- ភ្នំពេញ
ដោយ៖ មុត ស្រីពៅ ភ្នំពេញ៖ ចាប់តាំងពីថ្ងៃអាទិត្យ ទី២៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២១ មន្ត្រីថ្នាក់ជាតិ និងថ្នាក់ខេត្តនៅជុំវិញបឹងទន្លេសាប…
ដោយ៖ មុត ស្រីពៅ
ភ្នំពេញ៖ ចាប់តាំងពីថ្ងៃអាទិត្យ ទី២៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២១ មន្ត្រីថ្នាក់ជាតិ និងថ្នាក់ខេត្តនៅជុំវិញបឹងទន្លេសាប ចាប់ផ្តើមប្រជុំ បែងចែកការងារ ចុះពិនិត្យស្រាវជ្រាវ ជិះទូក ជិះឡាន ចុះមើលករណីកាប់ព្រៃលិចទឹក និងទន្ទ្រានដីបឹងទន្លេសាប។ បទល្មើសនេះ ភាគច្រើនធ្វើឡើងដោយមន្ត្រីធំៗ អ្នកមានអំណាច និងអ្នកមានលុយ នៅក្នុងខេត្តទាំងនោះ មានទាំងអតីតអភិបាលខេត្ត ស្នងការរង និងព្រះរាជអាជ្ញារង ជាដើម។
សំណុំរឿងនេះ អាចនឹងត្រូវដោះស្រាយ ដោយឈ្នះឈ្នះ តាមរយៈអាជ្ញាធរដែនដី ចូលរួម និងសហការ ហើយអ្នករំលោភយកដីព្រៃលិចទឹកទាំងនោះ ចេញមុខសារភាព និងប្រគល់ដីជូនរដ្ឋវិញ។ ករណីនេះ សូមអាជ្ញាធរជំនាញ ពិសេសអាជ្ញាធរខេត្តជាប់បឹងទន្លេសាប គួរតែចាត់វិធានការទប់ស្កាត់ ហើយបើថា គ្មានសមត្ថភាពទេ ក៏គួរតែរាយការណ៍ជូនថ្នាក់លើ កុំចាំដល់សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី ស្រែកបញ្ជា ទើបនាំគ្នា ស្ទុះស្ទា ចាត់វិធានការខ្វែងដៃខ្វែងជើងទាំងយប់ទាំងថ្ងៃដូច្នេះ។
កាលពីរសៀលថ្ងៃអាទិត្យ ទី២៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២១ សម្តេចតេជោ នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានចេញសារជាសំឡេង ដោយបញ្ជាឲ្យអភិបាលខេត្ត ជាប់បឹងទន្លេសាប រួមមាន៖ ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង ពោធិសាត់ បាត់ដំបង បន្ទាយមានជ័យ សៀមរាប និងខេត្តកំពង់ធំ រួមទាំងគណៈកម្មការសូរិយោដីថ្នាក់ជាតិ ដឹកនាំដោយលោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ជា សុផារ៉ា អង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធថ្នាក់ជាតិដទៃទៀត ត្រូវធ្វើសកម្មភាពជាបន្ទាន់ ដើម្បីទប់ស្កាត់ការកាប់រានព្រៃលិចទឹក ដើម្បីយកដីធ្វើកម្មសិទ្ធិ នៅតំបន់បឹងទន្លេសាប។
ចំពោះមុខ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ក៏បានបញ្ជាឲ្យដកហូតនូវដីព្រៃលិចទឹក នៅបឹងទន្លេសាប ដែលអតីតអភិបាលខេត្តកំពង់ឆ្នាំង លោក ឈួរ ច័ន្ទឈឿន រំលោភយកជាង ២០០០ហិកតា ផងដែរ។
បន្ថែមលើបទបញ្ជាឲ្យអភិបាលខេត្តជាប់បឹងទន្លេសាប និងអាជ្ញាធរសមត្ថកិច្ចពាក់ព័ន្ធ ត្រូវចាត់វិធានការជាបន្ទាន់ ដើម្បីទប់ស្កាត់បទល្មើសកាប់រានដីព្រៃលិចទឹក នៅតំបន់បឹងទន្លេសាប សម្តេចតេជោ នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក៏បានប្រកាសព្រមានឲ្យមន្ត្រីខិលខូចទាំងអស់ ចេញសារភាពជាបន្ទាន់ បើមិនដូច្នោះទេ មន្ត្រី និងអ្នកពាក់ព័ន្ធទាំងនោះ នឹងត្រូវដកហូត រឹបអូសទ្រព្យ ព្រមទាំងចាប់ខ្លួន បើសិនជាពាក់ព័ន្ធនឹងបទល្មើស កាប់រានព្រៃ យកដីតំបន់លិចទឹកបឹងទន្លេសាប ធ្វើកម្មសិទ្ធិ។
ភ្លាមៗ នៅព្រលប់ថ្ងៃអាទិត្យ ទី២៨វិច្ឆិកា លោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ជា សុផារ៉ា បានដឹកនាំកិច្ចប្រជុំបន្ទាន់ជាមួយរដ្ឋមន្ត្រី ថ្នាក់ដឹកនាំ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ អភិបាលខេត្ត និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ តាមបទបញ្ជាសម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី។ នៅថ្ងៃទី២៩វិច្ឆិកា និងថ្ងៃបន្តបន្ទាប់ទៀត លោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ជា សុផារ៉ា ក៏បានដឹកនាំរដ្ឋមន្ត្រី ថ្នាក់ដឹកនាំ និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ ចុះទៅកាន់ខេត្តនានា នៅជុំវិញបឹងទន្លេសាប ដែលមានការកាប់រានដីព្រៃលិចទឹក និងរំលោភយកធ្វើកម្មសិទ្ធិ។
ក្នុងបេសកកម្មទាំងនោះ ទោះជាមិនទាន់សរុបរបាយការណ៍ផ្លូវការ តែនៅ ៦ខេត្ត ជុំវិញបឹងទន្លេសាប រួមមាន៖ ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង ពោធិ៍សាត់ បាត់ដំបង បន្ទាយមានជ័យ ខេត្តសៀមរាប និងខេត្តកំពង់ធំ ត្រូវបានរកឃើញករណីកាប់ទន្ទ្រាន ឈូសឆាយដីព្រៃលិចទឹក និងកាន់កាប់ដីខុសច្បាប់ យ៉ាងហោចណាស់ ជាង ២១១៩០ហិកតា។ ក្រុមការងារអន្តរក្រសួង ដឹកនាំដោយលោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ជា សុផារ៉ា បានចាប់ផ្តើមការងារចុះត្រួតពិនិត្យ និងស្រាវជ្រាវករណីនេះ កាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែវិច្ឆិកា រហូតដល់ថ្ងៃទី៦ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២១។ ក្នុងនោះ ករណីអតីតអភិបាលខេត្តកំពង់ឆ្នាំង លោក ឈួរ ច័ន្ទឌឿន ដែលសព្វថ្ងៃជាអនុរដ្ឋលេខាធិការក្រសួងអភិវឌ្ឍន៍ជនបទ រំលោភកាន់កាប់ដីព្រៃលិចទឹក ជាង ២១០០ហិកតា ក៏ត្រូវបានរាជរដ្ឋាភិបាល សម្រេចបញ្ជូនទៅកាន់អង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ស្រាវជ្រាវ និងស៊ើបអង្កេត។ ចំណែកមន្ត្រីជាច្រើនទៀត បានចេញសារភាព និងព្រមប្រគល់ដីព្រៃលិចទឹករាប់ពាន់ហិកតា ជូនរដ្ឋវិញ ជាបន្តបន្ទាប់។
កាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១១ សម្តេចតេជោ នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានចេញអនុក្រឹត្យ កំណត់ដែនព្រៃលិចទឹក ចំនួន ៦៤៧ ៤០៦ ហិកតា ស្ថិតនៅក្នុងខេត្តទាំង ៦ ជុំវិញបឹងទន្លេសាប រួមមាន ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង ពោធិ៍សាត់ បាត់ដំបង បន្ទាយមានជ័យ សៀមរាប និងខេត្តកំពង់ធំ។ ក្នុងអនុក្រឹត្យ បានកំណត់ថា អភិបាលខេត្តទាំង ៦ ជុំវិញបឹងទន្លេសាប មានភារកិច្ច កាតព្វកិច្ច និងការទទួលខុសត្រូវ លើការគ្រប់គ្រង ការការពារ និងការថែរក្សាដែនព្រៃលិចទឹក និងព្រៃលិចទឹក។ ការបាត់បង់ដែនព្រៃលិចទឹក និងព្រៃលិចទឹក ដែលស្ថិតនៅក្នុងដែនសមត្ថកិច្ចនៃខេត្តណា គឺអភិបាលខេត្តនោះ ត្រូវទទួលខុសត្រូវទាំងស្រុងចំពោះមុខរាជរដ្ឋាភិបាល។ រដ្ឋបាលជលផល ក៏ត្រូវធ្វើការត្រួតពិនិត្យជាប្រចាំលើសកម្មភាពថែរក្សា ការពារដែនព្រៃលិចទឹក និងព្រៃលិចទឹក ព្រមទាំងត្រូវចាត់វិធានការតាមច្បាប់ជាបន្ទាន់ ក្នុងករណីពិនិត្យឃើញថា មានសកម្មភាព ដែលនាំឲ្យប៉ះពាល់ដល់ដែនព្រៃលិចទឹក និងព្រៃលិចទឹក។ រីឯអាជ្ញាធរទន្លេសាប មានភារកិច្ចធ្វើអធិការកិច្ច លើគ្រប់សកម្មភាពពាក់ព័ន្ធនឹងដែនព្រៃលិចទឹក និងព្រៃលិចទឹក និងត្រូវធ្វើសេចក្តីរាយការណ៍ពីសកម្មភាពទាំងនោះ ជូននាយករដ្ឋមន្ត្រី ដើម្បីមានវិធានការសម្រេច។
យ៉ាងណាក៏ដោយ បទល្មើសកាប់រានដីព្រៃលិចទឹក និងព្រៃលិចទឹក ដើម្បីរំលោភយកដីជាកម្មសិទ្ធិ នៅបឹងទន្លេសាប ដែលផ្ទុះឡើងនាពេលនេះ គឺសម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី ទើបតែដឹង តាមរយៈរបាយការណ៍ស្រាវជ្រាវរបស់រាជបណ្ឌិតសភាកម្ពុជា ដឹកនាំដោយលោក សុខ ទូច ប៉ុណ្ណោះ។ លោក សុខ ទូច បានប្រាប់អ្នកកាសែតថា ដីព្រៃលិចទឹក នៅតំបន់ទន្លេសាប ជាង ២០០០ហិកតា មានម្ចាស់តែម្នាក់ គឺអតីតអភិបាលខេត្តកំពង់ឆ្នាំង។ ដោយឡែក នៅសល់ដីរាប់ម៉ឺនហិកតាទៀត ដែលបានទន្ទ្រាន ប៉ុន្តែមិនទាន់ស្គាល់ម្ចាស់នៅឡើយទេ។
ករណីនេះ នាំឲ្យមានការលើកឡើងមហាជនថា មន្ត្រីជំនាញ រួមទាំងអភិបាលខេត្តជាប់បឹងទន្លេសាប រាល់ថ្ងៃធ្វើអ្វី? គ្រប់រឿង ទាល់តែនាយករដ្ឋមន្ត្រី ស្រែក ទើបមន្ត្រីយើង នាំគ្នា ផាស់ក្រញ៉ាំ ស្ទុះស្ទា ធ្វើការ។
ប៉ុន្តែការលើកឡើងដូច្នេះ ត្រូវបានរដ្ឋមន្ត្រីកសិកម្ម លោក វេង សាខុន ឆ្លើយតបថា ប្រសិនជាគ្មានទិន្នន័យជាបឋមពីមន្ត្រីជំនាញ ក៏ក្រុមការងារអន្តរក្រសួង លំបាកធ្វើការស្រាវ និងស៊ើបអង្គេតដែរ។ ដូច្នេះហើយ បានជាប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាល ដាក់បទបញ្ជាបញ្ចេញកងកំលាំង កងរាជអាវុធហត្តលើផ្ទៃប្រទេស រួមជាមួយអគ្គស្នងការនគរបាលជាតិ និងអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ដើម្បីបញ្ចប់បញ្ហានេះ។ ក្រុមការងារអន្តរក្រសួង ដឹកនាំដោយលោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ជា សុផារ៉ា កំពុងចាត់វិធានការនេះ។
ជាការពិត ការកាប់រានព្រៃ ឈូសឆាយអស់រាប់រយ ចូលខ្ទង់រាប់ពាន់ហិកតា គឺមិនមែនធ្វើតែមួយថ្ងៃពីរថ្ងៃ ហើយធ្វើដោយដៃទេ គឺមានគ្រឿងចក្រ និងមិនមែនដោយលួចលាក់នោះទេ។ ករណីនេះ កើតឡើងរាប់ឆ្នាំមកហើយ ចុះមូលហេតុអ្វី បានជាមន្ត្រីជំនាញ ការិយាល័យស្រុក មន្ទីរជំនាញខេត្ត ពិសេសមេឃុំ អភិបាលស្រុក និងអភិបាលខេត្ត មិនដឹង មិនលឺ និងមិនមានចំណាត់ការ ឬក៏រាយការណ៍ជូនរាជរដ្ឋាភិបាល?
ម្យ៉ាងទៀត បើថាថ្នាក់ក្រោម មិនហ៊ានទប់ស្កាត់ ឬបង្ក្រាបបទល្មើសកាប់រានព្រៃលិចទឹក នៅបឹងទន្លេសាបទេ ហេតុអ្វីបានជាមិនប្រើទូរស័ព្ទថត បង្ហោះរាយការណ៍ជូនថ្នាក់លើ ពិសេសខេត្តមួយៗ សុទ្ធតែមានក្រុមការងារថ្នាក់ជាតិ ទទួលបន្ទុកការងារខេត្តទាំងនោះ។
ករណីបទល្មើសនេះ ក៏គេថា មិនបាច់មន្ត្រីជំនាញនៅថ្នាក់ឃុំ ស្រុក និងខេត្ត ចុះទៅពិនិត្យរាល់ថ្ងៃទេ គឺគ្រាន់តែមួយខែ ជិះម៉ូតូ ឬជិះឡាន ទៅក្រវែលមួយភ្លេត ក៏បានដឹងថា មានការកាប់ព្រៃ និងឈូសឆាយដីព្រៃលិចទឹកទៅហើយ។
ដូច្នេះធ្វើជាមន្ត្រី ត្រូវធ្វើការ ក្នុងស្មារតីភ្ញាក់រលឹក និងម្ចាស់ការលើតួនាទីភារកិច្ចរបស់ខ្លួនជានិច្ច។ កុំចាំទាល់តែថ្នាក់លើ ស្រែក ទើបបានប្រវេសប្រវាស់ដៃជើង រត់ទៅមើល គឺមិនកើតទេ។ ករណីនេះ មន្ត្រីថ្នាក់ឃុំ បើធ្វើមិនកើត ត្រូវរាយការណ៍ឲ្យថ្នាក់ស្រុក។ ស្រុកបើធ្វើមិនកើត ត្រូវរាយការណ៍ ឲ្យថ្នាក់ខេត្ត។ ខេត្ត ក៏ត្រូវរាយការណ៍មកថ្នាក់ជាតិ ឬក៏រាយការណ៍ជូនសម្តេចតេជោ នាយករដ្ឋមន្ត្រី។
បើធ្វើដូច្នេះបាន នោះនឹងគ្មានបាតុភាពបំផ្លាញដីព្រៃលិចទឹក រាប់សែនហិចតាដូច្នេះទេ។ ដូច្នេះសូមមន្ត្រីអាជ្ញាធរ នៅគ្រប់ថ្នាក់ មេត្តាភ្ញាក់រលឹកឡើង ម្ចាស់ការលើការងារ ហើយនៅតែស្ពឹកស្រពន់ នោះនឹងមានផលអវិជ្ជមានដល់កេរ្តិ៍ឈ្មោះគណបក្ស និងរាជរដ្ឋាភិបាល។ រីឯអ្នកពាក់ព័ន្ធ ត្រូវភ្ញាក់រលឹក ចូលសារភាព និងប្រគល់ដីទាំងនោះ ជូនរដ្ឋវិញ តាមការអំពាវនាវរបស់សម្តេចតេជោ នៅពេលនេះ គឺមិនទាន់យឺតពេលទេ។ កុំចាំដល់ប្រើអភិក្រមទី៥ របស់សម្តេចតេជោ គឺវះកាត់ នោះនឹងត្រូវហួសពេល ហើយប្រហែលជានឹងគ្មានទឹកភ្នែកជូតក្បាលជង្គង់ឡើយ។
ករណីរំលោភដីព្រៃលិចទឹក នៅបឹងទន្លេសាប ជារឿងថ្មីមួយទៀត ដែលប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាល បានអន្តរាគមន៍ ក្រោយទទួលបានរបាយការណ៍ពីការស្រាវជ្រាវរបស់រាជបណ្ឌិតសភាកម្ពុជា ដឹកនាំដោយលោកសុខទូច។ តែក៏នៅមានភស្តុតាង និងរបកគំហើញផ្សេងៗ ដែលប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរដល់សង្គម គឺបញ្ហាគ្រឿងញៀន ដែលកំពុងកើតឡើង នៅក្នុងសង្គមយើង ពិសេសក្នុងស្រទាប់យុវវ័យ ហើយកើតឡើងគ្រប់ទិសទី រហូតដល់ជនបទស្រុកស្រែចំការ។ ដូច្នេះសូមមន្ត្រីជំនាញ ពិសេសអាជ្ញាធររាជធានីខេត្ត ចាត់វិធានការទប់ស្កាត់ និងបង្ក្រាប កុំចាំដល់សម្តេចតេជោ នាយករដ្ឋមន្ត្រី អន្តរាគមន៍ និងស្រែកបញ្ជា ទើបនាំគ្នាស្ទុះស្ទា ទាំងយប់ ទាំងថ្ងៃទៀត៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ