រាជធានីភ្នំពេញ ៖ ក្រវាញ ជាប្រភេទរុក្ខជាតិព្រៃដុះនៅតំបន់ភ្នំ តាមបណ្តាខេត្តមួយចំនួនជាប់ព្រំប្រទល់ប្រទេសថៃ ហើយខេត្តដែលសម្បូរជាងគេគឺខេត្តពោធិ៍សាត់ ពិសេស អ្នកស្រុកភ្នំក្រវាញ ដែលមានវ័យចំណាស់ ប្រាកដជាស្គាល់ច្បាស់ពីរុក្ខជាតិនេះ ប៉ុន្ដែយុវជនសព្វថ្ងៃ មិនថាអ្នកកើតនៅខេត្តដែលសម្បូររុក្ខជាតិនេះ ឬរស់នៅទីក្រុងនោះទេ ភាគតិចបំផុតដែលស្គាល់រុក្ខជាតិនេះ តែក៏មិនប្រាកដថា បានដឹងពីអត្ថប្រយោជន៍របស់វាឡើយ ។
បច្ចុប្បន្ន មានអ្នករកស៊ីមួយចំនួនដែលបានដឹងពីអត្ថប្រយោជន៍នៃរុក្ខជាតិនេះ កំពុងប្រមូលទិញមកធ្វើជាបន្លែសម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់នៅភោជនីយដ្ឋានល្បីៗមួយចំនួនក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។
អ្នកស្រី គឹម ដាវ៉ន ម្ចាស់ភោជនីយដ្ឋាន កណ្តឹង នៅរាជធានីភ្នំពេញ បានឲ្យដឹងថា ហាងរបស់អ្នកស្រីទទួលការផ្គត់ផ្គង់ក្រវាញពីប្រភព២ផ្សេងគ្នា គឺទី១ ប្រភពសំខាន់មកពីខេត្តពោធិ៍សាត់ ដែលប្រជាពលរដ្ឋម្ចាស់ស្រុកប្រមូលអនុផលពីក្នុងព្រៃ និងមួយច្រកទៀត គឺផ្គត់ផ្គង់នៅខេត្តប៉ៃលិន ។
អ្នកស្រីបញ្ជាក់ថា សម្រាប់ក្រវាញដែលផ្គត់ផ្គង់ពីខេត្តមួយចំនួនក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គឺជាក្រវាញធម្មជាតិ ប៉ុន្តែសម្រាប់ក្រវាញដែលផ្គត់ផ្គង់មកពីខេត្តប៉ៃលិននោះ គឺជាក្រវាញដាំដុះនៅតាមបណ្តោយព្រំដែន ដែលមានម្ចាស់កសិដ្ឋានជាជនជាតិថៃ ។ សម្រាប់តម្លៃវិញ មិនជាធូរថ្លៃប៉ុន្មានឡើយ គឺ១គីឡូតម្លៃជិត៤ម៉ឺនរៀល ។ នៅប្រទេសកម្ពុជា រដូវដែលសម្បូរក្រវាញ គឺនៅរដូវវស្សា ដោយសារតែក្រវាញជាប្រភេទរុក្ខជាតិដុះនៅលើភ្នំ និងត្រូវការសំណើមល្អ ប៉ុន្តែនៅប្រទេសជិតខាងវិញ គឺគេមានគ្រប់រដូវ ដោយសារតែគេយកក្រវាញទៅដាំដុះជាលក្ខណៈចម្ការធំៗសម្រាប់ធ្វើជាអាជីវកម្ម ។
អ្នកស្រី គឹម ដាវ៉ន បានបញ្ជាក់ថា ៖«ក្រវាញជារុក្ខជាតិដុះនៅព្រៃភ្នំ ហើយត្រូវការទឹក វាមានរសជាតិហឹរ ជាពិសេស គឺវាផ្តល់រសជាតិឆ្ងាញ់ខ្លាំងសម្រាប់ការធ្វើជាសម្លរម្ជូរព្រៃសាច់គោ ។ ប្រភេទរុក្ខជាតិក្រវាញនេះ គឺថាយកទៅឆាក្តៅសាច់គោ និងសាច់ព្រៃ គឺឆ្ងាញ់ជាងឆាជាមួយសាច់ជ្រូក ឬសាច់មាន់ ។ ប៉ុន្តែដោយសារតែសាច់ព្រៃគឺហាមឃាត់ ដូច្នេះក្រវាញ គឺជាមុខម្ហូបដ៏ឆ្ងាញ់សម្រាប់សកដើមរបស់វា យកបណ្តូលទៅឆាក្តៅនឹងសាច់គោ » ។
អ្នកស្រី គឹម ដាវ៉ន បន្តទៀតថា អ្នកស្រីបានដឹងអំពីក្រវាញនៅអំឡុងឆ្នាំ២០១០ នៅពេលដែលអ្នកស្រី និងក្រុមគ្រួសារឧស្សាហ៍ចុះឡើងខេត្តប៉ៃលិន ទៅមើលចម្ការនៅទីនោះ។ អ្នកស្រីបានឲ្យដឹងថា ការពិត ក្រវាញត្រូវបានយកទៅធ្វើម្ហូបយូរហើយនៅប្រទេសថៃ តែសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា គឺបានដឹងតិចតួចបំផុត ។
អ្នកស្រីបានបញ្ជាក់ថា ៖« ភ្ញៀវដែលមកទទួលទានភាគច្រើនមិនស្គាល់ក្រវាញទេ អីចឹង គាត់ទាមទារមើលដើមក្រវាញស្រស់ ការបកដើមក្រវាញ ហើយខ្លះដើរចូលមើលដល់កន្លែងចម្អិនអាហារ ហើយពួកគាត់ទទួលស្គាល់ថា វាពិតជាមានរសជាតិឆ្ងាញ់ ។ សម្រាប់ភ្ញៀវខ្លះទៀតអះអាងថា ក្រវាញមិនត្រឹមតែយកធ្វើម្ហូបមានរសជាតិឆ្ងាញ់ប្លែកទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងមានអត្ថប្រយោជន៍ដូចជាឱសថ ព្រោះពេលទទួលទានហើយ គឺដើរខ្យល់ស្រួល និងបែកញើសស្រួលខ្លួន ។ សម្រាប់ភ្ញៀវម្នាក់ទៀត ដែលមានបញ្ហាមុខជាំ គាត់ប្រាប់ខ្ញុំថា ក្រវាញគឺល្អណាស់ អាចជួយបំបាត់ជាំលើមុខគាត់ទៀតផងពេលទទួលទានយូរៗទៅ ខ្ញុំមិនសូវជឿទេ តែវាជាការអះអាងរបស់ភ្ញៀវ » ។
តាមពិត ក្រវាញមាន២ប្រភេទ ដែលប្រភេទទី១ ដើមរបស់វាស្រដៀងនឹងដើមពន្លៃ ឬរំដេងដែលអ្នកស្រុកដាំនៅតាមផ្ទះដែរ រីឯប្រភេទទី២ វាមានដើមខ្ពស់បែកមែកសាខាដូចដើមឈើដទៃ។ ចំពោះប្រភេទទី១ វាមានក្លិនក្រអូបប្រហើរ និងរសជាតិហឹរប្រហាតៗ អាចយកទៅធ្វើជាបន្លែ ដូចជា ឆា ឬស្ល ហើយធ្វើជាឱសថព្យាបាលជំងឺ ឬក៏យកទៅផលិតជាប្រេងខ្យល់ ប្រេងកូឡា និងឱសថកែរោគផ្សេងៗ ។ ចំណែកប្រភេទទី២ អ្នកស្រុកច្រើនតែទៅចាំងយកសម្បកមកដាំទឹកផឹក ឬចិញ្ច្រាំធ្វើជាឱសថបុរាណ ។ វាមានក្លិនក្រអូបប្រហើរដូចប្រភេទទី១ដែរ ។
បច្ចុប្បន្ន ដោយសារតែមានគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍នានាដូចជា ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច និងកំណើននៃប្រជាសាស្ត្រ បានធ្វើឲ្យតម្រូវការផ្ទៃដីលំនៅឋាន និងស្រែចម្ការកើនឡើង ក៏មានក្រុមហ៊ុន ឬអ្នកភូមិទៅកាប់គាស់នៅតាមតំបន់ដែលរុក្ខជាតិនេះដុះមួយចំនួន នាំឲ្យបាត់បង់ជាបណ្ដើរៗ ។
ទោះបីយ៉ាងណា បើតាមអតីតនាយ ទាហានមួយរូបដែលធ្លាប់ឈរជើងនៅ តំបន់ជួរភ្នំក្រវាញ អស់រយៈពេលជាង២០ឆ្នាំ បានឲ្យដឹងតាមទូរស័ព្ទកាលពីថ្ងៃទី១៥ សីហា ថា មានតែការឈូសឆាយដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមកិច្ចនៅតាមព្រៃក្បែរៗទេដែលប៉ះពាល់រុក្ខជាតិនេះ ប៉ុន្តែបើក្នុងព្រៃជ្រៅ គ្មានអ្នកស្រុកទៅដល់ វាសម្បូរនៅឡើយ ។
លោក អ៊ួង ខាន់ អតីតនាយទាហានកងពលលេខ១៤ នៃយុទ្ធភូមិភាគទី៥ ដែលធ្លាប់ឈរជើងនៅតំបន់ជួរភ្នំក្រវាញ បានឲ្យដឹងថា កាលពីសម័យសង្គ្រាម លោកឈរជើងនៅតំបន់នោះ រុក្ខជាតិនេះសម្បូរណាស់ ។ លោកថា ៖«ក្រវាញប្រភេទដូចពន្លៃ ឬរំដេងនេះ អ្នកស្រុកច្រើនទៅដកយកទាំងដើមទាំងប្ញស និងស្លឹក មកហាន់ចិញ្ច្រាំហាលថ្ងៃ ដាំទឹកផឹក ។ ចំណែកប្រភេទម្យ៉ាងទៀត វាមានដើមខ្ពស់ និងមែកសាខាដូចដើមឈើដទៃដែរ ភាគច្រើនគេចាំងសម្បកយកទៅហាលថ្ងៃ ដាំទឹកផឹកដូចសម្បកស្ដៅដែរ តែវាមានក្លិនឈ្ងុយប្រហើរដូចដើមទេពិរូអីចឹង » ។
នាយទាហានដែលទើបចូលនិវត្តន៍រូបនេះបន្ដថា ៖« បើនិយាយពីក្រវាញប្រភេទទី១ ដែលមានដើមដូចពន្លៃ ឬរំដេងនេះ នៅក្បែរភូមិ វាហិនហោចខ្លះមែន ដោយសារគេយកត្រាក់ទ័រទៅឈូសឆាយ ឬអ្នកស្រុកកាប់ឆ្ការធ្វើស្រែចម្ការ ប៉ុន្ដែបើនៅព្រៃជ្រៅសម្បូរណាស់ គ្មានអ្នកស្រុកទៅដល់ទេ ។ ឲ្យតែដល់រដូវប្រាំងមកដល់ រុក្ខជាតិនេះងាប់ មើលទៅពណ៌លឿងដូចយើងមិនបានស្រោចទឹកអីចឹង តែពេលដល់រដូវវស្សា វាចាប់ផ្ដើមចេញពន្លកវិញ វាមិនខុសពីមើមពន្លៃ ឬរំដេងនោះទេ » ។
លោកបញ្ជាក់ថា ៖« តំបន់ដែលរុក្ខជាតិនេះដុះសម្បូរជាងគេ គឺនៅតាមបណ្ដោយជួរភ្នំក្រវាញ មានដូចជា នៅភ្នំថ្មកែវ ភ្នំថ្មខៀវ និងភ្នំថ្មយ៉ន ជាដើម គឺសម្បូរណាស់ មិនដឹងយកទៅណាអស់ទេ » ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ បើទោះបីជារុក្ខជាតិនេះមានអត្ថប្រយោជន៍ច្រើនយ៉ាង ប៉ុន្តែយុវជន-យុវនារីជាទូទៅធ្លាប់ឮតែឈ្មោះស្រុក «ភ្នំក្រវាញ» ប៉ុណ្ណោះ ស្ថិតនៅខេត្តពោធិ៍សាត់ ប៉ុន្តែមិនស្គាល់ដើមក្រវាញទេ ដោយសារតែបច្ចុប្បន្ន វាជាសម័យជឿនលឿន និងជឿជាក់ទៅលើឱសថសាស្ត្រភាគច្រើន ។ ដូច្នេះហើយបានជាមិនសូវចាប់អារម្មណ៍ពីរុក្ខជាតិធ្វើជាឱសថបុរាណសម្រាប់ព្យាបាលជំងឺ ដូចជាដើមក្រវាញនេះ ។
អ្នកស្រី គឹម ដាវ៉ន បានឲ្យដឹងថា ក្រវាញធម្មជាតិមានរសជាតិហឹរឆ្ងាញ់ជាងក្រវាញដែលដាំដុះនៅចម្ការរបស់ជនជាតិថៃ ។ អ្នកស្រីជំរុញលើកទឹកចិត្តឲ្យបងប្អូនរស់នៅតំបន់ព្រៃភ្នំថា គួរតែចាប់ផ្តើមបើកជាចម្ការដាំដុះដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ទីផ្សារក្នុងស្រុកផងដែរ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ