ទីក្រុងញូយ៉ក៖ មហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិដែលមានរដ្ឋជាសមាជិកទាំង១៩៣ប្រទេសបានកោះប្រជុំជាបន្ទាន់កាលពីយប់មិញចំថ្ងៃខួបបីឆ្នាំនៃសង្គ្រាមអ៊ុយក្រែនដើម្បីបោះឆ្នោតទៅលើសំណើ២ ទី១-បញ្ជូនដោយអ៊ុយក្រែន និងសហភាពអឺរ៉ុប និងទី២-បញ្ជូនដោយអាមេរិក។ សំណើរបស់អ៊ុយក្រែនប្រកាសថ្កោលទោសធ្ងន់ៗចំពោះអំពើឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ី ហើយត្រូវមហាសន្និបាតបោះឆ្នោតគាំទ្រភាគច្រើនលើសលប់។ សំឡេងជំទាស់បើទុកជាមានក៏មានតិចតួច។
ការបញ្ជូនសំណើ២ផ្សេងគ្នាទៅ UN បែបនេះជាការបង្ហាញថាអ៊ុយក្រែន-អឺរ៉ុប និងអាមេរិកកំពុងមានជំហរផ្សេងគ្នាពាក់ព័ន្ធនឹងសង្គ្រាមនេះ។ ផ្ទុយពីជំនាន់លោកបៃដិន លោកត្រាំមិនចង់និយាយវាយប្រហារ ឬថ្កោលទោសរុស្ស៊ីទេ។ សំណើរបស់អ៊ុយក្រែន និងអឺរ៉ុបនោះមានតែអាមេរិក រុស្ស៊ី បេឡារូស កូរ៉េខាងជើង និងប្រទេសមួយចំនួនតូចប៉ុណ្ណោះដែលបោះឆ្នោតជំទាស់។
បើគេក្រឡេកទៅមើលសំណើរបស់អាមេរិកដែលដាក់ជូនមហាសន្និបាតកាលពីយប់មិញនោះអាមេរិកមិនសរសេរវែងពេកទេ សរសេរខ្លីៗត្រឹមបីកថាខណ្ឌតែប៉ុណ្ណោះ។ អាមេរិកមិនបានប្រើប្រាស់ពាក្យថា «រុស្ស៊ីឈ្លានពានអ៊ុយក្រែន»ហើយក៏មិនបានប្រកាសថ្កោលទោសរុស្ស៊ីដែរ។ អាមេរិកគ្រាន់តែនិយាយមួយម៉ាតដោយខ្លីថាខ្លួនចង់បិទបញ្ចប់សង្គ្រាមឱ្យបានឆាប់។
ចំណុចមួយទៀតសំណើនោះក៏បានជំរុញឱ្យមានសន្តិភាពជាអចិន្ត្រៃយ៍រវាងអ៊ុយក្រែន និងរុស្ស៊ីផងដែរ។ ការប្រើប្រាស់ពាក្យពេចន៍ពីរោះពិសា និងមិននិយាយប៉ះពាល់រុស្ស៊ីបែបនេះធ្វើឱ្យរុស្ស៊ីពេញចិត្តពេញថ្លើមជាខ្លាំង។ ឯកអគ្គរដ្ឋទូតរុស្ស៊ីប្រចាំអង្គការសហប្រជាជាតិប្រកាសគាំទ្រសំណើរបស់អាមេរិកយ៉ាងពេញទំហឹង និងចាត់ទុកថានេះជាដំណោះស្រាយដ៏ល្អមួយ។
ភារៈធារីអាមេរិកប្រចាំ UN បញ្ជាក់ថារដ្ឋាភិបាលរបស់ខ្លួនចង់ផ្ដោតសំខាន់ទៅលើការសម្លឹងឆ្ពោះទៅមុខជាជាងបែរក្រោយ ។ មានន័យគិតអំពីអនាគតជាជាងរស់នៅក្នុងអតីតកាល។ «សំណើរបស់អាមេរិកផ្ដោតសំខាន់តែ១មុខគត់ នោះគឺការបិទបញ្ចប់សង្គ្រាមអ៊ុយក្រែន។ មាគ៌ាឆ្ពោះទៅរកសន្តិភាពអាចនឹងសម្រេចបាន»។ លោកស្រីថ្លែងថាមូលហេតុនេះហើយបានជាអាមេរិកមិនចង់ឱ្យអ៊ុយក្រែន និងអឺរ៉ុបបញ្ជូនសំណើទៅមហាសន្និបាត។
អាមេរិកបានប្រាប់ឱ្យអ៊ុយក្រែនដកសំណើនោះមកវិញព្រោះគោលដៅរបស់យើងគឺចង់បញ្ចប់សង្គ្រាម និងនាំមកនូវសន្តិភាពយូរអង្វែង។ ប៉ុន្តែអ៊ុយក្រែនជំទាស់។ នៅក្នុងសំណើរបស់អាមេរិកនោះមិននិយាយពីការបង្កើតបទឈប់បាញ់ ឬការចាត់វិធានការដោយជំហានហ្មត់ចត់ណាមួយទេព្រោះខ្លាចរុស្ស៊ី និងអ៊ុយក្រែនជំទាស់។
នៅក្នុងសំណើរបស់អាមេរិកនោះ គេឃើញបីចំណុចសំខាន់ៗ ទី១-សម្ដែងការសោកស្ដាយចំពោះការបាត់បង់ជីវិតដោយសារសង្គ្រាម, ទី២-សង្កត់ធ្ងន់ទៅលើគោលដៅរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិដែលត្រូវថែរក្សាសន្តិភាព និងសន្តិសុខពិភពលោក និងដោះស្រាយបញ្ហាដោយសន្តិវិធី និងទី៣-ជំរុញឱ្យបិទបញ្ចប់សង្គ្រាមឱ្យបានឆាប់ និងនាំមកនូវសន្តិភាពដែលនៅគង់វង្សយូរអង្វែង។ សំណើរបស់អាមេរិកទទួលបាន៩៣សំឡេងគាំទ្រ, ៧៣សំឡេងអនុបវាទ និង៨សំឡេងជំទាស់។
ចំណែកសំណើរបស់របស់អ៊ុយក្រែន និងអឺរ៉ុបនិយាយអំពីការថ្កោលទោសរុស្ស៊ី និងស្នើសុំឱ្យមានសន្តិភាពដោយយុត្តិធម៌ ជាអចិន្ត្រៃយ៍ និងប្រកបដោយភាពហ្មត់ចត់គ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ស្របទៅតាមធម្មនុញ្ញរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។ សំណើនេះក៏បញ្ជាក់ឡើងវិញអំពីជំហររបស់អង្គការសហប្រជាជាតិដែលតែងតែគាំទ្រអធិបតេយ្យភាព ឯករាជ្យភាព ឯកភាពជាតិ និងបូរណភាពទឹកដីរបស់អ៊ុយក្រែន។ សំណើអ៊ុយក្រែន-អឺរ៉ុបទទួលបាន៩៣សំឡេងគាំទ្រ, ៦៥សំឡេងអនុបវាទ និង១៨សំឡេងជំទាស់។
ប៉ុន្តែបើប្រៀបធៀបរវាងសំណើរបស់អាមេរិក និងអ៊ុយក្រែន គេគិតថាសំណើរបស់អ៊ុយក្រែនទទួលបានជោគជ័យជាង។ នៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ដាច់ដោយឡែកមួយទៀតនៅអង្គការសហប្រជាជាតិដដែល ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខក៏បានកោះប្រជុំជាបន្ទាន់ដើម្បីបោះឆ្នោតទៅលើសេចក្ដីសម្រេចមួយដែលស្នើឡើងដោយអាមេរិក។ លទ្ធផលឆ្នោតបង្ហាញថានៅក្នុងចំណោមរដ្ឋជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខទាំង១៥ប្រទេសនោះ ១០ប្រទេសបោះឆ្នោតគាំទ្រ និង៥ប្រទេសទៀតបោះឆ្នោតអនុបវាទ។ ដូច្នេះសំណើនេះអាចចេញរួចព្រោះគ្មានមតិជំទាស់។
សេចក្ដីសម្រេចនោះមានបីចំណុចសំខាន់។ ទី១-សម្ដែងការសោកស្ដាយចំពោះការបាត់បង់ជីវិតដោយសារសង្គ្រាម, ទី២-សង្កត់ធ្ងន់ទៅលើគោលដៅរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិដែលត្រូវថែរក្សាសន្តិភាព និងសន្តិសុខពិភពលោក និងដោះស្រាយបញ្ហាដោយសន្តិវិធី និងទី៣-ជំរុញឱ្យបិទបញ្ចប់សង្គ្រាមឱ្យបានឆាប់ និងនាំមកនូវសន្តិភាពដែលនៅគង់វង្សយូរអង្វែង។
សូមបញ្ជាក់ឡើងវិញថាកាលពីយប់មិញ ការបោះឆ្នោតធ្វើឡើងទៅលើសំណើបី។ មហាសន្និបាតបោះឆ្នោតទៅលើសំណើ២ដែលបញ្ជូនដោយអាមេរិកមួយ និងដោយអ៊ុយក្រែន-អឺរ៉ុបមួយទៀត។ ចំណែកក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខបោះឆ្នោតទៅលើសំណើររបស់អាមេរិក។ បើប្រៀបធៀបសំឡេងឆ្នោតនៃស្ថាប័នទាំង២នេះ គេឃើញថាសំឡេងនៅក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខមានទម្ងន់ជាង និងមានឥទ្ធិពលខ្លាំងជាងមហាសន្និបាត។
មហាសន្និបាតមិនមានដែនសមត្ថកិច្ចដើម្បីពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ ឬមានអំណាចបង្គាប់បង្ខំទៅតាមផ្លូវច្បាប់ដើម្បីឱ្យប្រទេសដទៃអនុវត្តតាមនោះទេ។ ចំណែកក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិដែលមានរដ្ឋចំនួន១៥ជាសមាជិកអចិន្ត្រៃយ៍ និងមិនអចិន្ត្រៃយ៍មានសិទ្ធិអំណាចខ្លាំងជាង។ ប៉ុន្តែយ៉ាងហោចណាស់ សំឡេងឆ្នោតនៅមហាសន្និបាតក៏អាចជាសារនយោបាយមួយផ្ដាំទៅប្រទេសរុស្ស៊ីផងដែរថាទង្វើរបស់រុស្ស៊ីមិនត្រូវបានស្វាគមន៍ និងមិនគាំទ្រពីសហគមន៍អន្តរជាតិទេ។ នេះបើយោងតាមការចុះផ្សាយរបស់កាសែតដឹហ្កាឌៀន (The Guardian), ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានរ៉យទ័រ (Reuters) និងប្រភពដទៃទៀត៕
អត្ថបទពាក់ព័ន្ធ
ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ UN អនុម័តសេចក្ដីសម្រេចថ្មីស្ដីពីបញ្ហាអ៊ុយក្រែន
ចែករំលែកព័តមាននេះ