រាជធានីភ្នំពេញ ៖ យោងតាមមន្ត្រីសាលាក្តីខ្មែរក្រហមបានឱ្យដឹងកាលពីព្រឹកថ្ងៃទី ៦ មិថុនា ២០១១ ថា មានជនរងគ្រោះចំនួន៣នាក់ម្តាយ និងកូន ដែលធ្លាប់ជាប់គុកនៅមន្ទីរ ស.២១ ហៅគុកទួលស្លែង ហើយត្រូវបានគេធ្លាប់ថតរូបចំណាំត្រូវបានគេរកឃើញនៅមានជីវិត រស់នៅរួចផុតពីការសម្លាប់រហូតដល់បច្ចុប្បន្ន។ ជនរងគ្រោះត្រូវជាម្តាយ និងកូនបានរកឃើញរូបថតរបស់ពួកគាត់បន្ទាប់ពីត្រូវបានគេដាក់ តាំងក្នុងចំណោមរូបថតជនរងគ្រោះរាប់ពាន់សន្លឹកនៅសារមន្ទីរ ទួលស្លែង ហើយការឃើញនេះតាមរយៈការចូលរួមដំណើរទស្សនកិច្ចសិក្សាដែល រៀបចំឡើងដោយផ្នែកការសាធារណៈនៃសាលាក្តី ។
សាលាក្តីបន្តថា លោកយាយឃុត ហេង បច្ចុប្បន្នអាយុ៨២ឆ្នាំ និងកូនស្រីឈ្មោះមុំ គឹមសេន អាយុ៦១ឆ្នាំ មកពីខេត្តំពង់ចាម គឺជាម្ចាស់រូបថតពីរសន្លឹកក្នុងចំណោមរូបថត៣សន្លឹក ហើយរូបថតមួយសន្លឹកទៀតជាកូនស្រីរបស់គាត់ឈ្មោះមុំ គឹមសាន ដែលបច្ចុប្បន្នរស់នៅខេត្តពោធិ៍សាត់ ។ អ្នកស្រីមុំ គឹមសេន បានមកមើលរូបថតរបស់គាត់ម្តងទៀតនៅក្នុងខែឧសភា ២០១១ និងបាននិយាយរៀបរាប់អំពីដំណើរជីវិតរបស់គាត់នៅក្នុងរបបខ្មែរ ក្រហមដែលនាំឱ្យគាត់មានរូបថតដាក់តាំងនៅសារមន្ទីរទួលស្លែង ប្រាប់ដល់អ្នកកាសែតជាតិ និងអន្តរជាតិ។
យោងតាមសាលាក្តីបន្តថា អ្នកស្រីមុំ គឹមសេន នៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហម បានធ្វើការនៅអង្គភាពចិញ្ចឹមជ្រូកទីតាំងព្រែកព្នៅ ហើយប្តីរបស់គាត់ធ្វើការនៅក្រុមដឹកជញ្ជូនដែលមានទីតាំងមិន ឆ្ងាយប៉ុន្មានពីទីតាំងចិញ្ចឹមជ្រូក ។ អ្នកទាំងពីរនាក់ប្តីប្រពន្ធមានកូនម្នាក់អាយុ៣ឆ្នាំ រស់នៅជាមួយម្តាយ ។
ជនរងគ្រោះបីរូបដែលត្រូវជាម្តាយនិងកូន បានរកឃើញរូបថតរបស់គាត់ដាក់តាំងក្នុងចំណោមរូបថតជនរងគ្រោះរាប់ពាន់សន្លឹកនៅសារមន្ទីរទួលស្លែង ហើយការរកឃើញនេះ គឺតាមរយៈការចូលរួមក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចសិក្សាដែលរៀបចំដោយផ្នែកកិច្ចការសាធារណៈនៃ អ.វ.ត.ក។
លោកយាយ ឃុត ហេន ដែលបច្ចុប្បន្នមានអាយុ៨២ឆ្នាំ និងកូនស្រីឈ្មោះមុំ គឹមសេន អាយុ៦១ឆ្នាំ មកពីខេត្តកំពង់ចាម គឺជាម្ចាស់រូបថតពីរសន្លឹកក្នុងចំណោមរូបថតទាំងបីសន្លឹក ហើយរូបថតមួយសន្លឹកទៀត គឺជាកូនស្រីទី២ឈ្មោះមុំ គឹមសាន ដែលបច្ចុប្បន្នរស់នៅខេត្តពោធិ៍សាត់។
មុំ គឹមសេន បានមកមើលរូបថតរបស់គាត់ម្តងទៀតនៅចុងខែឧសភា និងបង្ហើបអំពីឆាកជីវិតរបស់គាត់ក្រោមរបបខ្មែរក្រហម អំពីមូលហេតុដែលនាំឲ្យគាត់មានរូបថតដាក់តាំងនៅទួលស្លែង ប្រាប់ដល់អ្នកសារព័ត៌មានជាតិ និងអន្តរជាតិ។
ជីវិតក្រោមរបបខ្មែរក្រហមនៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហម អ្នកមីង មុំ គឹមសេន ធ្វើការក្នុងអង្គភាពចិញ្ចឹមជ្រូកនៅព្រែកព្នៅ ចំណែកប្តីរបស់គាត់ធ្វើការនៅក្នុងកងដឹកជញ្ជូនដែលមានទីតាំងមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីទីតាំងចិញ្ចឹមជ្រូក។ អ្នកទាំងពីរមានកូនស្រីម្នាក់អាយុ៣ឆ្នាំ រស់នៅជាមួយម្តាយ។
ចំណែកលោកយាយ ឃុត ហេន ជាម្តាយ និងកូនស្រីទីពីរ មុំគឹមសាន រស់នៅឯសហករណ៍នៅស្រុកកំពង់សៀម ខេត្តកំពង់ចាម។ ដោយមានចិត្តបារម្ភពីម្តាយនិងប្អូនស្រី មីង គឹមសេន បានទៅយកម្តាយ និងប្អូនស្រីមករស់នៅជាមួយនៅទីក្រុងភ្នំពេញ។ នៅពាក់កណ្តាលខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ១៩៧៧ ប្តីរបស់មីង គឹមសេន ត្រូវអង្គការចាប់ខ្លួន។ មីង គឹមសេន រំលឹកថា «កាលនោះម៉ោង៧ក្បាលព្រលប់ហើយ ខ្ញុំឃើញឡានទ្រុងបិទដំបូលមួយបើកកាត់កន្លែងខ្ញុំ ហើយឮសំឡេងប្តីខ្ញុំស្រែកពីក្នុងរថយន្តថា កូនអើយគេចាប់ប៉ាហើយ។ គាត់មិនហ៊ានហៅឈ្មោះខ្ញុំទេ ខ្លាចគេដឹងសុខចិត្តស្រែកប្រាប់កូន»។
កន្លះខែក្រោយ មុំ គឹមសេន ត្រូវអង្គការចាប់ខ្លួនដែរ ដោយចោទថាជាជនក្បត់។ គាត់ពុំមែនត្រូវចាប់ខ្លួនតែម្នាក់ឯងទេ ពេលនោះមានមនុស្សជាង៣០នាក់ទៀតដែលត្រូវចាប់ខ្លួនដឹកក្នុងរថយន្តជាមួយគ្នា ក្នុងនោះមានម្តាយ ប្អូនស្រី កូនស្រីអាយុ៣ឆ្នាំ និងក្មួយស្រីតូចម្នាក់ដែលជាកូនរបស់ប្អូនស្រីគាត់។
រថយន្តទ្រុងបានដឹកអ្នកទាំងអស់គ្នាទៅមន្ទីរ ស-២៤។ នៅទីនោះមីង គឹមសេន ត្រូវបំបែកពីម្តាយ និងប្អូនស្រី និងធ្វើការងារផ្សេងៗពីគ្នា។ ដោយឡែក កូនស្រី និងក្មួយដែលមានអាយុ៣ឆ្នាំត្រូវទុកឲ្យអ្នកដទៃមើលនៅពេលថ្ងៃ ហើយមកដេកជាមួយម្តាយនៅពេលយប់។ មីង មុំ គឹមសេន រំលឹកថា «គេប្រើខ្ញុំឲ្យធ្វើការងារច្រើនមុខណាស់ មុនដំបូងស្ទូងស្រូវ បន្ទាប់មកគេឲ្យលីឫស្សីម្តងបួនដើម ក្រោយមកគេឲ្យវេញខ្សែពួរឲ្យបាន១០ម៉ែត្រក្នុងមួយថ្ងៃបូក រួមទាំងដំ និងចៀរគាវត្នោត និងការងារជាច្រើនទៀត តាំងពីព្រលឹមទល់យប់ ហើយហូបបបររាវៗតែមួយវែកប៉ុណ្ណោះ។ ដល់ពេលគេឲ្យខ្ញុំធ្វើអ្វីក៏ខ្ញុំធ្វើបានទាំងអស់គេជេរខ្ញុំថា យីស! មីនេះ ប្រើឲ្យធ្វើអីក៏ធ្វើបាន ប្រើឲ្យធ្វើអីក៏ធ្វើបាន រកតែឯងធ្វើអីវាមិនបានសោះ»។
លោកយាយ ឃុត ហេន បន្ថែមថា «គេឲ្យខ្ញុំមើលទារាប់ពាន់ក្បាល រួចពីមើលទាគេឲ្យខ្ញុំត្បាញកន្ទេល ហើយក្រោយមកទៀតគេឲ្យខ្ញុំអូសទឹកមួយធុងតែម្នាក់ឯង ដល់ខ្ញុំហត់ពេកសុំសម្រាកថា ឲ្យខ្ញុំសុំសម្រាកបន្តិចបានទេ ខ្ញុំចុកដៃណាស់។ គេថា «អ្ហឺស! បើខ្លាចចុកទៅកន្លែងស្រណុកទៅ ស្រណុកមិនបាច់ពិបាក (មានន័យថា ស្លាប់)»។ ខ្ញុំស្ទើរតែស្លាប់ហើយកាលនោះ ខ្ញុំមិនបានគិតថាខ្ញុំមានជីវិតរស់នៅនោះទេ»។ លោកយាយបន្ថែម។
ទោះជាក្នុងស្ថានភាពលំបាកយ៉ាងណាក្តី អ្នកទាំងបីខិតខំធ្វើការងារដើម្បីឲ្យរួចផុតពីការកាប់សម្លាប់។ ក៏ប៉ុន្តែ កូនស្រីអាយុ៣ឆ្នាំ និងក្មួយស្រីរបស់មីង គឹមសេន បានស្លាប់ដោយកង្វះអាហារ។ មីង គឹមសេន រំលឹកថា «កាលនោះគ្មានអ្វីហូបទេ បបររាវកក្លូកតែមួយវែក ហើយអ្នកមើលពុំបានបញ្ចុកដិតដល់ទៀត។ ក្មួយខ្ញុំស្លាប់មុនហ្នឹងប្រមាណមួយខែ ស្លាប់ពេលម្តាយវាទៅធ្វើការ ចំណែកកូនស្រីខ្ញុំស្លាប់ក្នុងដៃខ្ញុំនៅ ពេលយប់។ ដល់ព្រឹកឡើងខ្ញុំទៅធ្វើការទៀតទៅ មិនដឹងជាគេយកសពកូនខ្ញុំទៅកប់នៅឯណា»។ កូនស្រីរបស់មីង គឹមសេន ស្លាប់តែក្នុងរយៈពេលមួយខែកន្លះមុនពេលរបបខ្មែរក្រហមត្រូវផ្តួលរំលំ។
មីងមុំ គឹមសេន និងម្តាយព្រមទាំងប្អូនស្រី មានសំណាងបានរស់រានមានជីវិតដោយសារការដួលរលំរបស់របបខ្មែរក្រហមនៅខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩។
ការរកឃើញរូបថតនៅទួលស្លែងលោកយាយ ឃុត ហេន និងមីង មុំ គឹមសេន ពុំដែលបានដឹងសោះថា រូបថតរបស់គាត់ទាំងបីនាក់ម្តាយកូនត្រូវបានដាក់តាំងនៅសារមន្ទីរទួលស្លែង ដែលជាអតីតមន្ទីរ ស-២១ ក្នុងរបបខ្មែរក្រហមទេ។ លោកយាយ ឃុត ហេន រំលឹកឡើងវិញ អំពីការថតរូបកាលគាត់ជាប់ឃុំឃាំងនៅមន្ទីរ ស-២៤។
«ថ្ងៃមួយពេលត្រឡប់ មកពីធ្វើការវិញ គេឲ្យទៅថតរូប។ ខ្ញុំខំតែអរនឹកក្នុងចិត្តថា ពីមុនមិនដែលបានថតរូបទេ ឥឡូវបានថតហើយ។ ខ្ញុំភើចក្រមាចេញពីក្បាល ហើយយកដៃជ្រោងសក់ ស្រាប់តែគេថា មិនបាច់ជ្រោងមិនបាច់អីទេ។ ដល់ថតហើយគេដើរទៅបាត់ទៅ ខ្ញុំមិនដែលបានឃើញរូបថតខ្លួនឯងយ៉ាងម៉េចផង»។
ចុងឆ្នាំ២០០៨ ប្រជាជនម្នាក់នៅក្នុងភូមិគោកគ្រាម ដែលបានមកមើលសារមន្ទីរទួលស្លែង បានប្រាប់លោកយាយ ឃុត ហេន ថាឃើញរូបថតមួយសន្លឹកនៅសារមន្ទីរទួលស្លែង ដូចជារូបថតរបស់គាត់។ លោកយាយ ឃុត ហេន មានប្រសាសន៍ថា «គេប្រាប់ខ្ញុំពីដំបូង ខ្ញុំថាមិនជឿទេហង មិនដែលរូបថតអញទៅនៅគុកទួលស្លែងទៅវិញ។ វាថា បើយាយឯងមិនជឿទៅមើលខ្លួនឯងទៅ»។
មួយឆ្នាំក្រោយ លោកយាយ ឃុត ហេន និងមីង មុំ គឹមសេន បានមកទស្សនាសារមន្ទីរទួលស្លែងតាមរយៈកម្មវិធីទស្សនកិច្ចសិក្សាដែលរៀបចំដោយផ្នែកកិច្ចការសាធារណៈនៃ អ.វ.ត.ក ហើយក៏បានឃើញរូបថតរបស់គាត់នៅទួលស្លែងមែន។
«ខ្ញុំមិននឹកស្មានថាខ្ញុំមានជីវិតរស់ទេ កាលណោះខ្ញុំគិតថាខ្ញុំស្លាប់បាត់ទៅហើយ»។
ការដែលលោកយាយ ឃុត ហេន និងមីង មុំ គឹមសេន រកឃើញរូបថតខ្លួនឯងនៅក្នុងសារមន្ទីរទួលស្លែង បានឮសុសសាយក្នុងចំណោមអ្នកសារព័ត៌មាន និងប្រជាជនក្នុងភូមិគោកគ្រាម។ ក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចនៅទួលស្លែងជាលើកទី២ កាលពីចុងខែឧសភា កន្លងទៅនេះ មីងមុំ គឹមសេន ត្រូវបានចោមរោមដោយអ្នកសារព័ត៌មានក្នុងស្រុក និងអន្តរជាតិជាង២០នាក់ ដែលចង់ដឹងអំពីរឿងរ៉ាវជីវិតរបស់មីងក្នុងរបបខ្មែរក្រហម និងអំពីមូលហេតុដែលនាំឲ្យមីង ព្រមទាំងម្តាយ និងប្អូនស្រីនៅរស់រានមានជីវិតរហូតដល់បច្ចុប្បន្ន។
មីងមុំ គឹមសេន និយាយប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានថា «ពេលឃើញរូបថតខ្លួនឯងបីនាក់ម៉ែកូននៅគុកទួលស្លែង ខ្ញុំស្លុតខ្លាំងណាស់»។ ដោយមិនអាចទប់ចិត្តបាន មីងមុំ គឹមសេន យំខ្សឹកខ្សួលនៅចំពោះមុខរូបថតរបស់គាត់ ហើយបន្តដោយសំឡេងញ័រៗថា «ខ្ញុំមិននឹកស្មានថាមានជីវិតរស់ទេ កាលណោះខ្ញុំគិតថាខ្ញុំស្លាប់បាត់ទៅហើយ»។
ក្រៅពីលោកយាយ ឃុត ហេន និងមីងមុំ គឹមសេន នៅមានអ្នកចូលរួមច្រើននាក់ទៀត ដែលបានរកឃើញសាច់ញាតិដែលបាត់ខ្លួននៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហម ដូចជា លោកយាយ ហែម សាគូ មកពីភូមិតាមាង ឃុំកោះរកា ស្រុកកំពង់សៀម ខេត្តកំពង់ចាម បានរកឃើញរូបថតកូនប្រុស២នាក់ និងកូនប្រសាម្នាក់ដែលត្រូវចាប់ខ្លួនក្នុងរបបខ្មែរក្រហម ហើយបាត់ដំណឹងរហូត។ ក្រៅពីនេះ អ្នកចូលរួមដែលមកពីខេត្តប៉ៃលិន កំពង់ស្ពឺ កំពង់ធំ កំពត… ក៏បានរកឃើញរូបថតសាច់ញាតិជាបន្តបន្ទាប់តាមរយៈកម្មវិធីទស្សនកិច្ចសិក្សាដែលរៀបចំដោយផ្នែកកិច្ចការសាធារណៈរបស់ អ.វ.ត.ក។
ការរកឃើញរូបថតផ្ទាល់ខ្លួនឯង និងរូបថតសាច់ញាតិរបស់អ្នកដែលចូលរួមក្នុងទស្សនកិច្ចសិក្សា ធ្វើឲ្យសាលាក្តីខ្មែរក្រហមបានបំពេញតួនាទីមួយទៀតបន្ថែមពីលើតួនាទីស្វែងរកយុត្តិធម៌ជូនជនរងគ្រោះ នោះគឺបាននាំមកនូវការពិត និងភាពធូរស្រាលផ្លូវចិត្តដល់ជនរងគ្រោះនៃរបបខ្មែរក្រហម។ តួនាទីទីពីរនេះ ធ្វើឲ្យតុលាការខ្មែរក្រហមក្លាយជាតុលាការឧក្រិដ្ឋកម្មទីមួយលើសាកលលោកដែលជនរងគ្រោះបានចូលរួមក្នុង ចំនួនដ៏ច្រើនលើសលប់៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ