កម្ពុជាបានរកឃើញករណីដំបូងនៃជំងឺអុតស្វា ឬហៅថា Monkeypox ដែលកើតមានចំពោះបុរសជនជាតិនីហ្សេរីយ៉ា ។ ចំណែកអង្គការសុខភាពពិភពលោកបានប្រកាសថា ជំងឺនេះគឺជាក្តីបារម្ភពិភពលោក ។ អាស្រ័យដូច្នេះ យើងត្រូវប្រយ័ត្នការឆ្លងជំងឺនេះ ហើយត្រូវយល់ដឹងពីវិធីការពារ ដើម្បីកុំអោយឆ្លងជំងឺនេះ ។
![Picture]()
១ តើជំងឺអុតស្វានេះ កើតមានច្រើនកម្រិតណាសមាជិកនៃក្រុមគ្រួសារដូចគ្នានៃមេរោគដូចជាជំងឺអុតតូច ។ វាមិនសូវធ្ងន់ធ្ងរ ហើយអ្នកជំនាញនិយាយថា ឱកាសនៃការឆ្លងមានកម្រិតទាប ។ វាកើតឡើងភាគច្រើននៅតំបន់ដាច់ស្រយាលនៃបណ្តាប្រទេសអាហ្វ្រិកកណ្តាល និងខាងលិច នៅជិតព្រៃត្រូពិច ។ នៅក្នុងតំបន់ទាំងនោះមានករណីកើតជំងឺអុតស្វាច្រើនជាង១.២០០ករណី ចាប់តាំងពីដើមឆ្នាំមក ។
![Picture]()
គេដឹងថា មេរោគនេះ មានពីរប្រភេទជាចម្បង ។ នោះ គឺមេរោគមកពី – អាហ្វ្រិកខាងលិច និងអាហ្វ្រិកកណ្តាល ។ មេរោគមកពីពីអាហ្វ្រិកខាងលិចមិនសូវធ្ងន់ធ្ងរ ប៉ុន្តែឥឡូវនេះវាកំពុងចរាចរនៅក្នុងតំបន់ផ្សេងទៀតនៃពិភពលោក ។
ចំនួនអ្នកឆ្លងជំងឺអុតស្វា មានច្រើនខុសពីធម្មតានៅក្រៅទ្វីបអាហ្វ្រិក ដោយមិនមានទំនាក់ទំនងធ្វើដំណើរទៅកាន់តំបន់នោះ ។ នេះមានន័យថា ឥឡូវនេះមេរោគកំពុងរីករាលដាលនៅក្នុងសហគមន៍ ។
![Picture]()
២ តើជំងឺអុតស្វាមានរោគសញ្ញាអ្វីខ្លះ?
រោគសញ្ញាដំបូងមានគ្រុនក្តៅ ឈឺក្បាល ហើម ឈឺខ្នង ឈឺសាច់ដុំ។ នៅពេលដែលគ្រុនក្តៅបានធូរស្រាល កន្ទួលក្រហមអាចកើតឡើងជារឿយៗចាប់ផ្តើមនៅលើមុខ បន្ទាប់មករាលដាលទៅផ្នែកផ្សេងទៀតនៃរាងកាយ ភាគច្រើនជាទូទៅគឺបាតដៃ និងបាតជើង ។ កន្ទួលដែលអាចរមាស់ខ្លាំង ឬឈឺចាប់នោះបានប្រែប្រួល និងឆ្លងកាត់ដំណាក់កាលផ្សេងៗគ្នា មុននឹងបង្កើតជាស្នាម ។ ដំបៅអាចបណ្តាលឱ្យមានស្លាកស្នាម ។ ជាធម្មតា ការឆ្លងមេរោគនឹងធូរស្រាលដោយខ្លួនឯង និងមានរយៈពេលចន្លោះពី ១៤ ទៅ ២១ ថ្ងៃ។
៣ តើអ្នកអាចឆ្លងជំងឺអុតស្វាដោយរបៀបណា?
ជំងឺអុតស្វាយអាចឆ្លងនៅពេលដែលមាននរណាម្នាក់មានទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធជាមួយអ្នកដែលមានមេរោគ ។ មេរោគអាចចូលទៅក្នុងខ្លួន តាមរយៈស្បែកដែលរលាត់ ផ្លូវដកដង្ហើម ឬតាមរយៈភ្នែក ច្រមុះ ឬមាត់។
ពីមុនវាមិនត្រូវបានគេពិពណ៌នាថា ។ ប៉ុន្តែឥឡូវគេណែនាំអ្នកដែលមានមេរោគឱ្យចៀសវាងការរួមភេទនៅពេលពួកគេមានរោគសញ្ញា ។
៤ តើវាមានគ្រោះថ្នាក់ប៉ុណ្ណា?
ករណីភាគច្រើននៃមេរោគ គឺស្រាល ជួនកាលស្រដៀងនឹងជំងឺអុតតូច ហើយអាចជាបានដោយខ្លួនឯងក្នុងរយៈពេលពីរបីសប្តាហ៍ ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ជួនកាលជំងឺអុតស្វាអាចធ្ងន់ធ្ងរជាងនេះ ហើយត្រូវបានគេរាយការណ៍ថាបានបណ្តាលឱ្យមនុស្សស្លា.ប់នៅអាហ្វ្រិកខាងលិច ។
![Picture]()
៥ តើជំងឺអុតស្វាផ្ទុះឡើងញឹកញាប់ប៉ុណ្ណា?
មេរោគនេះត្រូវបានកំណត់អត្តសញ្ញាណជាលើកដំបូងនៅក្នុងសត្វស្វា ហើយចាប់តាំងពីឆ្នាំ 1970 មានការផ្ទុះឡើងជាលំដាប់ ដែលត្រូវបាន រាយការណ៍នៅទូទាំងប្រទេសចំនួន ១០នៅអាហ្វ្រិក ។ នៅឆ្នាំ 2003 មានការផ្ទុះឡើងនៅសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលជាលើកដំបូងដែលវាត្រូវបានគេឃើញនៅខាងក្រៅទ្វីបអាហ្វ្រិក ។ នៅឆ្នាំ 2017 នីហ្សេរីយ៉ាបានជួបប្រទះការផ្ទុះឡើងធំបំផុត ។ មានករណីសង្ស័យចំនួន១៧២ ករណី ហើយជនរងគ្រោះ៧៥% ជាបុរសដែលមានអាយុចន្លោះពី ២១ ទៅ ៤០ឆ្នាំ។
៦ តើជំងឺអុតស្វាត្រូវព្យាបាលដូចម្តេច?
ការផ្ទុះឡើងអាចត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយការការពារការឆ្លងមេរោគ។ ការចាក់វ៉ាក់សាំងប្រឆាំងនឹងជំងឺអុតតូចត្រូវបានបង្ហាញថា មានប្រសិទ្ធភាព 85% ក្នុងការបង្ការជំងឺនេះ។
ថ្នាំប្រឆាំងមេរោគក៏អាចជួយបានដែរ ហើយចក្រភពអង់គ្លេស បានអនុម័តថ្នាំមួយហៅថា tecovirimat សម្រាប់រឿងនេះ។
៧ តើសាធារណជនគួរព្រួយបារម្ភទេ?
ក្រសួងសុខាភិបាលកម្ពុជាកំពុងណែនាំប្រជាជនអោយប្រយ័ត្នការឆ្លងជំងឺនេះ ខណៈដែលអង្គការសុខភាពពិភពលោកកំពុង ប្រកាស អាសន្នកម្រិខ្ពស់ចំពោះជំងឺនេះ ។
![Picture]()
ខណៈករណីដំបូងនៃជំងឺអុតស្វាត្រូវបានរកឃើញចំពោះបុរសជនជាតិ នីហ្សេរីយ៉ាម្នាក់នោះ អ្នកដែលប៉ះពាល់ផ្ទាល់ជាមួយបុរសនេះ ត្រូវបាន ណែនាំអោយដាក់ខ្លួននៅដោយឡែកហើយតាមដានសុខភាព ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ