ខេត្តបាត់ដំបង ៖ «ភ្នំបាណន់» ដែលសព្វថ្ងៃគឺមានប្រាសាទស្ថិតនៅលើកំពូលភ្នំ នៅក្នុងស្រុកបាណន់ ខេត្ត បាត់ដំបង ហើយមានចម្ងាយប្រមាណជាង២០គីឡូម៉ែត្រ ពីក្រុងបាត់ដំបង ប្របតាមមាត់ស្ទឹងសង្កែឡើងទៅប៉ែកខាងលើវិញ ដែលទីនោះជាតំបន់ដីចំការក្រូច និងផលដំណាំផ្សេងៗជាច្រើន ហើយក៏កំពុងទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរជាតិ និងអន្តរជាតិទៅលេងកម្សាន្តជាប្រចាំដែរ ហើយតាមកំណត់ត្រា ទីនោះគឺជាប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ខេត្តបាត់ដំបង ។
តាមឯកសាររបស់មន្ទីរទេសចរណ៍ខេត្តបាត់ដំបង ឈ្មោះបាណន់នេះ មិនដឹងថាបានហៅតាំងពីពេលណាមកនោះទេ តែឈ្មោះបាណន់នេះមានទំនាក់ទំនងយ៉ាងជិតស្និតជាមួយ «ប្រជុំរឿងព្រេងខ្មែរ» រៀបរៀងចងក្រងឡើងដោយលោកស្រី អ៊ុច សុខ កាលនៅជាលេខាធិការនៃពុទ្ធសាសនបណ្ឌិតឯកសារក្រុមជំនុំទំនៀមទំលាប់លេខ២៥៤១ ដែលរឿង«បាណន់»នេះ មានប្រវត្តដូចខាងក្រោមនេះ ៖
តាមចាស់ៗតំណាលមកថា កាលពីព្រេងនាយមានសេដ្ឋីម្នាក់មានកូនស្រីឈ្មោះនាងរំសាយសក់ នាងនោះចេះតែឈឺដោយជំងឺរាំងរដូវជាច្រើនឆ្នាំ ហើយក្រោយមក មានតាបសម្នាក់ឈ្មោះតាគ្រាម បានទួលមើល ជំងឺនាងនោះ លុះត្រាតែជា ។ លុះកាលបើជាសះស្បើយហើយ មហាសេដ្ឋីជាឪពុកបានផ្សំផ្គុំនាងឱ្យទៅជាភរិយារស់នៅក្នុងរូងភ្នំមួយហៅថា ព្រះទឹក ឬរូបទឹក (តាមសំដីអ្នកស្រុក) ។
រូងភ្នំនេះ នៅខាងជើងភ្នំបាណន់សព្វថ្ងៃ តែកាលនោះភ្នំបាណន់នេះ គេហៅថា ភ្នំប្រាសាទ ។ ជំរេក្រោយមកមានរាជបុត្រស្ដេច១អង្គព្រះនាមចៅរាជកុលបានមកសុំរៀនមន្តវិជ្ជាការផ្សេងៗពីតាគ្រាម។ តាគ្រាមសុខចិត្តបង្ហាត់បង្រៀនព្រះរាជបុត្រនោះលុះត្រាចេះ ប៉ុន្តែហាមព្រះរាជបុត្រមិនឲ្យមើលប្រពន្ធគាត់ជាដាច់ខាតដោយគាត់ខ្លាចចៅរាជកុលស្រឡាញ់ប្រពន្ធគាត់ ព្រោះនាងរំសាយសក់មានរូបឆោមលោមពណ៌ល្អណាស់។
ជាយូរខែកន្លងមក ពេលមួយជួនជាតាបសមិននៅ ចៅរាជកុលបានទៅលួចមើលប្រពន្ធតាគ្រាមឃើញរូបនាងល្អឆើតក៏កើតសេចក្ដីប្រតិព័ទ្ធ ហើយលួចសាកសួរចិត្តនាង រីឯនាងរំសាយសក់វិញក៏ស្រលាញ់ចៅរាជ
កុលដែរ។ ថ្ងៃមួយតាបសចូលក្នុងព្រៃដើម្បីរកវត្ថុផ្សេងៗ បានឱកាសល្អអ្នកទាំងពីរ ក៏នាំគ្នាជិះសំពៅ រត់ចោលតាបសទៅ ។
កាលដែលតាបសត្រលប់មកវិញ ពុំឃើញអ្នកទាំងពីរគាត់បានដឹងថា ចៅរាជកុល និងនាងរំសាយសក់ពង្រត់គ្នា ។ ភ្លាមៗនោះ គាត់តាមទៅដល់មាត់សមុទ្រសំពៅរបស់អ្នកទាំងពីរបានចាកចេញដល់កណ្ដាលមហាសាគរទៅហើយ ។ តាបសខឹងណាស់ ក៏សេបមន្តគាថា ហៅខ្យល់ ហៅព្យុះ ដើម្បីពន្លិចនៅកណ្ដាលសាគរ ។ ប៉ុន្តែដោយនាងរំសាយសក់ចេះមន្តវិជ្ជា ដែលនាងបានអោយខ្យល់បក់ផាត់ខ្យល់កំណាចនោះផុតទៅ តាបសឈឺចិត្តក៏ដួលស្លាប់នៅឆ្នេរសមុទ្រនោះបាត់ទៅ ។ អ្នកទាំងពីរឃើញហេតុដូច្នេះ ក៏ត្រលប់សំពៅមកកាន់រូងភ្នំប្រទឹកវិញ ហើយរួមរស់យ៉ាងសុខសាន្ត ។
រយៈកន្លងមក ចៅរាជកុលនឹកចង់ទៅលេងស្រុកកំណើតជាពន់ពេក ដោយសុំនាងរំសាយសក់ ហើយសន្យាថានឹងត្រលប់មកវិញកុំខាន ។ ប៉ុន្តែដល់វេលាដែលចៅរាជកុលត្រលប់មករកនាងរំសាយសក់ នាងដែលជាប្រពន្ធដើមខឹងណាស់ ក៏ប្រើក្រពើរបស់នាងឈ្មោះអាធន់ ឱ្យទៅរារាំងផ្លូវ កុំឱ្យប្ដីរបស់នាងទៅរកនាងប្រពន្ធចុងបាន ។
ឯនាងរំសាយសក់ លុះក្រលេកឃើញសំពៅប្ដីទាបលិច ក៏បន់ទៅដល់ទេវតាថែរក្សាប្រាសាទភ្នំថា«សូមឲ្យតែជួយប្ដីខ្ញុំអោយរួចផុតពីគ្រោះថ្នាក់នេះផងចុះ ខ្ញុំនិងថ្វាយភ្នំ»។ ដោយអំណាចនៃការបន់ស្រន់នេះ នាងនិងប្ដីក៏បានសុខសប្បាយហើយថ្វាយភ្នំនេះលាបំណន់ ។ តាំងពីនាងបន់នោះមក គេហៅភ្នំប្រាសាទនេះថា «ភ្នំបំណន់» តែសព្វថ្ងៃគេហៅថា «ភ្នំបាណន់» វិញ ។
តំបន់ទេសចរណ៍ប្រវត្តិសាស្ត្រដែលមានភ្នំជាច្រើនកំពុងមាននៅក្នុងខេត្តបាត់ដំបង ដូចជាភ្នំតាគ្រាម ភ្នំនាងរំសាយសក់ ភ្នំសំពៅ ភ្នំក្រពើ និងភ្នំបាណន់ ដែលមានប្រាសាទបាណន់នៅពីលើនេះស្រាប់ ។ (សម្រួលដោយ៖ ស្រីណា)
ចែករំលែកព័តមាននេះ