រាជធានីភ្នំពេញ ៖ វត្តភ្នំបានក្លាយជាកន្លែង ដែលមានភាពទាក់ទាញកាន់តែខ្លាំង សម្រាប់ភ្ញៀវទេសចរបរទេសដែលបានទៅទស្សនាទីនោះ ទាំងឡានៗជារៀងរាល់ថ្ងៃ ។ ប៉ុន្តែអ្វីដែលគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍នោះ គេសង្កេតឃើញថា ភ្ញៀវទេសចរបរទេសខ្លះ ក៏បានធ្វើការបន់ស្រន់នៅវត្តភ្នំ ដូចប្រជាជនកម្ពុជាយើងខ្លះដែរ។
អ្នកស្រីផាម ធីយ៉ុង អាយុ៦៥ឆ្នាំ ជាអ្នកទេសចរវៀតណាមបាននិយាយ ជាភាសារវៀតណាម តាមរយៈអ្នកមគ្គុទេសបកប្រែបានឱ្យដឹងថា អ្នកស្រីមានទីលំនៅនាទីក្រុងហូជីមិញ ៊។ ជារៀងរាល់ឆ្នាំ អ្នកស្រីតែងតែចំណាយលុយតាមរយៈក្រុមហ៊ុនទេសចរណ៍ ដើម្បីមកកម្សាន្ត និងទស្សនាប្រទេសកម្ពុជា ។ ពេលអ្នកស្រីមកដល់ភ្លាម អ្នកស្រីតែងតែឲ្យអ្នកមគ្គុទេសនាំអ្នកស្រីមកទស្សនារមណីយដ្ឋានវត្តភ្នំ ដែលមានវ័យចំណាស់ហើយមានទីតាំងនៅចំកណ្តាលបេះដូងរាជធានីភ្នំពេញ។ ក្នុងនោះដែរ អ្នកស្រីមិនដែលមើលរំលងក្នុងការឡើងទៅលើព្រះវិហារ លោកតាព្រះចៅ ដើម្បីដុតធូបសុំសេចក្តីសុខសប្បាយកូនចៅរកសុីមានបាន ។
ក្រៅពីអ្នកស្រីផាមធីយ៉ុង គេក៏ឃើញមានភ្ញៀវទេសចរបរទេសមួយចំនួនទៀត ធ្វើការដុតធូប ធ្វើការបន់ស្រន់សុំ សេចក្តីសុខផងដែរ។ មគ្គុទេសទេសចរខ្មែរមួយរូប ដែលកំពុងតែនាំភ្ញៀវជាជនជាតិចិន បាននិយាយឱ្យដឹងថា ជារៀងរាល់ថ្ងៃភ្ញៀវទេសចរ ជាជនជាតិចិនពួកគេពេញនិយមមកកំសាន្ត និងទស្សនា រមណីយដ្ឋានទេសចរណ៍ប្រវត្តិសាស្ត្រ គឺរមណីយដ្ឋានវត្តភ្នំ ដែលមានវ័យចំណាស់ ហើយមានទីតាំងចំកណ្តាលបេះដូងរាជធានីភ្នំពេញតែម្តង ។ ពួកគេខ្លាំងក៏បានដុតធូប ធ្វើការបន់ស្រន់នៅទីនេះ។
លោកនិយាយបន្ថែមទៀតថា ដោយឡែកភ្ញៀវទេសចរជាជនជាតិវៀតណាមក៏ពេញនិយម មកកំសាន្តនិង ទស្សនារមណីយដ្ឋានវត្តភ្នំផងដែរ ជាពិសេសពួកគេមិនថា ស្រីឬប្រុសនោះទេ តែងតែនាំគ្នាចូលអុច ធូបបុណ្យស្រន់នៅ វិហារលោកតាព្រះចៅ ដែលមានទីតាំងនៅជាប់ខាងជើងព្រះវិហារវត្តភ្នំ ។
មន្ត្រីនគរបាលទេសចរណ៍ដែលប្រចាំការនៅរមណីយដ្ឋានវត្តភ្នំបានឲ្យដឹងថា ក្នុងមួយថ្ងៃភ្ញៀវអន្តរជាតិ ពិសេស ចិននិងវៀតណាមជាច្រើននាក់ បានចូលមកកំសាន្តនិងទស្សនារមណីយដ្ឋានវត្តភ្នំ រីឯសំបុត្រសម្រាប់ភ្ញៀវអន្តរជាតិក្នុងមួយនាក់តម្លៃ១ដុល្លារ។
លោកជិត ណារិទ្ធ ប្រធានការិយាល័យទេសចរណ៍ខណ្ឌដូនពេញបានបញ្ជាក់ថា ទិន្នន័យចំនួនភ្ញៀវទេសចរអន្តរជាតិ ដែលចូលទស្សនារមណីយដ្ឋានវត្តភ្នំ សម្រាប់រយៈពេល៣ខែឆ្នាំ២០១៨ (តុលា វិច្ឆកា ធ្នូ) សរុបប្រមាណជាង៧មុឺននាក់ ក្នុងនោះលេខ១ចិន លេខ២វៀតណាម និងលេខ៣អឺរ៉ុប ។
ភ្ញៀវទេសចរអន្តរជាតិចូលមកទស្សកិច្ចភ្នំពេញ ពួកគេមិនដែលភ្លេច ឬរំលងការចូលទស្សនារមណីយដ្ឋានវត្តភ្នំ ព្រះបរមរាជវាំងនិងសារមន្ទីរជាតិនោះទេ ។ វត្តភ្នំ គឺជាបេះដូងនៃទីក្រុងភ្នំពេញ ដែលផ្តល់ឈ្មោះដល់ទីក្រុងនេះ ។ វត្តភ្នំមានកម្ពស់២៧មែ៉ត្រដែលត្រូវបានស្ថាប នាឡើងនៅឆ្នាំ១៣៧៣និងជាសំណង់សាសនាដែលមានកម្ពស់ខ្ពស់ជាងគេក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ ។
មានរឿងព្រេងមួយ ដំណាលថា មានស្ត្រីមេម៉ាយឈ្មោះ”ពេញ” ថ្ងៃមួយបានដើរលេងតាមដងទន្លេមេគង្គ ក៏បានឃើញ ដើម គគីមួយដណ្តែតជិតច្រាំងទន្លេគាត់ក៏បានហៅអ្នកជិតខាងមកជួយទាញយកដើមគគីនោះ ។នៅក្នុងដើមគគីនោះគាត់ក៏បានរកឃើញពុទ្ធដិមាករដ៏មានតម្លៃចំនួន៤អង្គ។ក្នុងឆ្នាំ១៣៧២គាត់ក៏នាំអ្នកស្រុកពូនជាភ្នំនិងសាងសង់វិហារមួយដើម្បីតម្កល់ពុទ្ធដិមាករនោះ ។ នៅឆ្នាំ១៤៣៤ ព្រះបាទពញាយ៉ាត បានមកដល់ទីនេះហើយ បានកសាងទីក្រុងមួយដោយយកឈ្មោះតាមកន្លែងនោះ ។ នៅក្នុងបរិវេណវត្តភ្នំមានចេតីយ៍ធំមួយនៅក្រោយព្រះវិហារដែលដម្កល់ព្រះធាតុរបស់ព្រះបាទពញាយ៉ាតនិងចេតីយ៍សម្រាប់ដម្កល់ព្រះធាតុរបស់ព្រះញាតិវង្សព្រះអង្គ ។
នៅក្នុងចេតីយ៍នោះនៅមានសល់បដិមាព្រះពុទ្ធនៅសម័យអង្គរផងដែរ ។ ចេតីយ៍និងព្រះវិហារនៅវត្តភ្នំបានកសាង ជាច្រើនដងគឺនៅឆ្នាំ១៤៣៤,១៨០៦,១៨៩៤និងឆ្នាំ១៩២៦ ដែលពីម្តងទៅម្តងកាន់តែធ្វើឲ្យវាមានសម្រស់ប្រសើរឡើង៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ