រាជធានីភ្នំពេញ ៖ ពេញមួយថ្ងៃ (ថ្ងៃទី១៥ មករា ឆ្នាំ២០២០) សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ បានបើកសវនាការសាកសួរដេញដោលលើសំណុំរឿងសន្ទិដ្ឋិភាពជាមួយរដ្ឋបរទេស ដែលមានជនជាប់ចោទគឺលោក កឹម…
រាជធានីភ្នំពេញ ៖ ពេញមួយថ្ងៃ (ថ្ងៃទី១៥ មករា ឆ្នាំ២០២០) សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ បានបើកសវនាការសាកសួរដេញដោលលើសំណុំរឿងសន្ទិដ្ឋិភាពជាមួយរដ្ឋបរទេស ដែលមានជនជាប់ចោទគឺលោក កឹម សុខា អតីតប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានដំណើរការទៅដោយរលូនតាមនីតិវិធី ។ សវនាការនេះនឹងបន្តនៅថ្ងៃទី១៦ ខែមករានេះទៀត ។ អ្នកតាមដានដំណើរការសវនាការបានធ្វើការកត់សម្គាល់ថា សវនាការនេះ មានការយកចិត្តទុកដាក់ពីក្រុមអ្នកសារព័ត៌មានជាតិ អន្តរជាតិ សង្គមស៊ីវិល និងអ្នកការទូតបរទេសជាច្រើនអង្គភាពផងដែរ ។
មុនសវនាការចាប់ផ្តើមគេបានឃើញលោក កឹម សុខា ជាជនជាប់ចោទបានធ្វើដំណើរពីគេហដ្ឋានរបស់លោកតាមរយៈរថយន្តផ្ទាល់ខ្លួនទំនើបមួយគ្រឿង និងមួយគ្រឿងទៀតអមដំណើរបានមកដល់មុខសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញនៅវេលាម៉ោងប្រមាណ៧និង៣៥នាទីព្រឹកដោយមានអ្នកជិតស្និទ្ធហែហមគាំទ្រដូចជា លោក យ៉ែម ប៉ុញ្ញរិទ្ធ លោក មុត ចន្ថា និងសហការីមួយចំនួនទៀត ។
ទិដ្ឋភាពជាក់ស្ដែងនៅខាងមុខ និងជុំវិញសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ មិនមានបាតុភាពអ្វី ឬសកម្មភាពអ្វីគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍នោះទេ ប៉ុន្តែក្នុងនោះក៏មានអ្នក កឹម សុខា និយម ក៏ដូចជាសមា ជិកសមាជិកា ព្រះសង្ឃ២អង្គ ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ ប្រមាណ១៥០នាក់ រួមទាំងជនបរទេសជាអ្នកសង្កេតការណ៍ និងពីការិយាល័យឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំកម្ពុជា ចូលរួមតាមដានយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់ផងដែរ ។
ខុទ្ទកាល័យរបស់លោក កឹម សុខ បានផ្សព្វផ្សាយពីស្ថានភាពនៃសវនាការនាព្រឹកថ្ងៃទី១៥ មករា ដោយរៀបរាប់ថាលោក កឹម សុខា បានប្រកាសបដិសេធនូវការចោទប្រកាន់មកលើរូបលោកពីបទសន្ទិដ្ឋិភាព ជាមួយបរទេសឬអំពើក្បត់ជាតិ ។ ជាមួយនឹងការបដិសេធនេះលោក កឹម សុខា ក៏បានទាមទារឲ្យចៅក្រមទម្លាក់ចោលជាស្ថាពរចំពោះបទចោទដើម្បីលោកអាចអនុវត្តបាននូវសិទ្ធិសេរីភាព នយោបាយពេញលេញឡើងវិញ ។
លោក កឹម សុខា ប្រកាសពីគោលជំហរ៦ចំណុច
លោក មុត ចន្ថា នាយកខុទ្ទកាល័យ លោក កឹម សុខា បានផ្សព្វផ្សាយនូវសាររបស់លោក កឹម សុខា ដែលបានសរសេរថា៖ «ខ្ញុំសូមជម្រាបជូនសាធារណជនជាតិ និងអន្តរជាតិជ្រាបអំពីគោលជំហររបស់ខ្ញុំដូចតទៅ ៖ខ្ញុំបដិសេធទាំងស្រុងនូវការចោទប្រកាន់មកលើរូបខ្ញុំពីបទសន្ទិដ្ឋិភាពជាមួយបរទេស ។ ខ្ញុំមិនបាននាំរដ្ឋបរទេស ឬភ្នាក់ងារបរទេសណាមកប្រទូសរ៉ាយ ឬឈ្លានពានព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាឡើយ ។
ខ្ញុំមិនបានប្រព្រឹត្តដូចការចោទនេះទេ ជាពិសេសខ្ញុំមិនបានប្រព្រឹត្តនូវអំពើទាំងឡាយណាដែលនាំឲ្យប៉ះពាល់ ដល់ផលប្រយោជន៍ប្រទេសជាតិឡើយ ។ សកម្មភាពទាំងអស់របស់ខ្ញុំ គឺផ្តោតលើសិទ្ធិមនុស្ស និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ដោយអហិង្សា និងសន្តិវិធី ស្របតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ។ គ្រប់សកម្មភាពនយោបាយរបស់ខ្ញុំ គឺផ្តោតលើការបោះឆ្នោត ដោយសេរីត្រឹមត្រូវយុត្តិធម៌ ដែលឆ្លុះបញ្ចាំងពីឆន្ទៈរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ។
ខ្ញុំនៅតែទាមទារឲ្យតុលាការទម្លាក់ចោលជាស្ថាពរចំពោះបទចោទមកលើរូបខ្ញុំ ដើម្បីខ្ញុំអាចអនុវត្តបាននូវសិទ្ធិ សេរីភាព នយោបាយពេញលេញក្នុងការចូលរួមបម្រើជាតិ មាតុភូមិ និងការពារផលប្រយោជន៍របស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ។
ខ្ញុំសូមថ្លែងអំណរគុណចំពោះបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ អ្នកការទូត អង្គការសង្គមស៊ីវិល អ្នកសារព័ត៌មានជាតិ-អន្តរជាតិដែលបានយកចិត្តទុកដាក់ចូលរួមឃ្លាំមើល និងសង្កេតការណ៍សវនាការនេះ ។
ពង្រឹងសន្តិសុខតាមផ្លូវមុខសាលាដំបូង
ដោយឡែក ចំពោះសន្តិសុខ សណ្តាប់ធ្នាប់ ត្រូវបានរឹតបន្តឹងដោយកងកម្លាំងអាជ្ញាធរ សមត្ថកិច្ច ត្រូវបានដាក់ពង្រាយ ការពារសន្តិសុខនៅតាមផ្លូវ និងនៅមុខសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ដែលស្ថិតនៅខាងជើងជាប់ពហុកីឡដ្ឋានជាតិអូឡាំពិកក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ។ រីឯលោក កឹម សុខា អមដោយមេធាវី៤រូប ក៏បានចូលរួមសវនាការជំនុំជម្រះក្តី នៅព្រឹកថ្ងៃទី១៥ ខែមករានេះដោយសុវត្ថិភាពផងដែរ ។
សូមបញ្ជាក់ថា លោកចៅក្រម កុយ សៅ ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជំនុំជម្រះរបស់សាលាដំបូង រាជធានីភ្នំពេញ បានប្រកាសពីសវនាការកាត់ទោសករណីលោក កឹម សុខា អតីតប្រធាន គណបក្សសង្គ្រោះជាតិរយៈពេល២ថ្ងៃ គឺនៅថ្ងៃទី១៥ និងថ្ងៃទី១៦ ខែមករា ឆ្នាំ២០២០ ។ សវនាការទាំងពីរថ្ងៃនេះ ចាប់ផ្តើមនៅម៉ោង៨ព្រឹកដល់ម៉ោង១១និង៤០នាទី និងបន្តនៅពេល រសៀលនាម៉ោង២និង២០នាទីដល់ម៉ោង៥និង៣០នាទី ។
សវនាការលើសំណុំរឿងលោក កឹម សុខា នាថ្ងៃទី១៥ ខែមករា ឆ្នាំ២០២០ ត្រូវបានតុលាការ សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ បានតម្រូវឲ្យអ្នកចូលរួមតាមដានសវនាការដោយផ្ទាល់ក្នុងបន្ទប់សវនាការ ត្រូវចុះឈ្មោះមុនត្រឹមតែចំនួន៣០នាក់ប៉ុណ្ណោះ ។ មូលហេតុដោយសារតែបន្ទប់សវនាការតូចចង្អៀត ។ ចំពោះអ្នកសារព័ត៌មានមិនត្រូវបានអនុញ្ញាតឲ្យចូលស្តាប់ក្នុងបន្ទប់សវនាការឡើយ ។
សវនាការសំណុំរឿងលោក កឹម សុខា អាចប្រើពេញ៣ខែ
សវនាការដំបូងនេះគឺមានរយៈពេល២ថ្ងៃ គឺនៅថ្ងៃទី១៥ និងទី១៦ ខែមករា ។ នេះបើតាមមេធាវីរបស់លោក កឹម សុខា ។ លោក តាំង ស៊ុនឡាយ ប្រធានសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ បានថ្លែងប្រាប់វិទ្យុវីអូអេ កាលពីថ្ងៃទី១៤ មករាថា សវនាការជំនុំជម្រះលើលោក កឹម សុខា អាចប្រើរយៈពេលទៅដល់៣ខែ ។ លោកមានប្រសាសន៍ទៀតថា៖«ដោយសាររឿងនេះធំ ប្រហែលជាយើងគ្រោងបីខែ ។ យើងគ្រោងបីខែបានចប់» ។ លោកបន្ថែមថា តុលាការគ្រោងយកថ្ងៃពុធ និងព្រហស្បតិ៍រៀងរាល់សប្តាហ៍ ដើម្បីដំណើរការសវនាការនេះ ។
លោក កឹម សុខា អតីតប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីបទរួមគំនិតជាមួយបរទេស ក្នុងគម្រោងមួយដែលរដ្ឋាភិបាលហៅថា «ការប៉ុនប៉ងផ្ដួលរំលំរដ្ឋាភិបាល» ដោយមានសហរដ្ឋអាមេរិកនៅពីក្រោយ ។ ទាំងលោក កឹម សុខា និងសហរដ្ឋអាមេរិកបានបដិសេធការចោទប្រកាន់នេះ ។
លោក គី តិច មេធាវីរាជរដ្ឋាភិបាលថា លោក កឹម សុខា ទទួលស្គាល់ថា ទាំងរូបភាព និងសំឡេងក្នុងឃ្លីបវីដេអូជារបស់លោកពិតមែន
លោកមេធាវី គី តិច ជាមេធាវីរាជរដ្ឋាភិបាលបានថ្លែងថាដំណើរការសវនាការមិនមានការខកខាននោះ
ទេ ។ ជនជាប់ចោទលោក កឹម សុខា មានមេធាវីការពារសិទ្ធិ និងសាក្សីចំនួន២៧នាក់ តែបានចូលរួមតែ១២នាក់ ។ លោកមេធាវី គី តិច បន្តថា ជនជាប់ចោទនិងមេធាវីរបស់គាត់បានប្រគល់ឯកសារជាយូអេសប៊ីទី១ទៅតុលាការចាក់ ក្នុងពេលសវនាការ ហើយលោក កឹម សុខា ទទួលស្គាល់ថា រូបភាពនិងសម្លេងទាំងនោះជារបស់រូបលោកមែន ។ ចំពោះរយៈពេលនៃសវនាការវិញមេធាវីរាជរដ្ឋាភិបាលលោក គី តិច មិនទាន់ហា៊នអះអាងពីដំណើរការសវនាការថា ៣ខែឬតិចជាងនេះក៏ថាបានដែរ ។ លោកមេធាវីថា លោក កឹម សុខា បានទទួលស្គាល់សំឡេងរបស់លោកពិតមែនក្នុងវីដេអូនោះ ។ តែលោកបានផ្តល់យូអេសប៊ី មួយផ្សេងទៀតជូនតុលាការព្រោះសង្ស័យថាឃ្លីបវីដេអូមុនអាចជាការកាត់តសំឡេងខុសពីយូអេសប៊ីទី២ ។
លោកមេធាវី គី តិច បានសូមឲ្យតុលាការពិនិត្យលើភស្តុតាង ដែលផ្តល់ដោយមេធាវីការពារសិទ្ធិរបស់ជនជាប់ចោទ ព្រោះចៀសវាងអាចជាការរំខាន ឬលុបឯកសាររបស់តុលាការ ឬអាចមានជាតិផ្ទុះក្នុងពេលសវនាការ ។ លោកមេធាវី គី តិច មានប្រសាសន៍ថា មានប្រទេសចំនួន៩ និងបុគ្គលមួយចំនួនជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងសំណុំរឿងនេះ ។ មេធាវីរាជរដ្ឋាភិបាលបានស្នើដល់តុលាការផ្តល់ភស្តុតាងជាអក្សរដល់ប្រទេសទាំងនោះផង ។ ការធ្វើដូចនេះដើម្បីងាយស្រួលដល់មេធាវីរាជរដ្ឋាភិបាល ងាយស្រួលក្នុងការពិភាក្សានិងមានភស្តុតាងជាច្រើន នឹងបង្ហាញដល់តុលាការ ។ តាមមាត្រា៤៤៣នេះ ប្រសិនតុលាការរកឃើញពីទោស ជនជាប់ចោទអាចប្រឈមនឹងជាប់ពន្ធនាគារពី១៥ដល់៣០ឆ្នាំ ។
សវនាការកាត់ទោស កឹម សុខា បញ្ចប់នៅថ្ងៃទី១ គ្រោងបន្តនៅថ្ងៃស្អែកទៀត
នាវេលាម៉ោ៥និង២០នាទីល្ងាចថ្ងៃដដែល សាលាដំបូងបានបញ្ចប់សវនាការនៅថ្ងទី១ និងគ្រោងបន្តនៅថ្ងៃស្អែកទៀត ។ លោកមេធាវី គី តិច បានប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានថា យ៉ាងហោចណាស់ប្រទេសចំនួន៩មានពាក់ព័ន្ធនឹងសំណុំរឿងរបស់លោក កឹម សុខា រួមមាន ឥណ្ឌូណេស៊ី យូហ្គោស្លាវី ស៊ែប៊ី អូស្ត្រាលីអាមេរិក កាណាដា សហភាពអឺរ៉ុប កោះតៃវ៉ាន់ និងឥណ្ឌា ។ ក្រៅពីនេះ ក៏មានពាក់ព័ន្ធនឹងអង្គការអន្តរជាតិ និងបុគ្គលជាជនបរទេសមួយចំនួនទៀតដែរ តែលោកសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះ ។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ បានបញ្ជាក់នាល្ងាចថ្ងៃទី១៥ ខែមករាថា អ្នកសង្កេតការណ៍បរទេសក្នុងសវនាការកាត់ទោសលោក កឹម សុខា ពីបទក្បត់ជាតិនេះ មានមន្ត្រីការទូតប្រទេសចំនួន១១ រួមទាំងភ្នាក់ងាររបស់អង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំកម្ពុជាផងដែរ ។ក្នុងចំណោមអ្នកចូលរួមស្តាប់នេះ មានតែប្រទេសស៊ុយអែតមួយគត់ដែលបញ្ជូនឯកអគ្គរដ្ឋទូតរបស់ខ្លួនឲ្យចូលរួមផ្ទាល់ ។ ចំណែកស្ថានទូតបរទេសដទៃទៀតដូចជា ស្ថានទូតអឺរ៉ុប អង់គ្លេស អាមេរិក អូស្ត្រាលី ជប៉ុន បារាំង អាល្លឺម៉ង់ នូវែលហ្សេឡង់ និងបែលហ្សុិក គឺបញ្ជូនត្រឹមតែមន្ត្រីមានឋានៈទាបជាងប៉ុណ្ណោះ ។
នៅក្នុងសវនាការជំនុំជម្រះក្តី ដែលចាប់ផ្តើមនៅម៉ោង៨ព្រឹករហូតដល់ម៉ោង១២ថ្ងៃត្រង់ លោកកឹម សុខា បានប្រកាសបដិសេធការចោទប្រកាន់មកលើរូបលោកពីបទសន្ទិដ្ឋិភាពជាមួយបរទេស ឬអំពើក្បត់ជាតិ និងសុំឲ្យចៅក្រមទម្លាក់ចោលជាស្ថាពរចំពោះបទចោទ ដើម្បីលោកអាចអនុវត្តបាននូវសិទ្ធិសេរីភាពនយោបាយពេញលេញឡើងវិញ ។ មេធាវី៤រូបរួមមាន លោក ផែង ហេង លោកចាន់ ចេន លោក ផាន់ ចាន់សាក់ និងលោកស្រី ម៉េង សុធារី គឺជាមេធាវីការពារសិទ្ធិលោក កឹមសុខា នៅក្នុងសវនាការនេះ ។ នៅក្នុងបន្ទប់សវនាការ មានអ្នកសង្កេតការណ៍ និងអ្នកសារព័ត៌មាន ប្រមាណ៣០នាក់រាប់ទាំងមន្ត្រីទូតបរទេសផង ។
គួររំឭកថា លោក កឹម សុខា ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួនទាំងកណ្តាលអធ្រាត្រឈានចូលថ្ងៃទី៣ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៧ ពីបទសន្ទិដ្ឋិភាពជាមួយបរទេសប្រព្រឹត្តនៅប្រទេសកម្ពុជា និងទីកន្លែងផ្សេងទៀត កាលពីអំឡុងឆ្នាំ១៩៩៣ រហូតដល់ថ្ងៃទី៣ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៧ ជាបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ និងផ្តន្ទាទោសតាមបញ្ញត្តិមាត្រា៤៤៣ នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌ ។ក្រោយពីជាប់ពន្ធនាគាអស់រយៈពេលជាង១ឆ្នាំនៅពន្ធនាគារត្រពាំងថ្លុងមក កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩សាលាដំបូងរាជធានី ភ្នំពេញសម្រេចឲ្យលោក កឹម សុខា រស់នៅគេហដ្ឋានរបស់លោកវិញ ប៉ុន្តែមិនឲ្យធ្វើសកម្មភាពទាក់ទងនឹងនយោបាយ ។
តុលាការបានអះអាងថា សម្រេចឲ្យនៅគេហដ្ឋានវិញដោយសារតែលោក កឹម សុខា បានគោរពត្រឹម
ត្រូវតាមកាតព្វកិច្ចនៃការដាក់ឱ្យស្ថិតក្រោមការត្រួតពិនិត្យតាមផ្លូវតុលាការ និងមានកិច្ចសហការល្អក្នុងដំណើរការនីតិវិធីរបស់តុលាការ ។ កាតព្វកិច្ចនៃការត្រួតពិនិត្យតាមផ្លូវតុលាការថ្មីដែលលោក កឹម សុខា ត្រូវអនុវត្តចាប់ពីពេលនេះមានបីចំណុចគឺ ទី១-មិនត្រូវចេញក្រៅព្រំប្រទល់ដែនដីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ។ ទី២-មិនត្រូវធ្វើសកម្មភាពនយោបាយ ។និងទី៣-ត្រូវឆ្លើយតបនឹងការកោះហៅពីគ្រប់សមត្ថ
កិច្ច ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ