រាជធានីភ្នំពេញ ៖ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាលោកសុខ ឥសាន បានបញ្ជាក់ថា ជនជាតិចិនដែលប្រព្រឹត្តខុសនឹងច្បាប់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ហើយចាប់បញ្ជូនទៅស្រុកវិញ នោះ គឺធ្វើឡើងតាមកិច្ចព្រមព្រៀងរវាងកម្ពុជា-ចិនពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការកម្ពុជា-ចិន ។ លោកសុខ ឥសាន បានឲ្យដឹងតាមប្រព័ន្ធតេឡេក្រាមនៅថ្ងៃទី៣ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៩ថា ការចាប់បញ្ជូននេះធ្វើតាមកិច្ចព្រមព្រៀង ដើម្បីទប់ស្កាត់ និងលុបបំបាត់បាតុភាពអសកម្ម ហើយជនជាតិចិនទាំងនោះនឹងត្រូវទទួលទោសនៅក្នុងប្រទេសចិន ។
លោកសុខ ឥសាន បានឲ្យដឹងតាមប្រព័ន្ធតេឡេក្រាមយ៉ាងដូច្នេះថា ការចុះអនុស្សារណៈរវាងសមត្ថកិច្ចកម្ពុជា និងចិនដើម្បីទប់ស្កាត់ និងលុបបំបាត់បាតុភាពអសកម្មគ្រប់ប្រភេទនៅក្នុងសង្គមកម្ពុជា ដែលកើតឡើងដោយជនអនាធិបតេយ្យចិនមួយចំនួនដែលចូលមកកម្ពុជាមិនមែនពង្រីកឲ្យមានអំពើអនាធិបតេយ្យខុសច្បាប់ទេ ។ លោកបន្តថា ការចាប់ញ្ជូនជនជាតិចិនខុសច្បាប់ត្រឡប់ទៅប្រទេស ដើមវិញ គឺស្ថិតនៅក្នុងអនុស្សារណ:យោគយល់គ្នានេះហើយ ។
ការបញ្ជូនជនជាតិចិនល្មើសច្បាប់ត្រឡប់ទៅប្រទេសចិនវិញនេះមិនមែនទៅដោយរួចខ្លួននោះទេ គឺទៅទទួលទោសនៅក្នុងប្រទេសចិន ។ ជាមួយគ្នានោះដែរអ្នកនាំពាក្យក៏បានលើកពីមតិមួយចំនួនថា ចង់ទាមទារឲ្យជនជាតិចិនដែលមានទោសគួរដាក់ទោសតាមច្បាប់កម្ពុជានោះនឹងធ្វើឲ្យមានការលំបាកដល់អាជ្ញាធរកម្ពុជាទៅវិញនោះទេ។ លោកបានបញ្ជាក់ថា «បើទាមទារឲ្យរក្សាទុកឲ្យទទួលទោសនៅកម្ពុជាមានផលលំបាកមួយចំនួនដល់អាជ្ញាធរកម្ពុជា ដោយសារគ្មានគុកដាក់ដោយសារគុកបច្ចុប្បន្ននេះចង្អៀតណាស់ទៅហើយ ។
រដ្ឋនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាត្រូវចំណាយការហូបចុករបស់អ្នកទោសចិនដ៏ច្រើនដែលចេះតែកើនឡើង ។ កាត់បន្ថយការចំណាយផ្សេងៗទៀតតាមតម្រូវការជាលក្ខណៈមនុស្សធម៌ និងសិទ្ធិមនុស្ស ។ បន្ថយភាពស្មុគ្រស្មាញ ក្នុងការគ្រប់គ្រងទណ្ឌិតចិន ។ លោកសុខ ឥសាន ក៏បានឲ្យដឹងថា ជាការយោគយល់គ្នារវាងរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងរដ្ឋាភិបាលចិន ដែលបញ្ហានេះក៏មានដូចគ្នា ជាមួយបណ្តាប្រទេសដទៃដែរដូចជា សហរដ្ឋអាមេរិក ជាដើម ។
ដូច្នេះរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងសមត្ថកិច្ចកម្ពុជាពិតជាមានការទទួលខុសត្រូវខ្ពស់ក្នុងបញ្ហាពិភាក្សាជាមួយភាគីមិត្តចិន ដើម្បីផលប្រយោជន៍រួមទាំងសងខាង ។ ចំណែកអ្នកចាំតែថា ទោះធ្វើអ្វីក៏នៅតែមិនត្រូវចិត្តដែរ ។ ដូច្នេះកុំបាច់ខ្វល់ចង់អ្នកឯងនិយាយយ៉ាងម៉េចក៏ដោយកិច្ចការរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលនៅតែឆ្ពោះទៅមុខជានិច្ច ។ អ្នកនាំពាក្យដដែលក៏បានលើកឡើងពីការព្រួយបារម្ភពីឥទ្ធិពលចិននៅកម្ពុជាយ៉ាងដូច្នេះថា មានអ្នកខ្លះដែលចង្អៀតចង្អល់ជាមួយចិន មានការព្រួយ បារម្ភពីឥទ្ធិពលចិននៅកម្ពុជា ។ បើមានការព្រួយបារម្ភយ៉ាងនេះជាមួយចិនជាការងាយទេដោយគ្រាន់តែធ្វើដូចខាងក្រោមនេះទៅជាការស្រេច ១- វាយតូបកុងម៉ាចោល ទៅ ។ ២- ឈប់សែនកុងម៉ាទៅ ។ ៣- ឈប់ធ្វើពិធីឆេងម៉េងទៅ ។ ៤- គាស់រំលាយផ្នូរ ដូនតាម៉ាកុងចោលឲ្យអស់ទៅ ។ ៥- ឈប់រកស៊ីជួញដូរដូចជនជាតិចិនទៅ ។ ៦- បញ្ឈប់ទម្លាប់ចង់បានប្រពន្ធ និងប្តីចិន ឬជាប់ខ្សែស្រឡាយចិនទៅ ។
លោកបញ្ជាក់ថា «បើអស់លោកដែលចង្អៀតចង្អល់ជាមួយចិន និងមិនចង់ឲ្យចិនមានឥទ្ធិពលដល់អស់លោក អស់លោកពិតជាក្លាហានអនុវត្តបណ្តាប្រការខាងលើឲ្យឃើញជាក់ស្តែងជាមិនខាន ។ បើអស់លោកមិនហ៊ានអនុវត្តទេបានសេចក្តីថា អស់លោកជាមនុស្សកំសាកបានតែមាត់ប៉ុណ្ណោះ ។
សូមជម្រាបថាកាលពេលកន្លងមកសមត្ថកិច្ចបានចាប់ខ្លូនជនជាតិដែលធ្វើខុសច្បាប់កម្ពុជាដូចជាករណីចាប់ជំរិតទាប្រាប់តាមប្រព័ន្ធអ៊ិនធើណេត ការចែកចាយគ្រឿងញៀន ការធ្វើសកម្មភាពអុកឡុកនៅតាមតំបន់មួយចំនួនជាដើម ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ