« ស្បែកទន់,សាច់ម៉ដ្ឋ អាចសម្គាល់បានភាពខុសគ្នាជាមួួយប្រភេទស្បែកឯទៀតដោយសារក្លិន និងភាពគគ្រើម ។ បើមិនមានជំនាញទេ ងាយច្រឡំស្បែកឆ្កែ និងស្បែកចៀម… »។ លោកចានីន នីកូបុត ប្រធានសមាគមស្បែកជើងបង្ហើបឱ្យដឹងពីពាណិជ្ជកម្មទំនិញប្រើប្រាស់ធ្វើពីស្បែកឆ្កែនៅប្រទេសថៃ ។
« ស្បែកទន់,សាច់ម៉ដ្ឋ អាចសម្គាល់បានភាពខុសគ្នាជាមួួយប្រភេទស្បែកឯទៀតដោយសារក្លិន និងភាពគគ្រើម ។ បើមិនមានជំនាញទេ ងាយច្រឡំស្បែកឆ្កែ និងស្បែកចៀម… »។ លោកចានីន នីកូបុត ប្រធានសមាគមស្បែកជើងបង្ហើបឱ្យដឹងពីពាណិជ្ជកម្មទំនិញប្រើប្រាស់ធ្វើពីស្បែកឆ្កែនៅប្រទេសថៃ ។
ការប្រឹងប្រែងរបស់ប៉ូលិសក្នុងការទប់ស្កាត់ពាណិជ្ជកម្មសាច់និងស្បែកឆ្កែ
វរសេនីយ៍ត្រីប៉ូលិសឡាម៉ាយ សាកនពីតាក់ កងប៉ូលិសប្រឆាំងការជួញដូរសត្វចិញ្ចឹមខុសច្បាប់បានប្រាប់ឱ្យដឹងថា ចាប់ពីខែតុលា ២០១៣មក ចលនារត់ពន្ធសាច់ឆ្កែនៅថៃមានការប្រែប្រួល ។ ពួកឈ្មួញតែងដឹកឆ្កែយកទៅសម្លាប់ក្នុងព្រៃ សម្លាប់ហើយសាច់យកទៅឆ្អើរនាំទៅលក់នៅស្រុកតារ៉ា ខេត្តសាកន ណាខន ចំណែកស្បែកយកទៅលក់ឱ្យបណ្ដាសហគ្រាសកែច្នៃស្បែកសត្វ ។
ប៉ូលិសថៃទើបតែអនុវត្តវិធានការតឹងរ៉ឹងទប់ស្កាត់ការជួញដូរឆ្កែខុសច្បាប់ប្រហែលមួយឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ ដែលពេលនោះលោកវរសេនីយ៍ឡាម៉ាយ សាកនពីតាក់ ជាអ្នកលើកសំណើទប់ស្កាត់ការជួញដូរសត្វចិញ្ចឹមខុសច្បាប់ ។
ខែមករា ២០១៤ អង្គភាពទប់ស្កាត់ការជួញដូរសត្វចិញ្ចឹមខុសច្បាប់ត្រូវបានបង្កើតឡើង និងដាក់ឱ្យក្រោមការដឹកនាំរបស់លោកឧត្តមសេនីយ៍ត្រីសូ៊រ៉ាពល ពីនិចឆប ។ បន្ទាប់ពីកើតឡើងភ្លាមអង្គភាពនេះលុកចូលឆែកឆេរសហគ្រាសកែច្នៃស្បែកសត្វខុសច្បាប់មួយបានជោគជ័យ។ ពេជ្ឈឃាតឆ្កែប្រចាំសហគ្រាសត្រូវចាប់ខ្លួនជាមួយវត្ថុតាងនៅនឹងកន្លែងដែលរួមមានស្បែកនិងឆ្អឹងឆ្កែ ។ លោកវរសេនីយ៍ត្រីឡាម៉ាយបានឱ្យដឹងថា ស្បែកឆ្កែដែលរឹបអូសបាននៅពេលនោះជាស្បែកដែលគេត្រូវបញ្ជូនទៅដេប៉ូស្បែកជើងមួយនៅភាគខាងត្បូងប្រទេសថៃដើម្បីច្រកកេសប្រហែលជា៤០០ឬ៥០០កេស រួចដឹកតាមកប៉ាល់សមុទ្រទៅប្រទេសចិន និងជប៉ុន ។
ប៉ូលិសថៃឆែកសហគ្រាសសម្លាប់ស្បែកខុសច្បាប់ទីពីរទៀតនៅសាកនណាខន ដែលមានម្ចាស់ជាអ្នកស្រុកនៅទីក្រុងបាងកក តែមុនពេលប៉ូលិសទៅដល់កន្លែងនោះ ម្ចាស់សហគ្រាសធុំក្លិនមិនស្រួលបានបិទទ្វាររត់បាត់អស់ ។ លោកវរសេនីយ៍ត្រីឡាម៉ាយ អះអាងថា ដោយមានការប្រឹងប្រែងបង្ក្រាបពេញទំហឹងពីប៉ូលិស ទើបសព្វថ្ងៃការជួញដូរឆ្កែខុសច្បាប់មានការថយចុះច្រើនគួរឱ្យកត់សម្គាល់ ។ ពីមុនពួកឈ្មួញតែងកៀងឆ្កែចូលព្រៃ ហើយជិតភ្លឺក៏លើកពួកវាដាក់រថយន្តដឹកទំនិញបើកឆ្លងកាត់ប្រទេសឡាវយកទៅលក់នៅប្រទេសវៀតណាម ។
លោកដាល់លេ( Dalley )អនុប្រធានសមាគមSoi Dog ដែលជាអង្គការមិនរកកម្រៃធំបំផុតនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ការពារឆ្កែ ឆ្មា បានអះអាងថា ការដឹកជញ្ជូនឆ្កែ ឆ្មា ក្នុងទ្រង់ទ្រាយធំៗប៉ុន្មានខែនេះមិនបានកើតឡើងទៀតទេ ដោយប៉ូលិសថៃយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងរឿងនេះច្រើនជាងមុន ។
ហេតុម៉េចត្រូវទប់ស្កាត់ការជួញដូរឆ្កែឆ្លងព្រំដែនអាស៊ីអាគ្នេយ៍
ប្រទេសថៃមានឆ្កែច្រើនក្នុងនោះឆ្កែខ្លះជាឆ្កែអនាថាត្រូវចាប់លក់ក្នុងតម្លៃថោក ។ លោកដាល់លេ និយាយប្រាប់ថា ឆ្កែអនាថាដែលលក់ក្នុងតម្លៃថោកនេះ អ្នកទិញបានយកទៅលក់បន្តឱ្យដេប៉ូឆ្កែខុសច្បាប់ក្នុងប្រទេសថៃ ហើយដេប៉ូឆ្កែខុសច្បាប់ក៏ដឹកទៅលក់បន្តទៅប្រទេសវៀតណាម ធ្វើឱ្យប្រាក់កាន់តែកើនឡើង ។ អ្នកក្រនៅឦសានបន្ទាប់ពីផុតរដូវច្រូតកាត់ក៏រកប្រាក់ថែមតាមវិធីទិញនិងលក់ឆ្កែដែរ ។
រឿងបែបនេះកើតឡើងច្រើនឆ្នាំមកហើយ។ ពាក់កណ្ដាលឆ្នាំ២០១១ ការជួញដូរបែបនេះធ្វើជាចំហ រថយន្តដឹកឆ្កែយកទៅលក់នៅទីណាក៏បានគ្មានអ្នកណាហាមឃាត់ទេ ។
លោកដាល់ លេ បន្ថែមថា ស្បែកឆ្កែថៃច្រើននាំចេញទៅប្រទេសជប៉ុន ប្រទេសចិន និងកោះតៃវ៉ាន់ សម្រាប់ប្រើប្រាស់ក្នុងការផលិតឧបករណ៍តន្ត្រី ដូចជាស្បែកពាក់មាត់ស្គរ និងចាប៉ីប្រពៃណីរបស់ប្រទេសទាំងនោះ។ ឆ្នាំ២០១១ សមាគមវេជ្ជសាស្ត្រសត្វថៃប៉ាន់ប្រមាណថា ឆ្កែថៃប្រហែលកន្លះលានក្បាលបម្រើក្នុងវិស័យម្ហូបសាច់ឆ្កែ និងឧស្សាហកម្មកែច្នៃស្បែកសត្វ ។ ថ្វីបើឧស្សាហកម្មថ្មីនេះ ដំបូងប្រមូលផ្ដុំតែនៅខេត្តសាកនណាខន តែឥឡូវរាលដាលដល់បណ្ដាខេត្តនៅឦសានប្រទេសថៃទៀត ។
លោកដាល់លេ ឱ្យដឹងថា លទ្ធផលនេះ ទទួលបានពីសន្និសីទរបស់បណ្ដាអង្គការការពារសត្វចិញ្ចឹមដែលមកពីប្រទេសថៃ ប្រទេសវៀតណាម និងឡាវ កាលពីឆ្នាំ២០១៣ ។ សន្និសីទនោះរដ្ឋាភិបាលវៀតណាមយល់ព្រមអនុម័តកិច្ចព្រមព្រៀងទប់ស្កាត់ការជួញដូរឆ្កែខុសច្បាប់ពីប្រទេសថៃ ។
គោលដៅកិច្ចព្រមព្រៀងសន្និសីទគឺហាមឃាត់ការដឹកជញ្ជូនខុសច្បាប់ទ្រង់ទ្រាយធំនូវឆ្កែរស់ពីប្រទេសថៃ និងពីប្រទេសអាស៊ី ផ្សេងៗទៀត ចូលប្រទេសវៀតណាមលើមូលដ្ឋានអំពាវនាវ ឱ្យមានសកម្មភាពដើម្បីបំបាត់ឱ្យអស់ជំងឺឆ្កែឆ្កួតក្នុងឆ្នាំ២០២០ ។ តាមអង្គការWHO ឱ្យដឹងថា ជំងឺឆ្កែឆ្កួតកើតមាននៅតំបន់អាស៥៦% និងអាហ្វ្រិក៣៩%ក្នុងនោះអាសីុងាយលេចចេញជំងឺឆ្កែឆ្កួតជាងគេ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ