រាជធានីភ្នំពេញ៖ ពោលដោយទឹកមុខញញឹមខណៈហុចឥវ៉ាន់ជូនភ្ញៀវនៅអាគារអាផាមិនមួយកន្លែងតាមបណ្តោយផ្លូវប៉ាស្ទ័រ ក្នុងទឹកដីខណ្ឌចំការមន លោក សួន រ៉ា សប្បាយចិត្តនៅពេលភ្ញៀវជូនលុយធីបដល់គាត់សម្រាប់ការដឹកជញ្ជួនសម្លៀកបំពាក់ជូនភ្ញៀវ ។
ក្នុងវ័យ ៥៧ ឆ្នាំ លោក សួន រ៉ា បានអះអាងថាគាត់បានចំណាកស្រុកមកជួលផ្ទះនៅម្តុំទួលសង្កែជាង ១០ ឆ្នាំហើយ ខណៈប្រពន្ធរបស់គាត់នៅមើលថែផ្ទះនិងកូនស្រី២នាក់ជាកម្មការិនីកាត់ដេរនៅរោងចក្រជិតវត្តទូលសង្កែ នៃខណ្ឌឬស្សីកែវ ។ លោកបានបន្តថា រូបលោកបានប្រើប្រាស់ម៉ូតូចាស់ម៉ាក សង់កូរ៉េ ដឹកភ្ញៀវនៅម្តុំផ្សារតូចជិតរង្វង់មូលជ្រោយចង្វារ ជិត ១០ ឆ្នាំ ដែលអាចរកបានក្នុងមួយថ្ងៃប្រមាណជាង ២ ម៉ឺនរៀលសម្រាប់ទុកថ្លៃឈ្នូលផ្ទះ ព្រោះព្រឹកៗព្រលឹមខ្ញុំដឹកកូនទៅរោងចក្រ ។ «ក៏ប៉ុន្តែតាមខ្ញុំចាំច្បាស់ គឺចាប់ពីចុងឆ្នាំ ២០១៦ ខ្ញុំត្រូវបាត់បង់ចំណូលស្ទើទាំងស្រុង ដោយសារតែភ្ញៀវគេប្រែប្រួលនិងមានចំណូលចិត្តជិះម៉ូតូកង់បីឥណ្ឌា ហៅតាមស្អីគេ App នោះ ។ អញ្ចឹងចាប់ពីពេលនោះរហូតដល់ឆ្នាំពាក់កណ្តាលឆ្នាំ ២០១៨ ខ្ញុំរកម៉ូយដឹកសឹងតែគ្មានផងក្នុងមួយថ្ងៃ ពេលនោះដេកផ្ទះពឹងកម្លាំងកូនៗដេរនៅរោងចក្រទាំងស្រុង» ។ នេះជាសម្តីរបស់លោក រ៉ា ដែលភ្ញៀវតែតែងហៅគាត់ថា «ពូរ៉ាៗដឹកឥវ៉ាន់» ។
លោក ពូ រ៉ា បន្តថសា «ពេលនេះចំណូលខ្ញុំគឺនឹងនរជាងមុន ហើយមិនចាំបាច់អង្គុយចាំម៉ូយមុខផ្សារទៀតទេ គឺបើកភ្នែកឡើងដឹងតែមានគេតេមកឲ្យខ្ញុំទៅទទួលឥវ៉ាន់ ដូចជាខោអាវ និងគ្រឿងតុបតែងកាយទៅជូនអតិថិជនហើយ» ។ លោកបានបន្តថា ក្នុងមួយថ្ងៃ គឺលោកអាចរកចំណូលបានពី ៦ ម៉ឺនរៀលទៅ ៨ ម៉ឺនរៀល ពីសេវាកម្មដឹកជញ្ជួនឥវ៉ាន់សម្រាប់អ្នកលក់ឥវ៉ាន់អនឡាញនៅក្រុងភ្នំពេញនិងនៅម្តុំច្បារអំពៅ ។ លោកបានបញ្ជាក់ថា «ភ្ញៀវខ្លះចិត្តល្អណាស់ គឺតែងតែជូនជាលុយធីបឲ្យខ្ញុំ ជូនកាលភ្ញៀវខ្លះឲ្យមួយពាន់រៀល ខ្លះឲ្យមួយដុល្លារអាមេរិក ហើយថ្ងៃខ្លះប៉ះចំអតិថិជននៅផ្ទះវីឡា គាត់បានឲ្យខ្ញុំដល់ទៅ ៥ ដុល្លារឯណោះ តែករណីបែបនេះគឺយូរៗប៉ះបានមួយតែប៉ុណ្ណោះ» ។ លោក ពូ រ៉ាបានបន្តថា «ហាងលក់ឥវ៉ាន់កើនឡើងច្រើន ហើយសេវាកម្មដឹកជញ្ជួនក៏មានច្រើន ដូច្នេះខ្ញុំអាចនិយាយថាជីវរភាពខ្ញុំគឺប្រែប្រួលប្រសើរជាងមុន ដោយសារតែកំណើននៃការលក់ឥវ៉ាន់តាមអនឡាញ» ។
រឿងរ៉ាវរបស់លោក សួន រ៉ា មិនមែនជារឿងដាច់ដោយឡែកនោះទេ ប្រាកដណាស់ជួនកាលការកើនឡើងនៃចំនួនកង់បីឥណ្ឌាដែលបច្ចុប្បន្នមានជាង ៣៥០០០ គ្រឿងទូទាំងប្រទេសបម្រើសេវាកម្មដឹកជញ្ជួនភ្ញៀវធ្វើឲ្យប៉ះពាល់អ្នករត់ម៉ូតូឌុបវ័យកណ្តាលនិងវ័យចំណាស់ពីបណ្តាខេត្តនានាក៏ដោយ តែវាក៏បានបង្កើតនូវឱកាសថ្មីនៅយុគសម័យដែលមនុស្សហាក់មមាញឹកនឹងការបំពេញការងារតាមស្ថាប័ននានា ក៏ដូចជាបញ្ហានៃការកកស្ទះចរាចរណ៍ ក៏តម្រូវឲ្យអតិថិជនលែងចង់ចេញទៅណា ហើយចង់បាននូវការផ្តល់សេវាដល់ដៃតែម្តង ។
កំណើន អាជីវកម្មអនឡាញ បានជំរុញឱ្យអាជីវកម្មអ្នករត់ម៉ូតូឌុបមួយចំនួនមានភាពប្រសើរឡើងវិញ បន្ទាប់ពីអាជីវកម្មអ្នករត់ម៉ូតូឌុប ត្រូវបានវាយបំបាក់ដោយរ៉ឺម៉កកង់បីខ្មែរ និងឥណ្ឌា ជាក់ស្ដែងបុរសម្នាក់ដែលដាក់រហ័សនាមថាពូខ្មៅ បានកែប្រែជីវភាពឡើងវិញ ដោយសារការដឹកទំនិញអនឡាញអោយភ្ញៀវទៅកាន់គោលដៅរបស់អតិថិជន ខណៈលោកសឹងតែបោះបង់ចោលរបររត់ម៉ូតូឌុបនេះចោលទៅហើយ ។
ជាអ្នកចំណាកស្រុកមកពីខេត្តកែប លោក ម៉ៅ ដែលមានរហ័សនាម «ពូខ្មៅរត់ម៉ូតូ
ឌុប» បានមករស់នៅភ្នំពេញជិត២០ឆ្នាំហើយ ដោយដំបូងជាអ្នករត់ម៉ូតូឌុប រស់នៅផ្ទះជួលជាមួយប្រពន្ធ តែដោយសារឪពុកនៅស្រុកក៏ចាស់ៗ ពូម៉ៅបានសម្រេចអោយប្រពន្ធទៅនៅស្រុកកំណើតជួយមើលថែឪពុកម្ដាយ ដោយទុកកូននៅស្នាក់ជាមួយពូម៉ៅនៅភ្នំពេញ ដើម្បីអោយរៀនសូត្រ។ លោក ម៉ៅ បានថ្លែងប្រាប់កោះសន្តិភាពថា « យូរៗម្ដង ខ្ញុំបានផ្ញើប្រាក់ទៅប្រពន្ធដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ជីវភាព និងប្រើប្រាស់ចាំបាច់ប្រចាំថ្ងៃ ហើយកូននៅរៀនជាមួយខ្ញុំនៅសាលាជិតវត្តកោះ ។ ប្រពន្ធខ្ញុំនៅស្រុកក៏ជាអ្នកចិញ្ចឹមសត្វ និងធ្វើស្រែចំការផងដែរ ដើម្បីជួយរកចំណូលផ្គត់ផ្គង់គ្រួសារ » ។ លោកបានបន្តថា «ចាប់តាំងពីអាជីវកម្មអនឡាញ កក្រើកនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា លោកហាក់ទទួលបានប្រាក់ចំណូលជាងមុនបន្តិច ពោលគឺបានកែប្រែជីវភាពលោក អោយប្រសើរជាងកាលលោកនៅរត់ម៉ូតូឌុបដឹកភ្ញៀវ ។ ពេលនេះ លោកស្ទើរតែឈប់ដឹកភ្ញៀវហើយ ព្រោះលោកជាប់រវល់ ជាមួយនឹងដឹកទំនិញអនឡាញរបស់អ្នកប្រកបរបរអនឡាញទៅជូនអតិថិជនរបស់គេ ដូច្នេះ បើលោកទទួលដឹកភ្ញៀវលោកនឹងត្រូវបាត់បង់អតិថិជនសំខាន់ដែលជាអ្នកប្រកបរបរអនឡាញ ព្រោះ អ្នកលក់អនឡាញ មានការងារអោយលោក ធ្វើជាប្រចាំថ្ងៃមិនដែលទំនេរនោះទេ ។
លោកបានបន្ថែមថា «ចាប់តាំងពីមានអាជីវកម្មអនឡាញ ចំពោះខ្ញុំបានសម្គាល់ឃើញថាមានភាពប្រសើរឡើងបន្តិចវិញ ព្រោះខ្ញុំអាចផ្គត់ផ្គង់គ្រួសារបានល្អប្រសើរជាងមុន ព្រោះចំណូលខ្ពស់ជាងមុន »។ លោកបន្តថា សព្វថ្ងៃចំណូលពីការដឹកទំនិញ អនឡាញរបស់លោកក្នុងមួយថ្ងៃ យ៉ាងហោចណាស់ក៏បាន៥ម៉ឺនរៀលដែរ ខណៈកាលដែលលោករត់ម៉ូតូឌុបដឹកភ្ញៀវ លោករកបានតែប្រមាណ២ម៉ឺនរៀលប៉ុណ្ណោះ ក្នុងមួយថ្ងៃ ហើយត្រូវពិបាករត់ដេញចាប់ម៉ូយអោយជិះជាមួយទៀត ឬត្រូវហៅម៉ូយដែលឈរចាំរកមធ្យោបាយជិះទៀតផង។
លោកពូ ម៉ៅ បានបញ្ជាក់ថា «ពេលនេះ ខ្ញុំលែងពិបាកក្នុងការហៅម៉ូយ ឬដេញចាប់ម៉ូយអោយជិះម៉ូតូជាមួយទៀតហើយ ។ ខ្ញុំមានម៉ូយស្រាប់ អោយដឹកទំនិញជាប្រចាំទៅទីតាំងផ្សេង និងគិតកម្រៃទៅតាមទីជិត និងទីឆ្ងាយ ហើយការងារមិនចាំបាច់ភ័យរឿងរកម៉ូយឡើយ គឺព្រឹកឡើងដឹងតែមានអ្នកហៅដឹកហើយ គ្រាន់តែមានតិច ឬច្រើនប៉ុណ្ណោះ » ។ ជាមួយនឹងសំលេងខ្យល់ហាក់ដូចជាកំពុងជិះម៉ូតូដឹកទំនិញទៅអោយម៉ូយ លោកពូម៉ៅ បានបន្តថា រាល់ថ្ងៃនេះ លោកមិនមែនមានតែម៉ូយអោយដឹកម្នាក់នោះទេ គឺមានច្រើននាក់ សំខាន់គឺយើងត្រូវមានភាពស្មោះត្រង់ យើងដឹកទំនិញអោយគេ គឺយើងត្រូវយកអោយដល់ដៃអតិថិជន និងមិនយឺតយ៉ាវ តែបើយើងជាយឺតយ៉ាវនោះ ម៉ូយនឹងអាចរកអ្នកផ្សេង ដែលជាហេតុធ្វើអោយបាត់ចំណូលរបស់យើងដែរ ។ សព្វថ្ងៃនេះលោកដឹកជុំវិញរាជធានីភ្នំពេញ និងទៅកាន់បណ្ដាខេត្តជាប់ភ្នំពេញ ដូចជាតាខ្មៅ អង្គស្នួល កំបូល ជ្រោយចង្វារជាដើម ។
បើតាមកញ្ញ ចិន្ដា អ្នកលក់អនឡាញមួយរូបនៅរាជធានីភ្នំពេញ បានអោយដឹងថា «អ្នកទិញទំនិញតាមអនឡាញបច្ចុប្បន្ន គឺពួកគាត់ចង់ឱ្យខាងយើងដឹកទំនិញដល់ផ្ទះ ឬកន្លែងការងាររបស់ពួកគាត់ ព្រោះពួកគាត់មិនមានពេលទំនេរមកយកផ្ទាល់ពីអ្នកទិញឡើយ ដូច្នេះហើយ រាល់អ្នកលក់អនឡាញម្នាក់ៗតែងតែមានអ្នកដឹកទំនិញប្រចាំខ្លួន មួយនាក់ឬពីរនាក់ ដើម្បី ត្រៀមដឹកទំនិញទៅអោយអតិថិជន»។ អ្នកនាងបានបន្តថា អ្នកលក់អញឡាញក៏អាចអោយកម្រៃទៅអ្នកដឹកទំនិញរបស់ខ្លួនជាប្រចាំខែ ឬគិតជាជើង អាស្រ័យទៅលើមានអតិថិជនច្រើន ឬតិច បើសិនជាអតិថិជនតិច អាចគិតជាជើង តែបើច្រើន ហើយមិនចង់អោយអ្នកដឹកទំនិញរបស់ខ្លួនទៅដឹកអោយអ្នកផ្សេង ឬធ្វើការងារផ្សេង អាចអោយជាប្រចាំខែទៅគាត់ ។
កញ្ញាបានបន្តថា សម្រាប់អ្នករត់ម៉ូតូឌុប គឺពួកគាត់ដឹកទៅភ្ញៀវតែក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ឬខេត្តជាប់រាជធានីប៉ុណ្ណោះ តែសម្រាប់អតិថិជននៅតាមខេត្តវិញ អាចផ្ញើតាមរថយន្តឈ្នួល ឬតាមរថយន្តក្រុងជាដើម ។«ការលក់ដូរគឺមានការប្រកួតប្រជែងគ្នាខ្លាំង អញ្ចឹងបើយើងមិនដឹកជូនភ្ញៀវទេ គឺពិបាកនឹងប្រកួតប្រជែងអ្នកលក់តាមអនឡាញផ្សេងៗទៀត ដូច្នេះហើយទើបយើងតម្រូវថាបើភ្ញៀវលោកជាវអស់ ៣០ ដុល្លារឡើងគឺយើងនឹងផ្តល់ការដឹកជញ្ជួនដល់ផ្ទះ ឬក៏ដល់កន្លែងធ្វើការជូនគាត់ Free (មិនគិតលុយ)» ។ ម្ចាស់ផេកលក់ខោអាវនិងគ្រឿងសម្អាងអ្នកនាង ភារ៉ា ភី ។ ម្ចាស់អាជីវកម្មអនឡាញដដែលបានបញ្ជាក់ថា ហាងអ្នកនាងមានពូរត់ម៉ូតូឌុបវ័យចំណាស់ពីររូបសម្រាប់ដឹកឥវ៉ាន់ជូនភ្ញៀវដែលទទួលបានលុយកម្រៃជើងសារតាមថ្ងៃ ពី ២ ម៉ឺនទៅ ៦ ម៉ឺនរៀលក្នុងមួយថ្ងៃសម្រាប់ម្នាក់ៗ ។
ចំណែកអ្នកនាង សូផា បុគ្គលិកនៅក្រុមហ៊ុនមួយបានឲ្យដឹងថាដោយសារតែបញ្ហានៃការកកស្ទះចរាចរណ៍ផង ការរវល់មមាញឹកនឹងការងារផង ដូច្នេះអ្នកនាងតែងតែកម្មង់ឥវ៉ាន់តាមអនឡាញ សម្រាប់សេវាកម្មដឹកជញ្ជួនដល់ផ្ទះតែម្តង ។ «ពេលខ្លះអ្នកដឹកឥវ៉ាន់មកគឺមានវ័យចំណាស់ ហើយដឹកមកឲ្យទាំងភ្លៀងក៏មានអញ្ចឹងចេះតែអាណិតគាត់ចាស់ៗ ក៏តែងតែជូនលុយគាត់បន្ថែម» ។ អ្នកនាងបានបញ្ជាក់បន្ថែមថាជួនកាល់បើចំថ្ងៃធ្វើការ គឺឲ្យដឹកដល់កន្លែងធ្វើការតែម្តង ។
គួរបញ្ជាក់ថាកំណើនអាជីវកម្មអនឡាញ នៅពេលបច្ចុប្បន្ននេះ មានការរីកលូតលាស់ជាបន្តបន្ទាប់ ព្រោះអាជីវកម្មនេះ អ្នកធ្វើការក្នុងការិយាល័យក៏អាចធ្វើបានដែរ ពោលប្រកាសលក់នៅពេលទំនេរ ដែលមិនធ្វើអោយប៉ះពាល់ដល់ការងារប្រចាំថ្ងៃរបស់ពួកគេដែរ ។ អ្នកខ្លះ កាក់កបក៏ឈប់ធ្វើការអោយគេហើយងាកមករកស៊ីអនឡាញរបស់ខ្លួនវិញ ព្រោះ អាចរកចំណូលបានច្រើនជាងការ ធ្វើការងារអោយគេ ៕ កែសម្រួលដោយ ៖សុឃាក់
ចែករំលែកព័តមាននេះ