ខេត្តកំពត ៖ ម្រេចកំពត ដែលជាផលិតផលសម្គាល់ភូមិសាស្ត្ររបស់ប្រទេសកម្ពុជា និងត្រូវបានទទួលស្គាល់លើទីផ្សារអន្តរជាតិថាជាម្រេចដែលមានគុណភាពខ្ពស់ ដែលនាំឲ្យតម្លៃម្រេចកំពតលក់បានថ្លៃជាងម្រេចមកពីបណ្តាខេត្តផ្សេងៗទៀត ។ ហេតុដូច្នេះហើយក្នុងអំឡុងពេលម្រេចកំពុងមានទីផ្សារខ្លាំង និងតម្លៃខ្ពស់នោះ កសិករក្នុងខេត្តកំពតជាច្រើន បានពង្រីកផ្ទៃដីដាំដុះបន្ថែម ដោយអ្នកខ្លះយកលុយពីធនាគារ ឬមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុដើម្បីធ្វើជាដើមទុន។
ស្របពេលបងប្អូនកសិករដាំម្រេចនៅកំពតបានសម្រេចចិត្តខ្ចីលុយពីធនាគារ ឬមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុពង្រីកនូវការដាំដុះនោះ ស្រាប់តែពេលនេះម្រេចកំពតកំពុងជួបវិបត្តិធ្ងន់ធ្ងរ ដោយសារតម្លៃបានធ្លាក់ទាប ហើយមិនមានអ្នកទិញទៅទៀត ដែលជាហេតុធ្វើអោយកសិករមួយចំនួនបានត្អូញត្អែរពីការលំបាកនិងខ្លះហាក់បាក់ទឹកចិត្តនិងត្រៀមដកជន្លង់ម្រេចមកទុកផ្ទះវិញ។
បើតាមលោក ពៅ ផេង ផលិតករម្រេចកំពតមួយរូប ក្នុងភូមិអង្គរជ័យទី១ ឃុំដំណាក់កន្ទួត ស្រុកកំពង់ត្រាច បានអោយដឹងថារយៈពេលពីរឆ្នាំ ហើយដែលផលិតផលម្រេច មិនមានអ្នកទិញ ហើយលោកចេះតែទុកនៅក្នុងផ្ទះមិនដឹងលក់អោយអ្នកណា ។ លោកបានពោលអមនឹងពាក្យត្អូញត្អែរថា «មានគេមកទិញដែរ តែក្នុងតម្លៃមួយទាបជាងលក់អោយសមាគម តែយ៉ាងណាមិនមានឈ្មួញមករកទិញច្រើននោះទេ គឺទិញតែបន្តិចបន្តួចប៉ុណ្ណោះ ។ តែរហូតមកដល់ពេលនេះ គឺមិនមានអ្នកទិញទេ ដូច្នេះម្រេចដែលទទួលផលបានហើយ គឺលក់ម្ដង១គីឡូក្រាម ២គីឡូក្រាម ដើម្បីបញ្ចេញលក់ខ្លះៗយកប្រាក់ចំណូលមកវិញ» ។
លោកបានបន្តថា «រហូតមកដល់ពេលនេះចំការម្រេចរបស់ខ្ញុំ ម្រេចខ្លះក៏ងាប់ ហើយបានដកជន្លង់ត្រលប់មកផ្ទះវិញហើយ ព្រោះគ្មានអ្នកថែទាំ ដោយសារតែគ្មានចំណូលមកវិញ ដូច្នេះបើសិនជាទុកនៅបន្តទៀត ថ្លៃចំណាយទៅលើការថែទាំកាន់តែច្រើន ហើយមិនមានចំណូលចូលសោះ ។ កាលមុននៅមានកូនៗជួយថែទាំមិនសូវជាចំណាយច្រើន តែពេលនេះត្រូវចំណាយថ្លៃពលកម្ម និងថ្លៃជី ធម្មជាតិ ដូចជា លាមកគោ និងលាមកប្រចៀវជាដើម»។ លោកបានបង្ហើបអោយដឹងទៀតថា «ពួកយើងជាកសិករ តែងរង់ចាំដំណឹងពីសមាគមលើកកម្ពស់ម្រេចខេត្តកំពត ពីការចុះមកទិញម្រេចរបស់កសិករ ក៏ប៉ុន្តែដំណឹងនេះចាំបាត់ៗ មិនឃើញសោះ រយៈពេលជាង២ឆ្នាំមកនេះ ហើយលឺថាអ្នកដែលស្និទ្ធនឹងសមាគម តែងតែលក់បានជាប្រចាំពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ អត់បានលក់តែកសិករតូចតាច ដែលមានម្រេចត្រឹមជាង១០០គីឡូក្រាមអីទេ ។ កសិករតូចតាច ត្រូវរកឈ្មួញ មកទិញដោយខ្លួនឯង ហើយទោះបីជាតម្លៃទាបជាសមាគមក៏ត្រូវលក់ដែរ បើទុកយូរៗអាចនឹងធ្វើអោយម្រេចខូចគុណភាព និងកាន់តែគ្មានអ្នកមកទិញ»។
ដោយឡែកលោក សុភក្ដិ កសិករដាំម្រេចក្នុងភូមិអង្គរជ័យទី២ ស្រុកកំពង់ត្រាច បានអោយដឹងផងដែរថា បើទីផ្សារនៅតែបន្តអត់មានសម្រាប់កសិករទៀតនោះ វានឹងក្លាយជាបញ្ហាកាន់តែធំ ដោយសារតែកសិករមួយចំនួនយកលុយពីមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ឬធនាគារមកធ្វើជាដើមទុន សម្រាប់ពង្រីកនិងដាំដុះដំណាំម្រេច តែនៅពេលដែលបានផលហើយ ស្រាប់តែម្រេចចុះថ្លៃ និងមិនមានអ្នកទិញផលិតផលម្រេចទៅទៀត ដូច្នេះកសិករ នឹងមិនមានចំណូលអ្វីសម្រាប់បង់សងត្រលប់ទៅកាន់មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ និងធនាគារវិញនោះទេ ។
កសិករដាំម្រេចរូបនេះបានឲ្យដឹងបន្ថែមទៀតថា « សូមថ្នាក់ដឹកនាំជួយមើលពីបញ្ហានេះផង និងសូមចុះសួរកសិករដោយផ្ទាល់ ដើម្បីដឹងពីបញ្ហារបស់កសិករ ទើបដឹងថា កសិករមានសុខទុក្ខយ៉ាងណា» ។
លោក ងួន ឡាយ ប្រធានសមាគមលើកកម្ពស់ម្រេចខេត្តកំពត និយាយថាមួយរយៈនេះទីផ្សារម្រេចរាងចាល់បន្តិច ហើយឈ្មួញនៅតែមកទិញដដែល តែមានបរិមាណមិនច្រើនដូចមុននោះទេ ដូច្នេះត្រូវរំលែកគ្នាលក់ម្នាក់បន្តិចៗ ដើម្បីបានគ្រប់គ្នា តែមិនអាចយកទាំងអស់បានដូចមុនឡើយ ។ លោកបានបញ្ជាក់ឲ្យដឹងផងដែរថាចំពោះតម្លៃធ្លាក់ថ្លៃនោះ គឺដោយសារតែកសិករខ្នាតតូច ដែលមិនមានប្រភពទុន ហើយត្រូវការលុយបន្ទាន់ គាត់ត្រូវការលក់ដើម្បីបានលុយខ្លះត្រលប់មកវិញ ដូច្នេះសមាគមក៏មិនអាចហាមឃាត់ពួកគេមិនអោយលក់បានឡើយ ព្រោះពួកគេត្រូវការចិញ្ចឹមឆ្នាំងបាយ ដូច្នេះហើយ គឺត្រូវធ្វើទៅតាមដំណើរនោះ ។
លោក ងួន ឡាយ បានមានប្រសាសន៍បន្តថា «កសិករខ្នាតតូច គឺជាអ្នកធ្វើអោយខូចហាងឆេងម្រេច ដោយលក់អោយឈ្មួញខាងក្រៅ ដើម្បីបានលុយខ្លះ ដូច្នេះឈ្មួញ ក៏បានទំលាក់តម្លៃបន្ថែមទៀត » ។ លោកបានបន្ថែមថា តាមពិតទៅម្រេចមានអ្នកមកទិញដែរ តែក្រុមហ៊ុនគេទិញទៅលើបុគ្គល ដែលជាសមាជិករបស់សមាគម ដោយសារតែគេស្គាល់រាប់អានគ្នា គេមិនទិញចំពោះ សមាគមទាំងស្រុងឬទាំងជារួមនោះទេ ដូច្នេះទើបមានសមាជិកខ្លះ ថាសមាគមលក់ម្រេចលំអៀងឬបក្សពួកនិយមជាដើម ។
បច្ចុប្បន្ននេះ ផលិតផលម្រេចកម្ពុជា ដែលរួមទាំងម្រេចកំពតផងនោះ បាននាំចេញទៅកាន់ទីផ្សារមួយចំនួន រួមមាន ប្រទេសវៀតណាម បារាំង អាល្លឺម៉ង់ ប្រទេសឆេក អង់គ្លេស ជប៉ុន សិង្ហបុរី ប្រទេសអារ៉ាប់ប៊ីសាអូឌីត ឥណ្ឌា តៃវ៉ាន់ ប៊ែលហ្សិក ប្រទេសថៃ ប្រទេសអូស្ត្រាលី ប្រទេសស្វីស កាហ្សាក់ស្ថាន ជាដើម ដែលក្នុងរយៈពេលប្រមាណជិត៩ខែដើមឆ្នាំ ២០១៩នេះផលិតផលម្រេចត្រូវបាននាំចេញបានប្រមាណ៣០០០តោន ។
គួរបញ្ជាក់ថាតម្លៃម្រេចដែលកំណត់ដោយសមាគមលើកកម្ពស់ម្រេចខេត្តកំពត រួមមានម្រេចខ្មៅតម្លៃ ១៥ដុល្លារអាមេរិក ក្នុងមួយគីឡូក្រាម, ម្រេចក្រហមតម្លៃ ២៥ដុល្លារក្នុងមួយគីឡូក្រាម និងម្រេចស តម្លៃ ២៨ដុល្លារអាមេរិក ក្នុងមួយគីឡូក្រាម។ ក៏ប៉ុន្តែសម្រាប់លក់នៅខាងក្រៅដល់ឈ្មួញវិញ គឺកសិករលក់បានត្រឹមតែ ១០.០០០រៀលទៅ៣០.០០០រៀលប៉ុណ្ណោះ ក្នុងមួយគីឡូក្រាមសម្រាប់ម្រេចខ្មៅ ៕ កែសម្រួលដោយ ៖ សុឃាក់
ចែករំលែកព័តមាននេះ