ខេត្តកំពង់ស្ពឺ ៖ ដោយការខិតខំយកចិត្តទុកដាក់នឹងការសិក្សា គួបផ្សំនឹងញាណពិសេសរបស់នាងតូចផង ទើបធ្វើឱ្យអ្នកគ្រូ លោកគ្រូ នៅសាលាបឋមសិក្សាតានួន បានធ្វើរបាយការណ៍បញ្ជូនទៅក្រសួងអប់រំ យុវ ជន និងកីឡា រាយការណ៍អំពីសមត្ថភាពពិសេសរបស់នាងតូច រហូតដល់លោករដ្ឋមន្ត្រីទទួលស្គាល់ និងយល់ស្រប ដោយអនុញ្ញាតឱ្យនាងតូចដែលមានអាយុទើបតែ៥ឆ្នាំ បានរៀននៅថ្នាក់ទី៤ ផ្នែកបឋមសិក្សា ខណៈដែលក្មេងអាយុស្របាលនាងតូច ត្រូវរៀននៅថ្នាក់មត្តេយ្យសិក្សានោះ ។
នាងតូចត្រូវបានអ្នកគ្រូលោកគ្រូដាក់រហស្សនាមថា ជាកុមារទេព ដោយសារតែនាងមានសមត្ថភាពលើសពីក្មេងដទៃដែលមានអាយុស្មើគ្នា ។ កុមារី ប៊ីបាន់ លក្ម្សី មានឪពុកម្តាយជាកសិករ រស់នៅភូមិព្រៃឃ្លៃ ឃុំពោធិម្រាល ស្រុកបរសេដ្ឋ អាយុ៥ឆ្នាំ ត្រូវបានក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា អនុញ្ញាតឱ្យបានចូលថ្នាក់ទី៤ ជាមួយកុមារផ្សេងៗទៀតដែលមានអាយុ១០ឆ្នាំ ។ ជាទូទៅ«កុមារគ្រប់រូបទាល់តែមានអាយុគ្រប់៦ឆ្នាំ ទើបអាចអនុញ្ញាតឱ្យចូលរៀនថ្នាក់ទី១នៃសាលាបឋមសិក្សាបាន ហើយបើខ្វះថ្ងៃខែ មិនទាន់គ្រប់៦ឆ្នាំពេញត្រូវបានលោកគ្រូ ឬអ្នកគ្រូ តម្រូវឱ្យយកដៃដាក់លើក្បាល ហើយមកចាប់ត្រចៀក បើចាប់មិនដល់ទេគឺសាលាមិនទាន់អនុញ្ញាតឱ្យចូលរៀនថ្នាក់ទី១នៅឡើយទេ ដោយតម្រូវឱ្យចូលរៀននៅឆ្នាំបន្ទាប់» ។
ប្រភពព័ត៌មានពីអ្នកជិតខាងបានឱ្យដឹងថា ពេលនាងតូចមានអាយុ៣ឆ្នាំ ឪពុកម្តាយនាងបានយកទៅចុះឈ្មោះចូលរៀននៅសាលាមតេ្តយ្យ ។ ពេលសិក្សានៅសាលាមតេ្តយ្យដូចក្មេងដ៏ទៃទៀតដែរ គឺនាងទៅរៀនមិនដែលខកខានមួយថ្ងៃណាឡើយ លើកលែងតែថ្ងៃបុណ្យជាតិដែលតម្រូវឱ្យឈប់ទើបនាងឈប់ ។ បើតាមការអះអាងរបស់លោកគ្រូ អ្នកគ្រូ ប្រចាំសាលា គឺគ្រប់ពេលទៅរៀននាងតែងត្រងត្រាប់ស្តាប់គ្រូយ៉ាងយក ចិត្តទុកដាក់បំផុត ជាពិសេសជាងនេះទៀត គឺនៅពេលទំនេរនាងតែងទៅឈរលបមើលនៅមាត់បង្អួចថ្នាក់ផ្សេងៗ ដែលគេរៀនខ្ពស់ជាង ហើយបានកត់ត្រាយកលំហាត់នោះមកសួរគ្រូប្រចាំថ្នាក់របស់នាងគ្រប់ពេល ។ ការដែលនាងចេះតែទៅឈរមើលថ្នាក់កុមារផ្សេងៗរៀន នៅសាលាបឋមសិក្សាជាមួយគ្នាមិនដែលខាន រហូតដល់នាងតូចអាចអានអក្សរនិងធ្វើលំហាត់នៅថ្នាក់បឋមសិក្សាថ្នាក់ទី១+ទី២និងទី៣បានយ៉ាងងាយ ស្រួល ។ អ្នកគ្រូនិយាយថា ពេលឃើញនាងតូចមានសមត្ថភាពមិនគួរឱ្យជឿបែបនេះ ទើបខាងគណៈគ្រប់ គ្រងសាលា បានធ្វើរបាយការណ៍ដាក់ជូនទៅខាងក្រសួងអប់រំ ដើម្បីពិនិត្យលទ្ឋភាពឱ្យកុមារីដែលទើប
មានអាយុ៥ឆ្នាំរូបនេះ អាចចូលរៀនថ្នាក់ទី៤ចំណេះទូទៅ បានដូចក្មេងដ៏ទៃដែលមានអាយុលើនាងពាក់កណ្តាល ។
បន្ទាប់ពីពិនិត្យរបាយការណ៍របស់សាលារួចមក លោករដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំ ក៏បានចេញលិខិតមួយដោយយោងតាមរបាយការណ៍សាលា និងមន្ទីរអប់រំគឺអនុញ្ញាតឱ្យកុមារី ប៊ីចាន់លក្ម្សី អាចចូលរៀននៅថ្នាក់ទី៤ ដូចកុមារដ៏ទៃទៀតដែលមានអាយុ១០ឆ្នាំបាន ។ មានការនិយាយតៗគ្នាថា កុមារីខាងលើនេះមានញាណពិសេសអ្វីមួយរកមិនដូចទេ ដែលអាចឱ្យនាងមានសមត្ថភាពហួសពីកុមារតូចៗដទៃទៀត ។ការស្វែងរកជួបឪពុកម្តាយរបស់ក្មេងស្រីវៃឆ្លាតខាងលើនេះ មិនទាន់ជួបនៅឡើយទេ ខណៈទទួលដំណឹងនេះ(ថ្ងៃ៣០ មេសា)ដោយបានដឹងថាកុមារី ប៊ីបាន់ លក្ស្មី ជាកូនទោលក្នុងគ្រួសារកសិករដែលមានឪពុកឈ្មោះ ប៊ីទិត្យ ថាវង្ស និងម្តាយឈ្មោះ ទៀក ស្រីលក្ខ ។ លោកគ្រូម៉ៅ ម៉ុន ដែលជាគ្រូធ្លាប់បង្រៀនកុមារី ប៊ីបាន់ លក្ស្មី និងបច្ចុប្បន្ន ជានាយកវិទ្យាល័យបសេដ្ឋមានប្រសាសន៍ថា ទាំងរូបលោកនិងគ្រូដទៃទៀតនៅក្នុងសាលាពិតជាមានចម្ងល់យ៉ាងខ្លាំងគឺឆ្ងល់ត្រង់ថា ក្មេងស្រីរូបនេះពូកែអាន សរសេរធ្វើលំហាត់បានល្អប្រសើរជាងក្មេងដ៏ទៃឆ្ងាយ ព្រោះថាក្នុងវ័យ៥ឆ្នាំក្មេងដ៏ទៃគ្រាន់តែរៀនតាមអក្សរ ដែលគ្រូសរសេរស្រះ ឬលេខឱ្យសរសេរតាមប៉ុណ្ណោះ ហើយខ្លះក៏សរសេរមិនត្រូវថែមទៀត បែរជាកុមារីរូបនេះចេះសរសេរ ចេះអានរហូតទទួលបានសិទ្ធិចូលរៀននៅថ្នាក់ទី៤តែម្តង ពិតជាកម្រនឹងមានណាស់ ។
នឹកឃើញកុមារទេពម្នាក់អាយុ៧ឆ្នាំនៅខេត្តតាកែវគេនៅចាំបានថា កាលពីខែកកក្កដា ឆ្នាំ២០១៧ កន្លងទៅកុមារវ័យឆ្លាតម្នាក់ឈ្មោះ ហ៊ីទៀង គឹមហុង ដែលអាយុ៧ឆ្នាំក៏បានធ្វើឱ្យមានការចាប់អារម្មណ៍ជាទូទៅផងដែរ ចំពោះការឆ្លាតវៃប្រកបដោយញាណពិសេស ។ កុមាររូបនេះរស់នៅភូមិ៣ សង្កាត់រកាក្នុង ក្រុងដូនកែវ ខេត្តតាកែវ ដែលបច្ចុប្បន្នបាននឹងកំពុងសិក្សានៅសាលាប៊ែលធីអន្តរជាតិ ដែលជាគ្រឹះស្ថានសិក្សាឯកជនមួយឈានមុខនៅកម្ពុជា បានជួយឧបត្ថម្ភឱ្យរូបគេបានសិក្សា និងមានការគាំទ្រយ៉ាងពេញទំហឹងពីសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន និងសម្តេចកិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិតផងដែរ ។ឪពុកកុមារវ័យឆ្លាត ហ៊ីទៀង គឹមហុង បានមានប្រសាសន៍ថា ពេលកូនប្រុសរបស់ពួកគាត់ចាប់កំណើតនៅក្នុងផ្ទៃនោះ រូបគាត់ដែលជាម្តាយពពោះមិនបានយល់សុបិនឃើញអ្វីទេ និងមិនមានប្រផ្នូលអ្វីទាំងអស់ រហូតមកដល់សព្វថ្ងែនេះពួកគាត់តែងតែលួចសួរនាំកូនថា«កូនឯងពីមុនជាអ្នកណា និងមកពីណា» ប៉ុន្តែកូនគាត់មិននិយាយអ្វី គឺគ្រាន់តែប្រាប់ថា«កូនចេះអ្វីគ្រប់យ៉ាងដែលអ្នកផ្សេងទៀតធ្វើមិនបាន» ។
ហើយពេលចាប់កំណើតបានអាយុ២ឆ្នាំមក ពួកគាត់ដឹងថា កូនម្នាក់នេះដូចជាខុសប្លែកពីក្មេងដទៃ ព្រោះគេចេះអានអក្សរក្នុងសៀវភៅបានយ៉ាងច្បាស់ តែពួកគាត់ចេះតែលាក់រហូតមក ទើបតែនៅថ្ងែទី១៣ កក្កដា គាត់បញ្ចេញភាពអស្ចារ្យពីការធ្វើគណិតវិទ្យាថ្នាក់ទី១២ឱ្យគេបានដឹងនិងឃើញ រហូតដល់សម្តេចតេជោ បានឱ្យលោកឧកញ៉ា ដួង តារា មកពិនិត្យនិងនាំកូនគាត់ទៅជួបសម្តេចដោយផ្ទាល់នៅឯភូមិគ្រឹះ ថែមទាំងបានផ្តល់រហស្សនាមថា«ជាចៅទេព» និងជាអ្នកប្រាជ្ញវ័យក្មេងរបស់កម្ពុជាថែមទៀតផង ។ ឪពុកម្តាយកុមាទេពបញ្ជាក់ថា រាល់ថ្ងែនេះកូនប្រុសគាត់បើលេងអ្វីមួយ គឺគេមានគោលបំណងលេងល្បែងផ្សេងៗខុសពីក្មេងដទៃទៀត ហើយគឹមហុង តែងតែហៅពួកគាត់ឱ្យមករៀនកំព្យូទ័រ ដោយគេជាអ្នកបង្រៀនទាំងភាសាអង់គ្លេស ទាំងជំនាញផ្សេងៗទៀត ។ ពិសេសអ្វីដែលកូនរបស់គាត់ចេះនោះ គឺពួកគាត់ជាឪពុកម្តាយអត់ចេះទាល់តែសោះ ហើយពេលនេះសម្តេចតេជោបានយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់ចំពោះគឹមហុង ដោយឱ្យលោកឧកញ៉ារកសាលាណាដែលសមនឹងគឹមហុងចូលរៀន បើទោះបីជានៅក្រៅប្រទេសក៏ដោយ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ