ការធ្វើអន្តរាគមន៍ពីអ្នកធំ ឬអ្នកមានអំណាចបានកើតមាននៅក្នុងសង្គមកម្ពុជាជាយូរមកហើយ។ គេសង្កេតឃើញថា ការធ្វើអន្តរាគមន៍នេះកើតមានស្ទើរគ្រប់កន្លែង។ជាទូទៅ គេសង្កេតឃើញថា អ្នកនិយមធ្វើអន្តរាគមន៍ គឺមិនថាខ្លួនមានអំណាចបុណ្យស័ក្តិតូច ឬធំប៉ុណ្ណានោះទេឱ្យតែអាចប្រើអំណាចរបស់ខ្លួនបាន តែងតែធ្វើអន្តរាគមន៍ភ្លាម។មិនថា តែអ្នកធំមានបុណ្យស័ក្តិ…
ការធ្វើអន្តរាគមន៍ពីអ្នកធំ ឬអ្នកមានអំណាចបានកើតមាននៅក្នុងសង្គមកម្ពុជាជាយូរមកហើយ។ គេសង្កេតឃើញថា ការធ្វើអន្តរាគមន៍នេះកើតមានស្ទើរគ្រប់កន្លែង។ជាទូទៅ គេសង្កេតឃើញថា អ្នកនិយមធ្វើអន្តរាគមន៍ គឺមិនថាខ្លួនមានអំណាចបុណ្យស័ក្តិតូច ឬធំប៉ុណ្ណានោះទេឱ្យតែអាចប្រើអំណាចរបស់ខ្លួនបាន តែងតែធ្វើអន្តរាគមន៍ភ្លាម។មិនថា តែអ្នកធំមានបុណ្យស័ក្តិ និយមធ្វើអន្តរាគមន៍ឱ្យកូនចៅញាតិសន្តានរបស់ខ្លួននោះទេ។
ទម្លាប់ធ្វើអន្តរាគមន៍ និងការស្នើឱ្យមានកិច្ចអន្តរាគមន៍ត្រូវគេមើលឃើញបានប៉ះពាល់ដល់ការអនុវត្តច្បាប់ បង្កើតទម្លាប់អាណាធិបតេយ្យ គ្មានរបៀបរបបការរស់នៅមិនស្មើភាពគ្នានៅក្នុងសង្គមបង្កើតឱ្យមានបក្សពួកនិយម។ពិសេសវាអាចបង្កើតជាអំពើពុករលួយនាំឱ្យប្រទេសជាតិខាតបង់ប្រយោជន៍ទៀតផង។
ករណីដែលគេអាចមើលឃើញពីទម្លាប់ធ្វើអន្តរាគមន៍នៅក្នុងសង្គមខ្មែរដូចជានៅពេលមានករណីគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ ឬការផាកពិន័យម្តងៗនៅលើដងផ្លូវតែងតែមានកិច្ចអន្តរាគមន៍។នៅពេលមានគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ភាគីបង្កហេតុតែងតែស្វែងរកកិច្ចអន្តរាគមន៍ពីបងប្អូនញាតិមិត្តដែលជាសមត្ថកិច្ច ជាជាងការទុកពេលឱ្យច្បាប់រកខុសរកត្រូវឱ្យ។ជាទម្លាប់ក្នុងករណីនេះ គេសង្កេតឃើញនៅកន្លែងកើតហេតុម្នាក់ៗទូរស័ព្ទទៅរកលោកនេះ រកលោកនោះ ដើម្បីជួយដោះស្រាយ។ អ្នកខ្លះគ្រាន់តែកើតហេតុភ្លាម មិនគិតថាខ្លួន ខុសឬត្រូវនោះទេបានស្នើទៅសមត្ថកិច្ចសម្រួលឱ្យខ្លួនដោយសំអាងថា ខ្លួនជាបងប្អូនលោកនេះ ឯកឧត្តមនោះ ឬយ៉ាងហោចគេថា ខ្លួនស្គាល់ឯកឧត្តម «ក»ឯកឧត្តម«ខ»ជាដើម។
ទម្លាប់អន្តរាគមន៍ សូម្បីនៅពេលធ្វើដំណើរតាមយន្តហោះក៏មាន។ ដោយសារខ្លួនជាកូនលោកនេះ ឬជាមិត្តជាភក្តិអ្នកធំនេះ លោកនោះ គឺនឹងត្រូវគេសម្រួលអោយ។ជូនកាលដោយសារកិច្ចអន្តរាគមន៍ អ្នកខ្លះមិនទាំងចាំបាច់ឈរតម្រូវឈរជាមួយគេឯងនោះទៀត។ទោះនៅក្រោមក្រសែភ្នែកមហាជនដែលមានជនជាតិបរទេសផងក្តី អ្នកមានកិច្ចអន្តរាគមន៍ ទោះមកក្រោយគេ តែបានដើរឆ្លងកាត់ហ្វូងមនុស្សទៅមុនគេ ដោយ គ្មានខ្មាស់អៀនគេឯងឡើយ។
កិច្ចអន្តរាគមន៍មានច្រើនយ៉ាង និងសម្បូរបែប។ ដោយសារមានកិច្ចអន្តរាគមន៍អ្នកជំងឺខ្លះបានទទួលការព្យាបាលមុន អ្នកជំងឺដែលមានសភាពធ្ងន់ ឬជាមនុស្សចាស់ជរា ដែលបាន ទៅដល់ពេទ្យមុន មនុស្សដែលទទួលបានការធ្វើអន្តរាគមន៍។ ដោយសារមានបទអន្តរាគមន៍ សេវាសាធារណខ្លះ គេទទួលបានយ៉ាងរហ័ស ខណៈច្បាប់កំណត់ថាមួយ អាទិត្យឬមួយខែ។
នៅដើមឆ្នាំ២០២៣នេះ ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលបានប្រកាសពីជោគជ័យនៅក្នុងកំណែទម្រង់ ការប្រឡងឌុប១០ឆ្នាំមកនេះ។ ការធ្វើកំណែទម្រង់ចំពោះការប្រឡងសញ្ញាបត្របាក់ឌុប បង្ហាញឲ្យឃើញពីការបញ្ចប់វប្បធម៌អន្តរាគមន៍ដែលធ្លាប់មានពេលកន្លងមក។
ជាការពិត នៅមុនមានកំណែទម្រង់នេះ នៅពេលប្រឡងម្តងៗ គេសង្កេតឃើញថា ដោយសារមានកិច្ចអន្តរាគមន៍ពីនណាម្នាក់បេក្ខជនខ្លះមានមនុស្សកាន់យកចម្លើយវិញ្ញាសារប្រឡងដល់កន្លែងអង្គុយ។មានបេក្ខជនខ្លះទៀត ត្រូវបានអនុរក្សឈរប្រាប់ចម្លើយ ដោយសារបេក្ខជនប្រឡងនោះជាកូននាយកសាលា ឬជាកូនប្រធានមណ្ឌលជាដើម។រហូតមកដល់ពេលនេះ ការធ្វើអន្តរាគមន៍ក្នុងពេលប្រឡងបានលុបបំបាត់ ក្រោមយន្តការ«អ្នកចេះគឺជាប់»។
តាមពិតទៅការលុបបំបាត់ទម្លាប់អន្តរាគមន៍ជាការពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ ពលរដ្ឋទោះមានបុណ្យស័ក្តិ ឬគ្មានបុណ្យស័ក្តិ ត្រូវស្ថិតនៅក្រោមច្បាប់ទាំងអស់គ្នា។ ការគ្មានទម្លាប់អន្តរាគមន៍ធ្វើអោយការរស់នៅរបស់មនុស្សមានសីលធម៌ សមធម៌ ចេះគោរពសិទ្ធគ្នាទៅវិញទៅមក ពិសេសគ្មានអំពើពុករលួយ ដែលនាំឱ្យសង្គមជាតិខាតបង់។
យើងអាចមើលឃើញនៅប្រទេសអស់គ្លេសដែលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី រីស៊ី ស៊ុណាក ( Rishi Sunak) ដែលត្រូវផាកពិន័យដោយប៉ូលិសចរាចរណ៍ ដោយសារលោកជិះរថយន្តមិនបានពាក់ខ្សែក្រវ៉ាត់។ ការធ្វើដូច្នេះ គឺជាការឆ្លុះបញ្ចាំងថា មនុស្សគ្រប់គ្នាមិនថាធំ ឬតូច គឺត្រូវតែគោរពច្បាប់អោយបានល្អ។
កម្ពុជាបច្ចុប្បន្នកាន់តតែជឿនលឿន និងមានការអភិវឌ្ឍក្រោមទង់សន្តិភាព។ ដូច្នេះប្រជាជនកម្ពុជាគ្រប់រូបមិនថា មន្ត្រីអ្នករកស៊ី ឬរាស្ត្រសាមញ្ញទេ ក៏ត្រូវតែកាន់តែមានភាពជឿនលឿន និងមិនគួរឱ្យមានទម្លាប់អន្តរាគមន៍នេះចេះតែបន្តញាំញីប្រទេសកម្ពុជាទៀតនោះឡើយ។
ជាពិសេសការលុបបំបាត់ទម្លាប់អន្តរាគមន៍នៅពេលប្រឡងបាក់ឌុបនានេះគួរបានក្លាយជាគំរូមួយនៅក្នុងការលុបបំបាត់ទម្លាប់មិនល្អនេះចេញពីសង្គមខ្មែរទាំងមូល។កម្ពុជាពិតជាអាចធ្វើបាននៅក្នុងការលុបបំបាត់ទម្លាប់នៃការធ្វើអន្តរាគមន៍ ហើយបង្កើត សង្គមមួយកាន់តែល្អប្រសើរដែលមនុស្សគ្រប់គ្នាចេះគោរពច្បាប់ទម្លាប់ ហើយប្រព្រឹត្តតែអំពើល្អ។ពលរដ្ឋល្អ សង្គមជាតិល្អ ប្រទេសមានកេរ្ត៍ឈ្មោះក្រអូបគ្រប់ទិសទី៕ដោយ សារ៉ាន់
ចែករំលែកព័តមាននេះ