ខេត្តពោធិ៍សាត់ ៖ ល្បីតៗគ្នាថា មានម្ទេសមួយដើមដ៏ធំមហិមា ខ្លះថាធំជាងមួយឱប ខ្លះថាធំជាងដើមឆ្នោត ដុះនៅព្រៃភ្នំក្នុងស្រុកវាលវែង ខេត្តពោធិ៍សាត់ ។ តាមការស្រាវជ្រាវមកដល់ពេលនេះមិនទាន់មានអ្នកណាបានឃើញផ្ទាល់នឹងភ្នែកនៅឡើយទេ…
ខេត្តពោធិ៍សាត់ ៖ ល្បីតៗគ្នាថា មានម្ទេសមួយដើមដ៏ធំមហិមា ខ្លះថាធំជាងមួយឱប ខ្លះថាធំជាងដើមឆ្នោត ដុះនៅព្រៃភ្នំក្នុងស្រុកវាលវែង ខេត្តពោធិ៍សាត់ ។ តាមការស្រាវជ្រាវមកដល់ពេលនេះមិនទាន់មានអ្នកណាបានឃើញផ្ទាល់នឹងភ្នែកនៅឡើយទេ គឺឮតែគេថាប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែមានអ្នកខ្លះអះអាងច្បាស់ណាស់ថាបានឃើញ ។
ពាក្យចចាមអារាមនេះបានលេចឮដល់មជ្ឈដ្ឋានខាងក្រៅដែលធ្វើឲ្យគេចង់ឃើញរូបភាព និងចង់ឃើញផ្ទាល់ភ្នែកតែម្ដង ប៉ុន្តែពុំមានអ្នកស្រុក អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ឬមន្ត្រីជំនាញណាបានជួបប្រទះឡើយឮតែគេនិយាយតៗគ្នា ។
ប្រធានការិយាល័យដែនជម្រកនៃមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តពោធិ៍សាត់លោក ឯម ភូវិបុល បានប្រាប់អ្នកយកព័ត៌មានកោះសន្តិភាពថ្មីៗនេះថា លោកជាមន្ត្រីបរិស្ថានុរក្សធ្លាប់ដឹកនាំកម្លាំងដើរចូលព្រៃ ឡើងភ្នំចុះភ្នំគ្រប់ទីកន្លែងក្នុងភូមិសាស្ត្រស្រុកវាលវែង ប៉ុន្តែមិនដែលបានប្រទះឃើញដើមម្ទេសយក្សនោះទេ ។
លោកធ្លាប់តែឃើញដើមម្ទេសទំហំប៉ុនម្រាមដៃម្រាមជើង លុះពេលឮគេនិយាយថាមានដើមម្ទេសធំរហូតដល់ប៉ុនដើមកកោះ ឬដើមផ្ចឹកនោះហាក់បីដូចជាចម្លែកខ្លាំងណាស់ ចង់ឃើញដែរ តែមិនដែលឃើញ ។ លោកថាបើសិនជាមានមែន មន្ទីរជំនាញនឹងសហការជាមួយអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច រួមគ្នាអភិរក្សការពារឲ្យបានគង់វង្ស ដើម្បីរក្សាទុកជូនភ្ញៀវទេសចរមកមើលកម្សាន្ត ។
លោក ជិន លី អតីតអភិបាលរងស្រុកវាលវែង និងជាអតីតទាហានខ្មែរក្រហមនៅតំបន់នោះបានប្រាប់កោះសន្តិភាពឲ្យដឹងដែរថា ពិតជាមានដើមម្ទេសយក្សនោះមែន ។ ដើមម្ទេសនោះមានរាងកំពីកកំពក មានទំហំពី៦តឹកទៅ៧តឹកធំជាងមួយឱបមនុស្ស កម្ពស់ប្រមាណ១៥ម៉ែត្រ និងមានមែកដូចដើមឈើដទៃដែរ ។ ទោះបីដើមម្ទេសនោះធំក៍ពិតមែន ប៉ុន្តែស្លឹកនិងផ្លែរបស់វាប៉ុនម្ទេសយើងធម្មតាទេ ។
លោក ជិន លី បញ្ជាក់ថា ដើមម្ទេសយក្សនេះដុះនៅលើខ្នងភ្នំម្ទេស ក្នុងភូមិសាស្ត្រភូមិឈើទាលជ្រុំ ឃុំប្រមោយស្រុកវាលវែង។ លោកបានឃើញដើមម្ទេសនេះក្នុងចន្លោះឆ្នាំ១៩៨៤-១៩៨៥ ដែលកាលនោះនៅស្រុកវាលវែងដែលលោកធ្វើទាហានខ្មែរក្រហមកន្លែងណាក៏សុទ្ធតែព្រៃឈើខ្ពស់ៗដែរ ហើយមានតែផ្លូវដើរតែប៉ុណ្ណោះ ។ លោកមិនដឹងថា ដើមម្ទេសនោះនៅរស់ឬក៏ងាប់ទៅហើយទេ ព្រោះសព្វថ្ងៃនេះលោកតែងតែព្យាយាមរកមើលដើមម្ទេសនោះដែរ ប៉ុន្តែមិនដែលឃើញទាល់តែសោះ ។
លោក ជិន លី និយាយថា តាំងពីគាត់ឃើញមកជាង៣០ឆ្នាំហើយ ដូច្នេះដើមម្ទេសនោះអាចដល់អាយុងាប់ ដួលរលំពុកផុយ ឬក៏អាចបាត់បង់ដោយសារភ្លើងឆេះព្រៃឬគ្រោះធម្មជាតិក៏ថាបាន មិនអាចមានមនុស្សទៅកាប់ទេ ព្រោះមិនដឹងយកធ្វើអ្វីកើត ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ