ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង ៖ «ប្រវាស់» គឺការចូលហ៊ុនគ្នារកស៊ីបានប្រយោជន៍ចែកគ្នាដោយភាគីម្ខាងមានរបស់ ម្ខាងទៀតជាអ្នកកាន់ការ ។ ឧទាហរណ៍ ៖ ខ្ញុំមានស្រែច្រើនណាស់ ឆ្នាំនេះធ្វើមិនទាន់ទេ…
ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង ៖ «ប្រវាស់» គឺការចូលហ៊ុនគ្នារកស៊ីបានប្រយោជន៍ចែកគ្នាដោយភាគីម្ខាងមានរបស់ ម្ខាងទៀតជាអ្នកកាន់ការ ។ ឧទាហរណ៍ ៖ ខ្ញុំមានស្រែច្រើនណាស់ ឆ្នាំនេះធ្វើមិនទាន់ទេ ខ្ញុំបានប្រវាស់ស្រែខ្លះទៅឲ្យគេ ។ ក្រៅពីប្រវាស់ស្រែ គឺនៅមានការប្រវាស់ជាច្រើនទៀតដូចជា ប្រវាស់គោ ប្រវាស់ជ្រូក និងប្រវាស់ដៃជាដើម ។
ការប្រវាស់ទាំងអស់ខាងលើ គឺជាកិច្ចព្រមព្រាងគ្នារវាង២ភាគី ឬច្រើនជាងនេះដោយសន្យានៅពេលបានផលមក តើត្រូវចែកដោយរបៀបណា ? បច្ចុប្បន្នមុខរបរប្រវាស់នេះ ស្ទើរបាត់អស់ទៅហើយព្រោះតែការរកស៊ីប្រវាស់មិនសូវកាក់កបឡើយ ពេលខ្លះភាគីម្ខាងក្បត់ភាគីម្ខាងទៀតធ្វើភាគីដែលជាម្ចាស់ទ្រព្យបានខាតបង់ធនធានរបស់ខ្លួន ។
ជាក់ស្តែងកោះសន្តិភាព សូមលើកយកបុរសម្នាក់ជាអ្នករស់នៅក្នុងក្រុងកំពង់ឆ្នាំងបានប្រវាស់មេគោចំនួន៤ក្បាលទៅឲ្យ២គ្រួសារ នៅជនបទចិញ្ចឹម ដើម្បីបានកូនគោចែកគ្នាតែលទ្ធផលអស់ទាំងមេគោ អស់ទាំងកូនគោមិនបានអ្វីមកវិញសោះ ។
លោក ថា រិទ្ធ អាយុ៦០ឆ្នាំ ជាអ្នករស់នៅក្រុងកំពង់ឆ្នាំង បានឲ្យដឹងថា នៅឆ្នាំ២០០៦ គាត់បានទិញគោញី៤ក្បាល ក្នុង១ក្បាលតម្លៃជាង១លានរៀល (កាលណោះលុយខ្មែរនៅថ្លៃណាស់) ។ បន្ទាប់មកគាត់បានប្រវាស់ទៅឲ្យបុរស២នាក់ ជាអ្នកចិញ្ចឹម ។ បុរសទាំង២នាក់ ម្នាក់ឈ្មោះ ផ្លុង សំអាត និងម្នាក់ទៀតឈ្មោះ តែម ថុល ពួកគាត់ទាំង២នាក់ជាកសិកររស់នៅភូមិចោងម៉ោង ឃុំចោងម៉ោង ស្រុកទឹកផុស ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង ដោយក្នុងម្នាក់ៗពួកគាត់ទទួលចញ្ចឹមគោញី២ក្បាល ។ ក្នុងកិច្ចព្រមព្រាងកូនគោកើតមកទីមួយ ត្រូវបានទៅលើអ្នកទទួលប្រវាស់ គឺជាអ្នកដែលចិញ្ចឹមគោដោយផ្ទាល់ ។ ចំណែកកូនទី២ ត្រូវបានម្ចាស់គោ គឺលោក ថា រិទ្ធ និងកូនបន្តបន្ទាប់មកទៀតត្រូវចែកឲ្យគ្នាម្តងម្នាក់ៗតរហូតទៅ ។
ក្រោយមកនៅឆ្នាំ២០០៩ គឺ៣ឆ្នាំក្រោយមកគាត់ទទួលបានកូនគោចំនួន៤ក្បាល (៣ឆ្នាំមេគោ១ក្បាល កើតកូន២ដង) ពីអ្នកទទួលប្រវាស់ម្នាក់ ដូច្ចេះគាត់ទទួលបានកូនគោ សរុបពីកសិករទាំង២នាក់ ចំនួនសរុប៨ក្បាល ក្នុងនោះកូនគោ៤ក្បាល ជាចំណែកអ្នកចិញ្ចឹម និង៤ក្បាលទៀត ជាចំណែករបស់គាត់ ។
លោក ថារិទ្ធ បានបន្តថា ៣ឆ្នាំក្រោយមកទៀត គឺនៅឆ្នាំ២០១២ មេគោរបស់គាត់បានកើតកូន ក្នុងមេគោ១បាន២ក្បាលទៀត សរុបរយៈពេល៦ឆ្នាំ កូនគោដែលបានកើតមានចំនួន១៦ក្បាល ចំណែកគាត់ត្រូវទទួលបានកូនសរុប៨ក្បាល និងអ្នកចិញ្ចឹមបានម្នាក់៨ក្បាល ។ ប៉ុន្តែស្រាប់តែនៅឆ្នាំ២០១៥ ពេលគាត់ទៅមើលគោជាលើកទី៣ អ្នកចិញ្ជឹមប្រាប់ថា ដោយសារបញ្ហាជីវភាពពួកគេបានលក់គោទាំងមេទាំងកូនឲ្យគេយកប្រាក់មកដោះទាល់មួយគ្រាសិន នឹងទិញមេគោមកសងជំនួសវិញ គាត់ហួសចិត្តខ្លាំងណាស់ គិតថា ចង់ប្តឹងទៅតុលាការដែរ តែគាត់អាណិត ព្រោះអ្នកចិញ្ចឹមក៏ជាសាច់ញាតិដែរ ។
ម្ចាស់គោបានបន្តថា គាត់ចាំការដោះស្រាយពី១ឆ្នាំទៅ១ឆ្នាំ មិនឃើញអ្នកទទួលប្រវាស់នោះសងប្រាក់មកគាត់វិញសោះ លេខទូរស័ព្ទខលលែងចូលគាត់ទៅតាមដល់ផ្ទះមិនដែលជួប ប្រពន្ធកូនប្រាប់ថា បានឡើងភ្នំកាប់ឈើ១០ថ្ងៃ ឬកន្លះខែទើបមកម្តង ។ បន្ទាប់មកនៅឆ្នាំ២០១៧ គាត់បានប្តឹងផ្ទាល់មាត់ទៅអធិការនគរបាលស្រុកទឹកផុស ដើម្បីឲ្យមន្ត្រីនគរបាលប៉ុស្តិ៍កោះហៅអ្នកប្រវាស់ទាំង២នាក់មកសាកសួរ ហើយពួកគេទទួលស្គាល់ថា ពិតជាបានប្រវាស់គោញីម្នាក់២ក្បាលពិតមែន និងបានធ្វើកិច្ចសន្យាដោយឈ្មោះ ផ្លុង សំអាត ព្រមសងចំនួន៤លានរៀល និងឈ្មោះ តែម ថុល ព្រមសងចំនួន៨លានរៀល ហើយសុំសងត្រឹម១ខែ១លានរៀលរហូតអស់ ។ គាត់យល់ព្រមបានប៉ុណ្ណោះក៏យកដែរ ខាតប៉ុណ្ណាក៏ខាតទៅ ។ ប៉ុន្តែតាំងពីធ្វើកិច្ចសន្យាមក គឺពួកគាត់សងបានតែម្នាក់១លានរៀលទេ ហើយបាត់ដល់បច្ចុប្បន្ន ។
លោកថា រិទ្ធបានបញ្ជាក់ថា បើសិនពួកគេកុំក្បត់គាត់រយៈពេលចញ្ចឹមមកដល់ពេលនេះគាត់បានគោជាង១០ក្បាល អាចបានប្រាក់ជាង១០លានដែរ នេះនៅមិនទាន់គិតមេគោ៤ក្បាលរបស់គាត់ផង ។ ទាំងអស់ខាងលើគ្រាន់តែលើកឡើងពីការប្រវាស់មេគោ ដែលម្ចាស់គោជាអ្នកខាតបង់ ដោយភាពមិនស្មោះត្រង់ពីអ្នកទទួលចិញ្ចឹម ៕ កែសម្រួលដោយ ៖ សុឃាក់
ចែករំលែកព័តមាននេះ