ខេត្តបាត់ដំបង ៖ខេត្តតំបន់ព្រៃភ្នំ ហើយមានប្រវត្តិសាស្ត្រពាក់ព័ន្ធជាច្រើនពីសម័យកាលដែលបានបន្សល់ទុកវត្តអារាមយ៉ាងច្រើន តាមសម័យកាលតៗគ្នារហូតមកដល់ពេលនេះ ដែលមានវត្តប្រមាណ១០វត្តជាគំរូអូសទាញក្នុងវិស័យទេសចរណ៍របស់ខេត្តបាត់ដំបងដែលមានអាយុកាលរាប់រយឆ្នាំ កំពុងចូលរួមចំណែកទាក់ទាញភ្ញៀវជាតិ និងអន្តរជាតិយ៉ាងច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ឲ្យចូលទៅទស្សនាកម្សាន្តនៅក្នុងខេត្តនេះមិនចាញ់បណ្ដាខេត្តជាប់មាត់សមុទ្រ និងខេត្តសៀមរាបដែលសម្បូរទៅដោយប្រាង្គប្រាសាទបេតិកភណ្ឌពិភពលោកនោះឡើយ ។
នេះបើតាមមន្ត្រីអ្នកនាំពាក្យសាលាខេត្តបាត់ដំបងបាននិយាយថា វត្តគំរូទាំង១០នោះ រួមមាន វត្តសំរោងក្នុង, វត្តឥន្ទ្រាធិបតីធារាម ហៅ (វត្តសង្កែ), វត្តមុនីរតនារាម ហៅ (វត្តកែវ), វត្តកណ្តាល, វត្តពោធិវាល, វត្តពិភិទ្ធារាម, វត្តកំផែង, វត្តគរ, វត្តដំរីស និងវត្តឈើខ្មៅ ។ វត្តទាំងនេះមានអាយុកាលរាប់រយឆ្នាំមកហើយ ជាពិសេសវត្តសំរោងក្នុងមានអាយុកាលច្រើនជាងគេ គឺសាងសង់ឡើងក្នុងអំឡុងឆ្នាំ១៧០៧ បន្ទាប់មក គឺវត្តមុនីរតនារាម ហៅវត្តកែវ ដែលត្រូវបានសាងសង់ឡើងក្នុងអំឡុងឆ្នាំ១៧៧២ ។
លោកថ្លែងថា ដើម្បីលើកកម្ពស់សោភ័ណភាព និងបរិស្ថាន វត្តគំរូទាំង១០នោះត្រូវបានរៀបចំកែលម្អឡើងវិញនូវហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធខ្លះៗដូចជា កែប្រែប្រព័ន្ធលូ សួនច្បារ ប្រព័ន្ធទឹកភ្លើង និងការលាបពណ៌ឡើងវិញ នៅផ្នែកខ្លះនៃព្រះវិហារ ។ ទន្ទឹមជាមួយគ្នានេះ កាលពីដើមឆ្នាំ ២០១៨ មន្ទីរទេសចរណ៍ខេត្តបានដាក់ពង្រាយ ក្រុមមគ្គុទេ្ទសក៏ទេសចរណ៍មួយចំនួននៅតាមទីអារាមទាំងនោះ ដើម្បីជួយពន្យល់ និងអធិប្បាយអំពីសាវតារ និងក្បាច់ចម្លាក់នានាដល់ទេសចរជាតិ និងអន្តរជាតិ ដែលចូលមកទស្សនា ឬសិក្សាស្រាវជ្រាវ ។ «បច្ចុប្បន្នវត្តគំរូទាំង១០នេះបានចូលរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការទាក់ទាញទេសចរជាតិ និងអន្តរជាតិចូលមកទស្សនាខេត្តបាត់ដំបងមានការកើនឡើងយ៉ាងឆាប់រហ័សមិនចាញ់បណ្ដាខេត្តនៃប៉ូលទេសចរណ៍សំខាន់ៗនៃប្រទេសកម្ពុជានោះឡើយ ។
ជាក់ស្ដែងក្នុងរយៈពេល៣ថ្ងៃ នៃពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរកន្លងទៅនោះចំនួនទេសចរណ៍ជាតិ និងអន្តរជាតិដែលបានចូលមកទស្សនាកម្សាន្តខេត្តបាត់ដំបងបានកើនឡើងរហូតដល់ជាង១,៣ លាននាក់ ខណៈខេត្តសៀមរាបមានប្រមាណ១,២ លាននាក់ប៉ុណ្ណោះ» ។ មន្ត្រីក្នុងមន្ទីរទេសចរណ៍ខេត្តបាត់ដំបងថ្លែងថា ក្រៅពីការទស្សនាទីក្រុងសត្វស្លាបទឹកក្នុងតំបន់ព្រែកទាល់ ប្រាសាទបុរាណ ល្អាងភ្នំធម្មជាតិ វត្តអារាមដែលមានអាយុកាលរាប់រយឆ្នាំ និងសំណង់អគារសម័យបារាំង ខេត្តបាត់ដំបងមានតំបន់រមណីយដ្ឋានទេសចរណ៍ធម្មជាតិជាទីទាក់ទាញចំណាប់អារម្មណ៍ទេសចរជាតិ និងអន្តរជាតិជាច្រើនកន្លែងទៀតដូចជា រមណីយដ្ឋានទឹកធ្លាក់សេកសក អាងកំពីងពួយ កង្ហតជ្រលងបុព្វតា កោះ១០០០ជាដើម ។
មន្ត្រីជំនាញសាលាខេត្តបានបញ្ជាក់បន្ថែមថា ដើម្បីលើកសម្រស់ទីក្រុងបាត់ដំបងឲ្យមានភាពទាក់ទាញកាន់តែខ្លាំងឡើងថែមទៀត ពីសំណាក់ភ្ញៀវជាតិ និងអន្តរជាតិ រដ្ឋបាលសាលាខេត្តបាត់ដំបងក៏បានតម្រូវឲ្យម្ចាស់ទីតាំងសំណង់អគារបុរាណ ប្រវត្តិសាស្ត្រទាំងនោះរៀបចំលាបពណ៌សំណង់អគាររបស់ខ្លួនឲ្យបានស្អាតឡើងវិញ នៅចុងឆ្នាំ២០១៩ ឬដើមឆ្នាំ២០២០ ខាងមុខនេះ ដោយពណ៌ដែលតម្រូវឲ្យលាបនោះ គឺពណ៌លឿងខ្ចី និងពណ៌ស ឬអាចមានពណ៌ផ្សេងទៀត គឺអាស្រ័យដោយប្រភេទនៃសំណង់អគារនីមួយៗ ។
ចំណែក លោក គឹម សុភ័ណ្ឌ ប្រធានមន្ទីរវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈខេត្តបាត់ដំបងបានប្រាប់ថា តាមរយៈសំណង់អគារ និងទីបុរាណដ្ឋានវប្បធម៌ ប្រវត្តិសាស្ត្រទាំងនេះ ក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈកំពុងរៀបចំដាក់សំណើសុំការគាំទ្រពីអង្គការយូណេស្កូ (UNESCO) ក្នុងការដាក់បញ្ចូលទីក្រុងបាត់ដំបងទៅជាទីក្រុងបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ប្រវត្តិសាស្ត្រ ។ លោកបន្តថា ៖ «បើយើងនិយាយដល់សំណង់អគារបុរាណនាសម័យបារាំង និងមុនសម័យបារាំង ក្រុងបាត់ដំបង មាននៅសេសសល់ច្រើនជាងគេ ដែលសំណង់ខ្លះមានអាយុកាលជាង១០០ឆ្នាំ ។
បច្ចុប្បន្ន ក្រសួង-មន្ទីរជំនាញយើងបាន និងកំពុងដំណើរការរៀបចំចងក្រងឯកសារសំខាន់ៗ ដើម្បីដាក់សំណើសុំការគាំទ្រពីអង្គការ UNESCO ដាក់បញ្ចូលក្រុងបាត់ដំបងទៅក្នុងបញ្ជីក្រុងបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ប្រវត្តិសាស្ត្រពិភពលោក» ៕ កែសម្រួលដោយ ៖ សុឃាក់
ចែករំលែកព័តមាននេះ