រាជធានីភ្នំពេញ ៖ កំឡុងពេលដែល កម្ពុជាកំពុងប្រឆាំង ឬទប់ស្កាត់នៃការរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ ១៩ ទូទាំងប្រទេសនេះ គេសង្កេតឃើញថា ធនាគារ ជាតិនៃកម្ពុជា ប្រកាសគ្រោងផ្អាកការទទួលយកក្រដាសប្រាក់ ១ដុល្លារ ២ដុល្លារ និងក្រដាសប្រាក់ ៥ដុល្លារអាមេរិក ហើយការផ្អាករបស់ធនាគារជាតិបានធ្វើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋ អ្នកជំនាញខាងសេដ្ឋកិច្ចពុំទាន់យល់ច្បាស់ពីគោលបំណងជាក់លាក់នោះទេ ។
ពាក់ព័ន្ធនឹងការផ្អាកការទទួលយកប្រាក់ដុល្លារទាំងបីប្រភេទនេះ ធនាគារ ជាតិនៃកម្ពុជា បានអញ្ចើញអគ្គនាយក ឬហេរញ្ញិ ១រូប នៃគ្រប់ធនាគារពាណិជ្ជ ធនាគារឯកទេស និងគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុទទួលប្រាក់បញ្ញើ ដើម្បីចូលរួមកម្មវិធីប្រជុំស្តីពី ការផ្អាកការទទួលយកក្រដាសប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកប្រភេទ ១ដុល្លារ ២ដុល្លារ និង ៥ដុល្លារអាមេរិកនៅថ្ងៃទី ២៨ ខែឧសភាឆ្នាំ ២០២០នេះ ។
បើតាមធនាគារ ជាតិនៃកម្ពុជា បានជម្រាបលោក លោកស្រី អគ្គនាយក អគ្គនាយិកា នាយក នាយិកា ឱ្យបានជ្រាបថា ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា នឹងរៀបចំកិច្ចប្រជុំស្តីពី «ការផ្អាកការទទួលយកក្រដាសប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកប្រភេទ ១ដុល្លារ ២ដុល្លារនិង ៥ដុល្លារអាមេរិក ថ្ងៃទី ២៨ ឧសភា ២០២០នៅសាលប្រជុំស្ទឹងបរិបូរណ៍ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាអគារសែនសុខ» ។
លោក ច័ន សុផល ដែលគេស្គាល់ថាជាអ្នកជំនាងខាងសេដ្ឋកិច្ចបានបង្ហាញការយល់ឃើញរបស់ខ្លួននៅលើបណ្តាញទំនាក់ទំនងសង្គមផ្លូវការរបស់លោកជាភាសាអង់គ្លេសហើយយើងសូមប្រែក្រៅផ្លូវការថា «ខ្ញុំមិនដឹងមូលហេតុច្បាស់ទេ ប៉ុន្តែខ្ញុំអាចយល់ថា វាជាផ្នែកមួយនៃគោលដៅកាត់ផ្តាច់ ។ ការប្រើប្រាស់ដុល្លារវាជាផ្នែកមួយដែលទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ ។ ប៉ុន្តែអ្វីដែលត្រូវប្រើប្រាស់ប្រាក់ដុល្លារ គឺតែក្នុងការចំណាយនៃគោលនយោបាយរូបិយវត្ថុប៉ុណ្ណោះ ហើយយើងសង្កេតឃើញថា វាអាចប្រើដោយមានប្រសិទ្ធភាព នៅពេលមានវិបត្តិដូចពេលនេះ» ។
លោកបន្តថា «ក្រដាសប្រាក់ដុល្លារមានបញ្ហាកាន់តែខ្លាំង នៅពេលដែលមនុស្សជាច្រើនបដិសេធចំពោះអ្វីដែលមិនស្អាត និងរហែកបន្តិចបន្តួច (ខ្ញុំស្ទើរតែបាត់បន្តិចនៅពេលដែលខ្ញុំមិនប្រុងប្រយ័ត្នក្នុងការយកក្រដាសប្រាក់ដុល្លារមួយចំនួនពីធនាគារ) ។ បើចាប់ផ្តើមបដិសេធក្រដាសប្រាក់ដុល្លារអាមេរិក វាប្រាកដជាល្អ ។ គំនិតរបស់ខ្ញុំ» ។
បើតាមលោកច័ន សុផល នៅពេលដែលសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា កាន់តែធំ ការខាតបង់ រូបិយវត្ថុដើម្បីជះឥទ្ធិពលដល់សេដ្ឋកិច្ច ក្លាយជាការចំណាយកាន់តែខ្លាំង ។ ការមិនគួរយកពេលតែមួយយប់មកធ្វើការងារនេះទេ ដោយសារតែគោលនយោបាយរូបិយវត្ថុស្វយ័ត ត្រូវតែផ្គូផ្គងនឹងសមត្ថភាពរបស់ធនាគារកណ្តាល ប៉ុន្តែគួរតែត្រូវចាប់ផ្តើមដោយជំហានអនុវត្តិ មួយចំនួនសិន ។
លោក កាន់ គន្ធី អគ្គនាយករងនៃក្រុមហ៊ុនអេមរុរាយស៍បានបង្ហាញការយល់ឃើញថា បើជ្រុលអត់យកលុយដុល្លារ អត់យកទាំងអស់ទៅ ។ អត់យក ១ដុល្លារ ២ដុល្លារ និង ៥ដុល្លារអាមេរិក លុយប្រភេទនេះសុទ្ធតែលុយដែលពួករោងចក្រគាត់ជាអ្នកប្រើច្រើន សម្រាប់អ្នកមានៗគេមិនសូវប្រើលុយអ៊ីចឹងណា ។ លោកបន្តថា «ការផ្អាកអត់យកក្រដាសលុយតូចៗនេះយើងអត់ដឹងថាគេជំរុញការប្រើប្រាស់លុយរៀលឬទាក់ទងនិងរឿងថ្មីៗនេះ ខាងEU និងអាមេរិកគេចោទប្រទេសយើងជាប្រទេសលាងលុយលាងអីយើងអត់ដឹង»។
តាមលោកកាន់គន្ធី«ការអត់យកលុយឬផ្អាកយកលុយ ១ដុល្លារ ២ដុល្លារ និង ៥ដុល្លារអាមេរិកនេះ ខ្ញុំយល់ថាវាខាតបង់ច្រើន ព្រោះប្រភេទក្រដាស់ប្រាក់ទាំងបីប្រភេទនេះ ភាគច្រើនអ្នករត់តុកៗនិងអ្នកធ្វើការរោងចក្រជាអ្នកប្រើក្នុងទិញនេះ ទិញនោះ ហើយលុយធំៗសម្រាប់អ្នកមានប្រើ» ។
យោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា «ស្តីពីកិច្ចប្រជុំពិភាក្សាអំពី បញ្ហាប្រឈមនៃចរាចរណ៍ក្រដាសប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកប្រភេទ ១ដុល្លារ ២ដុល្លារនិង ៥ដុល្លារនៅកម្ពុជា ។ អង្គប្រជុំបានពិភាក្សា និងឯកភាពលើបញ្ហាប្រឈមមួយចំនួន ៖
លើទិដ្ឋភាពគោលនយោបាយ៖
- ១)-នៅក្នុងស្ថានភាពដែលពិភពលោកកំពុងប្រឈមនឹងវិបត្តិសុខភាពពិភពលោក ហើយកំពុងឈានចូលទៅក្នុងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច ការពង្រឹងឯករាជ្យភាពក្នុងការដឹកនាំគោល-នយោបាយរូបិយវត្ថុ នឹងរួមចំណែកជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាព។ ក្នុងទិសដៅនេះ កម្ពុជាត្រូវជំរុញការប្រើប្រាស់ប្រាក់រៀលឱ្យបានទូលំទូលាយជាងមុន ដោយគួរចាប់ផ្តើមពីការចាយវាយលើប្រតិបត្តិការដែលមានទំហំតូចទៅ។ ដូច្នេះ ការទុកឱ្យចរាចរក្រដាសប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកប្រភេទតូចៗគឺជាឧបសគ្គមួយក្នុងការជំរុញការប្រើប្រាស់ប្រាក់រៀល,
២)- ក្នុងរយៈពេល ៦ខែចុងក្រោយនេះ ប្រាក់រៀល ក៏ដូចជារូបិយប័ណ្ណក្នុងតំបន់បានធ្លាក់ថ្លៃគួរឱ្យកត់សម្គាល់ ធៀបនឹងប្រាក់ដុល្លារអាមេរិក។ ចំពោះប្រទេសក្នុងតំបន់ តម្លៃរូបិយប័ណ្ណរបស់គេធ្លាក់ថ្លៃ គឺជាចម្បងដោយសារការធ្លាក់ចុះនៃការនាំចេញនិងលំហូរចេញនៃមូលធន។ ចំណែកឯកម្ពុជាវិញ ការធ្លាក់ចុះថ្លៃប្រាក់រៀលគឺដោយសារតម្រូវការប្រាក់រៀលធ្លាក់ចុះ (ដែលជាចម្បងបណ្តាលមកពីការថមថយសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចក្នុងស្រុក និងការធ្លាក់ចុះតម្រូវការប្រាក់រៀលសម្រាប់បង់ពន្ធ ។ល។)។ ការធ្លាក់ថ្លៃប្រាក់រៀលធៀបនឹងដុល្លារអាមេរិកនេះ មានឥទ្ធិពលអវិជ្ជមានទៅលើប្រជាកសិករដែលមានចំណូលជាប្រាក់រៀល។ ដូច្នេះ ដើម្បីជំរុញតម្រូវការប្រើប្រាស់ប្រាក់រៀលនៅក្នុងចរន្តសេដ្ឋកិច្ច ជាពិសេសសម្រាប់ប្រតិបត្តិការដែលមានទំហំតូច ការប្រើប្រាស់ក្រដាសប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកប្រភេទតូចៗគួរត្រូវជំនួសដោយប្រាក់រៀលវិញ។
លើទិដ្ឋភាពបច្ចេកទេស៖
ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា ជាស្ថាប័នតែមួយគត់ដែលមានសិទ្ធិដឹកជញ្ជូនរូបិយប័ណ្ណចេញ-ចូលកម្ពុជា។ ទោះបីជាមិនមែនជាតួនាទីរបស់ខ្លួនក៏ដោយ ក៏កន្លងមកធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាបានសម្រួលការដឹកក្រដាសប្រាក់ថ្មីពីធនាគារកណ្តាលអាមេរិក មកប្រើប្រាស់នៅកម្ពុជា។ ដោយឡែកចំពោះក្រដាសប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកប្រភេទតូចនិងចាស់ ទក់ រហែក ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា មានការលំបាកក្នុងការគ្រប់គ្រងគុណភាព ដោយហេតុថាការដឹកចេញក្រដាសប្រាក់ទាំងនេះ ត្រូវចំណាយពលកម្មនិងថវិកាខ្ពស់ ដែលខុសពីក្រដាសប្រាក់រៀលដែលធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាអាចកាត់និងកម្ទេចចោល ហើយជំនួសដោយក្រដាសប្រាក់បោះពុម្ពថ្មី។ ម្យ៉ាងទៀត ធនាគារដៃគូក្រៅប្រទេសដែលជួយសម្រួលទទួលយកក្រដាសប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកប្រភេទតូច មានចំនួនតិចទៅៗ ហើយធនាគារទាំងនេះក៏បានរឹតបន្តឹងការទទួលក្រដាសប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកតូចៗផងដែរ ទោះបីជាផ្តល់កម្រៃសេវាខ្ពស់ក៏ដោយ។ ការណ៍នេះ កាន់តែលំបាកបន្ថែមទៀតក្នុងស្ថានភាពនៃការរីករាលដាលជំងឺកូវីដ-១៩លើពិភពលោក ដែលបណ្តាលឱ្យជើងហោះហើរចេញនិងមកកម្ពុជាមានតិចបំផុត។
- ដោយពិនិត្យឃើញថា ទាំងក្នុងឃ្លាំងគ្រឹះស្ថានធនាគារនិងហិរញ្ញវត្ថុ និងធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា មានការគរជន់ក្រដាសប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកប្រភេទ ១$ ២$ និង ៥$ ដែលនេះសរបញ្ជាក់ថា តម្រូវការនៃក្រដាសប្រាក់ទាំងនេះមានកម្រិតទាបក្នុងទីផ្សារ អង្គប្រជុំបានឯកភាពដាក់ចេញនូវវិធានការមួយចំនួនដូចខាងក្រោម៖
- ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជានឹងផ្តល់ពេលវេលាចំនួន ៣ ខែ ចាប់ពីថ្ងៃទី១ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០ ដល់ថ្ងៃទី៣១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២០ ដល់គ្រឹះស្ថានធនាគារនិងហិរញ្ញវត្ថុ ដើម្បីនាំយកក្រដាសប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកប្រភេទ ១$ ២$ និង ៥$ មកធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា ដើម្បីដឹកជញ្ជូនចេញទៅក្រៅប្រទេស ដោយឥតគិតកម្រៃសេវា
- បន្ទាប់ពីថ្ងៃទី៣១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២០ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជានឹងផ្ទេរការចំណាយដឹកជញ្ជូនចេញទៅក្រៅប្រទេសលើក្រដាសប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកប្រភេទ ១$ ២$ និង ៥$ ឱ្យគ្រឹះស្ថានធនាគារនិងហិរញ្ញវត្ថុ ជាអ្នករ៉ាប់រងវិញ។ ចំពោះការទទួលក្រដាសប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកប្រភេទ ១០$ ឡើងទៅ គឺមិនមានកម្រៃសេវាទេ និង
- ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជានឹងបន្តពិភាក្សាជាមួយគ្រឹះស្ថានធនាគារនិងហិរញ្ញវត្ថុ ដើម្បីឈានទៅកំណត់ពេលវេលាណាមួយសមស្រប ដើម្បីផ្អាកការទទួលក្រដាសប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកប្រភេទតូចទាំងស្រុងពីគ្រឹះស្ថានធនាគារនិងហិរញ្ញវត្ថុ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ