សោកស្តាយ! អតីតប្រធានាធិបតីក្របំផុតនៅលើលោកបានទទួលមរណភាពក្នុងវ័យ៨៩ឆ្នាំ
ប្រទេសអ៊ុយរូហ្គាយ ៖ អតីតប្រធានាធិបតីរបស់ប្រទេសអ៊ុយរូហ្គាយ លោក ចូសេ មូជីកា (José Mujica) ដែលពិភពលោកស្គាល់យ៉ាងច្បាស់ តាមរយៈរហស្សនាមរបស់លោកថា…
ប្រទេសអ៊ុយរូហ្គាយ ៖ អតីតប្រធានាធិបតីរបស់ប្រទេសអ៊ុយរូហ្គាយ លោក ចូសេ មូជីកា (José Mujica) ដែលពិភពលោកស្គាល់យ៉ាងច្បាស់ តាមរយៈរហស្សនាមរបស់លោកថា «ប្រធានាធិបតីក្របំផុតនៅលើពិភពលោក» នោះ លោកបានទទួលមរណភាពហើយក្នុងអាយុ៨៩ឆ្នាំ។ នេះបើយោងតាមប្រភពពីសារព័ត៌មាន CNN, Reuters, BBC និង AP បានចេញផ្សាយនៅថ្ងៃទី១៤ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥។
មរណភាពរបស់លោក ចូសេ មូជីកា ត្រូវបានប្រកាសកាលពីថ្ងៃអង្គារដោយប្រធានាធិបតីអ៊ុយរូហ្គាយ លោក យ៉ាម៉ាន់ឌូ អ័រស៊ី (Yamandú Orsi) ដោយលោកបានសរសេរសារនៅលើបណ្តាញទំនាក់ទំនងសង្គមយ៉ាងដូច្នេះថា «វាគឺជាទុក្ខសោកយ៉ាងក្រៀមក្រំ ដែលយើងប្រកាសពីការស្លាប់មិត្តរបស់យើងគឺលោក Pepe Mujica ដែលប្រធាន សកម្មជន អ្នកដឹកនាំ និងជាមគ្គុទេសក៍ដ៏ឆ្នើម។ សូមអរគុណចំពោះអ្វីគ្រប់យ៉ាងដែលអ្នកបានផ្តល់ឱ្យយើង និងសម្រាប់ក្តីស្រឡាញ់ដ៏ជ្រាលជ្រៅរបស់អ្នកចំពោះប្រជាជនរបស់អ្នក។ យើងនឹងនឹកអ្នកខ្លាំងណាស់ បុរសចំណាស់ជាទីស្រឡាញ់របស់យើង»។
នៅមុនពេលផុតដង្ហើមពីផែនដីទៅ លោក ចូសេ មូជីកា បានស្ថិតក្រោមការព្យាបាលជំងឺមហារីកបំពង់អាហារតាំងពីដើមឆ្នាំមុនមកម្ល៉េះ ហើយបានរីករាលដាលដល់ថ្លើមរបស់លោកថែមទៀតផង។ លោកធ្លាប់បានប្រាប់អ្នកកាសែតថា លោកនឹងតស៊ូជាមួយជំងឺនេះឱ្យបានយូរតាមដែលអាចធ្វើទៅបាន។
លោក ចូសេ មូជីកា ដែលជាប្រធានាធិបតីអ៊ុយរូហ្គាយអំឡុងឆ្នាំ២០១០ ដល់ឆ្នាំ២០១៥ ស្ថិតក្នុងចំណោមក្រុមអ្នកនយោបាយឆ្វេងនិយម ដែលជារឿយៗត្រូវបានហៅថា «ជំនោរពណ៌ផ្កាឈូក» ដែលបានឡើងកាន់អំណាចនៅក្នុងប្រទេសអាហ្សង់ទីន ប្រេស៊ីល ឈីលី និងប្រទេសផ្សេងទៀតនៅអាមេរិកឡាទីន។ លោកបានត្រួសត្រាយផ្លូវលើការរីកចម្រើនសេដ្ឋកិច្ច ការកើនឡើងការវិនិយោគបរទេស និងការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រនៅក្នុងប្រទេសអ៊ុយរូហ្គាយ ដែលជាប្រទេសតូចមួយនៅទី្វបអាមេរិកខាងត្បូងមានប្រជាជនត្រឹមជាង៣លាននាក់ប៉ុណ្ណោះ ព្រមទាំងជៀសវាងដាច់ខាតរឿងអាស្រូវពុករលួយ។
លោក ចូសេ មូជីកា គឺជាអតីតទ័ពព្រៃជាមួយចលនាឆ្វេងនិយម Tupamaros។ លោកត្រូវចាប់ខ្លួន រងទារុណកម្ម និងជាប់គុករយៈពេល១៤ឆ្នាំ អំឡុងពេលរបបផ្តាច់ការយោធាក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៧០ និងឆ្នាំ១៩៨០។ នៅឆ្នាំ១៩៨៥ នៅពេលលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញត្រូវបានស្ដារឡើងវិញ លោក មូជីកា ត្រូវបានដោះលែងក្រោមច្បាប់លើកលែងទោសដែលគ្របដណ្តប់លើឧក្រិដ្ឋកម្មផ្នែកនយោបាយ និងយោធាពាក់ព័ន្ធ ដែលបានប្រព្រឹត្តតាំងពីឆ្នាំ១៩៦២។ ប៉ុន្មានឆ្នាំបន្ទាប់ពីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យត្រូវបានស្ដារឡើងវិញ លោក មូជីកា និងសមាជិកចលនា Tupamaros ជាច្រើនបានចូលរួមជាមួយអង្គការឆ្វេងនិយមផ្សេងទៀត ដើម្បីបង្កើតចលនាបង្រួបបង្រួម នៃគណបក្សនយោបាយ។
បន្ទាប់ពីក្លាយជាប្រធានាធិបតីអ៊ុយរូហ្គាយនៅអាយុ៧៤ឆ្នាំ លោកបានអនុម័តនូវអ្វីដែលកាលណោះជាជំហរសេរីនិយមត្រួសត្រាយលើបញ្ហាទាក់ទងសេរីភាពស៊ីវិល និងបញ្ហាសង្គមជាតិ រួមមានការរំលូតកូនដោយស្របច្បាប់ ការរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍អ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា ការគាំទ្រសំណើរដើម្បីលក់កញ្ឆាឱ្យស្របច្បាប់ ក៏ដូចជាការតាំងទីលំនៅថ្មីនៃជនភៀសខ្លួនសង្គ្រាមពីអាហ្វហ្គានីស្ថាន។ ការរៀបការអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា និងការរំលូតកូនជាការផ្លាស់ប្តូរដ៏ធំមួយសម្រាប់កាតូលិកអាមេរិកឡាទីន ខណៈការផ្លាស់ប្តូរលើបញ្ហាកញ្ឆាគឺនៅពេលនោះស្ទើរតែមិនធ្លាប់មាននៅទូទាំងពិភពលោក។
អំឡុងពេលកាន់តំណែង លោក ចូសេ មូជីកា បានបដិសេធមិនផ្លាស់ទៅផ្ទះប្រធានាធិបតីឡើយ ដោយជ្រើសរើសស្នាក់នៅក្នុងផ្ទះតូចដ៏សមរម្យរបស់លោក ជាកន្លែងដែលលោកមានកសិដ្ឋានផ្កាតូចមួយ ស្ថិតនៅជាយក្រុងរដ្ឋធានីម៉ុនតេវីដេអូ (Montevideo)។ លោកក៏មិនចូលចិត្តការពាក់អាវធំ និងក្រវ៉ាត់កផងដែរ ហើយវាក៏ជារឿងធម្មតាទេ ដែលគ្រប់គ្នាឃើញលោកបើកបររថយន្តតូច Volkswagen Beetle របស់លោកទៅណាមកណា ឬទៅទទួលទានអាហារនៅភោជនីយដ្ឋានធម្មតាៗនៅកណ្តាលក្រុង។ លោកថែមទាំងបានបរិច្ចាគ ៩០% នៃប្រាក់ខែប្រធានាធិបតីចំនួន ១២ ០០០ដុល្លារអាមេរិករបស់លោក ដល់អង្គការសប្បុរសធម៌ដែលផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ដល់ប្រជាជនក្រីក្រ និងសហគ្រិនខ្នាតតូច។ ទាំងនេះទើបបានជាលោកត្រូវបានគេដាក់រហស្សនាមថា «ប្រធានាធិបតីក្របំផុតលើពិភពលោក»។
នៅថ្ងៃទី១ ខែមិនា ឆ្នាំ២០១៥ គឺជាពេលវេលាដែលលោក ចូសេ មូជីកា ចប់អាណត្តិដឹកនាំប្រទេសអ៊ុយរូហ្គាយនៅក្នុងអាយុ៧៩ឆ្នាំ ប៉ុន្តែប្រជាជននៅតែគោរពស្រលាញ់រូបលោក និងមិនដាច់អាល័យចំពោះការចាកចេញនេះឡើយ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ