មានមតិខ្លះលើកឡើងថា ដើម្បីទប់ស្កាត់ ឬកាត់បន្ថយការចម្លងមេរោគកូវីដ១៩ពិសេសមេរោគបំប្លែងខ្លួនថ្មី ប្រភេទដែលតា (Delta) ដែលមានកម្រិតនៃការឆ្លងរាលដាលឆាប់រហ័ស និងយោងលើភាពចាំបាច់ ដើម្បីធានាការពារអាយុជីវិត និងសុខភាពសាធារណៈឱ្យកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាព ក្រសួងធម្មការ និងសាសនាគួរតែផ្អាកបុណ្យកឋិនទានឆ្នាំនេះសិនទៅ ។
បើដូច្នេះ តើគេអាចផ្អាកបុណ្យកឋិនទានដូចផ្អាកបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌបានដែរឬទេ ?
ផ្អាកមិនបានជាដាច់ខាត ! ព្រោះថា បើយោងតាមខ្លឹមសារនៃបុណ្យកឋិនទានជាបុណ្យពិសេសមួយផ្នែកខាងព្រះវិន័យជាបុណ្យប្លែកពីចីវរទានឯទៀតដោយលក្ខណៈ៥យ៉ាងគឺៈ
១-ប្លែកដោយកាល ព្រោះមានពុទ្ធានុញ្ញាតថា កឋិនកាលមានតែ២៩ថ្ងៃគឺចាប់ពីថ្ងៃ១រោចខែអស្សុជដល់ថ្ងៃទី១៥កើតខែកត្តិក ។ រយៈកាលនេះពាក្យសាមញ្ញហៅថារដូវកឋិន ក្នុងរដូវកំណត់នេះបរិស័ទចង់ធ្វើថ្ងៃណាមួយក៏បានឲ្យតែស្ថិតក្នុងថ្ងៃទាំង២៩នេះហើយវត្តមួយទទួលបុណ្យកឋិនបានតែម្ដងប៉ុណ្ណោះ ។
២-ប្លែកដោយវត្ថុ គឺសំពត់ដែលក្រាលកឋិននោះ បានតែស្បង់ ឬចីវរ ឬក៏សង្ឃាដី ដែលគេធ្វើត្រឹមត្រូវតាមពុទ្ធប្បញ្ញត្តិ ។ សំពត់ក្រៅពីនេះធ្វើពុំបានឡើយ ហើយសំពត់ទាំង៣មុខនេះទៀតសោតនឹងយកទាំងអស់ជាអង្គកឋិនក៏ពុំបានគឺបានតែ១មុខគត់ ទោះបីទាយកយកចីវរ១ត្រៃគឺ ចីវរ១ ស្បង់១ សង្ឃាដី១ ជាសំពត់កឋិនមកវេរប្រគេនក៏ភិក្ខុអ្នកក្រាលគ្រងលោករើសយកតែវត្ថុណាមួយធ្វើជាអង្គកឋិន គឺលោកចង់យកស្បង់ក៏បាន ចីវរក៏បាន ឬសង្ឃាដីក៏បាន ស្រេចហើយលើព្រះទ័យរបស់លោក ឲ្យតែវត្ថុនោះត្រឹមត្រូវតាមវិនយប្បញ្ញត្តិ ។ តែតាមធម្មតាលោកអ្នកក្រាលគ្រងច្រើនយកសង្ឃាដី ជាអង្គកឋិនដោយលោកយល់ថាបណ្ដាចីវរ១ត្រៃ សង្ឃាដីជាចីវរធំជាងគេ ។
៣-ប្លែកដោយអំពើ គឺបុគ្គលអ្នកធ្វើគប្បីធ្វើឲ្យបានត្រូវរបៀបតាមផ្លូវព្រះវិន័យទើបបាន។
៤-ប្លែកដោយបដិគ្គាហកៈគឺអ្នកទទួលសំពត់កឋិនបានតែភិក្ខុ ក្រៅពីភិក្ខុពុំបានឡើយ ហើយភិក្ខុនោះទៀតសោតលុះណាតែបាននៅគង់ចាំវស្សាគ្រប់៣ខែក្នុងវត្តណាមួយទើបអាចទទួលក្រាលគ្រងនិងអនុមោទនាកឋិនក្នុងវត្តនោះបាន ភិក្ខុដែលមិនបានចាំវស្សាឬបាននៅចាំវស្សាដែរ តែឲ្យដាច់ក៏ទទួលពុំបាន ។
៥-ប្លែកដោយអានិសង្ស គឺភិក្ខុអ្នកទទួល និងភិក្ខុអ្នកក្រាលគ្រងកឋិនក៏បានអានិសង្ស៥យ៉ាងក្នុងរវាង៥ខែដូចមានក្នុងវិន័យបិដកត្រង់កឋិនក្ខន្ធកថាៈ ១-អនាមន្តចារោ ត្រាច់ទៅកាន់ទីដទៃ ដោយមិនបាច់លាភិក្ខុផងគ្នាដោយមិនមានទោស ។ ២-អសមាទានចារោ ត្រាច់ទៅដោយមិនបាច់យកត្រៃចីវរគ្រប់ប្រដាប់ទៅជាមួយបាន ។ ៣-គណភោជនំ ឆាន់អាហារភោជនបាន ។ ៤-យាវទត្ថចីវរំ ទុកដាក់អតិរេកចីវរបានតាមត្រូវការ ។ ៥-យោ ច តត្ថ ចីវរុប្បាទោ សោ នេសំ ភវិស្សតិ ចីវរណាដែលកើតឡើងក្នុងអាវាស ចីវរនោះនឹងមានដល់ភិក្ខុនោះមិនជំទាស់ទៅនឹងវិន័យឡើយ ។
ដោយកឋិនទានជាទានសង្គ្រោះព្រះសង្ឃ ឬហៅថាជាទាននាំឲ្យភិក្ខុសង្ឃជាអ្នកទទួលក្រាលគ្រង និងអនុមោទនា បានអានិសង្ស៥យ៉ាងក្នុងរវាងប្រាំខែដូចពោលមកនេះហើយ ទើបបុណ្យកឋិនទានមិនត្រូវបានផ្អាកដូចបុណ្យនានា ប៉ុន្តែត្រូវចូលរួមអនុវត្តតាមសេចក្ដីណែនាំនានារបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ក្រសួងសុខាភិបាល និងអាជ្ញាធរដែនដី តាមសភាពជាក់ស្តែងនៃទីកន្លែងនីមួយៗយ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់ សំដៅកាត់ផ្តាច់ ក៏ដូចទប់ស្កាត់ការឆ្លងរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ១៩ នៅទូទាំងប្រទេសឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពបំផុត ។
ប៉ុន្តែជាមួយគ្នានេះក៏មានការកត់សម្គាល់ថា ទាក់ទងនឹងកឋិនទាននេះ នៅសម័យពុទ្ធកាលហាក់ដូចជាងាយនឹងធ្វើសោះទោះបីជនក្រីក្រ ខ្វះខាតថ្នាក់ទាបបំផុតក៏ដោយ ឱ្យតែមានស្បង់១ ឬចីវរ១ ឬសង្ឃាដី១ ឬមានសំពត់ត្រឹមតែពីរឬបីម៉ែត្រក៏អាចយកទៅវេរចំពោះព្រះសង្ឃដែលគង់ចាំវស្សាអស់ត្រីមាសក្នុងវត្តណាមួយក៏ឈ្មោះថាជាអ្នកបានធ្វើកឋិនហើយ មិនចាំបាច់កៀរគរប្រមែប្រមូលមនុស្សមកជុំគ្នាច្រើននោះទេ បើអ្នកយល់ពីខ្លឹមសារនៃកឋិនទាន គឺមិនលំបាកធ្វើទេ ហើយក៏មិនប្រឈមនឹងហានិភ័យនៃការចម្លងជំងឺកូវីដ១៩នោះដែរ ។
ប៉ុន្តែសម្រាប់កឋិននៅកម្ពុជានាសម័យនេះលំបាកណាស់ កុំថាឡើយអ្នកក្រីក្រ សូម្បីតែអ្នកមានល្មមៗក៏មិនអាចធ្វើបានដែរ លុះណាតែអ្នកមានស្តុកស្តម្ភ ឬមានគ្នាច្រើនទើបអាចធ្វើកឋិនកើត ព្រោះកឋិនទាននៅកម្ពុជាពុំមែនមានតែស្បង់១ ឬចីវរ១ ឬសង្ឃាដី១ប៉ុណ្ណោះទេ គឺត្រូវមានបរិក្ខារដ៏ច្រើនផ្សេងៗទៀត ជាពិសេសបច្ច័យសង្កត់ត្រៃសម្រាប់កសាងវត្តអារាមនិងសមិទ្ធិសាធារណៈនានាមានសាលារៀន មន្ទីរពេទ្យជាដើមទើបអាចឈ្មោះថាជាកឋិននៅកម្ពុជានាសម័យទំនើបបាន ៕ សាន សារិន
ចែករំលែកព័តមាននេះ