ខេត្តសៀមរាប ៖ ប្រវត្តិពីការវេចនំអន្សមរបស់ខ្មែរយើងនៅពេលរដូវកាលបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌចូលមកដល់ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ តែងតែរៀបចំធ្វើការវេចនំអន្សម, នំគម និងនំបត់ (នំជៀលឬនំមោក) ទៅតាមការចំណងចំណូលចិត្តនៅតាមមូលដ្ឋានរបស់ខ្លួនដែលពេញនិយមតរៀងមកតាំងពីដូនតា ។
តែចំពោះ នំអន្សម ជានំមួយដែលប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរស្ទើរគ្រប់មូលដ្ឋានតែងតែរៀបចំវេចជារៀងរាល់ឆ្នាំ មិនដែលអាក់ខានឡើយនៅក្នុងរដូវបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ សំខាន់គឺក្នុងរដូវបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌនេះតែម្តង ហើយក្រៅពីពិធីបុណ្យទាំងពីរនេះ យើងក៏សង្កេតឃើញនៅក្នុងពិធីមង្គលការក៏គេតែងមានវេចនំអន្សម ឬក៏ពិធីបួងសួងផ្សេងៗទៀត ក៏គេយកនំអន្សមទៅប្រើប្រាស់ក្នុងពិធីនោះផងដែរ។
ជាការសម្គាល់តែងតែឃើញថា នៅមុនថ្ងៃភ្ជុំបិណ្ឌ ឬភ្ជុំធំមួយថ្ងៃ ឬពីរថ្ងៃមុខ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរមានម្នីម្នាញឹកក្នុងការរៀបចំវេចនំអន្សម ដើម្បីទុកចូលរួមក្នុងឱកាសភ្ជុំបិណ្ឌ ក្នុងនោះនំដែលពលរដ្ឋខ្មែរនិយមវេចនោះ រួមមានដូចជា នំអន្សមជ្រូក, អន្សមចេក, នំគម, នំបត់ និងនំជៀល ជាដើម ។
ដោយយោងតាមអត្ថន័យរបស់នំ «អន្សម» តាមវចនានុក្រមសម្ដេចសង្ឃ ជួន ណាត បានពន្យល់ថា ជាឈ្មោះនំ ធ្វើដោយអង្ករដំណើបខ្ចប់វេចដោយស្លឹកស្រស់ (តាមធម្មតាច្រើនប្រើស្លឹកចេក) មានរាងមូលស្មើចុងស្មើដើម ចម្អិនដោយស្ងោរ ឬអាំងក៏មាន។ «អន្សម» មានច្រើនប្រភេទ គឺអន្សមចេក (អន្សមដាក់ចេកណាំវ៉ាទុំទាំងមូលជាស្នួល) , អន្សមជ្រូក (អន្សមដាក់សាច់ជ្រូកជាស្នូល), អន្សមដូង ,អន្សមដាក់ខ្ទិះដូង ឬសាច់ដូងទុំកោសលាយ និងអន្សមអាំង អន្សមដែលចម្អិនដោយអាំង នំអន្សមទាំងនេះគឺអាស្រ័យតាមការចំណូល និងការចូលចិត្តរបស់បងប្អូន ដែលពេញនិយមប៉ុណ្ណោះ ។
កាលដែលនាំឲ្យមានការវេចនំអន្សម តាមជំនឿសាសនា ដោយយោងតាម (Nom Ansom) ឯកសារមួយចំនួនបានឲ្យដឹងថា ក្នុងសម័យព្រះបាទជ័យវរន្ម័ទី៧ ប្រទេសកម្ពុជាប្រកាន់សាសនាព្រាហ្មណ៍ ហើយរបស់ប្រើប្រាស់ និងសម្ភារភាគច្រើនតែមានទំនាក់ទំនងនឹងសាសនា តួយ៉ាងនំអន្សមនេះជាដើម ។ ក្នុងសាសនា ព្រាហ្មណ៍នំអន្សម គឺតំណាងឲ្យលិង្គ ព្រះឥសូរ ចំណែកឯនំគមវិញ គឺតំណាងឲ្យយោនី នាងឧមា ដែលជាព្រះមហេសីរបស់ព្រះឥសូរ ។ ម្ល៉ោះហើយទើបយើងតែងតែឃើញនំប្រភេទនេះ មានក្នុងពិធីបុណ្យទាន អមជាមួយនឹង «នំគម» ដែលជានំប្រពៃណីខ្មែរផងដែរ ។
ដោយសារជំនឿសាសនាព្រាហ្មណ៍ ត្រូវបានដក់ជាប់ក្នុងផ្នត់គំនិតខ្មែរគ្រប់គ្នាទៅហើយនោះ (បើតាមសាសនាព្រះពុទ្ធ ពុំមានយកនំទៅបោះបាច ឬសែនដូច្នេះទេ មានតែសាសនាព្រាហ្មណ៍តែមួយប៉ុណ្ណោះ) ទើបខ្មែរយកនំអន្សមជ្រូក អន្សមចេក នំគម នំបត់ទាំងនេះទៅប្រគេនព្រះសង្ឃវិញ ដែលធ្វើឲ្យសាសនាទាំងពីរលាយឡំគ្នាដូចយើងឃើញសព្វថ្ងៃនេះ ។
«នំអន្សម» មានដើមកំណើតតាំងពីបរមបុរាណកាលមក ក្នុងប្រវត្តិនំប្រពៃណីខ្មែរ និងត្រូវបានគេឃើញវត្តមាននំមួយប្រភេទនេះនៅក្នុងពិធីបុណ្យ ប្រពៃណីខ្មែរ ដូចជាបុណ្យចូលឆ្នាំ បុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ ក្នុងពិធីរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ និងពិធីបុណ្យសាសនាមួយចំនួនទៀត ។ ការដែលយកនំទាំងអស់នេះទៅវត្តនៅថ្ងៃភ្ជុំបិណ្ឌមកពីបុណ្យនេះក៏ដូចជា បុណ្យផ្សេងទៀត ជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងព្រហ្មញ្ញសាសនា ។ បើយើងមើលទៅផ្នែកសឹកសង្គ្រាមនាសម័យដើមនោះ នំអន្សម គឺជាស្បៀងបម្រុងមួយដ៏សំខាន់ក្នុងការផ្គត់ផ្គង់កងទ័ព ក្នុងពេលជាប់ដៃគ្នាប្រយុទ្ធជាមួយសត្រូវទៀតផង ។
ការធ្វើ «នំអន្សម» ៖ ដំបូងយើងត្រូវហែកស្លឹកចេក ឬស្លឹកផ្អាវ ហើយហាលថ្ងៃឲ្យទន់ល្អចំពោះស្លឹកចេក។ បន្ទាប់មកត្រូវយកវាមកជូតឲ្យស្អាត និងត្រូវត្រៀមខ្សែសម្រាប់ចង។ គេអាចយកដើមចេកមកធ្វើជាខ្សែក៏បាន ឬខ្សែចងធម្មតាក៏បាន។ បន្ទាប់មកទៀត ត្រូវលាងអង្ករដំណើបទុកឲ្យស្ងួត ហើយទឹកអង្ករដំណើបនោះត្រូវលាយអំបិលតិចៗដើម្បីបង្កើនឱជារស ហើយត្រូវលាងសណ្ដែកលឿងទុកឲ្យស្រស់ទឹក។
បន្ទាប់ពីនោះ យើងត្រូវហាន់សាច់ជ្រូកជាចង្វាយវែងល្មម (ភាគច្រើនគេយកសាច់ជ្រូកបីជាន់ ដោយសារវាមានជាតិខ្លាញ់តិចៗ) ដោយលាយគ្រឿងដូចជា ម្រេច អំបិល មើមខ្ទឹមស ជាដើម ។ ក្រោយមកយើងអាចវេចបានហើយ។ ការវេចយើងត្រូវចំណាយពេលពី១ទៅ២ម៉ោងអាស្រ័យទៅលើចំនួនអង្ករដែលយើងវេច។
ដំបូងយើងត្រូវលាស្លឹកចេកទ្រាប់លើគ្នាឲ្យក្រាស់ល្មម ហើយត្រូវដាក់អង្កររាយលើស្លឹកចេក បន្ទាប់មករោយសណ្ដែកលឿងពីលើ រួចដាក់សាច់ជ្រូកពីលើ ហើយបត់ចុងនៃស្លឹកទាំងពីរចូលគ្នា។ បន្ទាប់ពីវេចហើយ ត្រូវឆ្លងកាត់ដំណាក់កាលមួយទៀត គឺចង។ ការចងនំមិនមែនជាការងាយនោះទេ យើងត្រូវចងឲ្យណែនល្អ បើមិនដូច្នេះទេនៅពេលស្ងោរ ទឹកអាចចូលក្នុងនំ ដែលអាចធ្វើឲ្យអង្កររលាយចេញមកក្រៅស្លឹក ។
បន្ទាប់ពីចងហើយ យើងត្រូវយកទៅស្ងោរ ដោយចំណាយពេលប្រមាណពី៥ទៅ៦ម៉ោង ទម្រាំតែឆ្អិនល្អ ហើយយើងត្រូវនៅចាំមើលជាប់ជានិច្ច យើងត្រូវមើលភ្លើងឲ្យបានដិតដល់ ហើយត្រូវប្រែនំទៅម្ខាងទៀត ដើម្បីឲ្យនំឆ្អិនបានល្អទើបស្រង់យកមករក្សាទុកឲ្យល្អ ដើម្បីកុំឲ្យនំវាផ្អូម៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ