មឈូសបុរាណនៅប្រាសាទបន្ទាយសំរែ នៅតែជាអាថ៌កំបាំង គ្មានអ្នកស្រាវជ្រាវណាម្នាក់អាចបកស្រាយបាននៅឡើយ
- សៀមរាប
ខេត្តសៀមរាប ៖ បន្ទាយសំរែគឺជាប្រាសាទបុរាណមួយដែលកសាងឡើងអំពីថ្មភក់ លាយគ្នាជាមួយ
ខេត្តសៀមរាប ៖ បន្ទាយសំរែគឺជាប្រាសាទបុរាណមួយដែលកសាងឡើងអំពីថ្មភក់ លាយគ្នាជាមួយនិងថ្មបាយក្រៀម។
បច្ចុប្បន្នប្រាសាទដ៏អស្ចារ្យមួយនេះ ស្ថិតនៅចម្ងាយប្រហែល២គីឡូម៉ែត្រភាគខាងកើត ពីភូមិព្រះ ដាក់ ឃុំព្រះដាក់នៃស្រុកបន្ទាយស្រី ខេត្តសៀមរាប ដែលជាផ្លូវសំដៅទៅប្រាសាទភ្នំបូក ។
ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវ បានសន្និដ្ឋានថា តាមការពិនិត្យទៅលើរចនាបថសិល្បៈ គឺប្រាសាទបន្ទាយសំរែ ប្រហែលជាកសាងឡើងនៅអំឡុងចុងសតវត្សទី១១ ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទសូរ្យវរ្ម័នទី២ក្នុង អំឡុងគ្រីស្ដសករាជ១១១៣-១១៥០ ហើយប្រហែល ជាបញ្ចប់នៅក្នុងរជ្ជកាលនៃស្ដេចយសោវរ្ម័នទី២ អំឡុងគ្រីស្តសករាជ១១៥០- ១១៦៥ ដើម្បីឧទិ្ទសដល់ព្រហ្មញ្ញសាសនានិកាយព្រះនារាយណ៍។
ប្រាសាទបន្ទាយសំរែ បានកសាងឡើង ដោយយកលំនាំតាមរចនាបថ របស់ប្រាសាទអង្គរវត្ត ពីព្រោះកំពូលកណ្ដាលរបស់វា មានរូបរាងស្រដៀងគ្នាទៅនិងកំពូលរបស់ប្រាសាទអង្គរវត្តដែរគ្រាន់តែប្រាសាទបន្ទាយសំរែ មានកំពូលតិចនិងតូចជាងប្រាសាទអង្គរវត្ត។ ប្រាសាទបន្ទាយសំរែនេះ ក៏ស្រដៀងគ្នាទៅនិងប្រាសាទមួយចំនួនផ្សេងទៀតដូច ជាប្រាសាទចៅសាយទេវតា បឹងមាលា ទេពមានន និងប្រាសាទចំនួនពីរទៀត ដែលនៅក្នុងប្រទេសថៃបច្ចុប្បន្ន គឺប្រាសាទភីម៉ាយ និងភ្នំរូង។
អ្វីដែលជាចម្ងល់បំផុតរបស់អ្នកទេសចរណ៍ និងក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវជាច្រើននោះ គឺប្រាសាទបន្ទាយសំរែ មានមឈូសបុរាណមួយ ធ្វើអំពីថ្មភក់ ដែលមានទទឹងប្រហែល០.៨ម៉ែត្រនិងបណ្ដោយប្រហែល ១.២ម៉ែត្រ ត្រូវបានគេរកឃើញនៅមុខកាំជណ្ដើរនៃខ្លោងទ្វាចូលខាងកើតរបស់ប្រាសាទនោះ។
លោក ឡុង ណារី ប្រធានក្រុមការងារអភិរក្សថ្ម នៃនាយកដ្ឋានអភិរក្សប្រាសាទនិងបុរាណវិទ្យា ឱ្យដឹងថា កាលពីអំឡុងឆ្នាំ១៩៣៦ នៅពេលដែលក្រុមបារាំង បានទៅជួសជុល ដោយសិក្សា និងធ្វើកំណាយនៅប្រាសាទបន្ទាយសំរែ ក៏បានប្រទះឃើញមឈូសបុរាណធ្វើអំពីថ្មភក់មួយនេះកប់នៅក្នុងដីជាប់កាំជណ្ដើរឡើង ផ្នែកខាងកើតរបស់ប្រាសាទនេះ។ ការរកឃើញកាលណោះ គឺមឈូសថ្ម មានសភាពបាក់បែកជាច្រើនបំណែក ក៏ប៉ុន្តែក្រុមអ្នកជំនាញបារាំងក៏បានប្រមូលមកផ្គុំគ្នាឱ្យក្លាយទៅជារូបរាងមឈូសឡើងវិញ ហើយក៏បានយកមកដាក់នៅក្នុងប្រាង្គកណ្ដាលរបស់ប្រាសាទបន្ទាយសំរែ តាំងពីពេលនោះមក រហូតដល់បច្ចុប្បន្ន។
លោក ឡុង ណាវី បានបញ្ជាក់ទៀតថាក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវជំនាន់ក្រោយនៅពេលឃើញរបស់ចម្លែកនៅក្នុងប្រាសាទនេះ គេក៏ចាប់ផ្ដើមពិនិត្យមើល ដោយឃើញនៅលើគំរបមានឆ្លាក់រូបរាហ៊ូ ហើយនៅបាតក្រោមរបស់វត្ថុនោះ ក៏បានចោះ ប្រហោងសម្រាប់បង្ហូរទឹក ឬក៏ទុកឱ្យទឹកហូរចេញទើបគេសន្និដ្ឋានថាវាគឺជាមឈូសបុរាណ ១ដែលនៅសេសសល់តាំងពីសម័យកសាងប្រាសាទនោះ មកម្ល៉េះ។
បុរាណវិទូរ និងជាប្រធាននាយកដ្ឋានស្រាវជ្រាវ បណ្ដុះបណ្ដាលនិងផ្សព្វផ្សាយ លោក អ៊ឹម សុខរិទ្ធី ពន្យល់ថា តាមការ ស្រាវជ្រាវកន្លងមក វត្ថុចម្លែកដែលធ្វើអំពីថ្មភក់នៅប្រាសាទបន្ទាយសំរែនោះ វាគឺពិតជាដូចគ្នាទៅនិងមឈូសដែលគេដាក់ស.ពមែនទែន ក៏ប៉ុន្តែលោកពិនិត្យមើលយ៉ាងដិតដល់ទៅ លោក យល់ថា វាមិន មែនជាទម្រង់មឈូសសម្រាប់ដាក់សាកសពទេ គឺវាប្រហែលជាមឈូស សម្រាប់គេដាក់អដ្ឋិធាតុសម័យបុរាណ។
បើទោះបីជាយ៉ាងណា លោក អ៊ឹម សុខរិទ្ធី ពន្យល់ថាក្នុងរយៈពេលជាង១០០ឆ្នាំមក នេះ វានៅតែជាអាថ៌កំបាំង ដោយគ្មានអ្នកស្រាវជ្រាវណាម្នាក់ទាន់ហ៊ានអះអាងថាមឈូសបុរាណ ដែលគេឃើញនៅក្នុងប្រាសាទបន្ទាយសំរែនោះជាមឈូសរបស់អ្នកណាឬក៏សម្រាប់ដាក់សពស្ដេចអង្គណា កាលពីសម័យបុរាណនោះច្បាស់ លាស់នៅឡើយទេ។ ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវជំនាន់ថ្មី បានត្រឹមតែសន្និដ្ឋានថា មឈូសបុរាណ ដែលគេរកឃើញនៅក្នុងប្រាសាទបន្ទាយសំរែនោះ ប្រហែលជាសម្រាប់ដាក់អដ្ឋិធាតុរបស់បុគ្គលដែលមានឋានៈខ្ពង់ខ្ពស់ណាម្នាក់ប៉ុណ្ណោះ។
ដោយសារតែស្ថានភាពមឈូសថ្មបុរាណនៅប្រាសាទបន្ទាយសំរែនោះ មានសភាពបាក់បែកខ្លាំងគឺកាលពីអំឡុងខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ ២០១៨ ដល់ខែកញ្ញាឆ្នាំ២០១៩ ក្រុមអភិរក្សថ្ម(SCU) បានទៅជួសជុលមឈូសនៅខាងមុខខាងកើតនៃតួប៉មកណ្តាលរបស់ប្រាសាទបន្ទាយសំរែនោះ ឱ្យបានរឹងមាំឡើងវិញ។
វិធីសាស្ត្រជួសជុលដែលធ្វើតាមជំនាញបច្ចេកទេសដូចជាបានដកយកបាយអស៊ីម៉ង់ត៍និងស្នូលដែក ដែលជួសជុលកាលពីសម័យបារាំងដែលអស់គុណភាពទៅហើយនោះចេញ លាងសម្អាតស្លែ កំណកដីធូលីនិងដំណក់ទៀន បានបន្សាប ជាតិអំបិលចេញពីក្នុងថ្ម បានធ្វើការ ពង្រឹងផ្ទៃថ្មដែលពុកផុយ។
យកបំណែកគំរបមឈូសចំនួន៦ដុំ ដែលរកឃើញត្រូវបានព្យាបាលនិងបានស្វានដាក់ស្នូល ភ្ជាប់ជាមួយកាវឡើងវិញ ដាប់ថ្មថ្មីដាក់ជំនួសនៅកន្លែងដែលបានបាត់ ដើម្បីពង្រឹងរចនាសម្ព័ន្ធដល់មឈូស ព្រមទាំងបិទសា្នមប្រេះ និងចន្លោះថ្នេរថ្មទាំងអស់ជាមួយបាយអ បំពេញដើម្បីកាត់បន្ថយការជម្រាបទឹកជាដើម៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ