រាជធានីភ្នំពេញ ៖ យោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់សាលាក្តីខ្មែរក្រហមចេញ ផ្សាយជាសាធារណៈដែលកោះសន្តិភាពទទួលបានកាលពីថ្ងៃទី៩ កុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១២ ឲ្យដឹងថា សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតអន្តរជាតិបម្រុងលោក Laurent Kasper-Ansermet បានចេញសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានទាក់ទងនឹងការបើកការស៊ើប អង្កេតលើសំណុំរឿ០០៣ និង០០៤ ដែលការ
រាជធានីភ្នំពេញ ៖ យោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់សាលាក្តីខ្មែរក្រហមចេញផ្សាយជាសាធារណៈដែលកោះសន្តិភាពទទួលបានកាលពីថ្ងៃទី៩ កុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១២ ឲ្យដឹងថា សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតអន្តរជាតិបម្រុងលោក Laurent Kasper-Ansermet បានចេញសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានទាក់ទងនឹងការបើកការស៊ើបអង្កេតលើសំណុំរឿ០០៣ និង០០៤ ដែលការប្រកាសនេះធ្វើឡើង បន្ទាប់ពីការចូលធ្វើការងាររបស់លោកនៅការិយាល័យសាលាក្តីនាពេលថ្មីៗនេះ។
សាលាក្តីបន្តថា សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់លោកសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតបម្រុងរូបនេះដោយអនុលោមតាមវិធានផ្ទៃក្នុង២១ (១) (គ) របស់ អ.វ.ត.ក ដើម្បីធានាថា សាធារណជន ជាពិសេសជនរងគ្រោះនៃឧក្រិដ្ឋកម្មដែលកំពុងស្ថិតនៅក្រោមការស៊ើបអង្កេតត្រូវបានទទួលព័ត៌មានក្នុងថិរវេលាសមស្របអំពីដំណើរការនីតិវិធីដែលកំពុងបន្តរបស់ អ.វ.ត.ក។
សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតអន្តរជាតិបម្រុង បានស្បថចូលកាន់តំណែងនៅចំពោះមុខកិច្ចប្រជុំពេញអង្គនៃ អ.វ.ត.ក កាលពីថ្ងៃទី២១ កុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១១។ ដោយអនុលោមតាមកិច្ចព្រមព្រៀងដែលត្រូវបានចុះហត្ថលេខាដោយរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងអង្គការសហប្រជាជាតិ និងច្បាប់គ្រប់គ្រងដំណើរការនីតិវិធីនៅចំពោះមុខ អ.វ.ត.ក សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតអន្តរជាតិបម្រុងមានកាតព្វកិច្ចផ្លូវច្បាប់ក្នុងការស៊ើបអង្កេតសំណុំរឿងដែលត្រូវបានបញ្ជូនមកពីការិយាល័យសហព្រះរាជអាជ្ញា «មាត្រា ៥(៦) នៃកិច្ចព្រម ព្រៀងស្តីពីការបង្កើត អ.វ.ត.ក និងមាត្រា ១២, ២៣, ២៦, ២៧ និងមាត្រាផ្សេងទៀតនៃច្បាប់ស្តីពីការបង្កើត អ.វ.ត.ក» ។
សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតអន្តរជាតិបន្តថា ដូច្នេះសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតអន្តរជាតិបម្រុងមានសិទ្ធិស្របច្បាប់ពេញលេញ ក្នុងការបំពេញមុខងាររបស់ខ្លួន ទោះបីជាឧត្តមក្រុមប្រឹក្សានៃអង្គចៅ ក្រមបានបដិសេធមិនតែងតាំងរូបលោកជាសហចៅក្រម ស៊ើបអង្កេតពេញសិទ្ធិក៏ដោយ។
ចាប់តាំងពីបានចូលរួមជាមួយ អ.វ.ត.ក នៅថ្ងៃទី១ ធ្នូ ឆ្នាំ២០១១ លោកបានចាត់វិធានផ្សេងៗ ដើម្បីធានាឲ្យមានដំណើរការប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពនៅផ្នែកអន្តរជាតិនៃការិយាល័យសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតរួមមាន ការដាក់សំណើជាថ្មីដល់អង្គការសហប្រជាជាតិសុំបុគ្គលិកចាំបាច់បន្ថែមទៀត ដើម្បីឲ្យមានលទ្ធភាពស៊ើបអង្កេតប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពនៅក្នុងសំណុំរឿង០០៣ និង០០៤។
កាលពីថ្ងៃទី១៥ ធ្នូ ឆ្នាំ២០១១ និងថ្ងៃទី៣ កុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១២ សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតអន្តរជាតិបម្រុងបានដាក់កំណត់ហេតុចំនួនពីរស្តីពីការខ្វែងយោបល់ទាក់ទិននឹងកិច្ចស៊ើបសួរនៅក្នុងសំណុំរឿង០០៣ និង០០៤ ជូនអង្គបុរេជំនុំជម្រះ (វិធានផ្ទៃក្នុង ៧២)។
នៅក្នុងកំណត់ហេតុទាំងពីរសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតជាតិ បានលើកឡើងជាដំបូងយ៉ាងច្បាស់ ហើយក្រោយមកដោយប្រយោលអំពីការជំទាស់របស់ខ្លួន ចំពោះសំណើស្នើសុំឲ្យមានកិច្ចស៊ើបសួរទាំងនេះ។ មូលដ្ឋាននៃការជំទាស់នេះ គឺថា ឧត្តមក្រុមប្រឹក្សានៃអង្គចៅក្រមមិនទាន់បានតែងតាំងសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតអន្តរជាតិបម្រុងជាសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតពេញសិទ្ធិនៅឡើយ ដូច្នេះគាត់គ្មានសិទ្ធិចាត់វិធានការទេ។
ប្រធានអង្គបុរេជំនុំជម្រះបានទទួលការខ្វែងយោបល់ទាំងនេះក្នុងថិរវេលាទាន់ពេល និងសមស្រប ហើយតាមរយៈអនុស្សរណៈចុះថ្ងៃទី៣ កុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១២ បានបញ្ជូនកំណត់ហេតុនៃការខ្វែងយោបល់ទាំងពីរនេះត្រឡប់វិញ ដោយមិនបានជូនដំណឹងថាអង្គបុរេជំនុំជម្រះបានធ្វើសេចក្តីសម្រេចមួយដោយមានសម្អាងហេតុឡើយ។
អនុស្សរណៈនេះ បានបញ្ជាក់ថា «ចៅក្រមនៃអង្គបុរេជំនុំជម្រះ» បានជួបប្រជុំនៅថ្ងៃទី២៧ មករា ឆ្នាំ២០១២ ហើយចៅក្រមនៃអង្គបុរេជំនុំជម្រះមិនបាន «ឯកភាពគ្នាដើម្បីធ្វើការពិចារណាទៅលើខ្លឹមសារនៃឯកសារទាំងនេះទេ» ដោយផ្អែកលើមូលដ្ឋានថា «លោក Laurent Kasper-Ansermet មិនមានលក្ខណសម្បត្តិចាំបាច់ ដើម្បីបំពេញតួនាទីរបស់ខ្លួនដោយអនុលោមតាមកិច្ចដំណើរការនីតិវិធីស្របច្បាប់ជាធរមានឡើយ» ។
ដោយអនុលោមតាមច្បាប់សម្រាប់ដោះស្រាយការខ្វែងយោបល់គ្នា «មាត្រា២៣ថ្មី នៃច្បាប់ស្តីពីការបង្កើត អ.វ.ត.ក និងវិធានផ្ទៃក្នុង ៧២ (៤)(ឃ) ប្រសិនបើអង្គបុរេជំនុំជម្រះមិនអាចរកបាននូវសម្លេងគាំទ្រភាគច្រើនតាមការតម្រូវដីកា ឬកិច្ចស៊ើបសួរដែលបានធ្វើឡើង (ឬដែលបម្រុងនឹងធ្វើ) ត្រូវមានសុពលភាព (ឬត្រូវតែយកមកអនុវត្ត)។ គោលការណ៍នេះត្រូវយកមកអនុវត្តយ៉ាងពេញលេញចំពោះការខ្វែងយោបល់ស្តីពីកិច្ចស៊ើបសួរដែលត្រូវបានស្នើសុំ ដោយសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតអន្តរជាតិ។ ដូច្នេះសេចក្តីសម្រេចទាំងពីរអាចយកមកអនុវត្តបាន។ ដោយផ្អែកលើមូលដ្ឋាននេះនៅថ្ងៃនេះ សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតអន្តរជាតិបានចេញដីកាស្តីពីការបន្តធ្វើឡើងវិញនូវការស៊ើបអង្កេត នៅក្នុងសំណុំរឿង០០៣ ។
ច្បាប់តម្រូវឲ្យអង្គបុរេជំនុំជម្រះធ្វើការពិនិត្យលើកម្មវត្ថុនៃការខ្វែងយោបល់ និងចេញសេចក្តី សម្រេច ដោយមានសម្អាងហេតុ និងដោយ មានចុះហត្ថលេខារបស់អ្នកចេញសេចក្តីសម្រេច វិធានផ្ទៃក្នុង៧២(៤)(ង)។ ប្រធានអង្គបុរេជំនុំ ជម្រះមិនបានឲ្យមានការជូនដំណឹងអំពីសេចក្តីសម្រេចនេះ តាមតម្រូវការនៃច្បាប់ដែលចែងពីនីតិវិធីទាំងនេះឡើយ។
ស្ថានភាពនេះបង្កឲ្យមានសេចក្តីព្រួយបារម្ភយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរអំពីកង្វះនៃភាពអនាគតិរបស់លោកប្រាក់ គឹមសាន ប្រធានអង្គបុរេជំនុំជម្រះ។ ដោយផ្អែកលើមូលដ្ឋានទាំងនេះ សំណើសុំដាក់បណ្តឹងដិតចិត្តចំពោះចៅក្រម ប្រាក់ គឹមសាន ត្រូវបានដាក់ជូនអង្គបុរេជំនុំជម្រះ ដោយស្នើសុំឲ្យចៅក្រម ប្រាក់ គឹមសាន លាលែងដោយស្ម័គ្រ ចិត្តពីដំណើរការនីតិវិធីទាំងឡាយទាក់ទិននឹងសំណុំរឿង០០៣ និង០០៤។
សហចៅក្រមអន្តរជាតិបន្ថែមថា ដើម្បីកែតម្រូវកំហុសនីតិវិធីដែលនាំឲ្យសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតអន្តរជាតិ មិនបានទទួលដំណឹងស្តីពីសេចក្តីសម្រេចលើការខ្វែងយោបល់ទាំងនេះកំណត់ហេតុនៃការខ្វែងយោបល់ត្រូវបានបញ្ជូនត្រឡប់ទៅអង្គបុរេជំនុំជម្រះវិញ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ