ខេត្តសៀមរាប ៖ ប្រាសាទកណ្តាលស្រះស្រង់ ត្រូវបានសម្ពោធដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការដោយលោកជំទាវ ម៉ែន សំអន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទំនាក់ទំនងរដ្ឋសភា-ព្រឹទ្ធសភា និងអធិការកិច្ច តំណាងសម្តេចតេជោ ហ៊ុន…
ខេត្តសៀមរាប ៖ ប្រាសាទកណ្តាលស្រះស្រង់ ត្រូវបានសម្ពោធដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការដោយលោកជំទាវ ម៉ែន សំអន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទំនាក់ទំនងរដ្ឋសភា-ព្រឹទ្ធសភា និងអធិការកិច្ច តំណាងសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រី នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដោយមានការចូលរួមពីសំណាក់លោកជំទាវ ភឿង សកុណា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ និងជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលរបស់អាជ្ញាធរជាតិអប្សរា និងមន្ត្រីរាជរដ្ឋាភិបាល អាជ្ញាធរខេត្ត ព្រមទាំងមន្ត្រី និង បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋយ៉ាងច្រើនកុះករផងដែរ។
ពិធីសម្ពោធនេះបានធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី២១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១ នៅប្រាសាទកណ្តាលស្រះស្រង់ ស្ថិតក្នុងសង្កាត់នគរធំ ក្រុងសៀមរាប។
«ការជួសជុលប្រាសាទកណ្តាលស្រះ ស្រង់» សាងសង់នៅលើផ្ទៃដីរាបស្មើមានបណ្តោយទំហំ ៧៩០ម៉ែត្រ ពីទិសខាងកើតទៅខាងលិច និងមានទទឹងប្រវែង៣៩០ម៉ែត្រ ពីខាងជើងទៅខាងត្បូង ព្រមទាំងមានរានហាលនៅច្រាំងខាងលិច ដែលស្ថិតនៅចំអ័ក្សលិច-កើតរបស់ប្រាសាទបន្ទាយក្តីផងដែរ។ នៅចំកណ្តាលស្រះមានប្រាសាទមួយសាងសង់ឡើងអំពីថ្មភក់ លើខឿន ថ្មបាយក្រៀមប្រាំថ្នាក់។
តាមរយៈឯកសារប្រវត្តិជាច្រើនបានសរសេរថា ស្រះស្រង់បានសាងសង់ឡើងនៅក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទ(៩៤៤ដល់ ៩៦៨) ដែលក្នុងឆ្នាំ៩៥២ មានមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ ជេន្ទ្រវរ្ម័នទី២ នាពាក់កណ្តាលសតវត្សរ៍ទី១០ (គ.ស ខាងពុទ្ធសាសនាឈ្មោះ Kavindrarimathana ដោយ មានគំនិតស្ថាបត្យកម្មខ្មែរ បានផ្តួចផ្តើមជីកស្រះនេះឡើង ហើយបន្ទាប់ មកត្រូវបានកែលម្អដោយព្រះបាទជ័យវរ្ម័ន ទី៧នៅសតវត្សរ៍ទី១២ (គ.ស.១១៨១ ដល់ ១២១៨) ដើម្បីឧទ្ទិសដល់ពុទ្ធសាសនា។
ការឯកសារសិក្សាស្រាវជ្រាវចាស់ៗ ដែលទាក់ទងនឹងរចនាសម្ព័ន្ធប្រាសាទកណ្តាលស្រះស្រង់នេះមាន តិចតួចបំផុត។
នៅឆ្នាំ១៩១៨ លោក Henri Marchal បានទៅពិនិត្យរចនាសម្ព័ន្ធប្រាសាទកណ្តាលស្រះស្រង់ ដែលនៅលើកូនកោះនោះមានសំណង់ថ្មបាយក្រៀមទ្រថ្មភក់ពីរបីដុំស្ថិតនៅទីតាំងដើម រីឯថ្មភក់ដ៏ទៃផ្សេងទៀតបានដួលរលំ ។ ប្រាំពីរឆ្នាំក្រោយមក គាត់បានត្រលប់មកប្រាសាទនេះ ដើម្បីសិក្សាពីសំណល់ ថ្មបាយក្រៀម និងថ្ម ភក់ម្តងទៀត ហើយគាត់សង្កេត ឃើញថាក្រៅពីថ្មបាយក្រៀម និងថ្មភក់ ដែលស្ថិតនៅរាយប៉ាយនោះ នៅមាន
សំណង់ថ្មបាយក្រៀមដែលនៅរក្សាជំហរបានល្អ បើទោះបីជាសំណង់នោះបានសឹករិចរិលខ្លាំងពិបាកមើលរូបរាងដើមក៏ដោយ ។
ក្រោយមកក្នុងខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៣២ លោកHenri Marchal បានទៅថតរូប ស្ថានភាពប្រាសាទ ហើយគាត់សង្កេត ឃើញមានសំណង់ថ្មបាយក្រៀមទ្រថ្មភក់កម្ពស់១,៣០ម៉ែត្រ និងថ្មដែលផ្សេងទៀតបានរលំខ្នាត ចេញពីអង្កត់ផ្ចិតទួលចម្ងាយប្រមាណពី៥ ទៅ ៦ ម៉ែត្រជុំវិញ។
ដោយគេសង្កេតឃើញរចនាសម្ព័ន្ធប្រាសាទដួលរលំស្ទើរទាំងស្រុង និងស្ថានភាពថ្មីមានសភាពពុកផុយ អាជ្ញាធរជាតិអប្សរា បានធ្វើការសិក្សាគម្រោងជួសជុលប្រាសាទនេះឱ្យមានរូបរាងឡើង វិញ ដើម្បីថែរក្សា និងលើក តម្លៃប្រាសាទឲ្យបានរឹងមាំ គង់វង្ស យូរអង្វែង ។ គម្រោងនេះបានទទួលការឧបត្ថម្ភថវិកាចំនួន ១៩០០០០ ដុល្លារ អាមេរិក ពីលោក ស្រី សៀង ចាន់ហេង អគ្គនាយិកាក្រុមហ៊ុន ហេង អភិវឌ្ឍន៍ តាមរយៈព្រះ សទ្ធម្មប្បកាសនី បណ្ឌិត តាត មហាទី ចៅអធិការវត្តព្រះឥន្ទកោសា។
សូមជម្រាបថា កាលពីថ្ងៃទី៣០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៩ អាជ្ញាធរជាតិអប្សរាបានរៀបចំពិធីក្រុងពលីបើកការដ្ឋានជួសជុល ប្រាសាទកណ្តាលស្រះស្រង់ ហើយត្រូវរង់ចាំរហូតដល់ពេលទឹកស្រកទើបអាចសាងសង់ទំនប់ព័ទ្ធជុំវិញដើម្បីធ្វើ ការជុសជុលបាន។
គម្រោងជួសជុលរចនាសម្ព័ន្ធប្រាសាទនេះ យើងចាំបាច់ត្រូវធ្វើការសិក្សាលើឯកសារចាស់ៗ ការផ្ដុំថ្មប្រាសាទឡើងវិញ ព្រមទាំងការធ្វើកំណាយស្រាវជ្រាវដើម្បីស្វែងយល់ និងកំណត់ពីរូបរាងដើមនៃប្រាសាទ ដោយគោរពតាមធម្មនុញ្ញអង្គរ។ ក្នុងការធ្វើកំណាយស្រាវជ្រាវបុរាណវិទ្យា យើងប្រទះឃើញមានវត្ថុសំខាន់ៗជា ច្រើនដូចជា គ្រាប់កួតត្រីសូល៍ធ្វើពីលោហៈ អណ្តើកថ្ម ក្បាលនាគ ជាដើម ដែលវត្ថុបុរាណទាំងនោះត្រូវបានយក ទៅរក្សាទុកបានយ៉ាងត្រឹមត្រូវ និងដាក់តាំងបង្ហាញជូនសាធារណជនទស្សនានៅសារមន្ទីរព្រះនរោត្តម សីហនុ អង្គរខេត្តសៀមរាប។
គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា ក្រុមការងារជួស ជុលប្រាសាទកណ្តាលស្រះស្រង់នេះ បានចាប់ផ្តើមនាដើមឆ្នាំ២០២០ ដោយអ្នកជំនាញជាតិ នៃអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា ហើយបានបញ្ចប់ទាំងស្រុង ដោយប្រើរយៈពេល១២ខែប៉ុណ្ណោះ ទើបសាងសង់រួចជាស្ថាពរ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ