ខេត្តឧត្តរមានជ័យ ៖ មកដល់វេលាម៉ោងជាង៣រសៀលថ្ងៃទី២៤ មេសា ២០១១ ស្នូរអាវុធធុនធ្ងន់របស់សៀមផ្លោងដាក់ខ្សែត្រៀមកងទាហានកម្ពុជាទៀតហើយ លើសមរភូមិតំបន់ប្រាសាទតាក្របី និងតំបន់ប្រាសាទតាមាន់ធំ ខណៈក្រុមទាហានសៀមលូនចូលមកយកខ្មោចទាហានរបស់គេ ហើយត្រូវទាហានកម្ពុជាបាញ់បណ្តាលឱ្យស្លាប់ម្នាក់ទៀត ចំណែកទាហានកម្ពុជាមិនមានបាត់បង់ជីវិតទេ…ថ្ងៃនេះទៀតសោត ការផ្ទុះអាវុធបានកើតឡើង៣លើក គឺលើកទី១នៅវេលាម៉ោង៤ទៀបភ្លឺសៀមបានបាញ់កាំភ្លើងធំដាក់ទាហានកម្ពុជាមួយប្រាវ ក៏ស្ងប់ស្ងាត់ទៅវិញ ។លើកទី២ នៅវេលាម៉ោងប្រមាណ៩និង៣០នាទីព្រឹក ចាប់ផ្តើមបាញ់គ្នាម្តងទៀត និងលើកទី៣ គឺបាញ់គ្នានៅ វេលាម៉ោង៣រសៀលគឺភាគីសៀមប្រើកាំភ្លើងធុនធ្ងន់ច្រើនជាងកាំភ្លើងធុនស្រាល សង្គ្រប់មកលើកម្ពុជាយ៉ាងខ្លាំងតែម្តង ប៉ុន្តែយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏ទាហានកម្ពុជានៅតែគ្រប់គ្រងទីតាំងរបស់ខ្លួនបានដដែល។
ថ្ងៃនេះទាហានសៀមស្លាប់កើន៥នាក់ទៀត ចំណែកទាហានកម្ពុជាមិនមានប៉ះពាល់អ្វីទេ។យោងតាមតួលេខជាជំហានៗពីមន្ត្រីយោធាដែលឈរជើងនៅខ្សែត្រៀមជួរមុខបានឱ្យដឹងថា ការប្រយុទ្ធគ្នារយៈពេល៣ថ្ងៃនៅសមរភូមិប្រាសាទតាក្របី និងសមរភូមិប្រាសាទតាមាន់ធំ ទាហានសៀមស្លាប់កើនដល់២៥នាក់ និងរបួសជាង៣០នាក់ ចំណែកទាហានកម្ពុជាស្លាប់៦នាក់ និងរបួស១០នាក់។ តួលេខអ្នកស្លាប់ និងរបួសរវាងទាហានទាំង២ភាគីកំពុងត្រូវបានសម្រង់ និងតាមដានជាបន្តទៀត ។
ការប្រយុទ្ធគ្នាដ៏ស្វិតស្វាញបានរាលដាលចេញពីតំបន់ប្រាសាទតាក្របី មកដល់តំបន់ប្រាសាទតាមាន់ធំ ខណៈកងទ័ពកម្ពុជាទទួលរងសម្ពាធនូវការបាញ់ផ្លោងពីសំណាក់កងទាហានសៀមយ៉ាងខ្លាំង ពីព្រោះសៀមបានប្រើរថក្រោះបាញ់ចេញពីខាងក្រោយខ្សែត្រៀមគាំទ្រដល់កងទាហានរបស់គេ និងកាំភ្លើងធុនធ្ងន់ប្រភេទ១២៥មិល្លីម៉ែត្រ, ១៥៥មិល្លីម៉ែត្រ ។ ការបាញ់ផ្លោងខ្លាំងៗនេះ បណ្តាលឱ្យខូចខាតផ្ទះប្រជាជនស្លូតត្រង់ទាំងស្រុង២ខ្នងថែមទៀតស្ថិតក្នុងភូមិតាណេស ឃុំគោកមន…ចំណែកទាហានកម្ពុជាមិនទាន់ប្រើកាំភ្លើងធុនធ្ងន់បាញ់តបត ឬគាំទ្រកងកម្លាំងជួរមុខរបស់ខ្លួននៅឡើយទេ ពីព្រោះខាងកម្ពុជាមានសុច្ឆន្ទៈគោរពបទឈប់បាញ់ដែលសម្រេចដោយក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិ និងប្រធានអាស៊ាន ។ មុននេះទាហានសៀមបានលបឆ្មក់វាយប្រហារទៅលើកងទាហានកម្ពុជា កាលពីវេលាម៉ោង៤ទៀបភ្លឺ ថ្ងៃទី២៤ មេសា ២០១១ នៅតំបន់ប្រាសាទតាក្របី…ប៉ុន្តែការឆ្មក់វាយប្រហារនេះមិនមានសភាពធ្ងន់ធ្ងរទេ គឺផ្លោងកាំភ្លើងធំ និងបាញ់កាំភ្លើងដៃមួយប្រាវតែប៉ុណ្ណោះក៏ស្ងាត់់ទៅវិញ ។
សូមបញ្ជាក់ថា កាលពីម្សិលមិញស្នូរអាវុធបានចាប់ផ្តើមឡើងម្តងទៀតរវាងកងទាហានកម្ពុជា-សៀម កាលពីវេលាម៉ោង៦ព្រឹកព្រលឹមអុរថ្ងៃទី២៣ មេសា ២០១១ នៅលើទីតាំង៣ចំណុចគឺតំបន់ប្រាសាទតាក្របី តំបន់ប្រាសាទតាមាន់ធំ និងតំបន់ថ្មដូន ដែលប្រើកាំភ្លើងដៃ និងកាំភ្លើងធុនធ្ងន់លាន់ឮកក្រើកព្រៃ ។ គេមិនដឹងថា កូនសង្គ្រាមមួយនេះវាត្រូវបញ្ចប់នៅពេលណានោះទេ ពីព្រោះថា ការស្ងាត់ម្តងម្កាលកន្លងមកគ្រាន់តែជាការស្ងាត់រៀងៗខ្លួនតែប៉ុណ្ណោះ មិនមែនស្ងាត់ដោយសារការចរចារវាងមេបញ្ជាការទាំង២ភាគីឡើយ ។
មេទ័ពកម្ពុជាលើសមរភូមិនិយាយ
ការប៉ះទង្គិចគ្នាលើក ដំបូងកាលពីវេលាម៉ោង៦ព្រឹក ថ្ងៃទី២២ មេសា គឺផ្តើមចេញពីកងទ័ពសៀមបានរុលចូលចំណុចទីតាំងរបស់កងទ័ព កម្ពុជាឈរជើងនៅចំណុចខ្ពស់ខាងកើតប្រាសាទតាក្របី ទើបឈានដល់ការផ្ទុះអាវុធរាលដាលនៅតាមខ្សែបណ្តោយព្រំដែនខ្មែរ -សៀម ចម្ងាយជាង៣០គីឡូម៉ែត្រ។ លុះដល់វេលាម៉ោង៦ព្រឹក ថ្ងៃទី២៣ មេសា ទាហានសៀមនៅតែបន្តធ្វើការវាយលុកជាលើកទី២ទៀត ។
អាជ្ញាធរស្រុកបន្ទាយអម្ពិល បានឱ្យកោះសន្តិភាពដឹងថា ការប្រយុទ្ធគ្នារវាងកងទ័ពកម្ពុជា និងសៀមកាលពីវេលាម៉ោង៦ព្រឹកថ្ងៃទី២២ មេសា ក្រុមទាហានសៀមបានប្រើប្រាស់អាវុធធុនធ្ងន់ផ្លោងចូលភូមិ ប្រជាពលរដ្ឋចម្ងាយពីព្រំដែន២០គីឡូម៉ែត្រ ។ តែសម្រាប់វេលាម៉ោង៦ព្រឹក ថ្ងៃទី២៣ មេសា ក្រុមទាហានសៀមនៅតែបន្តប្រើប្រាស់អាវុធធុនធ្ងន់បាញ់ផ្លោងចូល ក្នុងភូមិប្រជាពលរដ្ឋរាប់ពាន់គ្រាប់ធ្លាក់ចំលំនៅឋានប្រជាពល រដ្ឋចំនួន២ខ្នង បណ្តាលឱ្យខូចខាតទាំងស្រុង និងទ្រព្យសម្បត្តិអស់មួយចំនួនធំផងដែរ។
លោកវរសេនីយ៍ឯក នាក់ វង្ស មេបញ្ជាការរង និងជានាយសេនាធិការកងពលតូចថ្មើរជើងលេខ៥២ ឈរជើងនៅតំបន់ប្រាសាទតាមាន់ធំ បានឱ្យកោះសន្តិភាពដឹងថា ការផ្ទុះអាវុធរវាងកងទ័ពកម្ពុជា និងសៀម គឺផ្តើមចេញពីកងទ័ពសៀមនៅចំណុចប្រាសាទតាក្របី បន្ទាប់មកទើបមានការផ្ទុះអាវុធរាលដាលនៅតាមខ្សែបន្ទាត់ព្រំ ដែនចម្ងាយជាង៣០គីឡូម៉ែត្រ ចាប់ពីចំណុចប្រាសាទតាក្របី ថ្មដូន តាមាន់ធំ ជប់រុន និងជប់គគីរ ។ លោកវរសេនីយ៍ឯក បានបញ្ជាក់ ថា ក្នុងការប្រយុទ្ធគ្នារវាងកងទ័ពកម្ពុជា និងសៀមក្នុងអំឡុង២ថ្ងៃនេះ គឺកងទ័ពសៀមជាច្រើនរយនាក់បានព្យាយាមរុលចូលឈ្លានពានទឹកដី កម្ពុជា ថែមទាំងប្រើប្រាស់អាវុធគ្រប់ធុនបាញ់ផ្លោងចូលក្នុងទឹកដី កម្ពុជារាប់ពាន់គ្រាប់នៅចំណុចកងទ័ពកម្ពុជាឈរជើង និងផ្លោងដាក់ភូមិប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅចាប់ពីព្រំដែនចម្ងាយ ២០គីឡូម៉ែត្រ ដោយអាវុធធុន DK82 DK75 ធុន១៥៥មិល្លីម៉ែត្រ និងបានប្រើប្រាស់គ្រាប់បែកចង្កោម គ្រាប់គីមីពុលដែលច្បាប់អន្តរជាតិហាមឃាត់ ។ លោកវរសេនីយ៍ឯកបន្តទៀតថា ការប្រយុទ្ធ លើសមរភូមិកងទ័ពសៀមបានព្យាយាមប្រើអាវុធគ្រប់ធុនបាញ់ ស្រោចមកលើកងទ័ពកម្ពុជា រយៈពេល៣ថ្ងៃជាប់ៗគ្នា តែកងទ័ពកម្ពុជានៅតែទ្រាំទ្របានដោយកងទ័ពកម្ពុជាបានប្រើ ប្រាស់ត្រឹមតែអាវុធធុនស្រាលប៉ុណ្ណោះ មិនបានប្រើប្រាស់អាវុធគាំទ្រនៅឡើយទេ ។
លោកប ញ្ជាក់ថា ក្នុងការប្រយុទ្ធគ្នានោះ គឺក្រុមទាហានសៀមបានបាញ់ស្រោចមកលើកងទ័ពកម្ពុជា តែពុំអាចរុលចូលមកជាន់ទីតាំងនៅចំណុចណាមួយរបស់កងទ័ពកម្ពុជា យើងបានទេ គឺកងទ័ពកម្ពុជានៅតែប្រើសិទ្ធិការពារបូរណ ភាពទឹកដីរបស់ខ្លួនបានដោយជោគជ័យ ។ ទាំងនេះក៏ដោយសារតែទឹកចិត្តកងទ័ពកម្ពុជាហ៊ានលះបង់អាយុ ជីវិតសាច់ស្រស់ឈាមស្រស់ធ្វើការប្រយុទ្ធមិនរាថយ និងមិនឱ្យបាត់បង់ទឹកដីសូម្បីមួយមិល្លីម៉ែត្រឡើយ ។ នេះជាទឹកចិត្តក្លាហានរបស់វីរកងទ័ពយើង សូម្បីមុនពេលផ្ទុះអាវុធមានអ្នកខ្លះបានសុំច្បាប់ទៅលេងផ្ទះ ប៉ុន្តែពេលមានសភាពការណ៍កើតឡើងមិនពិបាកតាមហៅទេ គឺបានរត់ចូលសមរភូមិដោយខ្លួនឯង ។
វៀតណាមមិនសប្បាយចិត្តនឹងការឈ្លានពានរបស់សៀម
ខណៈ ពេលមានការផ្ទុះសង្គ្រាមឈ្លានពានរបស់សៀមប៉ុនប៉ងដណ្តើមកាន់ កាប់ប្រាសាទខ្មែរលើខ្នងភ្នំដងរែក សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីក៏បានជម្រាបលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីវៀត ណាមដែលមកបំពេញទស្សនកិច្ចនៅកម្ពុជា អំពីសកម្មភាពយោធារបស់ប្រទេសសៀមដែលបានរំលោភឈ្លានពានមកលើ ប្រាសាទតាមាន់ ប្រាសាទតាក្របី និងតំបន់មួយចំនួននៅក្នុងខេត្តឧត្តរមានជ័យ។ ក្នុងបញ្ហានេះលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីវៀតណាមក៏បានសម្តែងការព្រួយ បារម្ភ ហើយខាងភាគីវៀតណាមបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ ព្រមទាំងអញ្ជើញឯកអគ្គរាជទូតថៃប្រចាំនៅទីក្រុងហាណូយប្រាប់អំពី ការព្រួយបារម្ភ ព្រមទាំងស្នើដល់ភាគីថៃសូមកុំឱ្យប្រើប្រាស់កម្លាំងទ័ព សូមឱ្យដោះស្រាយដោយសន្តិវិធី សូមឱ្យលោកឯកអគ្គរាជទូតថៃពាំនាំប្រាប់ថ្នាក់ដឹកនាំថៃអំពីក្តី កង្វល់របស់វៀតណាមនេះ។
សារលិខិតប្រធានអាស៊ាន
រដ្ឋ មន្ត្រីការបរទេសសាធារណរដ្ឋឥណ្ឌូណេស៊ី ដែលជាប្រធានអាស៊ាន កាលពីថ្ងៃទី២២ មេសា កន្លងមក បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយទាក់ទិនទៅនឹងការប៉ះទង្គិចគ្នា ដោយអាវុធជាថ្មីរវាងកងទ័ពកម្ពុជា និងកងទ័ពថៃនៅព្រំដែន ដែលកើតឡើងកាលពីព្រឹកថ្ងៃទី២២ មេសា នោះ។ សេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះ ចេញតាមរយៈស្ថានទូតសាធារណរដ្ឋឥណ្ឌូណេស៊ីប្រចាំនៅរាជធានី ភ្នំពេញ ដែលកោះសន្តិភាពបានទទួលនៅថ្ងៃទី២៤ មេសា មានខ្លឹមសារថា ឥណ្ឌូណេស៊ីដែលជាប្រធានអាស៊ាន សូមអំពាវនាវដល់ប្រទេសថៃ និងប្រទេសកម្ពុជា បញ្ឈប់ការប៉ះទង្គិចគ្នាដោយអាវុធ ហើយអំពាវនាវដល់ប្រទេសទាំងពីរឱ្យបន្តដោះស្រាយការមិនចុះ សម្រុងគ្នាតាមរយៈមធ្យោបាយដោយសន្តិវិធី។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍ ដដែលបានឱ្យដឹងទៀតថា រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសឥណ្ឌូណេស៊ីកំពុងទាក់ទងជាមួយសមភាគីថៃ និងសមភាគីកម្ពុជា ដើម្បីដោះស្រាយការវិវឌ្ឍថ្មីបំផុតរវាងប្រទេសទាំងពីរ កម្ពុជា-ថៃ ។
ប្រធានសភាថៃបញ្ជាក់ថា បើនយោបាយប្រទេសទាំង២មិនស្ងប់រយៈពេល១០ឆ្នាំទៀត បញ្ហាព្រំដែនមិនអាចបញ្ចប់
លោកឆៃ ឈិតឆប ប្រធានសភារបស់ថៃបានថ្លែងកាលពីថ្ងៃទី២៣ មេសា កន្លងមក តាមរយៈការផ្សាយរបស់កាសែតថៃថា ជុំវិញការប៉ះទង្គិចគ្នារវាងកងទ័ពកម្ពុជា-ថៃនៅបរិវេណប្រាសាទ តាក្របីថា បញ្ហាប្រាសាទតាក្របី គឺជារឿងចំរូងចំរាស់ដែលមានតាំងពីសម័យសម្តេចព្រះនរោត្តមសីហនុ នៅគ្រងរាជ្យម៉្លេះ ប៉ុន្តែលោកគិតថា ហេតុការណ៍នឹងមិនរីករាលដាលរហូតធ្វើការដោះស្រាយមិនបាននោះ ទេ ។ ឆ្លើយនឹងសំណួរថា តើនឹងត្រូវបញ្ឈប់បញ្ហាព្រំដែនតាមរបៀបណា តើត្រូវមានការចរចាគ្នាជាទ្វេភាគី ឬក៏អត់? លោកឆៃ បានថ្លែងថា រយៈពេល១០ឆ្នាំទៀតក៏មិនចប់ទាល់តែឱ្យស្ថានភាពនយោបាយប្រទេ សទាំងពីរត្រូវស្ងប់ស្ងៀមសិន។
ដោយឡែកសម្រាប់លោកកាសីុត ភីរម្យ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសថៃ បានថ្លែងថា ក្រសួងការបរទេសបានផ្ញើសារលិខិតទៅកម្ពុជា និងបញ្ជាក់ពីការពិតដោយសុំបដិសេធថា កងទ័ពថៃមិនបានប្រើយន្តហោះណាមួយក្នុងការរំលោភបំពានលើអធិប តេយ្យភាពរបស់កម្ពុជាទេ គឺយើងប្រើតែឧទ្ធម្ភាគចក្រ ។ ការតបតរបស់យើងដែលវាយលុកទៅលើមូលដ្ឋានទ័ពរបស់កម្ពុជា យើងសុំបញ្ជាក់ថា មិនមានការប្រើឧស្ម័នពុលដូចដែលកម្ពុជាចោទប្រកាន់នោះឡើយ ។ លោកកាសីុត ភីរម្យ បានបញ្ជាក់ទៀតថា «ខ្ញុំនឹងសហការជាមួយកម្ពុជា ជាពិសេសជាមួយរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសកម្ពុជាថា យើងគួរងាកទៅរកការពិភាក្សា ដើម្បីគេចពីការប៉ះទង្គិចគ្នាដោយអាវុធ ។ ប្រសិនបើកម្ពុជាមានភាពប្រាកដប្រជាក្នុងចិត្តលើការប៉ះទង្គិច កើតនៅក្នុងតំបន់មែននោះ មិនគួរបោះបង់ចោលពីការចរចាទេ ។ យើងសូមអំពាវនាវចំពោះមេដឹកនាំកម្ពុជាធ្វើការចរចាគ្នាបន្ត ទៀត ដើម្បីបញ្ឈប់បញ្ហាដែលកើតឡើង» ។
អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិអំពាវនាវឱ្យកម្ពុជា-ថៃធ្វើការចរចាបទឈប់បាញ់ឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព
លោក ម៉ាទីន ណេស៊ីគី អ្នកនាំពាក្យរបស់លោកបាន គីមូន អគ្គេលខាធិការនៃអង្គការសហប្រជាជាតិបានថ្លែងថា «អគ្គលេខាធិការនៃអង្គការសហប្រជាជាតិសុំអំពាវនាវឱ្យប្រទេសទាំង ២កម្ពុជា-ថៃ ប្រើប្រាស់នូវភាពអត់ធ្មត់ និងមានបទដ្ឋាន ដើម្បីឱ្យមានការឈប់បាញ់ទទួលបានជោគជ័យ» ។ លោកណេស៊ីគី បានបន្តទៀតថា «លោកបាន គីមូន នៅមានជំនឿចិត្តថា ជម្លោះរវាងកម្ពុជា និងថៃមិនអាចដោះស្រាយតាមបែបយោធាបានទេ ដូច្នេះកម្ពុជា-ថៃចាប់ផ្តើមចរចាឱ្យមានលក្ខណៈប្រាកដប្រជា ដើម្បីស្វែងរកមធ្យោបាយបញ្ចប់ជម្លោះឱ្យស្ថិតស្ថេរ» ។ សម្រាប់ហេតុការណ៍ប៉ះទង្គិចគ្នាដោយអាវុធជាចុងក្រោយ ធ្វើឱ្យប្រជាជនជាច្រើនពាន់នាក់ត្រូវជម្លៀសចេញពីតំបន់ និងចាត់ទុកថា ជាការទាស់ទែងគ្នាដ៏ខ្លាំងក្លាចាប់តាំងពីការឈប់បាញ់តាមការ អំពាវនាវរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិកាលពីខែកុម្ភៈ កន្លងមក ។
តាម កាសែតថៃឱ្យដឹងថា ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងទឹកដីថៃក៏ត្រូវបានជម្លៀសខ្លួនចេញពីលំនៅឋាន របស់ខ្លួនជាច្រើនម៉ឺននាក់ផងដែរ ។ មន្ត្រីយោធាកម្ពុជានិយាយថា យើងមិនបានប្រើប្រាស់អាវុធធុនធំបាញ់ចូលដីសៀមដែលមាន ចម្ងាយ១០ ឬ២០គីឡូម៉ែត្រនោះ ទេ មានតែភាគីសៀមទេ ដែលបាញ់ផ្លោងអាវុធធុន១០៥ ឬ១៥៥មិល្លីម៉ែត្រចូលមកក្នុងទឹកដីកម្ពុជា ជំរៅ២១ និង២២គីឡូម៉ែត្រ រហូតបណ្តាលឱ្យលំនៅឋានប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរខូចខាត និងរាប់ពាន់គ្រួសារ ត្រូវបានជម្លៀសខ្លួនចេញពីភូមិ.ក ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ