រាជធានីភ្នំពេញ ៖ ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញបានបញ្ជាក់ថា រដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជាកំពុងតែដំណើរការយ៉ាងទន់ភ្លន់ តែម៉ឺងម៉ាត់ទើបនាំឲ្យកម្ពុជាមានសន្តិភាព ស្ថេរភាពក្នុងសង្គមជាតិខ្មែរ ។ ថ្លែងក្នុងសន្និសីទអប អរសាទរទិវារំលឹកខួប ២៧ឆ្នាំនៃការប្រកាសឱ្យប្រើរដ្ឋធម្មនុញ្ញ…
រាជធានីភ្នំពេញ ៖ ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញបានបញ្ជាក់ថា រដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជាកំពុងតែដំណើរការយ៉ាងទន់ភ្លន់ តែម៉ឺងម៉ាត់ទើបនាំឲ្យកម្ពុជាមានសន្តិភាព ស្ថេរភាពក្នុងសង្គមជាតិខ្មែរ ។
ថ្លែងក្នុងសន្និសីទអប អរសាទរទិវារំលឹកខួប ២៧ឆ្នាំនៃការប្រកាសឱ្យប្រើរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ក្រោមអធិបតីភាពដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់របស់ឯកឧត្ដមកិត្តិនីតិកោសលបណ្ឌិត អ៊ឹម ឈុនលឹម ប្រធាន ក្រុមប្រឹក្សា ធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាបានបញ្ជាក់ថា ៖«សន្និសីទនាថ្ងៃនេះប្រាកដជានាំយើងឱ្យមើលឃើញនូវជំហាននៃការអភិវឌ្ឍគុណតម្លៃ «ធម្មនុញ្ញនិយមទំនើបបែបខ្មែរ» ដែលកំពុងដំណើរការទៅមុខយ៉ាងទន់ភ្លន់រស់រវើក និងម៉ឺងម៉ាត់ដោយសម្របខ្លួនជាបណ្តើរៗទៅនឹងទស្សនាទានទំនើបនៃធម្មនុញ្ញនិយមដោយរក្សាបានជាចាំបាច់នូវសន្តិភាពស្ថិរភាពក៏ដូចជា រក្សាបាននូវវប្បធម៌ ប្រពៃណី ល្អផូរផង់ របស់ជាតិ» ។
ឯកឧត្តមបានលើកឡើងថា ចាប់តាំងពីថ្ងៃប្រកាសឱ្យប្រើរដ្ឋធម្មនុញ្ញថ្ងៃទី២៤ កញ្ញា ១៩៩៣ រហូតមកទល់ថ្ងៃទី២៤ កញ្ញា ២០២០ ស្អែកនេះ រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាមានអាយុគ្រប់២៧ឆ្នាំគត់ ដែលរដ្ឋធម្មនុញ្ញនេះគឺជាសមិទ្ធផលកើតចេញពីឆន្ទៈរួមរបស់ប្រជារាស្ត្រខ្មែរសម្តែងឡើង តាមរយៈការបោះឆ្នោតជាសាកល កាលពីឆ្នាំ១៩៩៣ ហើយរដ្ឋធម្មនុញ្ញ នេះបាន ក្លាយជាមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃស្ថិរភាពរបបនយោបាយ ក្រប ខ័ណ្ឌ ច្បាប់ និង ក្របខ័ណ្ឌ ស្ថាប័ន នៅលើខឿនប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស និងនីតិរដ្ឋ ធ្វើឱ្យព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា មកដល់ បច្ចុប្បន្ននេះមានសុខសន្តិភាពពេញលេញ ជារដ្ឋមានស្ថិរភាព ជាមួយនឹងកំ ណើនសេដ្ឋកិច្ចខ្ពស់ក្នុងរយៈពេលពីរទសវត្សរ៍កន្លងមក។
ឯកឧត្តមប្រធានបានបន្តថា រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាឆ្នាំ១៩៩៣ គឺជារដ្ឋធម្មនុញ្ញទី៦ ចាប់តាំងពីប្រទេសកម្ពុជាបានទទួលយកប្រព័ន្ធដឹកនាំរដ្ឋបែបទំនើបតាមបែបបស្ចិមលោកដោយបានប្រកាសឲ្យ ប្រើរដ្ឋធម្មនុញ្ញទំនើបលើកដំបូង ក្នុងឆ្នាំ១៩៤៧ ដែលមានគុណតម្លៃគ្រឹះនៃធម្មនុញ្ញនិយមរួមមាន (១) ប្រជាធិបតេយ្យ (២) សិទ្ធិមនុស្ស (៣) ការបែង ចែកអំណាច និង (៤) នីតិរដ្ឋត្រូវបានយកមកផ្សាំជាមួយសង្គមខ្មែរចាប់តាំងពីពេលនោះមក ។ ប៉ុន្តែការអនុវត្តគុណតម្លៃទាំងនោះ ពុំមានស្ថិរ ភាពជាប់បានយូរអង្វែងទេ អាស្រ័យដោយប្រទេសកម្ពុជាពើបប្រទះនឹងវិបត្តិនៃការដូររបបនយោបាយជាច្រើនលើកច្រើនគ្រា ។
ឯកឧត្តមក៏បានលើកឡើងថាក្រោយការដួលរលំទៅនៃគ្រឹះធម្មនុញ្ញនិយមទំនើបឆ្នាំ១៩៤៧ ដោយរដ្ឋប្រហារ ឆ្នាំ ១៩៧០ ប្រទេសជាតិយើងបានឆ្លងកាត់បទពិ សោធន៍នៃការអនុវត្ត រដ្ឋ ធម្មនុញ្ញដែលកំណត់របបនយោបាយខុសៗគ្នា ប៉ុន្តែពុំបានធ្វើឲ្យប្រទេសកម្ពុជាទទួលបាន សុខសន្តិភាព ស្ថិរភាព និងការអភិវឌ្ឍ នោះទេ ពិសេសនៅទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៧០ បាននាំប្រទេ សជាតិយើងឱ្យធ្លាក់ខ្លួនដ៏សែនរន្ធត់ ឆ្លង កាត់ទុក្ខសោកវិនាសអន្តរាយទ្រុឌទ្រោម ឱនថយ ដូច មានការចារឹកខ្លឹមសារក្នុងបុព្វកថានៃរដ្នធម្មនុញ្ញឆ្នាំ១៩៩៣ ។ រហូតមកដល់ការសម្រេចបាន កិច្ចព្រមព្រៀងស្ដីពីដំណោះស្រាយន យោបាយរួមមួយនៃជំលោះ កម្ពុជា ថ្ងៃទី២៣ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៩១ ទើបប្រទេសក ម្ពុជាកសាងបានរដ្ឋធម្មនុញ្ញមួយដោយផ្អែកលើគោលការណ៍ ធំៗជាមូ លដ្ឋាន ដែលមានចែងក្នុងឧបសម្ព័ន្ធ ទី ៥ នៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ។
ឯកឧត្តមបន្ថែមថាគោលការណ៍ដែលមានចែងក្នុងឧបសម្ព័ន្ធទី ៥ ជាគោលការណ៏សារវន្ត មានលក្ខណៈទំនើ បជាគុណតម្លៃស្នូល។ ក្រៅពីគោលការណ៍ជាសារវន្តទាំងនោះ រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ឆ្នាំ១៩៩៣ ក៏បានចារឹកនូវគុណតម្លៃរបស់សង្គមខ្មែរ ដែលមានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងកត្តាប្រវត្តិសាស្ត្រ វប្បធម៌ ទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណី និងសាសនារបស់ខ្មែរផងដែរ ។ ដូច្នេះឃើញថា រដ្ឋធម្មនុញ្ញឆ្នាំ១៩៩៣ គឺជារដ្ឋធម្មនុញ្ញពហុនិយមដែលមានសារធាតុល្បាយរវាងគុណតម្លៃទំនើប និងគុណតម្លៃប្រពៃណីរបស់សង្គមខ្មែរផ្ទាល់ដែលពុំអាចកាត់ផ្តាច់បានពីកត្តាប្រវត្តិសាស្ត្រ និងប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់ក្នុងអតីតកាលដ៏យូរលង់របស់កម្ពុជាបានឡើយ ។
ការដាក់បញ្ចូលគ្នានូវគុណតម្លៃ និងទស្សនទានធម្មនុញ្ញបែបទំនើប និងគុណតម្លៃខ្មែរនិយមក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញឆ្នាំ១៩៩៣ បង្កើតឡើងនូវពហុសណ្ឋានជាទស្សនៈពហុនិយមបែបនេះក្នុងការអនុវត្តរមែងជួបប្រទះនូវការរអាក់រអួល និងបញ្ហាប្រឈមជាក់ស្តែងមួយចំនួនជាពុំខាន ឧទារហណ៍ដូចជា ការកើតឡើងនូវវិបត្តិនយោបាយ ក្រោយការបោះឆ្នោតជាច្រើន លើកច្រើនសាដែល ស្តែងឡើងឱ្យឃើញទាំងចំណោទ បញ្ហា ចំណោទច្បាប់ ទាំងដំណោះស្រាយសមស្រប និង ចាំបាច់នានា ដើម្បីធានាដល់តម្លៃនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យសេរី និងគោលការណ៍នៃការបោះឆ្នោត ពហុបក្ស ក្នុងដំណើរអនុវត្តរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ក្នុងរយៈពេល២៧ឆ្នាំកន្លង មកនេះ ជារយៈពេលមួយវែងជាងរយៈពេលអនុវត្តរដ្ឋធម្មនុញ្ញមុនៗគ្រប់ជំនាន់។ នេះជាការ បញ្ជាក់របស់ឯកឧត្តមប្រធានក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ