ខេត្តសៀមរាប ៖ វត្តមានទ័ពចិនក្នុងជួរទ័ពខ្មែរនៃជ័យជម្នះលើកងទ័ពចាមនៅលើចម្លាក់ ប្រាសាទបាយ័នត្រង់ថែវខាងក្រៅ នាទិសខាងកើត មានទិដ្ឋភាពដ៏ធំពីរផ្ទាំងជាប់គ្នា ដែលរៀបរាប់អំពីជ័យជម្នះដ៏អស្ចារ្យ
ខេត្តសៀមរាប ៖ វត្តមានទ័ពចិនក្នុងជួរទ័ពខ្មែរនៃជ័យជម្នះលើកងទ័ពចាមនៅលើចម្លាក់ ប្រាសាទបាយ័នត្រង់ថែវខាងក្រៅ នាទិសខាងកើត មានទិដ្ឋភាពដ៏ធំពីរផ្ទាំងជាប់គ្នា ដែលរៀបរាប់អំពីជ័យជម្នះដ៏អស្ចារ្យនៃកងទ័ពខ្មែរ លើកងទ័ពចាមដែលបានឈ្លានពានចូលគ្រប់គ្រងនគរខ្មែរ តាំងពីឆ្នាំ១១៧៧មក ។
ទិដ្ឋភាពនេះមិនថាទេសចរខ្មែរ ឬបរទេសទេ គឺបានដឹងបាន ឮជាទូទៅ ព្រោះនេះជាព្រឹត្តិការណ៍ដ៏សំខាន់បំផុតមុនការចាប់ផ្តើមឡើងគ្រងរាជ្យរបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ដែលជាព្រះមហាក្សត្សខ្មែរដ៏ល្បីល្បាញទាំងគុណធម៌ និងស្នាព្រះហស្ថបន្សល់ទុករហូតដល់សព្វថ្ងៃ ។
បើមើលឱ្យលម្អិតលើសពីធម្មតាបន្តិច យើងនឹងឃើញកងទ័ព និងមេទ័ពមួយចំនួនមានឯកសណ្ឋានខុសពីកងទ័ពខ្មែរ បម្រើការនៅខាងទ័ពខ្មែរ ។ កងទ័ពនោះគឺជាកងទ័ពចិនដែលមកជួយច្បាំងខ្មែរក្នុងចម្បាំងនឹងនគរចាម ។
ហេតុអ្វីមានវត្តមានទ័ពចិនមកជួយខ្មែរនៅពេលនោះ ?
លោកអុឹម សុខរិទ្ធី អ្នកស្រាវជ្រាវ និងជាអនុប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលអន្តរជាតិស្រាវជ្រាវ និងតម្កល់ឯកសារអង្គរ នៃអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា បានពន្យល់ថា នាសតវត្សទី១២រាជវង្សសុង ដែលគ្រប់គ្រងនគរចិន ត្រូវដួលរលំដោយកងទ័ពសេះរបស់ម៉ុងហ្គោលី ។ កងទ័ពចិនដែលនៅតំបន់ ឆ្ងាយៗបានបែកខ្ញែកគ្នា រត់គេចពីចម្បាំងចាញ់ ។
ទ័ពខ្លះក៏ចេញដើរច្បាំង ដើម្បីបន្តជីវភាពរស់នៅទៀត ។ ទេសកាលនេះហើយ ដែលនាំឱ្យមានជាទ័ពស៊ីឈ្នួលនៅតាមប្រទេសខ្លះ មាននៅប្រទេសខ្មែរជាដើម ។ ក្រុមកងទ័ពស៊ីឈ្នួលចិនមួយក្រុមបានធ្វើចម្បាំងជួយខ្មែរតទល់នឹងទ័ពចាមផងដែរ ។
អ្នកស្រាវជ្រាវរូបនេះក៏បានបញ្ជាក់អំពីការឆ្លងគ្នានៃទំនៀមទម្លាប់ជិះសេះធ្វើសង្គ្រាមរបស់ព្រះមហាក្សត្រខ្មែរដែលមានក្នុងចម្លាក់នេះ ។
លោកអ៊ឹម សុខរិទ្ធី បញ្ជាក់ថា មុនវត្តមានកងទ័ពចិនចូលមក ព្រះមហាក្សត្រពុំដែលគង់ប្រថាប់លើខ្នងសេះក្នុងការចេញច្បាំងនោះទេ គឺគង់ប្រថាប់តែលើខ្នងដំរីប៉ុណ្ណោះ ។ ដូចគ្នាដែរ មេទ័ពចិនមួយចំនួនក៏រៀនជិះដំរីធ្វើសង្គ្រាមតាមខ្មែរដែរ ព្រោះនៅប្រទេសចិនពុំមានដំរីចម្បាំងសម្រាប់ជិះធ្វើសង្គ្រាមទេ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ