កឋិនមានតែក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនាតែមួយគត់ ដែលព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធទ្រង់អនុញ្ញាតនូវកឋិនត្ថារកិច្ចនេះ ក្នុងរវាងមជ្ឈិមពោធិកាល ប្រារព្ធចំពោះភទ្ទិយភិក្ខុទាំង៣០រូបដូចមានដំណើររឿងបង្ហាញថា ៖
កាលនោះមានភទ្ទិយភិក្ខុទាំង៣០រូបប្រព្រឹត្តអរញ្ញិកធុតង្គវត្តគឺការចម្រើនវិបស្សនាកម្មដ្ឋាននៅក្នុងព្រៃ លុះកៀកនឹងថ្ងៃចូលព្រះវស្សាទៅហើយ ក៏បាននាំគ្នាមកគាល់ព្រះអង្គ ប៉ុន្តែដោយការធ្វើដំណើរថ្មើរជើងផ្លូវឆ្ងាយនិមន្តមកមិនទាន់ដល់អាវាសដែលព្រះដ៏មានព្រះភាគគង់នៅផង ក៏ដល់ថ្ងៃចូលវស្សា ហើយភិក្ខុទាំង៣០រូបនោះបានព្រមព្រៀងគ្នា នៅចាំវស្សាក្នុងដែនបាថេយ្យៈ នាក្រុងសាកេត ត្រង់កណ្ដាលផ្លូវតែម្ដងទៅ ។
លុះដល់ថ្ងៃចេញវស្សាហើយ ក៏និមន្តទៅថ្វាយបង្គំគាល់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ ដែលគង់ចាំវស្សានៅវត្ត ជេតពន នៅក្រុងសាវត្ថី ចំកាលវេលាចុងរដូវវស្សា ជាសម័យភ្លៀង ជោកជាំជានិច្ចពព្រិចរាល់ថ្ងៃ ធ្វើឲ្យភិក្ខុទាំង៣០អង្គ ទទឹកជោកទាំងស្បង់ចីវរសង្ឃាដី ជួបការលំបាកមកតាមផ្លូវរហូត (មួយអង្គៗគ្មានត្រៃចីវរ២បន្លាស់ទេ) ។ លុះដល់វត្តហើយបានចូលបង្គមគាល់ព្រះដ៏មានព្រះភាគទាំងទទឹកជោក ។
ជាទំនៀមព្រះពុទ្ធបរមគ្រូតែងទទួលធម្មប្បដិសណ្ឋារៈសួរនាំរាក់ទាក់សុខទុក្ខ អំពីការរស់នៅក្នុងវស្សា៣ខែ អាហារភោជន និងការព្រមព្រៀងគ្នាយ៉ាងណាៗ ។ ព្រះពុទ្ធជាម្ចាស់ ទ្រង់ព្រះតម្រិះថា ប្រសិនបើតថាគត បានអនុញ្ញាតកឋិនត្ថារកិច្ច ដល់ភិក្ខុសង្ឃ ពីមុនរួចមកហើយ ម្ល៉េះសមបើភិក្ខុទាំងនេះ មិនជួបការលំបាកយ៉ាងហឹ្នងទេ ហើយកឋិននេះ ព្រះពុទ្ធពីអតីតក៏បានអនុញ្ញាតដល់សាវកដូចគ្នាដែរ ។
ជាមួយគ្នានោះព្រះពុទ្ធជាម្ចាស់បានប្រជុំភិក្ខុសង្ឃទាំងឡាយ សម្ដែងធម្មិកថា ហើយទ្រង់អនុញ្ញាតកឋិនត្ថារកិច្ចនេះថា ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ តថាគត អនុញ្ញាតឲ្យភិក្ខុទាំងឡាយ ដែលនៅចាំវស្សារួចហើយទទួលក្រាលកឋិនបាន ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ អានិសង្ស៥ប្រការនឹងសម្រេច ដល់ភិក្ខុទាំងឡាយ ដែលបានក្រាល និងអនុមោទនាកឋិនរួចហើយ ។ ដូច្នេះកឋិនត្ថារកិច្ចនេះ គឺព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធទ្រង់អនុញ្ញាតដល់សង្ឃសាវកចាប់តាំងពីពេលនោះមក ។
បន្ទាប់ពីបានដឹងថា ព្រះពុទ្ធអង្គ អនុញ្ញាតឲ្យសាវកទទួលកឋិនត្ថារកិច្ចហើយ ព្រះបាទ បសេនទិកោសល បានផ្ដើមធ្វើកឋិនទានមុនគេបង្អស់ក្នុងសម័យពុទ្ធកាល ។ កាលនោះ ព្រះមហាកច្ចាយនត្ថេរបានទទួលក្រាលគ្រងកឋិនឲ្យសម្រេចគ្រប់ប្រការ ។ ឯព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធជាម្ចាស់ព្រះអង្គបានទេសនា ក្នុងពិធីបុណ្យនោះដែរ ដោយទ្រង់សរសើរ អំពីអានិសង្សនៃកឋិនទានជាអនេកបរិយាយ ។
ចំណែកអ្នកមានសទ្ធាធ្វើកឋិនទាន ក៏រមែងទទួលបានអានិសង្ស៥ប្រការគឺ ១-សុរូបតា មានរូបស្អាត ធ្វើឲ្យបុរសស្ត្រី ឃើញហើយស្រលាញ់ពេញចិត្ត ជារូបមានសម្ផស្ស គេស្ម័គ្រស្មាគមនិយមមេត្រីភាព ២-សុវណ្ណតា មានសម្បុរស្អាត ម៉ដ្ឋខៃ ពុំមានស្លាកស្នាមឬប្រជ្រុយជាដើម មិនខ្មៅស្រិល មិនសស្គុស មិនពពាលពព្រុស គឺសម្បុរល្អគួរជាទីចាប់ចិត្តនៃអ្នកផងទាំងឡាយ ៣-សុសណ្ឋានា មានទ្រង់ទ្រាយ កម្ពស់ រាងរៅ សមសួន ៤-ចក្កវត្តិរាជា ហោតិ ត្រូវបានជាស្ដេចចក្រពត្រាធិរាជ ប្រកបដោយទសពិធរាជធម៌ ក្នុងជាតិណាមួយដាច់ខាត ៥-ផលចុងក្រោយគឺ ឯហិភិក្ខុ-ភិក្ខុនី នឹងបានលុះព្រះធម៌ក្នុងអវសានជាតិ ហើយសម្រេចអរហត្តមគ្គ អរហត្តផល ដល់ព្រះនិពា្វនជាទីបំផុតមិនខាន ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ