បុគ្គលកាលបើលះបង់នូវអំពើអាក្រក់ចេញអស់ ដោយការរក្សានូវសេចក្តីល្អ នោះឈ្មោះថា បានបំពេញនូវអំពើជាកុសល ដែលព្រះពុទ្ធទ្រង់ត្រាស់សរសើរថា ជាអភ័យទាន គឺការផ្ដល់នូវសេចក្ដីសុខដល់ជនដទៃ ផ្ដល់នូវសេចក្ដីអាណិតមេត្តាដល់មនុស្សសត្វផងគ្នាដ៏ប្រពៃ ។
ពុទ្ធមាមិកជន ជាអ្នកដល់នូវត្រៃសរណគមន៍ពោលគឺការយកព្រះពុទ្ធ ព្រះធម៌ ព្រះសង្ឃ ជាទីពឹងទីរឭក ដោយព្យាយាមបណ្ដុះនូវគុណសម្បត្តិ សីលធម៌ នៅក្នុងខ្លួនផ្ទាល់៖ «ការសមាទានសីល ឬក៏ការប្រកាសខ្លួនដើម្បីបានដល់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ ព្រះធម៌ ព្រះសង្ឃ ជាសរណៈនេះ មិនមែនចាំបាច់ទាល់តែថា យើងទៅវត្ត ឬសមាទានអំពីសំណាក់បុគ្គលណានោះទេ ។
បើសិនជាយើងបានយល់ដឹងអំពីគុណរបស់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ ព្រះធម៌ ព្រះសង្ឃ យល់ពីពាក្យប្រៀនប្រដៅរបស់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ យើងនៅទីណាកន្លែងណាក៏យើងអាចតាំងចិត្តដើម្បីដល់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធជាសរណៈបានដែរ ។ គ្រាន់តែថាបើយើងអាចមានឱកាសបានទៅកាន់ទីវត្តអារាម ឬក៏យើងសមាទាននូវកុសលធម៌ ឬការដល់នូវព្រះពុទ្ធ ព្រះធម៌ ព្រះសង្ឃ ជាសរណៈពីព្រះសង្ឃ ឬពីគ្រហស្ថក៏ដោយ ឬក៏ជាអ្នកដែលមានសីលប្រសើរខ្ពង់ខ្ពស់ ដែលយើងគិតថា គួរបាននូវការសមាទាននូវសេចក្ដីល្អពីគាត់ ក៏យើងអាចសុំសមាទានបានដែរ ។
ការសំអាតចិត្តឱ្យស្អាតបរិសុទ្ធជាកត្តាសំខាន់ណាស់ដែលជាមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃពាក្យប្រៀនប្រដៅរបស់ព្រះពុទ្ធគ្រប់ព្រះអង្គ គឺគាថាបទទី៣ សចិត្តបរិយោទបនំ ។ បុគ្គលម្នាក់អាចមានការយល់ដឹងយ៉ាងច្បាស់ថា អាត្មាអញតោងធ្វើតែអំពើល្អ ហើយត្រូវចៀសវាងកុំធ្វើអំពើបាប ដែលនឹងនាំឱ្យមានទុក្ខទោសដល់ខ្លួនឯង និងអ្នកដទៃ ។
ប៉ុន្តែជាញឹកញយណាស់ ខណៈដែលចិត្តពាល់ត្រូវដោយគ្រឿងសៅហ្មងផ្សេងៗ មានលោភៈ គឺក្តីលោភលន់ ឬទោសៈ កំហឹងនិងការស្អប់ខ្ពើមជាដើម បុគ្គលនោះរមែងត្រូវគ្របសង្កត់ជាប់ដោយមោហៈ គឺក្តីភ័ន្តភាំងមិនដឹងការណ៍ពិត វង្វេងមិនស្គាល់ខុសត្រូវ ហើយក៏ប្រព្រឹត្តនូវអំពើជាអកុសលទាំងពួងបានដោយងាយ ព្រោះអកុសលទាំងបីគឺ លោភៈ ទោសៈ មោហៈជាប្រភពនាំឱ្យបាត់បង់បញ្ញា ៕ សាន សារិន
ចែករំលែកព័តមាននេះ