ខេត្តព្រះវិហារ ៖ នៅព្រឹកថ្ងៃទី១៨ មិថុនា ប្រតិភូអង្គការយូេណស្កូ ដែលបានអញ្ជើញមកធ្វើមហាសន្និបាតលើកទី៣៧ នៃគណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោក នៅប្រទេសកម្ពុជា បានអញ្ជើញទៅធ្វើទស្សនកិច្ចនៅប្រាសាទព្រះវិហារចំនួន១៤រូប តាមជើងឧទ្ធម្ភាគចក្រ២គ្រឿងចុះចតក្នុងទីបញ្ជាការនៃបញ្ជាការដ្ឋានអង្គរក្សប្រចាំជួរមុខ ក្បែរតំបន់ប្រាសាទព្រះវិហារ កាលពីវេលាម៉ោង៩ព្រឹក និងទទួលការស្វាគមន៍ ព្រមទាំងធ្វើបដិសណ្ឋារកិច្ចយ៉ាងរាក់ទាក់ពីសំណាក់លោកនាយឧត្តមសេនីយ៍ ហុីង ប៊ុនហៀង អគ្គមេបញ្ជាការរងកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ មេបញ្ជាការនៃបញ្ជាការដ្ឋានកងអង្គរក្ស និងជាអនុប្រធានសមរភូមិទិសយោធភូមិភាគទី៤ លោកនាយឧត្តមសេនីយ៍ ជា តារា អគ្គមេបញ្ជាការរង កងយោធពលខេមរភូមិន្ទ ប្រធានគណៈមេបញ្ជាការសមរភូមិទិសយោធភូមិភាគទី៤ លោក អ៊ុំ ម៉ារ៉ា អភិបាលខេត្តព្រះវិហារ លោក អ៊ុន ចាន់ដា អភិបាលរងខេត្តប្រចាំទិសប្រាសាទព្រះវិហារ ។
ដំណើរទស្សនកិច្ចនេះ តំណាងរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដឹកនាំដោយ លោក ជុច ភឿន រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ និងជាប្រធានអាជ្ញាធរជាតិព្រះវិហារ ។ គោលបំណងនៃដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ប្រតិភូខាងលើនេះ គឺដើម្បីឈ្វេងយល់អំពីប្រវត្តិសាស្ត្រ នៃស្ថាបត្យកម្មខ្មែរនាសម័យដើម និងសិក្សាបន្ថែមទៀត ជុំវិញការត្រៀមជួសជុល និងអភិវឌ្ឍតំបន់នេះ ក្រោមការជួយឧបត្ថម្ភរបស់អង្គការយូណេស្កូ ។ ប្រតិភូបានធ្វើទស្សនកិច្ចនៅប្រាសាទព្រះវិហារអស់រយៈពេលប្រមាណ២មោ៉ង បន្ទាប់មកបានចុះធ្វើទស្សនកិច្ច នៅសារមន្ទីរធម្មជាតិសកល សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ព្រះវិហារ ស្ថិតក្នុងភូមិធម្មជាតិសម្តេចតេជោ ឃុំស្រឯម ស្រុកជាំក្សាន្ត រយៈពេលប្រហែល១ម៉ោង ទើបប្រតិភូបានអញ្ជើញនិវត្តតាមឧទ្ធម្ភាគចក្រត្រឡប់មកវិញ ។
កាលពីរសៀលថ្ងៃទី១៧ មិថុនា លោកស្រី អុី រីណា បូកាវ៉ា (Irina Bokova) អគ្គនាយិកាអង្គការយូណេស្កូមានប្រសាសន៍ថា យូណេស្កូបានបញ្ជូនអ្នកឯកទេសទៅពិនិត្យ និងត្រៀមថវិកាដើម្បីធ្វើការជួសជុលប្រាសាទព្រះវិហារ ដោយសហការជាមួយមន្ត្រីកម្ពុជា ដើម្បីថែរក្សាអភិរក្សបេតិកភណ្ឌដ៏ល្អនេះ ។ លោក អ៊ាង សុផល្លែត ជំនួយការសម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន បានប្រាប់ឱ្យដឹងក្រោយពីជំនួបថា លោកស្រីអគ្គនាយិកាអង្គការយូណេស្កូ នារសៀលថ្ងៃទី១៧ មិថុនា ២០១៣ នៅវិមានសន្តិភាពក្នុងឱកាសដែលលោកស្រីអញ្ជើញចូលជួបសម្តែងការគួរសម ពិភាក្សាការងារជាមួយសម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី ។
លោកស្រីអគ្គនាយិកាបានជម្រាបសម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីថា លោកស្រីមានមោទនភាពណាស់ដែលបានមកចូលរួមកិច្ចប្រជុំរបស់គណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោកលើកទី៣៧ នៅប្រទេសកម្ពុជា ។ លោកស្រីបានសម្តែងនូវចំណាប់អារម្មណ៍ចំពោះឆន្ទៈរបស់សម្តេចតេជោ លើការអភិរក្សវប្បធម៌ និងបេតិកភណ្ឌជាតិ ។ យូណេស្កូនឹងធ្វើឱ្យពិភពលោកទាំងមូលបានយល់ដឹងអំពីបេតិកភណ្ឌ និងវប្បធម៌របស់កម្ពុជា រួមទាំងការអភិវឌ្ឍបេតិកភណ្ឌ និងវប្បធម៌ប្រកបដោយចីរភាព ។ លោកស្រីនឹងចែករំលែកនូវបទពិសោធន៍ ហើយនិងធ្វើយ៉ាងណាជំរុញឱ្យមានសាមគ្គីភាពកាន់តែខ្លាំងឡើងបន្ថែមទៀតជាមួយកម្ពុជា ជាពិសេសលើវិស័យវប្បធម៌ និងបេតិកភណ្ឌ ។
ទាក់ទិននឹងបញ្ហាប្រាសាទព្រះវិហារ លោកស្រីអគ្គនាយិកាអង្គការយូណេស្កូបញ្ជាក់ថា លោកស្រីបានតាមដានយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់ និងសូមសម្តែងនូវការសោកស្តាយដែលមិនគួរណាការចុះបញ្ជីប្រាសាទព្រះវិហារជាបេតិកភណ្ឌពិភពលោកបានធ្វើឱ្យមានជម្លោះ ។ ចំណុចនេះលោកស្រីមានប្រសាសន៍ថា ការចុះបញ្ជីប្រាសាទព្រះវិហារនេះ គប្បីមានការចាត់ទុកថា ជាការលើកស្ទួយបេតិកភណ្ឌ ដែលជាទ្រព្យសម្បត្តិរបស់មនុស្សជាតិ មិនមែនជាវិធីជំរុញទៅកាន់ជម្លោះនោះទេ ។ យូណេស្កូបានបញ្ជូនអ្នកឯកទេសទៅធ្វើការពិនិត្យ និងត្រៀមថវិកាដើម្បីធ្វើការជួសជុល និងសហការជាមួយមន្ត្រីកម្ពុជាដើម្បីថែរក្សាអភិរក្សបេតិកភណ្ឌដ៏ល្អនេះ ។
ជាការឆ្លើយតប សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានមានប្រសាសន៍ថា ក្នុងការជួសជុលប្រាសាទព្រះវិហារ យូណេស្កូ មិនគួរមានការស្ទាក់ស្ទើរនោះទេ ព្រោះនេះជាបញ្ហាវប្បធម៌ និងបេតិកភណ្ឌ មិនមែនជាបញ្ហាពាក់ព័ន្ធនឹងអធិបតេយ្យភាព ឬជម្លោះដីធ្លីនោះឡើយ ។ ពាក់ព័ន្ធនឹងការសហការដើម្បីអភិរក្សប្រាសាទអង្គរ សម្តេចបានស្នើសុំឱ្យមានការរៀបចំសន្និសីទ ICC អង្គរលើកទី៣ នៅទីក្រុងសៀមរាប កម្ពុជា ព្រោះកន្លងមក សន្និសីទនេះបានធ្វើនៅទីក្រុងតូក្យូ និងប៉ារីសរួចមកហើយ ។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីមានប្រសាសន៍បន្តថា កម្ពុជាមានបេតិកភណ្ឌច្រើនណាស់ បើប្រៀបធៀបរវាងទំហំផ្ទៃដីរបស់កម្ពុជា និងចំនួនបេតិកភណ្ឌ ។ ការដែលមានបេតិកភណ្ឌច្រើននេះ គឺជាមោទនភាពដែលអតីតព្រះមហាក្សត្រ បុព្វបុរសខ្មែរបានកសាងប្រាសាទ ហើយបន្សល់ទុក ។ ប៉ុន្តែទន្ទឹមនឹងនេះ ក៏ជាការប្រឈមសម្រាប់កម្ពុជា ព្រោះថា ការថែទាំបេតិកភណ្ឌទាំងនេះត្រូវការថវិកា ។ ក្នុងន័យនេះ សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានស្នើឱ្យយូណេស្កូ បន្តជួយគាំទ្រដល់កម្ពុជា ក្នុងការថែទាំ និងអភិរក្សប្រាសាទទាំងឡាយនៅកម្ពុជា ។
ដោយឡែកនារសៀលថ្ងៃដដែល សម្ដេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីក៏បានបន្តទទួលជួបពិភាក្សាជាមួយលោកស្រីកាតាលីន បុកយ៉ាយ (Katalin Bogyay)ប្រធានមហាសន្និបាតអង្គការយូណេស្កូ និងគណៈប្រតិភូ ។ ក្នុងជំនួបនេះលោកស្រីកាលីន បុកយ៉ាយ បានជម្រាបសម្ដេចនាយករដ្ឋមន្ត្រីថា ការអញ្ជើញមកកម្ពុជារបស់លោកស្រីនៅពេលនេះគឺក្នុងនាមជាឯកអគ្គរដ្ឋទូតរបស់ប្រទេសហុងគ្រី និងក្នុងនាមជាប្រធានមហាសន្និបាតយូណេស្កូ។ លោកស្រីបន្តថា លោកស្រីមកកាន់កម្ពុជានៅពេលនេះគឺជាប់ពាក់ពាក់ព័ន្ធនឹងការទទួលខុសត្រូវលើវប្បធម៌ និងបេតិកភណ្ឌដែលជាទ្រព្យសម្បត្តិរបស់មនុស្សជាតិ និងជាការជួបជុំគ្នាដើម្បីពិភាក្សាលើបច្ចុប្បន្ន និងអនាគតរបស់វប្បធម៌ និងបេតិកភណ្ឌ ។
ជាការឆ្លើយតប សម្ដេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានរំលឹកឱ្យឃើញពីគុណតម្លៃដ៏ធំធេងដែលវិស័យបេតិកភណ្ឌក៏ដូចជា វិស័យទេសចរណ៍វប្បធម៌ និងធម្មជាតិ បានរួមចំណែកដល់ការជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងបានចូលរួមវិភាគទានដល់ការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ។ ជាក់ស្ដែងកម្ពុជាបានគ្របដណ្ដប់ដោយភាពក្រីក្រ១០០ភាគរយនៅឆ្នាំ១៩៧៩ តែមកដល់ពេលនេះ កម្ពុជាទទួលបាននូវការអភិវឌ្ឍរីកចម្រើន និងមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ច ហើយកម្រិតភាពក្រីក្រត្រូវបានកាត់បន្ថយ ។ កម្ពុជានៅជួបបញ្ហាប្រឈមនូវការបំផ្លាញទាំងស្រុងដោយមនុស្ស និងធម្មជាតិដែលទាមទារនូវការយកចិត្តទុកដាក់ ជាពិសេសកម្ពុជាត្រូវការថវិកាសម្រាប់ការពារនិងអភិរក្សប្រាសាទដែលជាសម្បត្តិវប្បធម៌បេតិកភណ្ឌទាំងអស់នេះ ។
ជាចុងក្រោយនៃជំនួបពិភាក្សា គណៈប្រតិភូមហាសន្និបាតនៃអង្គការយូណេស្កូបានបំពាក់ជូនសម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីនូវគ្រឿងឥស្សរិយយសសន្ដិភាពបរិស្ថានពិភពលោក ឆ្លើយតបចំពោះកិច្ចខំប្រឹងប្រែងការពារអភិរក្សវប្បធម៌បេតិកភណ្ឌនៅកម្ពុជា ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ