កិច្ចប្រជុំកំពូលលើកទី១៦ នៃចលនាមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធ បានប្រារព្ធពិធីបើកជាផ្លូវការនៅព្រឹកថ្ងៃទី៣០ សីហា ដោយមានការយាង និងអញ្ជើញចូលរួមពីបណ្តាប្រមុខរដ្ឋ ប្រមុខរដ្ឋាភិបាល និងគណៈប្រតិភូ មកពីបណ្តាប្រទេសទាំង១២០ របស់ចលនាមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធ និងប្រទេសជាអ្នកសង្កេតការណ៍ចំនួន១៧ ។ ពិធីនេះបានប្រារព្ធធ្វើឡើងនៅសាលសន្និសីទអន្តរជាតិទីក្រុងតេហេរ៉ង់ សាធារណរដ្ឋអ៊ិស្លាមអីុរ៉ង់ ។
នៅក្នុងពិធីបើកកិច្ចប្រជុំកំពូលលើកទី១៦ នេះ បណ្តាប្រមុខរដ្ឋ ប្រមុខរដ្ឋាភិបាល និងគណៈប្រតិភូទាំងអស់ នៃចលនាមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធ បានធ្វើការស្មឹងស្មាធិ៍រយៈពេល១នាទី ដើម្បីជាកិច្ចរំលឹកដល់វិញ្ញាណក្ខន្ធរបស់បណ្តាមេដឹកនាំនៃចលនាមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធដែលបានទទួលមរណភាព បន្ទាប់ពីចូលរួមបង្កើត និងដឹកនាំចលនាមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៦១ រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន ។ កិច្ចប្រជុំកំពូលរបស់ប្រទេសក្នុងចលនាមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធ (NAM) ប្រារព្ធធ្វើឡើងរៀងរាល់៣ឆ្នាំម្តង ដែលរហូតមកដល់ពេលនេះមានចំនួន១៥លើករួចមកហើយ ក្នុងនោះកិច្ចប្រជុំលើកទី១បានប្រព្រឹត្តទៅនៅឆ្នាំ១៩៦១ នៅទីក្រុងបែលក្រាដ ប្រទេសយូហ្គោស្លាវី ឯកិច្ចប្រជុំកំពូលលើកទី១៥ ប្រព្រឹត្តទៅពីថ្ងៃទី១១ ដល់ថ្ងៃទី១៦ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០០៩ នៅទីក្រុងសាមអ៊ែលស្ហែក (Sharm El Sheikh) ប្រទេសអេហ្ស៊ីប ។
នៅក្នុងរបៀបវារៈរបស់ខ្លួនក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលលើកទី១៦នេះ បណ្តាមេដឹកនាំនៃចលនាមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធបានធ្វើការជ្រើសតាំងលោកមា៉មូដ អាម៉ាឌីណេចាដ ប្រធានាធិបតីនៃសាធារណរដ្ឋអ៊ីស្លាមអីុរ៉ង់ ធ្វើជាប្រធានដឹកនាំកិច្ចប្រជុំ ។ ជាមួយនឹងការថ្លែងសុន្ទរកថាទៅកាន់កិច្ចប្រជុំកំពូលលើកទី១៦ បណ្តាមេដឹកនាំនៃប្រទេសក្នុងចលនាមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធ លោកប្រធានាធិបតីនៃប្រទេសអេហ្ស៊ីប ដែលជាប្រធានកិច្ចប្រជុំកំពូលលើកទី១៥ លោកបាន គីមូន អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ លោកណាសីអាប់ឌុលឡាស៊ីស អាល់ណាសី ប្រធានសម័យប្រជុំលើកទី៦៦ នៃមហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិ រួមទាំងសុន្ទរកថាពីក្រុមប្រទេស៧៧ ប្រទេសចិន និងតំណាងក្រុមប្រទេសប្រចាំតំបន់អាហ្វ្រិក អាស៊ីបា៉ស៊ីហ្វិក អាមេរិកឡាទីន ការ៉ាអីុប និងសហគមន៍អឺរ៉ុបសុទ្ធតែបានលើកឡើងពីគោលជំហររបស់ចលនាមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធទាក់ទិនទៅនឹងបញ្ហាជាសាកល ។
បញ្ហាទាំងនោះមានជាអាទិ៍ ការកាត់បន្ថយសព្វាវុធ និងសន្តិសុខអន្តរជាតិ ការកសាង និងថែរក្សាសន្តិភាព សិទិ្ធមនុស្ស និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ការលើកស្ទួយសិទ្ធិជាមូលដ្ឋានរបស់ប្រជាជនទាំងអស់ រួមទាំងទឹកដីដែលមិនគ្រប់គ្រងដោយខ្លួនឯង ក៏ដូចជាទឹកដីរបស់ប្រជាជន ដែលស្ថិតក្រោមការកាន់កាប់និងត្រួតត្រារបស់បរទេស ឬអាណានិគម ស្ថានភាពនៅតំបន់មជ្ឈិមបូពា៌ពាក់ព័ន្ធនឹងប៉ាឡេស្ទីន កំណែទម្រង់របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ការបដិសេធចំពោះការដាក់ទណ្ឌកម្មជាឯកតោភាគីលើប្រទេសជាសមាជិកចលនាមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធខ្លះ ការចាត់វិធានការក្នុងកិច្ចប្រឹងប្រែងទប់ទល់នឹងវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុ និងសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក គោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ដែលមានការព្រមព្រៀងជាអន្តរជាតិ មានដូចជា គោលដៅអភិវឌ្ឍន៍សហស្សវត្ស សន្តិសុខស្បៀង តម្រូវការពិសេសរបស់ទ្វីបអាហ្វ្រិក ជំងឺឆ្លង បម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ ថាមពល ការជួញដូរមនុស្ស ភេរវកម្មអន្តរជាតិ ជំរុញកិច្ចសន្ទនារវាងវប្បធម៌ និងសាសនានានា ។
នៅក្នុងគោលជំហររបស់ខ្លួនដែលផ្តោតលើបញ្ហាកម្មវិធីនុយក្លេអ៊ែរ បណ្តាមេដឹកនាំនៃចលនាមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធ បានគាំទ្រសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ប្រទេសនីមួយៗ ក្នុងការអនុវត្តកម្មវិធីនុយក្លេអ៊ែរ ដើម្បីទិសដៅសន្តិភាព ។ ជាមួយគ្នានេះ លើទិសដៅនៃការអភិវឌ្ឍដោយចីរភាព បណ្តាមេដឹកនាំនៃចលនាមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធបានប្តេជ្ញាអនុវត្តគោលការណ៍នៃការអភិវឌ្ឍដោយចីរភាព និងសម្រេចឱ្យបានគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍សហស្សវត្ស ប៉ុន្តែចលនាជឿថា សហគមន៍អន្តរជាតិមិនទាន់បានបង្កើតលក្ខខណ្ឌដែលនាំឱ្យសម្រេចបានការអភិវឌ្ឍនៅឡើយ និងបានរំលោភលើសិទ្ធិសម្រេចក្នុងការអភិវឌ្ឍដ៏ប្រសើរ នៃប្រទេសជាសមាជិកនីមួយៗមានដូចជា បញ្ហាសាកលភាវូបនីយកម្ម បំណុល ការធ្វើពាណិជ្ជកម្មមិនស្មើភាព ការធ្លាក់ចុះនៃជំនួយបរទេស ការដាក់កំហិតរបស់អ្នកផ្តល់ជំនួយ និងកង្វះប្រជាធិបតេយ្យក្នុងការធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ ត្រូវបានចាត់ទុកជាកត្តារារាំងដល់ការអភិវឌ្ឍ ។
ចំពោះការកែទម្រង់របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ចលនាមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធបានរិះគន់លើរចនាសម្ព័ន្ធ និងអំណាចរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិនាពេលបច្ចុប្បន្ន ដែលភាគច្រើនសំដៅលើប្រការដែលអង្គការសហប្រជាជាតិត្រូវបានប្រើប្រាស់ដោយប្រទេសមហាអំណាចបំពានលើគោលការណ៍របស់ចលនា ។ ជាមួយគ្នានេះ ចលនាមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធបានផ្តល់អនុសាសន៍មួយចំនួនដែលនឹងពង្រឹងដល់ភាពជាតំណាង និងអំណាចរបស់រដ្ឋមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធ ។ កំណែទម្រង់ដែលត្រូវបានស្នើឡើងមានទិសដៅធ្វើឱ្យមានតម្លាភាព និងប្រជាធិបតេយ្យ ក្នុងការធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ។
ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិ ត្រូវបានចាត់ទុកជាស្ថាប័នដែលគ្មានលក្ខណៈប្រជាធិបតេយ្យ និងត្រូវមានការធ្វើកំណែទម្រង់ ។ នៅក្នុងបញ្ហាវប្បធម៌ផ្សេងគ្នា និងសិទ្ធិមនុស្ស ចលនាមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធទទួលយកភាពជាសាកលនៃសិទ្ធិមនុស្ស និងយុត្តិធម៌សង្គម ប៉ុន្តែប្រឆាំងជាខ្លាំងចំពោះនិន្នាការចង់ត្រួតត្រាវប្បធម៌ដទៃ ។ ស្របនឹងទស្សនៈរបស់ខ្លួន ស្តីពីអធិបតេយ្យភាព ចលនាមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធអំពាវនាវឱ្យមានការការពារវប្បធម៌ដែលមានផ្សេងទីទៃពីគ្នា និងការអត់ឱននៃសាសនា សង្គម វប្បធម៌ និងភាពវិសេសវិសាលនៃប្រវត្តិសាស្ត្រដែលកំណត់សិទ្ធិមនុស្សក្នុងតំបន់ជាក់លាក់មួយ ។
នៅរសៀលថ្ងៃដដែល បណ្តាមេដឹកនាំនៃចលនាមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធបានបន្តកិច្ចប្រជុំរបស់ខ្លួន ក្រោមការដឹកនាំរបស់លោក ម៉ាមូដ អាម៉ាឌីណេចាដ ប្រធានាធិបតីនៃសាធារណរដ្ឋអ៊ិស្លាម អីុរ៉ង់ និងជាប្រធានដឹកនាំកិច្ចប្រជុំកំពូលលើកទី១៦ លោកបាន គីមូន អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ និងឥស្សរជនជាន់ខ្ពស់នៃចលនាមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធ ។
នៅក្នុងរបៀបវារៈដែលបានគ្រោងទុក សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាអញ្ជើញថ្លែងសុន្ទរកថាគន្លឹះក្រោមប្រធានបទ «សន្តិភាពយូរអង្វែង តាមរយៈអភិបាលកិច្ចរួមគ្នាជាសាកល»ទៅកាន់កិច្ចប្រជុំកំពូលលើកទី១៦ នៃចលនាមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ