ជីវិតបរិសុទ្ធមិនអាស្រ័យលើត្រកូលឬវណ្ណៈទេ
នៅក្នុងគម្ពីរសំយុត្តនិកាយសគាថក ព្រះដ៏មានព្រះភាគទ្រង់ត្រាស់ថា សត្វទាំងឡាយរមែងបរិសុទ្ធបានដោយ
នៅក្នុងគម្ពីរសំយុត្តនិកាយសគាថក ព្រះដ៏មានព្រះភាគទ្រង់ត្រាស់ថា សត្វទាំងឡាយរមែងបរិសុទ្ធបានដោយហេតុ៣យា៉ងគឺ កម្ម១ វិជ្ជា១ និងធម្ម១ ។ បើទោះជាបុគ្គលប្រសូតចេញពីត្រកូលឬវណ្ណៈណាក៏ដោយ មិនសំខាន់ទេ តែរឿងដែលសំខាន់គឺវាអាស្រ័យទៅលើការប្រព្រឹត្តរបស់បុគ្គលនោះតែប៉ុណ្ណោះដើម្បីធ្វើឱ្យជីវិតបរិសុទ្ធ ។ បណ្តាហេតុទាំង៣យ៉ាងនោះ ៖
១-កម្ម រាល់អំពើគ្រប់យា៉ងដែលបុគ្គលបានធ្វើហើយ ទោះទង្វើនោះប្រកបដោយកាយកម្មក្តី វចីកម្មក្តី មនោកម្មក្តី បុគ្គលគួរប្រព្រឹត្តតែអំពើណាដែលនាំមកនូវប្រយោជន៍សម្រាប់ខ្លួនឯងផង និងអ្នកដទៃផង ។ កម្មណាដែលនាំមកនូវភាពក្តៅក្រហាយស្តាយក្រោយចំពោះខ្លួនឯង និងអ្នកដទៃ បុគ្គលពុំគួរប្រព្រឹត្តឡើយ គួរវៀរចាកឱ្យស្រឡះ ព្រោះបុគ្គលធ្វើអាក្រក់ដោយខ្លួនឯងរមែងសៅហ្មងដោយខ្លួនឯង បុគ្គលធ្វើល្អដោយខ្លួនឯងរមែងបរិសុទ្ធដោយខ្លួនឯង ។ ដូច្នេះបុគ្គលគ្រប់រូបកាលបើប្រាថ្នាចង់បានជីវិតបរិសុទ្ធ គប្បីបំពេញនូវសេចក្តីបរិសុទ្ធទាំង៣យា៉ងនេះគឺ កាយសោចេយ្យ ស្អាតខាងផ្លូវកាយ១ វចីសោចេយ្យ ស្អាតខាងផ្លូវវាចា១ មនោសោចេយ្យ ស្អាតខាងផ្លូវចិត្ត១ ។
២-វិជ្ជា សំដៅទៅលើចំណេះដឹង ដែលបានសិក្សារៀនសូត្រខាងផ្លូវលោកក្តី ផ្លូវធម៌ក្តី។ បុគ្គលកាលបើមានចំណេះវិជ្ជាច្រើន អាចនាំឱ្យមានភាពប្រសើរថ្លៃថ្លា សិរីសួស្តី ឧតុង្គឧត្តមខ្ពង់ខ្ពស់ លើសគេឯង សមដូចសុភាសិតសំស្ក្រឹតបង្ហាញថា៖ «ព្រះចន្ទចែងចាំងជាលំអមេឃ ស្វាមីគួរត្រេកជាលំអស្រី ព្រះរាជាជាលំអនៃផែនដី វិជ្ជាជាស្រីសួស្តីសព្វមនុស្ស» ។ បុរាណសុភាសិតមានច្រើនដែលស្តីពីវិជ្ជាដូចមានលើកឡើងថា វិជ្ជាជាទ្រព្យជាប់នឹងប្រាណ ចោរលួចមិនបានចាយច្រើនកាន់តែចម្រើនឡើង… ។
ពិតណាស់ បណ្តាទ្រព្យសម្បត្តិទាំងឡាយអាចបាត់បង់អន្តរាយដោយប្រការផ្សេងៗមានចោរលួច ប្លន់ ភ្លើងឆេះ ទឹកជន់លិចជាដើម ប៉ុន្តែអរិយទ្រព្យពោលគឺវិជ្ជានេះមិនអាចបាត់បង់ ឬសាបសូន្យបានឡើយ។ ក្នុងសម័យណាក៏ដោយ កាលបើបុគ្គលមានចំណេះដឹងគ្រប់គ្រាន់ ងាយស្រួលក្នុងការប្រកបរបរចិញ្ចឹមជីវិត ងាយស្រួលក្នុងការរកការងារធ្វើ ហើយត្រូវទទួលបានកម្រៃបៀវត្សខ្ពស់ ស័ក្តិសមនឹងសមត្ថភាពពិត ។ អ្នកមានបញ្ញាកាលបើជីវិតជួបប្រទះនូវបញ្ហាចំពោះមុខ អាចដោះស្រាយបានដោយងាយមិនប្រើហិង្សា និងសស្ត្រាវុធឡើយ គឺយកបញ្ញាទៅប្រើក្នុងការចរចា និងការវិនិច្ឆ័យក្នុងបញ្ហាកម្មផ្សេងៗសមដូចសុភាសិតថា វិជ្ជាជាអាហារ ប្រាជ្ញាជាអាវុធ ។
៣-ធម្ម ធម៌ សភាវៈទ្រទ្រង់សត្វលោកគឺបុណ្យ បាប សុចរិត ទុច្ចរិត ជាដើម ។ បុគ្គលប្រព្រឹត្តបដិបត្តិនូវធម៌បានល្អត្រឹមត្រូវ ព្រះធម៌រមែងរក្សាបុគ្គលនោះឱ្យបានសេចក្តីសុខចម្រើន ។ ដូច្នេះព្រះធម៌មានគុណច្រើនណាស់ បុគ្គលគ្រប់រូបមិនអាចរស់នៅដោយប្រាសចាកពីព្រះធម៌ឡើយ ។ ព្រះធម៌ត្រូវបានចាត់ទុកថាជាឱសថទិព្វសម្រាប់ព្យាបាលរោគយា៉ងមានប្រសិទ្ធភាព ស្របនឹងបទបាលីថា ពុទ្ធោ មហាវេជ្ជោ ធម្មោ ឱសថោ ព្រះពុទ្ធទុកដូចជាគ្រូពេទ្យធំ ព្រះធម៌ទុកដូចជាឱសថ ។
ជាការពិតណាស់ មនុស្សទាំងឡាយកាលបើកើតមកហើយតែងនាំមកនូវរោគាព្យាធិជាប់មកជាមួយ រោគខ្លះកើតក្នុងកាយ រោគខ្លះកើតក្នុងចិត្ត ។ រោគដែលកើតក្នុងកាយ ទំនងជាងាយស្រួលព្យាបាល ងាយស្រួលរិះរកសមុដ្ឋាន ឬប្រភពនៃរោគសញ្ញាតាមរយៈឧបករណ៍វិទ្យាសាស្ត្រទំនើបនាពេលបច្ចុប្បន្ន ។ ប៉ុន្តែ ចំពោះរោគផ្លូវចិត្ត ដែលមានមេរោគចម្បង៣គឺ លោភៈ ទោសៈ មោហៈ ពិតជាពុំមានគ្រូពេទ្យ ឬឱសថណាយកមកព្យាបាលឱ្យជាសះស្បើយបានឡើយ គឺមានតែព្រះធម៌ប៉ុណ្ណោះឯងសម្រាប់អប់រំចិត្ត ។
ព្រោះហេតុនោះបុគ្គលគប្បីបដិបត្តិនូវព្រះធម៌ឱ្យបានខ្ជាប់ខ្ជួន ត្រឹមត្រូវដើម្បីទទួលយកសេចក្តីសុខទាំងបច្ចុប្បន្ននិងបរលោក ៕
(ឈ្វេងយល់ឱវាទព្រះពុទ្ធសាសនាចេញផ្សាយរៀងរាល់ថ្ងៃសីល)
ចែករំលែកព័តមាននេះ