ពីដើមខ្មែរយើងមិនថាពលរដ្ឋសាមញ្ញ សូម្បីមន្ត្រីរាជការ រហូតដល់ព្រះមហាក្សត្រក៏យកកូនចៅបុត្រធីតាទៅរៀនសូត្រនៅវសាលាវត្ត ហើយវត្តនីមួយៗ ត្រូវបង្រៀនមុខវិជ្ជាទាំងផ្លូវលោក ទាំងផ្លូវធម៌ពិសេសច្បាប់សីលធម៌ដ៏ប្រពៃ។
នៅពេលរៀនសូត្រចេះដឹងគួរសមហើយ ត្រូវបួសជាសាមណេរភិក្ខុដែលវប្បធម៌នេះក៏កើតទៅជាទំនៀមថា កូនប្រុសអាយុ១២ឆ្នាំត្រូវបួសជាសាមណេរសងគុណម្តាយ ដល់អាយុ២១ឆ្នាំត្រូវបួសជាភិក្ខុ សងគុណឪពុក លុះបួសហើយត្រូវរៀនសូត្រតទៅទៀតមាន រៀនបាលី រៀនធម៌វិន័យជាដើមឱ្យមានចំណេះវិជ្ជាខ្ពង់ខ្ពស់ ។
អ្នកដែលបានបួសពេលសិកមកវិញអ្នកស្រុករាប់ថាជាមនុស្សប្រុសពេញលក្ខណៈ គេឲ្យនាមថា បណ្ឌិត ប៉ុន្តែពាក្យនេះក្លាយមកជាអន្ទិតមានចរិយាសុភាពរាបសា ស្លូតត្រង់ ចិត្តថ្លើមល្អ មិនចេះបៀតបៀនគេទេ គេលែងហៅ អា មឹងដូចពីដើមទៀតហើយ ។
ទោះជាយ៉ាងណាបច្ចុប្បន្នកូនប្រុសពុំសូវបានបួសដូចជំនាន់មុនទេ ព្រោះនៅតាមវត្តអារាមក៏ពុំសូវមានសាលាដូចជំនាន់មុន តែក៏នៅមានសិស្សជាច្រើននៅតែពឹងពាក់ស្នាក់អាស្រ័យនៅតាមវត្តអារាម ភ្ជាប់និស្ស័យខ្លួនទៅនឹងព្រះពុទ្ធសាសនាស្គាល់បុណ្យបាបគុណទោសព្រោះបានទទួលពន្លឺពីព្រះសង្ឃ ។
ចែករំលែកព័តមាននេះ