ពស់​នឹង​នាំ​ឱ្យ​តម្លៃ​អាហារ​ឡើងថ្លៃ​ដោយ​ចៀស​មិន​រួច​។

លោក កូ​ស បាន​និយាយ​ថា ប្រសិនបើ​តម្លៃ​ប្រេង​ឡើង​ខ្លាំង វា​នឹង​ជំរុញ​ឱ្យ​អតិផរណា​តម្លៃ​ម្ហូបអាហារ នោះ​គឺជា​រឿង​ដែល​ពិបាក​និយាយ​ពី​ផល​ប៉ះពាល់​ដែល​កើត​មាននៅ​ប្រទេស​កំពុង​អភិវឌ្ឍន៍​ជា​ច្រើន ដែល​ពេល​នេះ​ប្រទេស​ទាំងនេះ​កំពុង​រង​វិបត្តិ និង​បញ្ហា​រួច​ទៅ​ហើយ ដោយសារ​តែ​ការ​ឈ្លានពាន​អ៊ុយ​ក្រែ​ន របស់​រុ​ស្ស៊ី​។

ធនាគារពិភពលោក​បាន​អះអាង​ថា សរុប​មក​ចាប់តាំងពី​ផ្ទុះ​សង្គ្រាម​រវាង​អ៊ី​ស្រា​អែ​ល និង​ហា​ម៉ាស់ តម្លៃ​ប្រេង​បាន​កើនឡើង​ប្រហែល​តែ​៦​ភាគរយ​ទេ រីឯ​មាស​ជា​ទំនិញ​ដែល​មាន​និន្នាការ​កើនឡើង​ក្នុង​កំឡុង​ពេល​នៃ​ជម្លោះ​នោះ បាន​ឡើង​៨​ភាគរយ​។

តាម​ការ​ផ្សព្វផ្សាយ​បាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា លោកស្រី ជេន​ណែ​ត យេ​ឡែ​ន (Janet Yellen) រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួង​រតនា​គារ​ជាតិ បាន​និយាយ​ថា រដ្ឋបាល​លោក​បៃ​ដិ​ន កំពុង​តាមដាន​លទ្ធផល​សេដ្ឋកិច្ច​នៃ​សង្គ្រាម​របស់​អ៊ី​ស្រា​អែ​ល ប្រឆាំង​នឹង​ក្រុម​ហា​ម៉ាស់ យ៉ាង​ប្រុង​ប្រយ័ត្ន​។

លោកស្រី​បាន​និយាយ​ថា រហូត​មក​ដល់​ពេល​នេះ អា​មេ​រិ​ក​មិន​ទាន់​បានឃើញ​អ្វី​ច្រើន​ដែល​មាន​ផលវិបាក​ជា​សាកល​នោះ​ទេ ប៉ុន្តែ​ប្រសិនបើ​សង្គ្រាម​រីក​រាលដាល «​ប្រាកដ​ណាស់​វា​អាច​មាន​ផលវិបាក​កាន់តែ​ខ្លាំង​»​។

តាម​និន្នាការ​នេះ តម្លៃ​ប្រេងឥន្ធនៈ​នៅ​កម្ពុជា​យើង​ឃើញ​ថា មាន​កម្រើក​ចុះ​កម្រើក​ឡើងជា​បន្តបន្ទាប់ តាំងពី​ថ្ងៃ​ទី​១០ ខែតុលា ឆ្នាំ​២០២៣ រហូត​មក​ដល់​ពេល​នេះ ជា​ពិសេស​គឺ​រវាង​ប្រេង​ម៉ា​ហ្សូ​ត និង​ប្រេងសាំង​ធម្មតា ដែល​កំពុង​តែ​មាន​តម្រូវការ ។

ដោយ ៖ ហេង ចេស្តារ

អត្ថបទសរសេរ ដោយ

កែសម្រួលដោយ