ខេត្ត​សៀម​រា​ប ៖ អាជ្ញាធរ​ជាតិ​អប្សរា តាម រយៈ​ការ​សហការ​ជាមួយ​ស្ថាប័ន​ស្រាវជ្រាវ​បុរាណវិទ្យា​ឥណ្ឌា (ASI)​ធ្វើ​កំណាយ​ស្រាវ ជ្រាវ​ក្នុង​ដំណាក់កាល​ទី​២ នៅ​ចំណុច​ខាង ក្រៅ​កំពែង​ថ្មបាយក្រៀម​នា​ទិសឦសាន​នៃ​រោងទង​ទី​៣​របស់​ប្រាសាទតាព្រហ្ម បាន​រក​ឃើញ​ដងខ្លួន​ពុទ្ធបដិមា​ចំនួន​១ ដែល​ព្រះ​សិរ​ត្រូវ​បាន​រក​ឃើញ​នៅ​ប្រាសាទតាព្រហ្ម ក្នុង​ឆ្នាំ​១៩២៧ និង​រក្សា​ទុក​នៅ​អភិរក្ស​ដ្ឋា​ន​អង្គរ រហូត​មក​បច្ចុប្បន្ន​។

លោកស្រី នេ​ត ស៊ី​មន បុរាណ​វិទូ​នៃ​អាជ្ញាធរ​ជាតិ​អប្សរា ឱ្យ​ដឹង​ថា ការណ៍​ធ្វើ​កំណាយ​នៅ​ដំណាក់កាល​ទី​២ នៅ​ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ​២០២៥ បាន​រក​ឃើញ​ដងខ្លួន​នៃ​ពុទ្ធ បដិមា​ក្នុង​ចំណោម​បំណែក​បដិមា​ចំនួន ២៩ មាន​ដងខ្លួន​ពុទ្ធបដិមា​ចំនួន​១ សិល្បៈ​រចនាប័ទ្ម​បាយ័ន មាន​ស្ថានភាព​បាត់បង់​ព្រះ​សិរ ប្រអប់ជើង និង​ព្រះ​ហស្ត​ស្តាំ មាន​កម្ពស់​ប្រវែង​១.១៦​សង់ទីម៉ែត្រ និង​ទំហំ​ស្មា​៥៦​សង្ទីម៉ែត្រ​។ ដងខ្លួន​លម្អ​ដោយ​គ្រឿងអលង្ការ ស្លៀកសំពត់ ពានា​ស្បៃ ព្រះ​ហ​ស្ថ​ឆ្វេង​ដាក់​លើ​ដើមទ្រូង មាន​ទម្រង់​កាយវិការ​កម្រ​នៅ​ក្នុង​សិល្បៈ​ខ្មែរ​។

អ្នកជំនាញ​រូប​នេះ​បន្ត​ថា ក្រោយ​ពី​រក​ឃើញ​ហើយ​ក្រុមការងារ​បាន​ចុះបញ្ជី​តាម​បច្ចេកទេស ដែល​ដងខ្លួន​ពុទ្ធបដិមា​នេះ មាន​លេខ​បញ្ជី N°294​។ បន្ទាប់​មក​ក្រុម ការងារ​បាន​ស្កេ​ន​ប្រៀបធៀប​ស្វែងរក​បំណែក​ផ្សេង​ៗ​ដែល​បាត់បង់ ដើម្បី​ផ្គុំ​ឡើង​វិញ ហើយ​បានដឹង​ថា ដងខ្លួន​នៃ​ពុទ្ធបដិមា​នេះ ត្រូវ​គ្នា​ជាមួយនឹង​បំណែក​ដើមដៃ​ចុះបញ្ជី​លេខ​N°292 និង​ប្រអប់ ជើង​ចុះបញ្ជី​លេខ N°168 ដែល​កំណាយ​រក​ឃើញ​នៅ​ដំណាក់កាល​ទី​១ កាលពី​ខែកក្កដា ឆ្នាំ​២០២៤ កន្លង​មក​។

ចំណែក​ព្រះ​សិរ​ដែល​មាន​ចុះបញ្ជី​លេខ DCA.6883-N139 រក​ឃើញ​នៅ​គោ​បុ​រៈ​ខាងកើត​ទី​៤​នៃ​ប្រាសាទតាព្រហ្ម ក្នុង​ឆ្នាំ​១៩២៧ បច្ចុប្បន្ន​រក្សា​ទុក​នៅ​អភិរក្ស​ដ្ឋា​ន​អង្គរ ក៏​ត្រូវ​បាន​សិក្សា​ស្កេ​ន​ប្រៀបធៀប​ត្រូវ​គ្នា​នឹង​ដងខ្លួន​នៃ​បដិមា​ដែល​រក​ឃើញ​នៅ​ដំណាក់កាល​ទី​២​នេះ​ដែរ​។ ដូចនេះ​ផ្នែក​ផ្សេង​ៗ​នៃ​ពុទ្ធបដិមា​ខាងលើ​ដែល​បាក់បែក ត្រូវ​បាន​ផ្គុំ​ឡើង វិញ​ស្ទើរតែ​ពេញលេញ​ទម្រង់​ដើម​។ ចំពោះ​ផ្នែក​ដែល​បាត់បង់​ដែល​ស្វែងរក​មិន​ទាន់​ឃើញ គឺ​បាត់​ព្រះ​ស​ហ្ត​ស្តាំ​តែ​ប៉ុណ្ណោះ​។

សូម​បញ្ជាក់​ថា កិច្ចការ​កំណាយ​នេះ​ធ្វើ ឡើង​ក្នុង​គោលបំណង​រៀបចំ​វត្ថុ​សិល្បៈ​ក្នុង​បរិវេណ​ប្រាសាទ​តាព្រហ្ម ដោយសារ​តែ​មាន​រូបចម្លាក់​ជា​ច្រើន​បាន​នៅ​រាយប៉ាយ​តាម​កំពែង​ឬ​ក៏​នៅ​ក្នុង​រោងទង​៕