- ភ្នំពេញ
ភ្នំពេញ៖ រហូតមកដល់ពេលនេះ គណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ក្រោមការដឹកនាំរបស់សម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ នៅតែមានបញ្ហារង្គោះរង្គើផ្ទៃក្នុង បើទោះបីជាសម្តេចក្រុមព្រះ មានជំងឺ ត្រូវសម្រាកព្យាបាលនៅប្រទេសបារាំង…
ភ្នំពេញ៖ រហូតមកដល់ពេលនេះ គណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ក្រោមការដឹកនាំរបស់សម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ នៅតែមានបញ្ហារង្គោះរង្គើផ្ទៃក្នុង បើទោះបីជាសម្តេចក្រុមព្រះ មានជំងឺ ត្រូវសម្រាកព្យាបាលនៅប្រទេសបារាំង ហើយគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច បាត់បង់ប្រជាប្រិយភាព បែកបាក់ ដែលសព្វថ្ងៃ ស្ទើរសល់តែឈ្មោះទៅហើយក៏ដោយ។
គណបក្ស ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច បង្កើតចេញពីចលនាតស៊ូដឹកនាំដោយសម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ។ ចលនាហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច បង្កើតឡើង នៅឆ្នាំ១៩៨១ ដើម្បីតស៊ូ នៅជាយដែន ប្រឆាំងនឹងវត្តមានកងទ័ពវៀតណាម នៅកម្ពុជា។ ក្រោយកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ថ្ងៃ២៣តុលា ឆ្នាំ១៩៩១ គឺចលនាហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ត្រូវបានប្រែក្លាយជាគណបក្ស ដោយមានសម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ ព្រះរាជបុត្ររបស់សម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ ជាប្រធាន ដើម្បីចូលរួមការបោះឆ្នោត រៀបចំដោយអ៊ុនតាក់ នៅឆ្នាំ១៩៩៣។
គណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ទទួលបានអាសនៈរដ្ឋសភាច្រើនជាងគេ ចំនួន ៥៨អាសនៈ ខណៈដែលគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ទទួលបានតែ ៥១អាសនៈប៉ុណ្ណោះ នៅក្នុងការបោះឆ្នោត ឆ្នាំ១៩៩៣ ដែលរដ្ឋសភា មាន ១២២អាសនៈ។ ក្រោយមកបន្តិច គណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ជួបជម្លោះផ្ទៃក្នុង ហើយមានសមាជិកចាកចេញជាលើកដំបូង ដឹកនាំដោយលោក សម រង្ស៊ី ទៅបង្កើតគណបក្សថ្មី នៅឆ្នាំ១៩៩៥។
២ឆ្នាំក្រោយ ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ក៏ស្គាល់ការបែកបាក់ខ្លាំងជាងមុន ក្រោយព្រឹត្តិការណ៍វាយប្រហាររវាងកងទ័ពហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច និងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានៅឆ្នាំ១៩៩៧។ បន្ទាប់ពីការបែកបាក់ផ្ទៃក្នុងទាំងនោះ នៅក្នុងការបោះឆ្នោត ឆ្នាំ១៩៩៨ ហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច ទទួលបានអាសនៈរដ្ឋសភា តែ ៤៣អាសនៈ ក្នុងចំណោម ១២៣អាសនៈ។ នៅឆ្នាំ២០០៣ ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ក៏បន្តធ្លាក់ប្រជាប្រិយភាព ដោយទទួលបានអាសនៈរដ្ឋសភា ត្រឹមតែ ២៦អាសនៈប៉ុណ្ណោះ។
ការបែកបាក់ផ្ទៃក្នុង ក៏មានជាហូរហែ ក្នុងជួរថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ហើយនៅថ្ងៃទី១៨ ខែតុលា ឆ្នាំ២០០៦ សម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ ក៏ត្រូវបានក្រុមលោក ញឹក ប៊ុនឆៃ ទម្លាក់ពីតំណែងប្រធានគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច។ សម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ ក៏បានដឹកនាំអ្នកមានភក្តីភាពនឹងព្រះអង្គ ចេញពីហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ទៅបង្កើតគណបក្សថ្មី ដាក់ព្រះនាមព្រះអង្គ ដើម្បីចូលរួមការបោះឆ្នោត ឃុំសង្កាត់ នៅឆ្នាំ២០០៧ និងការបោះឆ្នោតជាតិ នៅឆ្នាំ២០០៨។ ប៉ុន្តែទាំងហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ដឹកនាំដោយក្រុមលោកញឹកប៊ុនឆៃ ដែលមានលោក កែវ ពុទ្ធរស្មី ជាប្រធាន ហើយក្រោយមក ក៏មានសម្តេចព្រះអនុជ នរោត្តម អរុណរស្មី ជាប្រធាន គឺគណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច ទទួលបានតែ ២អាសនៈ នៅរដ្ឋសភា និងគណបក្សរបស់សម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ ក៏ទទួលបាន ២អាសនៈដែរ។
ក្នុងការបោះឆ្នោតជាតិ នៅឆ្នាំ២០០៨ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា នៅបន្តទទួលបានជ័យជម្នះយ៉ាងច្រើនលើសលប់ រហូតដល់ ៩០អាសនៈ គណបក្សសមរង្ស៊ី ២៦អាសនៈ បានក្លាយជាគណបក្សលំដាប់ទី២ និងជាគណបក្សប្រឆាំងធំជាងគេ ហើយសូម្បីតែគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស របស់លោក កឹមសុខា ដែលចាកចេញពីហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច កាលពីឆ្នាំ២០០២ ក៏ទទួលបានអាសនៈរដ្ឋសភា ៣អាសនៈ ដែលច្រើនជាងហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច និងគណបក្ស នរោត្តម រណឫទ្ធិ ដែរ។
ការបែកបាក់ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិចចុងក្រោយនោះ ក៏ធ្វើឲ្យគណបក្សនេះ មិនទទួលបានអាសនៈឡើយ ក្នុងការបោះឆ្នោត ឆ្នាំ២០១៣។ ក្រោយការបោះឆ្នោត ឆ្នាំ២០១៣ បន្តិច ក៏ក្រុមលោក ញឹក ប៊ុនឆៃ សុខចិត្តប្រគល់ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ថ្វាយសម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ ជាប្រធានឡើងវិញ នៅថ្ងៃទី១៩ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៥។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ដែលដឹកនាំដោយសម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ ជាថ្មីនោះ ក៏មិនបានរំងាប់ជម្លោះផ្ទៃក្នុង និងបក្ខពួកនិយម បានឡើយ។ នៅប៉ុន្មានខែក្រោយសម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ ចូលដឹកនាំហ៊្វុនស៊ិនប៉ិចឡើងវិញ លោក ញឹក ប៊ុនឆៃ បានដឹកនាំអ្នកជិតស្និទ្ធនឹងលោក ក្នុងគណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច ចេញទៅបង្កើតគណបក្សថ្មីមួយទៀត ឈ្មោះថា គណបក្សខ្មែររួបរួមជាតិ ហើយចូលរួមការបោះឆ្នោតឃុំសង្កាត់ឆ្នាំ២០១៧ និងការបោះឆ្នោតជាតិ ឆ្នាំ២០១៨ ប្រជែងនឹងហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច។
ក្នុងជម្លោះផ្ទៃក្នុង និងបក្ខពួកនិយម ដែលនាំដល់ការបែកបាក់ជាបន្តបន្ទាប់នេះ នាំឲ្យហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច បាត់បង់សំឡេងឆ្នោត ហើយទីស្នាក់ការគណបក្ស ក៏ត្រូវលក់ខ្ទេចខ្ទី ចាប់តាំងពីទីស្នាក់ការកណ្តាលចាស់ នៅជាប់ស្ថានទូតបារាំង ដែលលក់ក្នុងឆ្នាំ២០០៥ និងទីស្នាក់ការជាច្រើនកន្លែងផ្សេងទៀត។
ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ក៏នៅជួបបញ្ហាបក្ខពួកនិយម និងការមិនចុះសម្រុងគ្នា ក្រោយសម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ ជួបគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ រងរបួសធ្ងន់ កាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៨ នៅផ្លូវជាតិលេខ៤ ក្នុងខេត្តព្រះសីហនុ ដែលបានបណ្តាលឲ្យអ្នកម្នាង អ៊ុក ផល្លា បានទទួលមរណភាព។ ភ្លាមៗ សម្តេចក្រុមព្រះ ត្រូវបានបញ្ជូនទៅព្យាបាល នៅប្រទេសថៃ។ ព្រះសុខភាពព្រះអង្គ ទ្រុឌទ្រោម និងត្រូវគង់លើរទេះរុញ នៅពេលយាងចេញពីប្រទេសថៃ មកគង់ក្នុងស្រុកមួយរយៈ ហើយស្ងាត់ៗ ព្រះអង្គ ក៏បានយាងចេញពីកម្ពុជា ទៅព្យាបាលព្រះរោគ នៅប្រទេសបារាំង ចាប់តាំងពីចុងឆ្នាំ២០១៩ រហូតដល់ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១ នេះ។
ចាប់តាំងពីសម្តេចក្រុមព្រះ ជួបឧបទ្ទវហេតុគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ នៅខេត្តព្រះសីហនុនោះមក ការងារដឹកនាំគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ត្រូវបានប្រគល់ឲ្យព្រះបុត្រាព្រះអង្គ គឺព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ចក្រាវុឌ្ឍ។ រីសម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ ក៏បានវិលត្រលប់ទៅរួមរស់ជាមួយព្រះជាយារបស់ព្រះអង្គវិញ គឺព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រី នរោត្តម ម៉ារី។
នៅពេលនេះ ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ក៏នៅតែឈ្លោះគ្នាឯងទៀត រវាងក្រុមអ្នកដឹកនាំក្នុងស្រុក និងព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ចក្រាវុឌ្ឍ រួមទាំងព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រី នរោត្តម ម៉ារី ករណីប្រើត្រាគណបក្ស។ ជម្លោះនោះ រហូតដល់មានលិខិតរបស់សម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ ព្រះប្រធានគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ដែលកំពុងគង់ព្យាបាលព្រះរោគ នៅប្រទេសបារាំង ចេញលិខិត ចុះថ្ងៃទី២៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១ សម្រេចបញ្ចប់សមាជិកភាពពីគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច សហជីវិន ៣រូប គឺលោក ហេង ចាន់ថា លោក សាយ ហាក់ និងលោក ផាន់ សិទ្ធី។
ក៏ប៉ុន្តែនៅថ្ងៃទី២៧ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១ លោក ចាប ញ៉ាលីវុធ ប្រធានស្តីទីគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ដែលជាព្រះអនុជ ឪពុកទីទៃរបស់សម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ បានចេញលិខិតបដិសេធនូវសេចក្តីសម្រេច បញ្ចប់សមាជិកភាពពីគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច លើថ្នាក់ដឹកនាំទាំង ៣រូបខាងលើ។ លោក ចាប ញ៉ាលីវុធ ចាត់ទុកថា សេចក្តីសម្រេចនោះ ធ្វើឡើងដោយអត្តនោម័ត ប្រើត្រាព្រះហស្ថលេខាសម្តេចក្រុមព្រះ និងត្រាគណបក្ស ដោយគ្មានការឯកភាពពីសម្តេចក្រុមព្រះ ព្រះប្រធានគណបក្ស ហើយសេចក្តីសម្រេចនេះ ជាការបំពានយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់លក្ខន្តិកៈគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច។
ដូច្នេះមកដល់ពេលនេះទៅហើយ ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច នៅតែមិនទាន់រកការឯកភាពផ្ទៃក្នុង ខណៈដែលសម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ បានបង្ហាញព្រះភ័ក្ត្រ កាលពីព្រលប់ថ្ងៃសុក្រ ទី២៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១ តាមប្រព័ន្ធវីដេអូ ពីប្រទេសបារាំង ក្នុងកិច្ចប្រជុំ សំណេះសំណាលជាមួយថ្នាក់ដឹកនាំរបស់គណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច។ ការបង្ហាញព្រះភ័ក្ត្ររបស់សម្តេចក្រុមព្រះ ជាមួយព្រះជាយា នរោត្តម ម៉ារី និងព្រះបុត្រា នរោត្តម ចក្រាវុឌ្ឍ នៅប្រទេសបារាំង ធ្វើឡើង ខណៈផ្ទៃក្នុងហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច កំពុងមានបញ្ហារង្គោះរង្គើជាថ្មីទៀត ដោយថ្នាក់ដឹកនាំម្ខាង នៅក្នុងស្រុក ចង់រួបរួមជាមួយគណបក្សលោកញឹកប៊ុនឆៃ។ តែខាងក្រុមគ្រួសារសម្តេចក្រុមព្រះ ឲ្យរង់ចាំព្រះអង្គ វិលត្រឡប់មកពីបារាំងវិញសិន។
យ៉ាងណាក៏ដោយ គេអះអាងថា ពេលនេះ ព្រះសុខភាពរបស់សម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ បានប្រសើរឡើងវិញ ហើយគ្រោងនឹងយាងចេញពីប្រទេសបារាំង មកកម្ពុជាវិញ ឲ្យបានមុនការបោះឆ្នោតឃុំ-សង្កាត់ នាខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២។ ពេលនេះ ថ្នាក់ដឹកនាំហ៊្វុនស៊ិនប៉ិចក្នុងស្រុក និងក្រុមគ្រួសារសម្តេចក្រុមព្រះ មិនទាន់រកការស្រុះស្រួលជាធ្លុងមួយនៅឡើយ ខណៈព្រះភ័ក្ត្រសម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ ក្នុងព្រះជន្ម ៧៧ព្រះវស្សា ហាក់ទ្រុឌទ្រោមខ្លាំង។
ឆ្លងតាមព្រឹត្តិការណ៍នានា ដែលហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច ឆ្លងកាត់ ចាប់តាំងពីការបោះឆ្នោត ឆ្នាំ១៩៩៣ ជាគណបក្សឈ្នះឆ្នោត ទទួលបានអាសនៈច្រើនជាងគេ មកជាគណបក្ស ដែលមានការបែកបាក់ផ្ទៃក្នុង ដោយសារតែបក្ខពួកនិយម ហើយមិនទទួលអាសនៈនៅរដ្ឋសភា ចាប់តាំងពីការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៣ និងឆ្នាំ២០១៨ ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច គួរតែសម្របសម្រួល រំលត់ការខ្វែងគំនិតគ្នា នៅផ្ទៃក្នុង និងខិតខំស្តារឈ្មោះឡើងវិញ។ ចំណែកថ្នាក់ដឹកនាំចាស់ៗ ក៏គួរតែចូលនិវត្ត ហើយទុកឲ្យក្មេងៗ បន្តវេន ជ្រោងទង់ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច វិញម្តង៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ