អុកមួយក្តារនៅពូត្រាចាយ៉ា ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី គឺបង្ហាញឧត្តមភាព ខាងការទូតដ៏សម្បើមរបស់កម្ពុជា នៅក្នុងនាមជារដ្ឋដ៏តូច ប៉ុន្តែថ្លៃថ្នូរ និងសន្តិភាពនិយមមួយនៅលើពិភពលោក ។ តើហេតុអ្វីបានជាហ៊ានអះអាងថា កម្ពុជាកំពុងបង្ហាញឧត្តមភាពនៃការទូតបែបនេះ?…
អុកមួយក្តារនៅពូត្រាចាយ៉ា ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី គឺបង្ហាញឧត្តមភាព ខាងការទូតដ៏សម្បើមរបស់កម្ពុជា នៅក្នុងនាមជារដ្ឋដ៏តូច ប៉ុន្តែថ្លៃថ្នូរ និងសន្តិភាពនិយមមួយនៅលើពិភពលោក ។

តើហេតុអ្វីបានជាហ៊ានអះអាងថា កម្ពុជាកំពុងបង្ហាញឧត្តមភាពនៃការទូតបែបនេះ? ហេតុផលសំខាន់ គឺការរាយសំណាញ់អូសថៃ ឲ្យធ្លាក់នៅក្នុងយន្តការពហុភាគីដែលកម្ពុជាចង់បាន ខណៈដែលថៃតាំងពីដើមរៀងមក ចាប់តាំងពីភាពតានតឹងឡើងកម្តៅ គឺតែងតែទាមទារ ហើយទាមទារទៀតនូវយន្តការទ្វេភាគី ។
ចាប់តាំងពីមានអរិភាព នៅតាមព្រំដែនមក កម្ពុជាបានរាយសំណាញ់ការទូតដ៏ប្រទាក់ក្រឡាតាមគ្រប់យន្តការប្រកបដោយភាពឆ្លាតវ័យ ។ កម្ពុជាបានចាប់ផ្តើម តាមយន្តការតំបន់ដែលមានអាស៊ានជាគោល យន្តការអន្តរជាតិ តាមរយៈការប្តឹងទៅក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិ ហើយក្រោយមក គឺយន្តការមហាអំណាច ។

កម្ពុជាបានលេងហ្គេម នយោបាយការទូតដ៏ប៉ិនប្រសប់រហូតដល់ទាក់ទាញចំណាប់អារម្មណ៍ប្រធានាធិបតី សហរដ្ឋអាមេរិក ដូណាល់ ត្រាំ ហើយតាមរយៈម៉ាឡេស៊ី ដែលជាប្រធានអាស៊ានបានទាក់ទាញការចូលរួម ពីចិនខណៈដែលនៅអាស៊ានសហរដ្ឋអាមេរិក និងចិន នៅតែត្រូវការតុល្យភាពនយោបាយ មួយនៅក្នុងកលយុគនៃភូមិសាស្ត្រនយោបាយរបស់មហាអំណាចទាំងពីរ ។ ថ្លែងនៅក្នុងអំឡុងពេលធ្វើសន្និសីទសារព័ត៌មាន ក្រោយកិច្ចប្រជុំពិសេសអំពីបញ្ហាផ្ទុះអាវុធនៅព្រំដែនកម្ពុជា និងថៃ កាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា សម្តេចធិបតីបានបង្ហាញនូវនយោបាយការទូតមួយដ៏រវាសរវៃ ។

សម្តេចធិបតីបានលើកឡើងថា លទ្ធផលនៃកិច្ចប្រជុំនៅថ្ងៃនោះ គឺទទួលបានលទ្ធផលល្អណាស់ ហើយសង្ឃឹមថា កិច្ចព្រមព្រៀងបទឈប់បាញ់នឹងអាចបញ្ឈប់ ការប្រយុទ្ធគ្នាដែលបានបណ្តាលឲ្យបាត់បង់ជីវិតមនុស្ស និងរបួសជាច្រើននាក់ក៏ដូចជាបានបណ្តាលឲ្យមនុស្សជាច្រើនភៀសខ្លួន ពោល គឺមានប្រហែល៣០ម៉ឺននាក់ ខាងកម្ពុជា១៤ម៉ឺននាក់ ថៃ១៦ម៉ឺននាក់ ។
សម្តេចធិបតី បានបន្តថា កម្ពុជាសង្ឃឹមថា ដំណោះស្រាយដែលនាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ី បានប្រកាស នឹង កំណត់លក្ខខណ្ឌសម្រាប់អនុវត្តឆ្ពោះទៅមុខឈានទៅរកការពិភាក្សា ដើម្បីត្រឡប់ទៅរកភាពប្រក្រតីនៃទំនាក់ទំនងនាពេលអនាគត ។ សម្តេចធិបតី បានអរគុណនាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ី ប្រធានាធីបតីសហរដ្ឋអងាមេរិក និងអរគុណចិនសម្រាប់ការខិតខំប្រឹងប្រែងឲ្យសម្រេចបាននូវលទ្ធផលដ៏វិជ្ជមាន ។ នាឱកាសនោះសម្តេចក៏អរគុណលោក ភូមថាម វិឆាយ៉ាឆៃ នាយករដ្ឋមន្ត្រីស្តីទីថៃ សម្រាប់តួនាទីវិជ្ជមានរបស់លោកក្នុងការសន្ទនាប្រកបដោយទស្សនៈស្ថាបនាដែលសម្រេចបាន ។

ដោយឡែកលោក ភូមថាម វិឆាយ៉ាឆៃ បាននិយាយដោយខ្លីថា អរគុណម៉ាឡេស៊ី សហរដ្ឋអាមេរិក និង ចិន ដែលនាំឲ្យមានលទ្ធផលនៅថ្ងៃនោះ ។ លោកលើកឡើងថា លទ្ធផលកិច្ចប្រជុំឆ្លុះបញ្ចាំងពីការសម្រេចចិត្តរបស់ថៃសម្រាប់ដំណោះស្រាយដោយសន្តិវិធីចំពោះបុព្វហេតុនៃការការពារអធិបតេយ្យភាព និងអាយុជីវិតប្រជាជនថៃ ។
នៅមុនការថ្លែងរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា និងនាយករដ្ឋមន្ត្រីស្តីទីថៃ លោក អានវ៉ា អ៊ីប្រាហ៊ីម នាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ី និងជាប្រធានប្តូរវេនអាស៊ាន ក៏ដូចជា ម្ចាស់ផ្ទះបានបង្ហាញជំហររួមមួយរវាងអាស៊ាន សហរដ្ឋអាមេរិក និងចិននូវឆន្ទៈក្នុងការអនុវត្តបទឈប់បាញ់ជាបន្ទាន់ និងដើម្បីស្តារនូវសន្តិភាព ។

លោកបានប្រកាសច្បាស់ៗថា កម្ពុជា និងថៃ បានយល់ព្រមនូវកិច្ចព្រមព្រៀងបទឈប់បាញ់ជាបន្ទាន់ និងដោយគ្មានលក្ខខណ្ឌចាប់ផ្តើមពីម៉ោង២៤:00 ម៉ោង (ម៉ោងក្នុងតំបន់) នៅថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០២៥ ។ នេះ គឺជាជំហានដំបូងដ៏សំខាន់មួយឆ្ពោះទៅរកការបន្ថយការតានតឹង និងការស្ដារឡើងវិញនូវសន្តិភាព និងសន្តិសុខ ៖ ដោយប្រទេសទាំងពីរយល់ព្រមកោះប្រជុំមិនផ្លូវការរបស់មេបញ្ជាការភូមិភាគ ពោលគឺ(យោធាភូមិភាគទី១ និងទី២ភាគីថៃ និងយោធាភូមិភាគទី៤ និងទី៥ នៃភាគីកម្ពុជា) នៅម៉ោង ៧ព្រឹកថ្ងៃទី២៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៥ និងបន្តដោយជួបជាមួយអនុព័ន្ធការពារជាតិ ដែលដឹកនាំដោយប្រធានអាស៊ាន ប្រសិនបើភាគីទាំងពីរបានឯកភាព ហើយនិងរៀបចំកិច្ចប្រជុំគណៈកម្មាធិការព្រំដែនទូទៅ (GBC) នៅថ្ងៃទី៤ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ ដែលកម្ពុជាធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះ ។
លោកបានលើកឡើងយ៉ាងច្បាស់ថា ក្នុងនាមជាប្រធានអាស៊ានបច្ចុប្បន្ន ម៉ាឡេស៊ីបានត្រៀមខ្លួនជាស្រេចក្នុងការសម្របសម្រួលក្រុមសង្កេតការណ៍មួយ ដើម្បីផ្ទៀងផ្ទាត់ និងធានាការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងបទឈប់បាញ់ ។ ម៉ាឡេស៊ីក៏នឹងពិគ្រោះជាមួយបណ្តាប្រទេសសមាជិកអាស៊ាន ដើម្បីចូលរួមក្នុងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងសង្កេតការណ៍ដែលឆ្លុះបញ្ចាំងពីការប្តេជ្ញាចិត្តក្នុងតំបន់ក្នុងការគាំទ្រសន្តិភាពនៅទីតាំងផ្ទាល់ ។
លោកបានបន្តថា ភាគីទាំងពីរក៏បានឯកភាពបន្តទំនាក់ទំនងដោយផ្ទាល់រវាងនាយករដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស និងរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិផងដែរ ។ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស និងរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិម៉ាឡេស៊ី កម្ពុជា និងថៃ ត្រូវបានណែនាំឱ្យបង្កើតយន្តការលម្អិតសម្រាប់ការអនុវត្ត ផ្ទៀងផ្ទាត់ និងរាយការណ៍អំពីបទឈប់បាញ់ ។ យន្តការនេះនឹងបម្រើជាមូលដ្ឋានគ្រឹះសម្រាប់សន្តិភាពប្រកបដោយនិរន្តរភាព និងគណនេយ្យភាព ។
លោកបានបន្តថា អង្គប្រជុំបានបញ្ជាក់ជាថ្មីនូវដំណោះស្រាយរួមរបស់ម៉ាឡេស៊ី កម្ពុជា និងថៃ ក្នុងការប្រកាន់ខ្ជាប់នូវគោលការណ៍នៃច្បាប់អន្តរជាតិ សន្តិសហវិជ្ជមានដោយសន្តិវិធី និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ពហុភាគីក្នុងការស្វែងរកដំណោះស្រាយដ៏ត្រឹមត្រូវ និងយូរអង្វែងចំពោះស្ថានការណ៍។
នៅក្រោយបញ្ចប់កិច្ចប្រជុំនេះ ហើយវិលមកវិញ សម្តេចធិបតីក៏បានជួបសន្ទនាតាមទូរស័ព្ទជាមួយនឹងលោកប្រធានាធិបតី ត្រាំ ដោយសម្តេចបានចែករំលែកបន្តថា លោកត្រាំ បានអបអរសាទរនូវជោគជ័យនៃកិច្ចចរចារបញ្ចប់ការឈប់បាញ់គ្នាភ្លាម រវាងនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា និងនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ ។ នៅក្នុងជំនួបនោះ លោកត្រាំបានចាត់ទុកកិច្ចការនេះជាកិច្ចការសំខាន់ ហើយដែលលោកបានតាមដានដោយផ្ទាល់។ សម្តេចធិបតីបានបញ្ជាក់ថា «ខ្ញុំបានសម្ដែងការអរគុណសារជាថ្មីចំពោះឯកឧត្តមប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ ដែលបានផ្ដួចផ្ដើម និងជំរុញឲ្យមានការចរចារការឈប់បាញ់ឲ្យបានឆាប់រហ័ស និងឲ្យគោលការណ៍សហរដ្ឋអាមេរិក ធ្វើជាសហអ្នករៀបចំកិច្ចប្រជុំពិសេស នៅប្រទេសម៉ាឡេស៊ីថ្ងៃនោះ» ។
សម្តេចធិបតីបានបន្តថា លោកត្រាំយល់ថា ដើម្បីឲ្យកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ អាចអនុវត្តទៅដោយពេញលេញនិងមាននិរន្តរភាពចាំបាច់ត្រូវមានយន្តការតាមដាន និងត្រួតពិនិត្យការអនុវត្តរបស់ភាគីពាក់ព័ន្ធឱ្យបានច្បាស់លាស់ ដែលនេះក៏ជាចំណុចឯកភាពគ្នាមួយ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំពិសេសផងដែរ ។
ក្នុងន័យនេះ លោកប្រធានាធិបតី បានឯកភាពឲ្យសហរដ្ឋអាមេរិក ចូលរួមក្នុងដំណើរការត្រួតពិនិត្យការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងបញ្ចប់ការឈប់បាញ់គ្នា និងបន្តសហការជាមួយយន្តការដែលរៀបចំដោយម៉ាឡេស៊ី ដើម្បីត្រួតពិនិត្យឲ្យបានជោគជ័យ ។ លោក ចាត់ទុកថា កិច្ចការងារនេះជាកិច្ចការពិសេសសំខាន់ដែលលោកចង់ឃើញនូវសន្តិភាពមួយដែលមានជា អចិន្ត្រៃយ៍រវាងប្រទេសទាំងពីរ ។
សរុបទៅនេះ គឺជាជោគជ័យការទូតមួយដ៏ធំសម្បើមរបស់កម្ពុជា ។ កម្ពុជាបានអូសថៃឲ្យធ្លាក់ទៅក្នុងយន្តការពហុភាគី ដោយនៅពេលនេះគឺមានរហូតដល់បញ្ចកោណ ពោល គឺភាគីជម្លោះដែលមានកម្ពុជា និងថៃ ហើយមានការចូលរួមដោយម៉ាឡេស៊ី នៅក្នុងនាមជាប្រធានអាស៊ាន សហរដ្ឋអាមេរិក និងចិន ។
តាមយន្តការទ្វេភាគីដែលថៃបានលើកឡើងជាទូទៅ គឺថៃអាចនឹងងាយប្រែក្រឡាស់ ប៉ុន្តែយន្តការបញ្ចកោណនេះ គឺជាយន្តការដ៏មានគណនេយ្យភាព និងតម្លាភាពនៃការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងបទឈប់បាញ់ និង កិច្ចព្រមព្រៀនានាឈានទៅបញ្ចប់អរិភាពហើយធ្វើឲ្យសភាពការវិលមករកប្រក្រតីភាពដោយសន្តិភាពតាមការចង់បានរបស់កម្ពុជា ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ