រាជធានីភ្នំពេញ ៖ ប្រមុខដឹកនាំរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានប្រកាសជាសាធារណៈថាការចរចាលើកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីរវាងកម្ពុជានិងប្រទេសមហាអំណាចចិន (Free Trade Agreement) ដែលបានចាប់ផ្តើមការចរចាដំបូងនៅដើមខែមករានឹងអាចបញ្ចប់ជាផ្លូវការនាខែវិច្ឆិកាខាងមុខ ដែលក្នុងនោះកម្ពុជារំពឹងថាតាមរយៈ FTA ជាមួយចិននឹងជួយដល់កម្ពុជាក្នុងការនាំចេញនូវទំនិញទៅកាន់ប្រទេសចិនបានកាន់តែច្រើនឡើង ។
សម្តេចតេជោ ហ៊ុនសែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាមានបានប្រសាសន៍កាលពីថ្ងៃទី ២៤ កុម្ភះនេះថា «ខ្ញុំអាចបញ្ជាក់ថាបានថាយើងចង់បានណាស់កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីជាមួយប្រទេសដៃគូពាណិជ្ជកម្មនានា ។ យើងបានចរចារជុំទី១ជាមួយចិនរួចហើយ ។ យើងបន្តការចរចារជាមួយចិនអាចនឹងការរំពឹងទុករបស់យើងនៅក្នុងខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ២០២០នេះ គឺកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា និងចិននឹងរួចរាល់ ហើយប្រកាសដាក់ឱ្យប្រើ ឬដាក់ឱ្យអនុវត្តចុះហត្ថលេខានៅពេលដែលនាយករដ្ឋមន្ត្រីចិនមកចូលរួមប្រជុំអាស៊ីអឺរ៉ុបនៅទីក្រុងភ្នំពេញនាខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ២០២០»។
លោក ស៊ាង ថៃ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងពាណិជ្ជកម្មបានមានប្រសាសន៍ថា «ការចរចាលើកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីនេះ (FTA) ក្តោបលើវិស័យស្ទើរតែអស់ ។ ដូច្នេះវាមានផលប្រយោជន៍ធំ សម្រាប់ប្រទេសណាបានធ្វើFTA ជាមួយគ្នា តាមរយៈការចរចាគ្នា។ចំពោះកម្ពុជាយើងឃើញថាទីផ្សារប្រទេសចិនវាធំ បើយើងបានចរចាបានលក្ខណ្ឌល្អ ហើយប្រទេសចិនមានការយោគយល់មកលើប្រទេសកម្ពុជាឱ្យអាទិភាពយើងច្រើន។យើងមានការជឿទុកចិត្តថាប្រទេសចិននឹងផ្តល់ភាពអនុគ្រោះមកឱ្យកម្ពុជាច្រើនពីព្រោះស្ថិតនៅក្នុងការចរចារវាងអាស៊ានចិន ទាល់តែចិននោះផ្តល់អាទិភាពដល់កម្ពុជាច្រើនជាងប្រទេសដទៃដែរ»។
លោកបានបន្តថា «កាលណាប្រទេសទាំងពីរកម្ពុជា និងចិនមាន FTA ជាមួយគ្នាហើយ នោះរបាំងអនាម័យ ភូតគាមអនាម័យទៅលើផលិតផលកសិកម្មរបស់យើងនឹងមានលក្ខណៈងាយស្រួលជាងមុនហើយ។យើងបានដឹងហើយថាមករហូតមកដល់ពេលនេះយើងបានចរចាលើមុខទំនិញជាមួយចិនទើបតែបាន៤មុខទេ ហើយយើងត្រៀមប៉ុន្មានមុខផ្សេងទៀតធ្វើជាមួយនឹងចិន។តែបើយើងអាចធ្វើFTAបាន យើងនឹងធ្វើMOUរួមគ្នាមួយសម្រាប់ទៅលើមុខទំនិញច្រើនបាន នោះវានឹងប្រសើរបំផុតសម្រាប់យើង» ។
បន្ថែមពីលើ FTA ជាមួយមហាមិត្តចិននោះ កម្ពុជាបាននឹងកំពុងខិតខំក្នុងការចរចានិងសម្រេចឲ្យបាននូវកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរី ជាមួយបណ្តាប្រទេសផ្សេងទៀតជាច្រើនក្រៅពីចិន ជាក់ស្តែងកម្ពុជាក៏កំពុងតែចរចាលើកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីជាមួយប្រទេសកូរ៉េកម្ពុជាថែមទាំងបានចរចារនិងពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយប្រទេសនៅក្នុងតំបន់និងក្រៅតំបន់របស់ខ្លួនផងដែរសម្រាប់ការធ្វើពាណិជ្ជកម្ម។ សម្តេចតេជោ ហ៊ុនសែន បានបញ្ជាក់ថា« យើងកំពុងរៀបចំការចរចាជាមួយកូរ៉េខាងត្បូងអំពីកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរី ។ យើងក៏រៀបចំការចរចាជាមួយសហភាពអឺរ៉ាស៊ី ដូចមាន រុស្សី, បេឡារុសរួម និងប្រទេសមួយចំនួនផ្សេងទៀត ហើយប្រសិនជាប្រទេសអង់គ្លេសចង់ធ្វើកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីជាមួយកម្ពុជា កម្ពុជានឹងស្វាគមន៍ ហើយយើងអត់យល់ទាស់ទេ។ អង់គ្លេសបានស្នើសុំយើងដើម្បីឱ្យគាំំទ្រទៅលើការភាពជាដៃគូរវាងប្រទេសអង់គ្លេសនឹងអាស៊ាន ហើយកម្ពុជាច្បាស់ជាគាំទ្រដល់អង់គ្លេសឱ្យក្លាជាដៃគូគ្រប់ជ្រុងជ្រោយជាមួយនឹងអាស៊ានក្នុងមូលហេតុដោយអង់គ្លេសជាក៏សមាជិកមួយក្នុងចំណោមសមាជិកអចិន្ត្រៃទាំង៥របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ»។
ពាក់ព័ន្ធការចរចារលើកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីជាមួយមហាមិត្តចិននេះ បើយោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម កាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែមករា ឆ្នាំ២០២០ឱ្យដឹងថា សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន និងលោក លីគឺជាំង នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន ក្នុងជំនួបទ្វេភាគីកាលពីថ្ងៃទី២០-២៣ខែមករា២០១៩ នៅទីក្រុងប៉េកាំងបានឱ្យក្រុមការងារនៃប្រទេសទាំងពីររៀបចំសិក្សាពីលទ្ធភាពបង្កើតកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីទ្វេភាគីកម្ពុជា-ចិន។
ភាគីទាំងពីរបានចាប់ផ្តើមសិក្សានិងរាយការពីអត្ថប្រយោជន៍នៃការបង្កើតកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគី ព្រមទាំងទទួលបានអាណត្តិពីរដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេសទាំងពីរ ឱ្យដំណើរការចរចាលើកិច្ចព្រមព្រៀងនេះដើម្បីពង្រីកការធ្វើពាណិជ្ជកម្ម វិនិយោគ សេវានិងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការឱ្យកាន់តែស៊ីជម្រៅជាងមុន សំដៅសម្រេចឱ្យបានគោលដៅពាណិជ្ជកម្មសរុបចំនួន១០ពាន់លានដុល្លារអាមេរិកនៅឆ្នាំ២០២៣តាមការកំណត់។
តាមសេចក្តីប្រកាសដដែលថានៅថ្ងៃទី២០-២១ខែមករាឆ្នាំ២០២០ កម្ពុជា-ចិនបានបើកការចរចាជុំទី១លើកកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីទ្វេភាគីនៅទីក្រុងប៉េកាំងប្រទេសចិន ក្រោមអធិបតីលោក សុខសភ័ក្រ រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា និងលោក រេនហុងប៊ីនអនុរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងពាណិជ្ជកម្មចិន។នៅក្នុងពិធីបើកកិច្ចចរចាជាផ្លូវការ ភាគីទាំងពីរបានវាយតម្លៃខ្ពស់អំពីទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីកម្ពុជា-ចិននិងកត់សម្គាល់សារៈសំខាន់នៃការចរចាកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីកម្ពុជា-ចិនក្នុងការពង្រឹងទំនាក់ទំនងនិងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចទ្វេភាគី។ឆ្លងកាត់ការចរចារយៈពេល២ថ្ងៃ ប្រធានក្រុមចរចានៃប្រទេសទាំងពីរបានកត់សម្គាល់លទ្ធផលជាវិជ្ជមានរបស់ក្រុមការងារចរចាទាំង១០ក្រុម ដោយបានផ្តាស់ប្តូរមតិ និងគោលជំហរទៅវិញទៅមក ព្រមទាំងឯកភាពលើមាត្រាមួយចំនួននៅក្នុងជុំចរចានេះ។
សេចក្តីប្រកាសគូសបញ្ជាក់ថា «ជំហានបន្ទាប់ ភាគីទាំងពីរនិងជំរុញឱ្យបានកាន់តែឆាប់រហ័សនូវការលើកឡើងចំណុច ឬសំណើរផ្សេងៗតាមក្រុមការងារនីមួយៗ សំដៅឈានទៅរកការឯកភាពលើកិច្ចព្រមព្រៀង ក្នុងរយៈពេលឆាប់ៗខាងមុខនេះ។ជាមួយនោះប្រធានក្រុមចរចានៃប្រទេសទាំងពីរបានឯកភាពជំរុញកិច្ចពិគ្រោះយោបល់និងសម្របសម្រួលក្នុងប្រទេសរៀងៗខ្លួនឱ្យបានមុនជុំទី២នៃការចរចាដែលគ្រោងនឹងធ្វើនៅប្រទេសកម្ពុជាក្នុងឆមាសទី១នៃឆ្នាំ២០២០នេះ» ។
បើតាមមន្ត្រីអ្នកនាំពាក្យក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ប្រទេសណាដែលបានធ្វើពាណិជ្ជកម្មសេរីជាមួយគ្នានោះនឹងទទួលបានផលប្រយោជន៍ធំ តួយ៉ាងបើកម្ពុជានិងចិនអាចឈានទៅដល់ចំណុចធ្វើពាណិជ្ជកម្មសេរីរួមគ្នា ប្រាកដណាស់ប្រទេសចិននិងផ្តល់អាទិភាពច្រើនដល់កម្ពុជា ៕ កែសម្រួលដោយ ៖ សុឃាក់
ចែករំលែកព័តមាននេះ