រាជធានីភ្នំពេញ ៖ជាទូទៅនៅក្នុងឱកាសបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ ជនជាតិខ្មែរយើងតែងតែវេចអន្សមតាមផ្ទះ រៀងៗខ្លួន ក្នុងន័យសម្រាប់ហូបលក្ខណៈគ្រួសារផង និងយកទៅប្រគេនព្រះសង្ឃផង ។ ការវេចនំអន្សមនេះជាប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់តាំងពីបុរាណកាលមក ។ បច្ចុប្បន្នការវេចអន្សមតាមផ្ទះនារដូវបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌហាក់ធ្លាក់ចុះខ្លាំងដោយសារឈរលើមូលហេតុមួយចំនួន…
រាជធានីភ្នំពេញ ៖ជាទូទៅនៅក្នុងឱកាសបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ ជនជាតិខ្មែរយើងតែងតែវេចអន្សមតាមផ្ទះ រៀងៗខ្លួន ក្នុងន័យសម្រាប់ហូបលក្ខណៈគ្រួសារផង និងយកទៅប្រគេនព្រះសង្ឃផង ។ ការវេចនំអន្សមនេះជាប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់តាំងពីបុរាណកាលមក ។ បច្ចុប្បន្នការវេចអន្សមតាមផ្ទះនារដូវបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌហាក់ធ្លាក់ចុះខ្លាំងដោយសារឈរលើមូលហេតុមួយចំនួន ភាគច្រើនគេនិយមទិញពីទីផ្សារ និងបញ្ជាទិញពីអ្នកវេចលក់ ជាជាងការវេចខ្លួនឯងដែលលំបាក ។
ស្ត្រីវ័យចំណាស់ឈ្មោះសុខន រស់នៅស្រុកកៀនស្វាយ ខេត្តកណ្តាលបានរៀបរាប់កាលពីពេល ថ្មីៗកន្លងមកថា ជាទូទៅនៅក្នុងឱកាសបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ គាត់រួមជាមួយបងប្អូន កូនក្មួយបាននាំគ្នាក្រោកពីព្រលឹម ស្រាងៗ ដើម្បីនាំគ្នាវេចនំ ដូចជានំអន្សមជ្រូក អន្សមចេក និងនំគម ដើម្បីទុកហូបជាលក្ខណៈគ្រួសារ និងសម្រាប់យកទៅប្រគេនព្រះសង្ឃ ។ ជាធម្មតាគាត់វេចនំអន្សមតែរដូវបុណ្យភ្ជុំប៉ុណ្ណោះ ព្រោះនេះជាប្រពៃណី និងទំនៀមទម្លាប់តាំងពីម្តាយមក និងដូនតាខ្មែរយើងផងដែរ ។ រហូតមកទល់បច្ចុប្បន្ននេះគាត់នៅតែបន្តទម្លាប់នេះ និងបង្រៀនកូនក្មួយជំនាន់ក្រោយបានយល់ដឹងផង ។
អ្នកស្រីសុខន ថ្លែងថា«អន្សមដែលវេចរាល់ឆ្នាំនេះគឺភាគច្រើនគឺអន្សមជ្រូក ព្រោះអន្សមជ្រូកបងប្អូនកូនក្មួយរបស់ខ្ញុំចូលចិត្តហូប ហើយណាមួយនំអន្សមជ្រូកនេះយើងអាចឆ្អើរទុកហូបបានយូរ ជាពិសេសបងប្អូនរបស់ខ្ញុំចូលចិត្តហូបអន្សមនេះជាមួយអន្លក់ទឹកត្រីផ្អែម» ។
ចំណែកអ្នកស្រីញ៉ែម សំអាត រស់នៅសង្កាត់ពងទឹក ខណ្ឌដង្កោ រាជធានីភ្នំពេញឲ្យដឹងថា ជាធម្មតាអ្នកស្រីវេចនំអន្សមស្ទើររៀងរាល់ថ្ងៃ មិនថាថ្ងៃបុណ្យទាននោះទេ ព្រោះការវេចអន្សមលក់នេះក៏ជាផ្នែកមួយសម្រាប់រកប្រាក់ផ្គត់ផ្គង់គ្រួសាររបស់អ្នកស្រីមួយចំណែកផងដែរ ។ អ្នកស្រីមានម៉ូយដែលបញ្ជាទិញជាបន្តបន្ទាប់ ព្រោះម៉ូយភាគច្រើនទិញសម្រាប់ពិធី ផ្សេងៗដូចជាបុណ្យ មង្គលការ និងពិធីមួយចំនួនទៀតដែលមានតម្រូវការនំអន្សមនេះ ។
បើតាមអ្នកស្រីញ៉ែម សំអាត បើទោះបីជាជាអ្នកស្រីបានវេចនំអន្សមជារៀងរាល់ថ្ងៃមែន ប៉ុន្តែសម្រាប់រដូវបុណ្យទាន ជាពិសេសបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ គឺអ្នកស្រីត្រូវគេបញ្ជាទិញច្រើនជាងថ្ងៃធម្មតា ព្រោះម៉ូយភាគច្រើនក៏មានតម្រូវការច្រើនផងដែរ ។ ជាទូទៅថ្ងៃធម្មតាអ្នកស្រីវេចនំអន្សមតាមការបញ្ជាទិញចាប់ពី៥០ទៅ១០០នំ ប៉ុន្តែសម្រាប់បុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌគឺអ្នកស្រីបានទទួលការបញ្ជាទិញច្រើនរហូតរាប់រយនំឯណោះ ខណៈពេលដែលនំអន្សមរបស់អ្នកស្រីក៏បានទទួលការលើកសរសើរពីអតិថិជនថាមានរសជាតិឆ្ងាញ់ផងដែរ ។
អ្នកស្រីញ៉ែម សំអាត ចេះវេចនំអន្សមនេះតាមម្តាយរបស់អ្នកស្រី ដែលមានជំនាញវេចនំអន្សមនេះ តៗគ្នាមក ដែលជាប្រពៃណីរបស់ខ្មែរតាំងពីយូរលង់ណាស់មកហើយដែរ ។
បើយោងតាមឯកសារដែលបានចងក្រងដោយអ្នកស្រីកែវ ច័ន្ទបូរណ៍ ឲ្យដឹងថា នៅជំនាន់ដើមខ្មែរយើងមានបែងចែកការវេចនំអន្សមជាពីរបែប ហៅថា អន្សមញី និង អន្សមឈ្មោល ។ គេវេចនំអន្សមញី ដោយការខ្ចប់អង្ករដំណើបជាមួយចេកទុំ ធ្វើជាស្នូល មូររុំ ហើយបត់ស្លឹកចេកនៅក្បាលនំអន្សមទាំងសងខាងតែមួយផ្នត់ រួចដាក់ផ្អោបផ្គួបពីរនំ ចងមូរភ្ជាប់គ្នាឲ្យជាប់ល្អ ទើបយកទៅដាក់ស្ងោរក្នុងថ្លាង(ឆ្នាំងធំមានមាត់ធំ) ។
ចំណែកការវេចនំអន្សមឈ្មោលវិញ មានដាក់សណ្តែកបាយ និងសាច់ជ្រូកប្រឡាក់ប្រៃ ដាក់ជាស្នូល មូររុំនឹងស្លឹកចេកយ៉ាងក្រាស់ ធំៗជាងនំអន្សមញី រួចហើយគេបត់ស្លឹកចេកនៅក្បាលនំអន្សមទាំងសងខាង ក្បាលនំម្ខាងមានពីរផ្នត់ រួចហើយរុំខ្សែព្រាលចងឲ្យណែនតឹង ទោលតែឯង មិនមានផ្គួបជាមួយអន្សមណាទេ ។ ដោយសារការវេចនំអន្សមឈ្មោលញី បែបខុសគ្នានេះហើយ ទើបអាចឲ្យគេចំណាំនំអន្សមបាន យ៉ាងងាយថា មួយណាញី មួយណាឈ្មោល ក្នុងលក្ខណៈជាភេទខុសគ្នាតាមរូបរាង គឺអន្សមញី មានរសផ្អែម មានស្នូលចេកទុំ និងគ្រាប់សណ្តែកស្ងោរ ហើយមានរាងតូចខ្លី សំប៉ែត ដោយសារការច្របាច់ផ្គួប ចងអន្សមពីរផ្អោបចូលគ្នាតែមួយ ។
ចំណែកអន្សមឈ្មោល តែងមានរសជាតិប្រៃ មានស្នូលសណ្តែកបាយ និងសាច់ជ្រូក មានរាងមូលធំ ហើយវែង ជួនកាលមានទម្ងន់ ដល់ទៅ៥ ឬ៦គីឡូក្រាម ។
នៅសម័យដើម អ្នកស្រុកដែលនៅតំបន់មាត់ស្ទឹង ឬអូរ ធំៗ គេច្រើនធ្វើនំអន្សម ដាក់តែអង្ករដំណើប និងអំបិល ឡមៗ មិនដាក់ស្នូល ដាក់ខ្ទិះដូង ឬស្ករទេ ព្រោះគេចង់ទុកឲ្យបានយូររាប់ខែ មិនឲ្យផ្អូម ជាពិសេសនំអន្សមឈ្មោល ។ គេច្រើនវេចអន្សមនេះចងជាចង្កោម ស្ងោរឲ្យឆ្អិន ពេលណា បរិភោគមិនអស់ គេអាចចងខ្សែ បោះអន្សមទម្លាក់ទៅបាតស្ទឹង ឬបាតអូរជ្រៅ ដែលមានទឹកត្រជាក់ នោះអន្សមអាចរក្សារសជាតិយូរ មិនងាយផ្អូម ។
នៅពេលណាមួយ ដែលគេនឹកភ្នកចង់បរិភោគ អ្នកស្រុកនឹងទៅស្រាវយកអន្សមមួយកាត់យកមកស្ងោរ ហើយឆីដូចនំអន្សមធម្មតា វេច ថ្មីៗដែរ ។ ជាពិសេសទៅទៀតអ្នកស្រុកខ្មែរយើង ច្រើនធ្វើនំអន្សមរបៀបនេះ នៅក្នុងយុគដែលប្រទេសជាតិ មានសង្គ្រាមទុរភិក្ស មានខ្មាំង ឬចោរប្លន់ច្រើន ពិបាករត់លូន គេចចំបាំង និងពិបាក ចេញចូលដាំអាហារ លៀងគំលាន ។ គេច្រើនធ្វើដើម្បីទុកជួយផ្គត់ផ្គង់ ទាហានដែលនៅក្នុងសមរភូមិចំបាំង ដោយភាពប្រញាប់អាសន្ន ព្រោះពុំមានពេលដណ្តាំចំអិនអាហារ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ