មហារីកដៃស្បូន (Ovarian Cancer) គឺជាជំងឺមហារីកដ៏គ្រោះថ្នាក់មួយដែលកើតលើដៃស្បូនរបស់ស្ត្រី ទាំងនៅផ្នែកខាងឆ្វេង ខាងស្តាំ ឬទាំងសងខាង។ ជំងឺនេះត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជា ឃាតករលាក់មុខ ព្រោះរោគសញ្ញារបស់វាមិនសូវច្បាស់លាស់នៅដំណាក់កាលដំបូង។ ការយល់ដឹងពីរោគសញ្ញា និងកត្តាប្រឈម គឺជារឿងសំខាន់បំផុតសម្រាប់ការព្យាបាលទាន់ពេល។
១. កុំមើលរំលង! រោគសញ្ញាចម្បងៗនៃជំងឺមហារីកដៃស្បូន
រោគសញ្ញាដំបូងៗនៃជំងឺមហារីកដៃស្បូនអាចស្រដៀងនឹងបញ្ហាធម្មតាផ្សេងទៀត ដូច្នេះបើមានអាការៈទាំងនេះកើតឡើង ជាប់រហូត និងមិនបាត់ សូមប្រញាប់ទៅពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យ៖
- ឈឺចាប់រ៉ាំរ៉ៃ: ឈឺពោះ ជាពិសេសនៅ ផ្នែកខាងក្រោមនៃពោះ និង ឈឺចង្កេះ។
- ហើមពោះខុសពីធម្មតា: ពោះរីកធំ ឬ ហើមពោះជាប់ ព្រមទាំងមានអារម្មណ៍ ចង្អៀតចង្កេះ ជាងធម្មតា។
- បញ្ហាប្រព័ន្ធរំលាយអាហារ: មានវិបត្តិពោះវៀន ដូចជា រាកឬទល់លាមកជាប់ មិនបាត់។
- បញ្ហាផ្លូវនោម: ពិបាកបត់ជើងតូច ឬត្រូវបត់ជើងតូច ញឹកញាប់ ជាងធម្មតា។
- ការផ្លាស់ប្តូរទម្ងន់/ចំណង់អាហារ: បាត់បង់ចំណង់អាហារ ឬ កើន/ចុះទម្ងន់ ខុសធម្មតា។
- ភាពអស់កម្លាំង និងហូរឈាម: អស់កម្លាំងខុសពីធម្មតាជាប់រហូត និងមាន ធ្លាក់ឈាម ខុសពីរដូវ។
- រលាកសរសៃឈាម: អាចកើតមានក្នុងករណីកម្រ។
២. កត្តាប្រឈមធំៗដែលបង្កើនហានិភ័យ
ទោះបីជាស្ត្រីគ្រប់រូបអាចប្រឈមនឹងជំងឺនេះក៏ដោយ ក៏កត្តាខាងក្រោមនេះបង្កើនហានិភ័យកាន់តែខ្ពស់៖
កត្តាប្រឈម | ការពិពណ៌នា |
---|
តំណពូជ | កត្តានេះមានប្រហែល ១០ ទៅ ១៥%។ បើមានសមាជិកគ្រួសារ (ម្តាយ បងប្អូនស្រី) កើតជំងឺមហារីកដៃស្បូន ឬមហារីកដោះ អ្នកមានហានិភ័យខ្ពស់។ |
អាយុ | ភាគច្រើនកើតលើស្ត្រី វ័យចំណាស់លើសពី ៦០ ឆ្នាំ ប៉ុន្តែក៏អាចកើតលើស្ត្រីវ័យក្មេងផងដែរ។ |
ប្រវត្តិរដូវ | ការ មករដូវនៅអាយុក្មេង (មុន ១២ ឆ្នាំ) ឬ អស់រដូវនៅអាយុចាស់ (លើសពី ៥២ ឆ្នាំ)។ |
ប្រវត្តិបន្តពូជ | មិនធ្លាប់មានផ្ទៃពោះ ឬ ការមានផ្ទៃពោះដំបូងនៅអាយុលើសពី ៣០ ឆ្នាំ។ |
បច្ចេកវិទ្យាបន្តពូជ | ការព្យាបាលបង្កកំណើតក្រៅស្បូន (IVF) ក៏អាចមានជាប់ទាក់ទងផងដែរ។ |
៣. កត្តាដែលជួយបន្ថយហានិភ័យ
ដំណឹងល្អ គឺមានទម្លាប់មួយចំនួនដែលត្រូវបានគេសិក្សាឃើញថា អាចជួយកាត់បន្ថយហានិភ័យបាន៖
- ការប្រើប្រាស់ថ្នាំពន្យារកំណើត: ការប្រើប្រាស់ ថ្នាំពន្យារកំណើតគ្រាប់ រយៈពេលយូរ។
- ការមានកូនច្រើនដង: ការមានកូនច្រើនដង។
- ការបំបៅដោះកូន: ការបំបៅដោះកូនរយៈពេលយូរ។
ការណែនាំ៖
ប្រសិនបើអ្នកមានកត្តាប្រឈមខាងលើ ឬមានរោគសញ្ញាណាមួយកើតឡើងជាប់លាប់ សូមកុំរង់ចាំ! ប្រញាប់ទៅពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យឯកទេសរោគស្ត្រី ដើម្បីពិនិត្យ និងតាមដានជាបន្ទាន់។
(ប្រភព៖ មន្ទីរពេទ្យកាល់ម៉ែត)
ចែករំលែកព័តមាននេះ